«Πέθανε ο Λεωνίδας, ο Λεωνίδας Κύρκος…».
Η φωνή του Δημήτρη τρεμουλιαστή, στο τηλέφωνο.
Αμέσως μετά το ξάφνιασμα, με τη θλίψη να κυριαρχεί, δύο - τρεις εικόνες ξεπηδούν από το παρελθόν. Τις καταγράφω… στη μνήμη του:
Εικόνα πρώτη: Ιούνιος 1984, ευρωεκλογές. Ο Λεωνίδας μιλάει στη συγκέντρωση του ΚΚΕ Εσωτερικού στο Σύνταγμα. Λόγος άμεσος, χειμαρρώδης, συναρπαστικός. Κομψός, με το εκρού κοστούμι του. «Ζήλεψα»… πολιτικά εκείνη την ομιλία. Όταν στο ΚΚΕ - και όχι μόνο - βιώναμε τη μεταβατική περίοδο από την μπρεζνιεφική στασιμότητα στην γκορμπατσοφική ελπίδα.
Εικόνα δεύτερη: Τέλη 1988. Ο Λεωνίδας διασχίζει το προαύλιο και περνάει, για πρώτη φορά, την πόρτα του «Σπιτιού του Κόμματος» στον Περισσό. Παρακολουθούμε από τα παράθυρα. Συγκίνηση και ελπίδα. Ο Λεωνίδας Κύρκος, μαζί με τον Χαρίλαο Φλωράκη και τις τότε ηγεσίες ΚΚΕ και ΕΑΡ, έκαναν την ιστορική υπέρβαση. Η συγκρότηση του πολυκομματικού Συνασπισμού (ΚΚΕ, ΕΑΡ, Σοσιαλιστική Πορεία, ανένταχτοι κ.λπ.) ξεπερνούσε τη διάσπαση της αριστεράς και έβαζε τη σφραγίδα της στις εξελίξεις της κρίσιμης επόμενης περιόδου.
Εικόνα τρίτη: Στα χρόνια της δεκαετίας του 2000. Στην αετοφωλιά της Καλλιδρομίου, στο διαμέρισμα του Λεωνίδα, στον 6ο όροφο. Συζήτηση, κάτω από το άγρυπνο βλέμμα του Μπομπόνη, του αγαπημένου γάτου του.
Οι συζητήσεις με τον Λεωνίδα, μέσα και από διαφορές και συγκρούσεις, με βοήθησαν ουσιαστικά να συνειδητοποιήσω τη διαχρονικότητα και τη συνέχεια του ανανεωτικού ρεύματος μέσα στην ελληνική Αριστερά. Του το χρωστάω αυτό.
Με τον θάνατο του Λεωνίδα Κύρκου μια ολόκληρη εποχή φθάνει στο τέλος της.
Από την πορεία του και τη συνολικά πολύτιμη προσφορά του, ας κρατήσουμε δύο θεωρήσεις, με την απαραίτητη, φυσικά, προσαρμογή στις συνθήκες του σήμερα:
- Την τεκμηριωμένη και ιστορικά επιβεβαιωμένη πίστη στον ρόλο, την ανθεκτικότητα και τη διαχρονικότητα του ρεύματος της ανανεωτικής αριστεράς, της αριστεράς της διαρκούς ανανέωσης, της αριστεράς που ο σημερινός Συνασπισμός -συμπληρώνει 20 χρόνια ζωής- είναι όχι ο μοναδικός, αλλά ο κύριος πολιτικός εκφραστής της.
- Την ανάγκη συγκρότησης, στις σημερινές και αυριανές συνθήκες ολόπλευρης κρίσης, της πιο πλατιάς συμμαχίας κατά του Μνημονίου και του νεοφιλελευθερισμού. «Πολύ δύσκολο» θα αντιτάξει κάποιος. «Γιατί, ήταν εύκολο να τα βρουν το 1988 ο Λεωνίδας με τον Χαρίλαο;» θα απαντήσει κάποιος άλλος.
Καλό ταξίδι, σύντροφε Λεωνίδα Κύρκο.
* Ο Γιάννης Μπαλάφας είναι μέλος της Π.Γ. του ΣΥΝ