Skip to main content.
Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς
23/01/2012

Παρέμβαση Η. Διώτη στην Πανελλαδική Σύσκεψη των ΕΑΣ - «Συνεταιρισμοί στην υπηρεσία των παραγωγών και του καταναλωτή»

Τη θέση του ΣΥΡΙΖΑ για την ανάγκη «αναγέννησης του συνεταιριστικού κινήματος όχι μόνο στον αγροτικό χώρο αλλά σε όλη την οικονομία και της θεμελίωσής του σε νέες βάσεις, καθώς είναι εργαλείο για τους αγρότες να αντισταθούν στην κρίση, τους μεσάζοντες και τις αγορές» εξέφρασε η βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ Ηρώ Διώτη, στο πλαίσιο της πανελλαδικής σύσκεψης των Ενώσεων Αγροτικών Συνεταιρισμών, με θέμα τα προβλήματα εφαρμογής του Ν. 4015/2011 περί τους Συνεταιρισμούς, αλλά και του νέου εγχειρήματος των θεσσαλικών ΕΑΣ να δημιουργήσουν μία ενιαία πανθεσσαλική Ένωση.

Διατυπώνοντας τη ριζική αντίθεση του ΣΥΡΙΖΑ στο νέο νόμο, τόνισε ότι «θέση του χώρου μας είναι να υπάρχουν συνεταιρισμοί κι Ενώσεις που να λειτουργούν από τα κάτω προς τα πάνω, με δημοκρατική συμμετοχική λειτουργία και καθιέρωση της απλής αναλογικής σε όλες τις βαθμίδες εκπροσώπησης. Θέλουμε μία συνεταιριστική μερίδα να αντιστοιχεί σε μία και μόνο ψήφο και να μην εξαρτάται από τα στρέμματα που θα διαθέτει ή γενικότερα την αξία της παραγωγής του κάθε αγρότη, ο αριθμός των ψήφων που θα έχει. Επιθυμούμε τον παραγωγικό προσανατολισμό των συνεταιρισμών και τέλος, τον πλήρη και ουσιαστικό έλεγχο από τα μέλη του συνεταιρισμού όλης της διακίνησης των προϊόντων μέχρι να φτάσουν στα ράφια των καταστημάτων και στο πιάτο του καταναλωτή. Επί της ουσίας, ζητούμε μία διαφορετική αγροτική πολιτική στο σύνολό της, που θα δίνει πρόσβαση, σε όλους και όλες που θέλουν να παράγουν, αλλά και στο πλαίσιο της οποίας να επιλέγουν οι αγρότες και κτηνοτρόφοι τι θα παράγουν σύμφωνα με τις ανάγκες του κόσμου».

Η βουλευτής διευκρίνισε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ τάσσεται υπέρ «του συνεργατισμού και των ενώσεων των συνεταιρισμών. Όμως, δε θέλουμε και δεν μπορούμε να τοποθετηθούμε ακόμη σχετικά με το εγχείρημα των ΕΑΣ, παρά μόνο αφού δούμε το επιχειρησιακό σχέδιο που θα καταθέσουν οι συμπράττουσες ΕΑΣ, το οποίο δε γνωρίζουν καν οι αγρότες που τους αφορά άμεσα, παρά μόνον οι διοικήσεις των Ενώσεων. Δεν είναι δυνατόν να δώσουμε εν λευκώ στήριξη σε ένα σχέδιο που δεν γνωρίζουμε και το οποίο μπορεί τελικά να έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τις θέσεις και τις αρχές μας και που μπορεί να αποβεί καταστροφικό τόσο για τους παραγωγούς όσο και τους εργαζομένους των ΕΑΣ».

Η βουλευτής στηλίτευσε τη θέση της ΠΑΣΕΓΕΣ που κατήγγειλε κομματικές και κυβερνητικές παρεμβάσεις, «όταν ήταν εν πολλοίς η ίδια που συντήρησε το καθεστώς των κομματικών εξαρτήσεων και πελατειακών δικομματικών σχέσεων, το οποίο με τη σειρά του οδήγησε τους συνεταιρισμούς στον εκφυλισμό, την πλήρη απαξίωση και τη διάλυση τους πλην ελάχιστων φωτεινών εξαιρέσεων», ενώ τάχθηκε υπέρ μίας νομοθετικής ρύθμισης με την οποία οι αγρότες με τους εργαζομένους στις ΕΑΣ θα προηγούνται στην είσπραξη οφειλομένων χρημάτων, σε περίπτωση που μία ΕΑΣ ή ένας συνεταιρισμός τεθούν σε εκκαθάριση.

Αναφερόμενη στον κοινωνικό και αναπτυξιακό ρόλο που θα πρέπει να επιτελούν οι συνεταιρισμοί, πρότεινε συγκεκριμένο σχέδιο δράσης, υποστηρίζοντας ότι «στις σημερινές συνθήκες της πιο βίαιης καπιταλιστικής επίθεσης και της ισοπέδωσης της κοινωνίας είναι απόλυτα αναγκαίο να σπάσει το μονοπώλιο της επιχειρηματικότητας της ασύδοτης αγοράς και να δημιουργηθούν συνθήκες που θα ευνοούν νέες μορφές οικονομικής οργάνωσης που θα απαντούν στις ανάγκες της κοινωνίας».

Τέλος, τάχθηκε υπέρ της ύπαρξης ενός ειδικού φορολογικού καθεστώτος και συστήματος κινήτρων για τους συνεταιρισμούς, που θα διευκολύνουν την πρόσβασή τους στην τραπεζική χρηματοδότηση με ευνοϊκούς όρους, εκφράζοντας ξανά την ανάγκη διατήρησης του δημοσίου χαρακτήρα της Αγροτικής Τράπεζας, για να ενεργεί προς στήριξη των αγροτών.

Η πλήρης παρέμβαση της βουλευτού (για την πληρέστερη ενημέρωσή σας), είναι η ακόλουθη:

Πανελλαδική σύσκεψη ΔΣ Ενώσεων Αγροτικών Συνεταιρισμών

«Νόμος 4015/2011 περί Συνεταιρισμών – προβλήματα στην εφαρμογή του»

ΕΑΣ Λάρισας, Κυριακή 22/01/2012

Κυρίες και κύριοι

Ευχαριστούμε για την πρόσκληση στη σημερινή σύσκεψη. Θέλω πριν πω οτιδήποτε επιμέρους, να ξεκαθαρίσω ότι για εμάς στο ΣΥΡΙΖΑ, είναι τεράστιας σημασίας η αναγέννηση του συνεταιριστικού κινήματος όχι μόνο στον αγροτικό χώρο αλλά σε όλη την οικονομία και η θεμελίωσή του σε νέες βάσεις, καθώς είναι εργαλείο για τους αγρότες να αντισταθούν στην κρίση, τους μεσάζοντες και τις αγορές. Και φυσικά είναι κυρίως στο χέρι τους και σε κανένα απολύτως νόμο, που μπορεί να φέρει το εκάστοτε Υπουργείο, να στηρίξουν πάλι κοινές προσπάθειες που θα τις ελέγχουν και θα τις διοικούν οι ίδιοι προς όφελός τους.

Ως ΣΥΡΙΖΑ, είχαμε εκφράσει την αντίθεσή μας στη φιλοσοφία καταρχήν της δημόσιας διαβούλευσης που είχε προκηρύξει η τέως Υπουργός κ. Μπατζελή. Είχαμε πει ότι «έριχναν άδεια για να πιάσουν γεμάτα», διατυπώνοντας ερωτήματα φιλολογικά –για να μην πω φιλοσοφικά- σε σχέση με τους συνεταιρισμούς.

Ήρθε μετέπειτα ο κ. Σκανδαλίδης και έφερε το νομοσχέδιο, το οποίο αποτελεί σήμερα νόμο της χώρας, τον περίφημο 4015, ο οποίος έχει ως κύριο μέλημα τη μετατροπή των συνεταιρισμών σε ιδιωτικές εταιρείες, ό,τι θέλει να πετύχει δηλαδή και στους υπόλοιπους τομείς της ελληνικής οικονομίας.

Εμείς λέμε «ναι» στους συνεταιρισμούς, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις όμως: καταρχήν θέλουμε συνεταιρισμούς και Ενώσεις που να λειτουργούν από τα κάτω προς τα πάνω, με δημοκρατική συμμετοχική λειτουργία και καθιέρωση της απλής αναλογικής σε όλες τις βαθμίδες εκπροσώπησης. Θέλουμε μία συνεταιριστική μερίδα να αντιστοιχεί σε μία και μόνο ψήφο και να μην εξαρτάται από τα στρέμματα που θα διαθέτει ή γενικότερα την αξία της παραγωγής του κάθε αγρότη, ο αριθμός των ψήφων που θα έχει. Επιθυμούμε τον παραγωγικό προσανατολισμό των συνεταιρισμών και τέλος, τον πλήρη και ουσιαστικό έλεγχο από τα μέλη του συνεταιρισμού όλης της διακίνησης των προϊόντων μέχρι να φτάσουν στα ράφια των καταστημάτων και στο πιάτο του καταναλωτή. Επί της ουσίας, ζητούμε μία διαφορετική αγροτική πολιτική στο σύνολό της.

Οι Θεσσαλοί δευτεροβάθμιοι συνεταιριστές, που αυτή την περίοδο βρίσκονται σε διερευνήσεις για τη δημιουργία μίας πανθεσσαλικής ΕΑΣ, βρέθηκαν με τον γραμματέα μας και την υπεύθυνη της ΠΓ μας για τα αγροτικά. Ήδη εκφράστηκε και από αυτούς η πάγια θέση του κόμματος για την αναγκαιότητα αναγέννησης του συνεταιριστικού κινήματος ως βασικού πυλώνα για την ριζοσπαστική ανάπτυξη της αγροτικής οικονομίας, τη  διασφάλιση του μέλλοντος της ελληνικής γεωργίας και της υπαίθρου, αλλά και όλης της χώρας. Να διευκρινίσουμε ότι είμαστε υπέρ του συνεργατισμού και των ενώσεων των συνεταιρισμών. Όμως, δε θέλουμε και δεν μπορούμε να τοποθετηθούμε ακόμη σχετικά με το εγχείρημα των ΕΑΣ, παρά μόνο αφού δούμε το business plan (επιχειρησιακό σχέδιο) που θα καταθέσουν οι συμπράττουσες ΕΑΣ, το οποίο δε γνωρίζουν καν οι αγρότες που τους αφορά άμεσα, παρά μόνον οι διοικήσεις των Ενώσεων. Δεν είναι δυνατόν να δώσουμε εν λευκώ στήριξη σε ένα σχέδιο που δεν γνωρίζουμε και το οποίο μπορεί τελικά να έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τις θέσεις και τις αρχές μας και που μπορεί να αποβεί καταστροφικό τόσο για τους παραγωγούς όσο και τους εργαζομένους των ΕΑΣ.

Σε ό,τι αφορά σε κάποια επιμέρους στοιχεία του νόμου 4015/2011 θέλω να πω τα εξής: Για τις επισφαλείς υποχρεώσεις, την υπερχρέωση και την εκποίηση των περιουσιακών στοιχείων των συνεταιρισμών και των συνεταιριστικών επιχειρήσεων, όφειλε το ίδιο το συνεταιριστικό κίνημα να έχει κινήσει τις νόμιμες διαδικασίες και να αποδώσει τις κάθε είδους ευθύνες σε όλους όσους τους αντιστοιχούν. Είναι τουλάχιστον προκλητικό να έρχεται σήμερα η ΠΑΣΕΓΕΣ και να καταγγέλλει κομματικές και κυβερνητικές παρεμβάσεις, όταν ήταν εν πολλοίς η ίδια που συντήρησε το καθεστώς των κομματικών εξαρτήσεων και πελατειακών δικομματικών σχέσεων, το οποίο με τη σειρά του οδήγησε τους συνεταιρισμούς στον εκφυλισμό, την πλήρη απαξίωση και τη διάλυση τους πλην ελάχιστων φωτεινών εξαιρέσεων.

Ενημερωθήκαμε ότι το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ετοιμάζει τροπολογία για να τη συμπεριλάβει στο νομοσχέδιο για τα αδέσποτα, σύμφωνα με την οποία σε περίπτωση που μία ΕΑΣ ή ένας συνεταιρισμός τεθούν σε εκκαθάριση, οι παραγωγοί στους οποίους οφείλονται χρήματα από αγορά προϊόντων θα προηγούνται (μαζί με τους εργαζόμενους) στην είσπραξη χρημάτων. Σε αυτό θα δούμε βέβαια πώς θα διατυπωθεί αλλά, επί της αρχής, είμαστε υπέρ.

Αυτή είναι η θεμελιώδης υποχρέωση απέναντι στους αγρότες που με το δικό τους μόχθο έχτισαν τους συνεταιρισμούς και την περιουσία τους και όχι η κάθε λογής νομικίστικη συγκάλυψη και η ισοπεδωτική «αλληλεγγύη» προς δικαίους και αδίκους. Σήμερα πιο επιτακτικά από ποτέ το αγροτικό κίνημα χρειάζεται να δυναμώσει την πάλη του για την ανατροπή της τρικομματικής μνημονιακής συγκυβέρνησης και των κάθε λογής στηριγμάτων της.

Στις σημερινές συνθήκες της πιο βίαιης καπιταλιστικής επίθεσης και της ισοπέδωσης της κοινωνίας είναι απόλυτα αναγκαίο να σπάσει το μονοπώλιο της επιχειρηματικότητας της ασύδοτης αγοράς και να δημιουργηθούν συνθήκες που θα ευνοούν νέες μορφές οικονομικής οργάνωσης που θα απαντούν στις ανάγκες της κοινωνίας (δηλαδή μιλάμε και για γενικότερες πολιτικές-κοινωνικές αλλαγές, οικονομία των αναγκών, αλληλέγγυα κοινωνική οργάνωση κ.λ.π.).

Αιχμή του δόρατος μιας τέτοιας στρατηγικής για το ΣΥΡΙΖΑ είναι η διαμόρφωση ενός νέου μοντέλου κοινωνικής επιχείρησης, η αναγέννηση του συνεταιριστικού κινήματος όχι μόνο στον αγροτικό χώρο αλλά σε όλη την οικονομία και η θεμελίωσή του σε νέες βάσεις, η ενθάρρυνση μορφών συλλογικής οικονομικής δράσης και η διαμόρφωση ενός νέου θεσμικού πλαισίου για την ανάπτυξη της ιδιωτικής επιχειρηματικότητας, με σεβασμό στο περιβάλλον και την αξιοπρέπεια των εργαζομένων.

Ο ΣΥΡΙΖΑ στηρίζει την ανάπτυξη των συνεταιρισμών όχι μόνο στον αγροτικό αλλά και σε όλους τους τομείς της οικονομίας, τόσο στη σφαίρα του εμπορίου όσο και σε εκείνη της παραγωγής.

Συγκεκριμένα, στο πλαίσιο της δικής μας στρατηγικής, οι συνεταιρισμοί μπορούν να παίξουν έναν ευρύτερο ρόλο:

- στην πάταξη της φοροδιαφυγής και της εισφοροδιαφυγής

- στον περιορισμό της παραοικονομίας

- στην αναβάθμιση της ποιότητας και της ασφάλειας των προϊόντων

- στην εξομάλυνση της σχέσης παραγωγού - καταναλωτή και στη μείωση του κόστους για τον καταναλωτή

- στην αύξηση της απασχόλησης και στη διαμόρφωση σχέσεων που αναβαθμίζουν την εργασία και σέβονται την αξιοπρέπεια των μισθωτών

Η υπηρέτηση των στόχων αυτών δικαιολογεί αλλά και επιβάλλει ένα ειδικό φορολογικό καθεστώς και ένα σύστημα κινήτρων για τους συνεταιρισμούς, καθώς και ένα καθεστώς που να διευκολύνει την πρόσβασή τους στην τραπεζική χρηματοδότηση με ευνοϊκούς όρους. Γιʼ αυτό και είναι επιτακτική η ανάγκη διατήρησης του δημοσίου χαρακτήρα της Αγροτικής Τράπεζας, για να ενεργεί προς στήριξη των αγροτών και όχι των ιδιωτών μετόχων της.

Αυτό απαιτεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο που θα επαναπροσδιορίζει το ρόλο και την αποστολή των συνεταιρισμών και θα διαμορφώνει έναν νέο καταστατικό χάρτη και μια αντίστοιχη πολιτική που να ευνοεί την αναγέννηση του συνεταιριστικού κινήματος, την ανάπτυξη των συνεταιρισμών και τη διαμόρφωση μιας συνεταιριστικής οικονομίας ως διακριτής οικονομικής δομής που θα αποτελεί τμήμα μιας ευρύτερης κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας, της οικονομίας των αναγκών.

Αυτή τη στιγμή στην Αθήνα υπάρχουν 20.000 άστεγοι, οι οποίοι υποφέρουν από πείνα και ανέχεια. Στην φτώχεια και την πείνα μπορούμε να απαντήσουμε με μια σχεδιασμένη αγροτική παραγωγή, που θα δίνει πρόσβαση, σε όλους και όλες που θέλουν να παράγουν, αλλά και στο πλαίσιο της οποίας να επιλέγουν οι αγρότες και κτηνοτρόφοι τι θα παράγουν σύμφωνα με τις ανάγκες του κόσμου.