Εκδήλωση διαμαρτυρίας της ΝεολαίαςΣΥΝ έξω από την πρεσβεία των ΗΠΑ

Ψήφισμα προς την κυβέρνηση των ΗΠΑ

Ένας βιώσιμος κόσμος είναι δυνατός, αναγκαίος και επείγων

Εμείς, οι Έλληνες πολίτες που συμμετέχουμε ενεργά στις δυνάμεις της αριστεράς και της οικολογίας, στους χώρους των κοινωνικών κινημάτων, των κινημάτων για την προάσπιση της ποιότητας ζωής και των κινημάτων κοινωνικής αλληλεγγύης, προβαίνουμε στην αποψινή εκδήλωση διαμαρτυρίας προς την κυβέρνηση των ΗΠΑ, εξαιτίας της αρνητικής στάσης που τηρεί απέναντι στα μεγάλα περιβαλλοντικά προβλήματα του πλανήτη.

Αυτές τις ημέρες πραγματοποιείται η Διάσκεψη Κορυφής των Ηνωμένων Εθνών για την Αειφόρο Ανάπτυξη στο Γιοχάνεσμπουργκ. Περισσότεροι από 60.000 εκπρόσωποι της κοινωνίας των ευαισθητοποιημένων πολιτών συμμετέχουν στις διεργασίες της Διάσκεψης, με στόχο να πιέσουν τους 100 αρχηγούς κρατών και τους φορείς της διεθνούς κοινότητας που θα κληθούν να προχωρήσουν σε κρίσιμες αποφάσεις για το μέλλον της γης, να λάβουν ριζικά μέτρα για να εξασφαλισθεί ένα βιώσιμο και δικαιότερο μέλλον για όλους τους κατοίκους του πλανήτη.

Τα τελευταία χρόνια η ανθρωπότητα βιώνει μια ταχύτατη πρόοδο στα επιστημονικά και τεχνολογικά ζητήματα. Το περιβάλλον όμως, όπως και τα μεγάλα κοινωνικά θέματα (φτώχεια, πείνα, επαρκής πρόσβαση σε καθαρό νερό, ασθένειες, δικαιώματα γυναικών, εργασιακά δικαιώματα), εξακολουθούν να βρίσκονται στο περιθώριο του διεθνούς ενδιαφέροντος, χωρίς να παύουν να προκαλούν σοβαρές συνέπειες οικουμενικού χαρακτήρα. Ιδιαίτερα, η παγκοσμιοποίηση των αγορών, με τους δεινούς όρους του άκρατου νεοφιλελευθερισμού που γίνεται, οδηγεί σε ακόμη μεγαλύτερες εντάσεις, απώλειες ποιότητας, πιέσεις, χάσματα και καταστροφές τόσο στο περιβάλλον όσο και στις κοινωνίες.

Θέλουμε να υπενθυμίσουμε στις ΗΠΑ και τις πλούσιες χώρες του πλανήτη τη δέσμευση της διεθνούς κοινότητας που δόθηκε δέκα χρόνια πριν στο Ρίο ντε Τζανέιρο, για την προώθηση της αειφόρου ανάπτυξης, ενός μοντέλου ανάπτυξης που καλύπτει τις ανάγκες για ποιοτική διαβίωση των σημερινών κοινωνιών, με κοινωνική δικαιοσύνη και προστασία του περιβάλλοντος, χωρίς να υποθηκεύεται η δυνατότητα των επόμενων γενεών να καλύψουν τις δικές τους ανάγκες. Η ραγδαία περιβαλλοντική υποβάθμιση και η υπονόμευση του μέλλοντος του πλανήτη δεν είναι δυνατό να αντιμετωπισθούν, παρά μόνο εάν η ανθρωπότητα καταπολεμήσει με αποφασιστικότητα τη μεγάλης κλίμακας φτώχεια και ένδεια που μαστίζουν τον Τρίτο Κόσμο και εφόσον εξασφαλίσει τη βελτίωση των συνθηκών ζωής και την προστασία των θεμελιωδών ανθρώπινων δικαιωμάτων, ιδιαίτερα των δικαιωμάτων των γυναικών, των παιδιών και των ομάδων που υφίστανται τις συνέπειες της ξέφρενης κούρσας της παγκοσμιοποίησης.

Οι ευθύνες των πλουσιότερων και ισχυρότερων κρατών, με επικεφαλής τις ΗΠΑ, είναι πολύ μεγάλες. Διαμαρτυρόμαστε για την απουσία του προέδρου των ΗΠΑ από τις εργασίες της Διάσκεψης του Γιοχάνεσμπουργκ και ζητάμε από την αμερικανική κυβέρνηση να προχωρήσει άμεσα στην κύρωση του Πρωτοκόλλου του Κιότο ενάντια στην κλιματική αλλαγή, ως ελάχιστο χρέος απέναντι στην παγκόσμια κοινότητα και το μέλλον του πλανήτη. Επίσης, προσυπογράφοντας τη Διακήρυξη του Παγκόσμιου Κοινοβουλευτικού Φόρουμ -την οποία έχουν υπογράψει αρχικά 120 βουλευτές από όλο τον κόσμο και οι βουλευτές του ΣΥΝ από την Ελλάδα- με τίτλο «Να σώσουμε τη Διάσκεψη Κορυφής της Γης», ζητάμε από την κυβέρνηση των ΗΠΑ να αλλάξουν τη γενικότερη αρνητική στάση τους στα περιβαλλοντικά ζητήματα ζωτικής σημασίας και να προχωρήσουν σε μια ριζική αναθεώρηση της πολιτικής τους υιοθετώντας τις προτάσεις μας:

1. Να σταματήσουμε τις αιτίες της φτώχειας

Η βελτίωση των συνθηκών ζωής για όλους τους ανθρώπους στον κόσμο πρέπει να αποτελεί τον πρωταρχικό στόχο των πολιτικών και οικονομικών δραστηριοτήτων. Ως πλήρες συστατικό αυτού του στόχου, πρέπει να ενισχυθεί το δικαιώματα στην εκπαίδευση. Στα κοινοβούλια μας, είμαστε εναντίον κάθε πρωτοβουλίας ιδιωτικοποίησης των κοινών αγαθών. Η ελεύθερη πρόσβαση στα κοινωνικά αγαθά πρέπει να είναι κατοχυρωμένη. Οι κοινωνικές υπηρεσίες δεν είναι εμπόρευμα και πρέπει να προστατεύονται και να προωθούνται μαζί με τα κοινωνικά δικαιώματα.
Η ασφάλεια των τροφίμων, που είναι ασυμβίβαστη με την ιδιωτικοποίηση του δικαιώματος ιδιοκτησίας των σπόρων, είναι ανθρώπινο δικαίωμα. Απαιτείται η εφαρμογή ενός είδους φόρου Τόμπιν στις διεθνείς συναλλαγές και άλλων τύπων διεθνούς φορολογίας (πχ στις εκπομπές αερίων) ώστε να εξοικονομηθούν πόροι για την εξάλειψη των ακραίων μορφών της φτώχειας και τη δυνατότητα πρόσβασης με ένα βιώσιμο τρόπο στις κοινωνικές υπηρεσίες όλων στις αναπτυσσόμενες χώρες. Δεν μπορεί να υπάρξει βιώσιμη παγκοσμιοποίηση χωρίς ανακατανομή του πλούτου σε παγκόσμια κλίμακα.

2. Να σταματήσουμε τις αιτίες της περιβαλλοντικής καταστροφής. Να κυρωθούν και εφαρμοστούν όλες οι διεθνές συμφωνίες και δεσμεύσεις για το περιβάλλον και την ανάπτυξη που έχουν συναφθεί μετά το Ρίο

Πρέπει να τερματιστεί η λογική της μεγέθυνσης, με αφετηρία την ανεύθυνη κατάχρηση γης και ενέργειας που έχει οδηγήσει σε ακόμη περισσότερες ανθρωπογενείς καταστροφές. Η ανεξέλεγκτη κοπή των δέντρων, η χρήση εντομοκτόνων και η κατασκευή δρόμων και κτιρίων έχουν θέσει την επιβίωση του πλανήτη σε κίνδυνο. Η αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» και η αρχή της πρόληψης πρέπει να αποτελέσουν θεμέλια όλων των κανονισμών. Είναι επείγουσα ανάγκη οι συνθήκες για τις κλιματικές αλλαγές(Κιότο), τη βιοποικιλότητα, τη βιοασφάλεια και την αλιεία να τεθούν σε εφαρμογή. Εμείς επομένως θα συμβάλλουμε στην άσκηση πίεσης των κυβερνήσεων εκείνων που διστάζουν να υπογράψουν ή θέλουν να αποχωρήσουν όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες. Η διάσκεψη του Γιοχάνεσμπουργκ πρέπει να υιοθετήσει το στόχο του ΟΗΕ για αναπτυξιακή βοήθεια 0,7% του ΑΕΠ και με χρονοδιάγραμμα για την εφαρμογή του.

3. Να καταργηθεί το χρέος, να καταπολεμηθεί η χρηματιστική κερδοσκοπία

Η ετήσια εξυπηρέτηση του χρέους των αναπτυσσόμενων χωρών ανέρχεται σε 200 δις. δολάρια. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί σχεδόν στο τετραπλάσιο της επίσημης αναπτυξιακής βοήθειας. Έτσι στην πραγματικότητα ο Νότος χρηματοδοτεί το Βορρά. Το ισχύον σύστημα που εμπλέκει τα κράτη σε μία παγίδα χρεών και έχει τα ακριβώς αντίστροφα αποτελέσματα πρέπει να σταματήσει, με αφετηρία την κατάργηση του χρέους των φτωχών χωρών. Επιπλέον, εργαλεία όπως ο φόρος Τόμπιν και η κατάργηση των φορολογικών παραδείσων θα βοηθήσουν για να σταματήσει η κερδοσκοπική ροή κεφαλαίων.

4. Να υπάρχει έλεγχος στις εεπιχειρήσεις

Στηρίζουμε την πρόταση για ένα διεθνές νομικά δεσμευτικό θεσμικό πλαίσιο για την ευθύνη και τον έλεγχο των επιχειρήσεων. Το πλαίσιο αυτό θα απαιτεί από τους ιδιωτικούς επενδυτές να συμμορφώνονται με τα βασικά εργασιακά και περιβαλλοντικά στάνταρ, όπως προσδιορίζονται από το εθνικό και διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένων και ανεξάρτητων μηχανισμών επαλήθευσης. Ένα πρώτο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση θα ήταν η υποχρεωτική αναφορά για τις κοινωνικές και περιβαλλοντικές επιδόσεις και η ενίσχυση των υπαρχουσών οδηγιών για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις. Επιπλέον, όλες οι πολυμερείς περιβαλλοντικές συμφωνίες πρέπει να περιλαμβάνουν προβλέψεις για τη χρήση των φυσικών πόρων και επενδυτικούς ελέγχους. Εθελοντικοί κώδικες δεν αρκούν για να εγγυηθούν τα δικαιώματα των πολιτών και των κοινοτήτων και τις υποχρεώσεις των επιχειρήσεων. Το Γιοχάνεσμπουργκ πρέπει να γίνει ο τόπος έναρξης των διαπραγματεύσεων για μία τέτοια διεθνή συμφωνία - πλαίσιο.

5. Να συρρικνωθεί ο ΠΟΕ

Αντί να δίνονται νέες αρμοδιότητες στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, η λειτουργία του χρειάζεται βαθιά επανεξέταση και αλλαγή. Στον ΠΟΕ δεν πρέπει να δοθεί νέα εξουσία σε νέους τομείς όπως οι επενδύσεις, οι κρατικές προμήθειες, ο ανταγωνισμός και οι κοινωνικές υπηρεσίες, ιδιαίτερα η υγεία και η παιδεία. Ο πανίσχυρος Μηχανισμός Διευθέτησης Διαφορών του ΠΟΕ πρέπει να υπαχθεί στις αποφάσεις άλλων πολυμερών οργανισμών που έχουν ευθύνη για τα περιβαλλοντικά, κοινωνικά και ανθρώπινα δικαιώματα. Χρειάζεται νέο διεθνές πλαίσιο και η αναγνώριση μιας νέας ιεραρχίας διεθνών κανόνων κάτω από τον έλεγχο του ΟΗΕ, ώστε να μην μπορεί ο ΠΟΕ να υπερβαίνει τις διατάξεις των πολυμερών περιβαλλοντικών συμφωνιών. Το εμπόριο πρέπει να υπηρετεί κοινωνικούς σκοπούς και να σέβεται τις προτεραιότητες της διεθνούς κοινότητας για την υγεία και το περιβάλλον και όχι αντιστρόφως. Σε καμία περίπτωση ζωντανοί οργανισμοί δεν πρέπει να γίνονται εμπόρευμα.

6. Να εμπεδωθούν η ισότητα των φύλων και τα μειονοτικά δικαιώματα

Η ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών απέχει ακόμη πολύ από το να έχει αναγνωρισθεί. Επίσης υπάρχει ανάγκη για βελτίωση των εθνικών μειονοτικών δικαιωμάτων ως αναπόσπαστο στοιχείο των πολιτικών ανάπτυξης. Η αξιολόγηση των επιπτώσεων από την εφαρμογή της ισότητας πρέπει να γίνει υποχρεωτική σε όλες τις διεθνείς συμφωνίές ώστε να εξασφαλιστεί ότι η ανάπτυξη συνεισφέρει για να κλείσει το χάσμα των φύλων.

7. Να μπει τέλος στον πόλεμο και στο μιλιταρισμό

Η απειλή της τρομοκρατίας είναι πραγματική και πρέπει να καταπολεμηθεί. Αλλά η απάντηση δεν είναι η μεγαλύτερη στρατιωτικοποίηση και ο περιορισμός των δημοκρατικών ελευθεριών στο όνομα της αντιτρομοκρατίας. Η αειφόρος ανάπτυξη περιοχών που μαστίζονται από βίαιες συγκρούσεις μπορεί να υπάρξει μόνο αν επικρατήσουν συνθήκες βιώσιμης ειρήνης, αν καταπολεμηθούν οι ανισότητες και ενισχυθούν τα δημοκρατικά δικαιώματα. Η λογική μιας «στρατιωτικής παγκοσμιοποίησης» δεν απαντά στους ουσιαστικούς αυτούς στόχους. Η διεθνής κοινότητα πρέπει να επιλέξει την πολιτική διευθέτηση των συγκρούσεων υπό την ηγεσία του ΟΗΕ και με σεβασμό στις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας. Το δικαίωμα παρέμβασης για την υπεράσπιση καταπιεσμένων λαών πρέπει να είναι περιορισμένο και να ρυθμίζεται από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο. Επίσης πρέπει να περιοριστεί το εμπόριο όπλων και η στρατιωτική βοήθεια.

8. Να κατοχυρωθεί το δικαίωμα στην κουλτούρα και τη γλώσσα

Δεν μπορεί να υπάρξει πρόσβαση στην αυτοανάπτυξη χωρίς σεβασμό στην κληρονομιά και στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια για όλους τους λαούς. Μαζί με την βιοποικιλότητα πρέπει να προστατευθεί και η πολιτιστική και γλωσσική ποικιλία σε πλανητικό επίπεδο. Σήμερα απειλούνται οι μισές από τις περίπου 6000 ομιλούμενες γλώσσες στον κόσμο. Στη διάρκεια των περασμένων τριών αιώνων γλώσσες πέθαναν κι εξαφανίστηκαν με δραματικούς και σταθερά αυξανόμενους ρυθμούς, ιδιαίτερα στην αμερικανική ήπειρο και την Αυστραλία. Τουλάχιστον 3000 γλώσσες απειλούνται σοβαρά ή πεθαίνουν σε πολλά μέρη του κόσμου.

9. Να εξασφαλισθεί η ελεύθερη πρόσβαση στο νερό

Η πρόσβαση σε καθαρό νερό είναι μια από τις πιο βασικές ανθρώπινες ανάγκες. Ωστόσο γίνεται όλο και πιο δύσκολη ή δαπανηρή όχι μόνο στο Νότο όπου υπάρχουν αντίξοες κλιματολογικές συνθήκες αλλά και στο Βορρά όπου αυξάνει η μόλυνση των υπόγειων υδάτινων αποθεμάτων και των ποταμών. Κάτω από τις συνθήκες αυτές η ιδιωτικοποίηση του νερού ή της διανομής του νερού έχει ιδιαίτερα βλαβερές συνέπειες στους ανθρώπους. Το καθαρό νερό είναι βασική ανάγκη και όχι εμπορική αξία. Επομένως δεν μπορεί να πωλείται για κέρδος. Είμαστε αντίθετοι στην ιδιωτικοποίηση του νερού και των υπηρεσιών του.

10. Η αειφόρος ανάπτυξη δεν μπορεί να ιδιωτικοποιηθεί

Οι δημόσιες - ιδιωτικές συμπράξεις ή αποκαλούμενες ‘’Type II proposals” δεν είναι λύση για τα προβλήματα της αειφόρου ανάπτυξης. Η Διάσκεψη Ρίο+10 πρέπει να καταλήξει με την ισχυρή δέσμευση πολιτικών συμφωνιών ανάμεσα στις κυβερνήσεις με χρονοδιαγράμματα και προγράμματα δράσης. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να εγγυηθούμε το μέλλον μας. Χρειαζόμαστε βιώσιμες κοινωνίες, όχι βιώσιμα κέρδη για τις επιχειρήσεις.
Ενώνοντας τη φωνή της με όλους εκείνους που με επιμονή διεκδικούν έναν άλλο καλύτερο κόσμο που είναι εφικτός. Οραματιζόμαστε έναν βιώσιμο κόσμο, με υψηλή ποιότητα ζωής και οικολογική διαχείριση, που θα καταπολεμά τη φτώχεια και θα προωθεί την κοινωνική δικαιοσύνη.

Αθήνα, 27 Αυγούστου 2002