18/12/2002

Συνέντευξη Τύπου του Προέδρου του Συνασπισμού για ταξίδι σε Κύπρο-Τουρκία

Ν.ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Κυρίες και κύριοι, να σας ευχαριστήσω κι εγώ για την παρουσία σας. Όπως ξέρατε, το τελευταίο 10ήμερο είχαμε την ευκαιρία να επισκεφτούμε την Κύπρο και την Τουρκία με αντιπροσωπείες του Συνασπισμού, στις οποίες μετείχαν ο Νίκος Χουντής, ο Πάνος Τριγάζης, ο Μουσταφά - Μουσταφά και άλλοι συνεργάτες μας.

Βρεθήκαμε στην Κύπρο δυο μέρες πριν από την έναρξη της Συνόδου Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Κοπεγχάγη, στην Τουρκία δυο μέρες μετά τη λήξη της Συνόδου Κορυφής στην Κοπεγχάγη. Οι επίσημες αυτές πολιτικές μας παρουσίες εκεί κρίθηκαν από τους συνομιλητές μας ως ουσιαστικές πολιτικές παρουσίες και επαινέθηκαν με ειλικρίνεια ως θετική συμβολή για τη διαμόρφωση κλίματος κατανόησης, προσέγγισης και συνεννόησης.

Στην Κύπρο πραγματοποιήσαμε περίπου 15 συναντήσεις: με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τον Πρόεδρο της Βουλής, τους ηγέτες όλων των Ελληνοκυπριακών κομμάτων, καθώς και με τέσσερα Τουρκοκυπριακά κόμματα.

Στην Τουρκία συναντήσαμε στην Κωνσταντινούπολη τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο και στην Αγκυρα τον Πρόεδρο του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης κ. Ερντογάν, τον υπουργό Εξωτερικών κ. Γιακίς, τον Πρόεδρο του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος τον κ. Μπαϊκάλ και αντιπροσωπείες του Σοσιαλδημοκρατικού Λαϊκού Κόμματος, του Κόμματος Ελευθερίας και Αλληλεγγύης και του "HADEP" του Φιλοκουρδικού κόμματος στην Τουρκία.

Επισκεφτήκαμε επίσης τη Βουλή, όπου μας δεξιώθηκαν βουλευτές που έχουν τιμηθεί με το βραβείο Ιπεκτσί για την ελληνοτουρκική φιλία. Επισκεφτήκαμε την Ένωση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, καθώς επίσης και το Τεχνολογικό Ινστιτούτο Μέσης Ανατολής Αγκυρας, στο Πανεπιστήμιο της Αγκυρας.

Θέλουμε να σας παρουσιάσουμε τις εντυπώσεις μας και τα συμπεράσματά μας από τις δύο αυτές επισκέψεις. Η επίσκεψή μας στην Τουρκία ήταν η πρώτη επίσκεψη πολιτικού κόμματος που είχε επαφές με την τουρκική ηγεσία μετά τις πρόσφατες εκλογές και μετά τη Σύνοδο Κορυφής της Κοπεγχάγης.

Ο Συνασπισμός είναι το μόνο Κόμμα από την Ελλάδα που έχει για δεύτερη φορά επισήμως επισκεφτεί την Τουρκία. Η Τουρκία σήμερα ζει ένα είδος μεταπολίτευσης μετά τη νίκη του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης στις εκλογές της 3ης Νοεμβρίου. Η περίοδος είναι έντονα μεταβατική και έχει ξεχωριστή σημασία για τις εξελίξεις που διαμορφώνονται.

Η νέα Κυβέρνηση φαίνεται αποφασισμένοι να επιταχύνει τις αλλαγές που είναι αναγκαίες για να μην χάσει την εκλογική και κοινωνική στήριξη που κέρδισε, αλλά και για να μπορέσει να εκπληρώσει τα κριτήρια, ώστε να αρχίσει αμέσως μετά το τέλος του 2004 ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ταυτοχρόνως σε αντίθεση με προηγούμενες Κυβερνήσεις που έλεγαν, ότι το Κυπριακό έχει λυθεί το '74, δηλώνει ότι ενδιαφέρεται για τη λύση του Κυπριακού, αλλά και γενικότερα στην κοινωνία συζητιέται η λύση του Κυπριακού, κάτι που δεν γινόταν το 1999 που είχαμε για πρώτη φορά επισκεφτεί την Τουρκία. Επίσης στην κοινή γνώμη και στα πολιτικά κόμματα υπάρχει θετική εκτίμηση για τη στάση της Ελλάδας, του Ελληνικού λαού και της Ελλάδας επισήμως.

Ο ευρωπαϊκός προσανατολισμός της Τουρκίας τον οποίον πρώτος ο Συνασπισμός από τα ελληνικά πολιτικά κόμματα είχε υποστηρίξει, έχει θετικές επιδράσεις και στην εσωτερική πολιτική ζωή, για τον εκδημοκρατισμό της εσωτερικής πολιτικής ζωής στην Τουρκία, αλλά και στην εξωτερική πολιτική για σχέσεις καλής γειτονίας και φιλίας.

Δεν είναι τυχαίο, ότι υπέρ του ευρωπαϊκού προσανατολισμού τάσσονται όλα τα κόμματα της Τουρκίας, μεταξύ των οποίων και τα κόμματα της Αριστεράς, με τη δική τους βεβαίως φιλοσοφία το καθένα και η Ένωση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Βεβαίως ο δρόμος που πρέπει να διανυθεί είναι μακρύς, είναι δύσκολος, η σημερινή κατάσταση φέρνει στο προσκήνιο όλες τις αντιφάσεις της τουρκικής κοινωνίας, γι' αυτό δεν έχουν θέση αναλύσεις του τύπου "άσπρο � μαύρο" ή προεκτιμήσεις μονόδρομων εξελίξεων.

Ένα έχει σημασία. Να μην ενισχυθούν οι δυνάμεις εκείνες που θέλουν να ανακόψουν τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό της Τουρκίας. Η τουρκική κοινωνία προσδοκά να ωφεληθεί από τη σχέση της με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Και επιπροσθέτως προσδοκούν οι Τούρκοι πολίτες να εξομαλυνθεί το πολιτικό τους σύστημα με το σύστημα δημοκρατικών αρχών και αξιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Από την πλευρά μας στις διάφορες συναντήσεις που είχαμε υποστηρίξαμε ότι οι αποφάσεις της Κοπεγχάγης έχουν τη δυναμική να διαμορφώσουν ένα νέο σκηνικό για καλύτερες ελληνοτουρκικές σχέσεις, για να εξελιχθεί ομαλά η ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας, για να λυθεί δίκαια, σωστά το Κυπριακό.

Η λύση του Κυπριακού στηρίζει και ενισχύει την πορεία της Τουρκίας προς την Ευρώπη. Η Ελλάδα ως προεδρεύουσα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το α' εξάμηνο του 2003 μπορεί και πρέπει να εργαστεί ώστε να έρθει η Τουρκία πιο κοντά στην Ευρώπη και η Ευρώπη πιο κοντά στην Τουρκία.

Αντί να χρηματοδοτούμε την ένταση με πολυδάπανους εξοπλισμούς, με διαχωρισμούς και εχθρότητες, οφείλουμε να εργαστούμε για να απελευθερωθούν πόροι που θα δοθούν για την κοινή ανάπτυξη, την κοινωνική και οικολογική προστασία. Ελλάδα, Κύπρος και Τουρκία μέσα στην Ευρώπη μπορούν να διαμορφώσουν καλύτερες προοπτικές για τις μεταξύ τους σχέσεις, αλλά και για την ειρήνη στην ευρύτερη περιοχή.

Στις συναντήσεις μας θέσαμε και το ενδεχόμενο ενός πολέμου εναντίον του Ιράκ, εκφράζοντας την αντίθεσή μας και τις ανησυχίες μας για τις συνέπειες ενός τέτοιου πολέμου στην περιοχή και στην Ευρώπη. Και μέσα στην Τουρκία υπάρχουν αντιδράσεις και οργανώνονται κινητοποιήσεις κατά του πολέμου.

Στην Κύπρο η επίσκεψή μας συνέπεσε με την κατάθεση του αναθεωρημένου σχεδίου του κ. Ανάν λίγο πριν από τη Σύνοδο Κορυφής της Κοπεγχάγης. Μέσα στο 2002 ήταν για δεύτερη φορά που βρισκόμαστε στην Κύπρο. Σας μιλήσαμε μόλις γυρίσαμε από την Κύπρο στις 9-10 Δεκέμβρη για τις εκτιμήσεις μας ως προς εκείνη την επίσκεψη.

Μετά την Κοπεγχάγη πιστεύουμε, ότι επιβεβαιώνονται οι εκτιμήσεις που είχαμε κάνει τότε για την ένταξη της Κύπρου, η οποία αποφασίστηκε, για τη μη χαλάρωση των προσπαθειών λύσης του Κυπριακού με τη συνέχιση της διαπραγμάτευσης πάνω στο σχέδιο Ανάν, για τη δυναμική της ένταξης που αλλάζει το χαρακτήρα του Κυπριακού και μπορεί να αξιοποιήσει το ευρωπαϊκό πλαίσιο.

Ανάμεσα στις πολιτικές δυνάμεις των Ελληνοκυπρίων στη μεγάλη τους πλειοψηφία υπάρχει κλίμα συνεννόησης, όπως προκύπτει και από τις αποφάσεις Εθνικού Συμβουλίου της Κύπρου. Αυτό το κλίμα δεν πρέπει να τορπιλίζεται με την εξαγωγή πατριωτισμού στην Κύπρο από την Ελλάδα, ούτε με εύκολους αφορισμούς από την Ελλάδα, ότι η αποδοχή της ένταξης της Κύπρου σημαίνει αποδοχή της διχοτόμησης.

Πολύ σημαντικές θεωρούμε τις διεργασίες που συντελούνται μέσα στην Τουρκοκυπριακή Κοινότητα και ιδιαίτερα το μεγάλο κίνημα που έχει αναπτυχθεί στους κόλπους της υπέρ της ένταξης και της επανένωσης του Νησιού με πρωτεργάτες τα κόμματα της Τουρκοκυπριακής Αριστεράς.

Στο Κίνημα αυτό εκφράσαμε την αλληλεγγύη μας, ήρθαμε σε επαφή με εκπροσώπους των Ενώσεων Πολιτών που το οργάνωσαν και η θέση που πήρε ο Συνασπισμός για το σχέδιο Ανάν μας επέτρεψε να είμαστε σε ουσιαστική επικοινωνία μ' αυτές τις δυνάμεις.

Όσοι μιλούν για το Κυπριακό χωρίς να παίρνουν υπόψη τους την αγωνία, τη θέληση και τις ελπίδες της Τουρκοκυπριακής Κοινότητας, δεν μιλούν για λύση, αλλά για διαιώνιση του προβλήματος. Και όσοι μιλούν χωρίς να υπολογίζουν, ότι υπάρχει και η Τουρκοκυπριακή Κοινότητα στο νησί, τότε μιλούν χωρίς να εκτιμούν ότι Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι πρέπει να συνυπάρξουν στο νησί με ειρήνη, ασφάλεια και κοινή ανάπτυξη.

Μετά την Κοπεγχάγη είναι σημαντικά εκείνα τα οποία πρέπει να γίνουν, είναι πολλά τα γεγονότα που τρέχουν, είναι αναγκαίο και εμείς από την πλευρά μας να συντονίσουμε και να προγραμματίσουμε τις παρεμβάσεις μας.

Σχεδιάζουμε σ' αυτή τη νέα περίοδο ενόψει των δύσκολων και πολλών γεγονότων που έρχονται, πρωτοβουλίες για την ανάπτυξη της συνεργασίας των δυνάμεων της Αριστεράς και των κοινωνικών κινημάτων στην Ελλάδα, την Τουρκία και την Κύπρο. Πρωτοβουλίες για ενίσχυση γενικότερα της λεγόμενης διπλωματίας των πολιτών στις ελληνοτουρκικές σχέσεις με συναντήσεις και κοινές παρεμβάσεις οικολογικών οργανώσεων, στελεχών της Αυτοδιοίκησης, του Κινήματος Γυναικών, των Νεολαιών, των Ενώσεων για τα δικαιώματα.

Παρεμβάσεις στην Κυβέρνηση με την ευκαιρία της Ελληνικής Προεδρίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση για στήριξη της Τουρκοκυπριακής Κοινότητας και της Ευρωπαϊκής πορείας της Τουρκίας. Στήριξη του ενδιαφέροντος της Τουρκικής Αριστεράς για στενότερες σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Αριστερά και σχετικές πρωτοβουλίες προς αυτή την κατεύθυνση μέσω της Ευρωομάδας και των Ευρωβουλευτών μας.

Επαναφορά για συζήτηση και συγκεκριμένες δραστηριότητες που θα την στηρίζουν της πρότασής μας για αμοιβαία και ισόρροπη μείωση των στρατιωτικών δαπανών και των εξοπλιστικών προγραμμάτων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, συναντήσεις ενημέρωσης και συζήτησης της εβδομάδας της Αριστεράς για τις εκτιμήσεις και τα συμπεράσματα απ' τις επισκέψεις μας σε Τουρκία και Κύπρο, αλλά και συγκεντρώσεις, ομιλίες και συζητήσεις για ενημέρωση της ελληνικής κοινωνίας, του ελληνικού λαού και των μελών του Συνασπισμού στην ελληνική περιφέρεια.

Είμαι στη διάθεσή σας.

ΣΙΔΕΡΗΣ (ΣΚΑΪ): Κύριε Πρόεδρε επαναλάβατε τις προτάσεις σας για αμφίρροπη μείωση των εξοπλισμών στην νέα τουρκική ηγεσία και αν ναι, τι αντιδράσεις είχατε αφ' ενός; Και αφ' ετέρου, σήμερα ο "ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ" σας χαρακτηρίζει "πλασιέ του σχεδίου Ανάν". Πως νιώθετε γι' αυτό;

Ν.ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Η θέση μας για την αμοιβαία και ισόρροπη μείωση των στρατιωτικών δαπανών είναι δημόσια και τη διατυπώσαμε για να την υποστηρίζουμε όπου βρισκόμαστε και με όποιους συναντιόμαστε. Την θέσαμε ως ένα από τα πεδία στα οποία μπορούν να προκύψουν ευεργετικές συνέπειες από την καλυτέρευση των σχέσεων Ελλάδας και Τουρκίας.
Και το κοινωνικό πρόβλημα στην Τουρκία απασχολεί τις τουρκικές πολιτικές δυνάμεις και η ανάγκη αξιοποίησης πόρων για κοινωνική πολιτική είναι στις διακηρύξεις των τουρκικών κομμάτων. Με ειλικρινές ενδιαφέρον εμείς διατυπώσαμε την πρόταση και την θέσαμε ως ένα σημείο κοινού προβληματισμού.
Και η πρόταση κατεγράφη και από την άλλη πλευρά ως πρόταση η οποία θα μπορούσε να αποτελέσει πεδίο και ανταλλαγής απόψεων και κοινών δραστηριοτήτων. Όπως ξέρετε αυτά είναι σε επίπεδο κυβερνήσεων περισσότερο, σε επίπεδο συναντήσεων κομμάτων και κοινωνικών οργανώσεων. Είναι μία πρόταση που διαμορφώνει συνείδηση, που διαμορφώνει κλίμα, που ενεργοποιεί δυνάμεις, που σε τελευταία ανάλυση διαμορφώνει πολιτική πίεση προς τις κυβερνήσεις να προχωρήσουν προς αυτή την κατεύθυνση. Και υπ' αυτή την έννοια έγινε ως θετική πρόταση αποδεκτή.
Δεν θα ήθελα να απαντήσω με χαρακτηρισμούς. Οι χαρακτηρισμοί επιλέγονται από εκείνους οι οποίοι δεν έχουν επιχειρήματα. Θα ήθελα να πω μόνο ότι όταν ο "ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ" και η ηγεσία του ΚΚΕ χαρακτηρίζουν την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως παγίωση της διχοτόμησης, καταγγέλλουν ούτε λίγο ούτε πολύ και όλες τις κυπριακές δυνάμεις, οι οποίες αποδέχτηκαν την ένταξη και θέλουν να αξιοποιήσουν την ένταξη.
Δεν καταγγέλλουν μόνο τον Συνασπισμό. Καταγγέλλουν και το ΑΚΕΛ, καταγγέλλουν και όλους εκείνους, οι οποίοι κατά τον "ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ" και κατά την ηγεσία του ΚΚΕ είναι ενδοτικοί. Αν φτάσουμε σ' αυτό το σημείο με χαρακτηρισμούς την πολιτική τους αμηχανία να προσπαθούν να την συγκαλύψουν, τότε δεν φταίνε σε τίποτε τα μέλη του ΚΚΕ να υφίστανται αυτή την πολιτική δοκιμασία.

ΦΑΣΟΥΛΑΣ (ΝΕΤ): Κύριε Πρόεδρε από τις επαφές που είχατε με τον κ. Ερντογάν, τον κ. Γιακίς και τους άλλους πολιτικούς ηγέτες της Τουρκίας, το μήνυμα που εισπράξατε όσον αφορά το Κυπριακό ποιο είναι; Θέλουν να το λύσουν ή δεν θέλουν; Ή απλά κάνουν δηλώσεις προκειμένου να πάρουν αυτό που θέλουν να πάρουν από την Ευρωπαϊκή Ένωση και εκεί να τελειώνει η ιστορία;

Ν.ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Η ηγεσία του κυβερνητικού κόμματος, αλλά και όσοι απ' την κυβέρνηση μίλησαν μαζί μας, επισημαίνουν σταθερά την θέλησή τους να συνεχίσουν την πορεία της Τουρκίας προς την Ευρώπη. Δηλώνουν τη δυσαρέσκειά τους διότι δεν τους δόθηκε η ημερομηνία που ήθελαν, αλλά όπως χαρακτηριστικά λένε, δεν είναι ενθουσιασμένοι, αλλά δεν είναι και απογοητευμένοι.
Είναι αποφασισμένοι να συνεχίσουν την ίδια πορεία και αντιλαμβάνονται ότι στην πορεία τους προς την Ευρώπη και η λύση του Κυπριακού είναι θέμα που είναι εγγεγραμμένο στην ατζέντα και η βελτίωση των ελληνοτουρκικών σχέσεων επίσης. Δηλώνουν ότι τους απασχολούν αυτά τα ζητήματα.
Στο σημείο αυτό θα ήθελα να αναφέρω ότι κατά την προηγούμενη επίσκεψή μας εις την Τουρκία, για όλους τους συνομιλητές μας τότε το Κυπριακό είχε λυθεί απ' το 1974. Υπάρχει μία αλλαγή κλίματος. Όπως επίσης σήμερα όλοι εκτιμούν ότι ήταν θετική η στάση της Ελλάδας. Μπορεί να είναι περισσότερο θετική η στήριξη της Ελλάδας κατά τη διάρκεια της προεδρίας, κάτι το οποίο διαφοροποιείται επίσης από το κλίμα που είχαμε συναντήσει το 1999 όταν όλοι μας έλεγαν και με παράπονο και με επιθετικότητα, ότι η Ελλάδα είναι εμπόδιο που δεν μπορούν να αξιοποιήσουν χρήματα τα οποία παγώνουν απ' τα κονδύλια τα ευρωπαϊκά.
Θα έλεγα επίσης ότι παλαιότερα και στην Κύπρο και στην Τουρκία, ένα απ' τα ζητήματα που κυριαρχούσαν ήταν το casus belli, το τι θα θεωρηθεί ως αφορμή πολέμου, θερμού επεισοδίου, σύρραξης. Κάτι τέτοιο δεν κυριαρχεί στη συζήτηση. Εκείνο το οποίο κυριαρχεί στη συζήτηση είναι τι θα γίνει με τις ημερομηνίες, τι θα γίνει με τις διαπραγματεύσεις, πως θα μπορέσει η τουρκική κοινωνία να αξιοποιήσει θετικά την πορεία προς την Ευρώπη.
Και θέλω να επισημάνω αυτό που σας είπα προηγουμένως, ότι η τουρκική κοινωνία ενδιαφέρεται αυτό που θα πάει την Τουρκία στην Ευρώπη, να αποτελέσει όφελός της οικονομικά, κοινωνικά, αλλά και πολιτικά. Και νομίζω ότι είμαστε μέσα στα πράγματα, όταν απ' την πλευρά του Συνασπισμού δηλώσαμε ότι εμάς μας ενδιαφέρει να συνεχιστεί αυτή η πορεία, να διατηρηθεί αυτό το κλίμα, να μην ενισχυθούν απόψεις και δυνάμεις που θα ήθελαν να ανακόψουν αυτή την πορεία ή να ανατρέψουν αυτό το κλίμα. Και αντιλαμβάνεστε ότι αναφέρομαι σε θέματα στο εσωτερικό του πολιτικού συστήματος και των συσχετισμών στην Τουρκία.

ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΑΣ (ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ): Κύριε Πρόεδρε δύο ερωτήματα, ένα επί του πρακτέου και ένα φιλολογικού χαρακτήρα, θα μου το επιτρέψετε. Το πρώτο κατ' αρχάς είναι, αν από τις επαφές που είχατε και στην Κύπρο και στην Τουρκία με τις πολιτικές ηγεσίες, είστε αισιόδοξος ότι θα υπάρχει λύση του Κυπριακού μέχρι την 28η Φεβρουαρίου. Και το δεύτερο είναι ότι στο παρελθόν έχετε κατηγορηθεί πολλάκις και εσείς και ο Συνασπισμός για τις θέσεις που έχετε εκφράσει υπέρ της ελληνοτουρκικής φιλίας και προσέγγισης και υπέρ της ευρωπαϊκής προοπτικής της Τουρκίας.
Σήμερα φαίνεται ότι οι απόψεις αυτές είναι πλειοψηφικό ρεύμα στην ελληνική κοινωνία. Θα ήθελα να μου πείτε τι κατά τη γνώμη σας έχει μεσολαβήσει και τι έχει αλλάξει.

Ν.ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Σε τόσο δύσκολα, σύνθετα και χρόνια προβλήματα όπως το Κυπριακό, δεν μετράει τόσο το εάν είναι κανείς εκ προοιμίου αισιόδοξος ή αν είναι κανείς εκ προοιμίου απαισιόδοξος. Κυρίως μετράει αν είναι θεληματικός και αποφασιστικός στην επιδίωξη κάποιων συγκεκριμένων θετικών εξελίξεων.
Εμάς μας ενδιαφέρει να υπάρξουν λύσεις στο Κυπριακό πρόβλημα. Δεν συμμεριζόμαστε την άποψη εκείνη που λέει ότι και η παρούσα κατάσταση είναι κακή και η ένταξη είναι κακή με τη λύση και η ένταξη είναι κακή χωρίς τη λύση. Όταν όλα είναι έτσι όπως τα γνωρίζουμε, εμάς μας ενδιαφέρει να επιδιωχθεί η διαδικασία της δίκαιης λειτουργικής και αποδεκτής λύσης, με την αξιοποίηση και των αποφάσεων του ΟΗΕ και του ευρωπαϊκού κεκτημένου.
Μ' αυτή την έννοια είναι δύσκολες οι διαπραγματεύσεις, πολύ σύνθετες. Χρειάζεται συντονισμός και μεθοδικότητα. Όλα όσα κατακτήθηκαν μέχρι στιγμής από πλευράς διαπραγμάτευσης και διεθνών συνθηκών να αξιοποιηθούν. Η δυναμική αυτής της κινητικότητας να μη διακοπεί. Έχουμε πλήρη επίγνωση όμως ότι είναι πάρα πολύ δύσκολες οι διαπραγματεύσεις και είναι και συγκεκριμένα τα χρονικά περιθώρια μέσα στα οποία πρέπει να γίνουν όλες αυτές οι δραστηριότητες.
Θα ήθελα να επισημάνω ότι είναι θετικό το γεγονός ότι σήμερα και απ' τα ειδησεογραφικά πρακτορεία αναφέρεται ότι ο Πρωθυπουργός της Τουρκίας ο κ. Γκιουλ μίλησε ότι η λύση του Κυπριακού θα είναι συμφέρουσα και για την Τουρκία και για τους Τουρκοκυπρίους. Όπως είναι θετικό το γεγονός ότι ο Υπουργός Εξωτερικών μίλησε για στρατό κατοχής στη Βόρεια Κύπρο. Είναι στοιχεία τα οποία νομίζω ότι μπορούν να αξιοποιηθούν.
Στο ερώτημά σας, δεν μας ενδιαφέρει να κάνουμε διαχωρισμούς μεταξύ αισιόδοξων και απαισιόδοξων. Μας ενδιαφέρει κάθε στιγμή να υπάρχει πολιτική θέληση για την αναζήτηση σωστής λύσης και ενίσχυση αυτής της πολιτικής θέλησης. Και στηρίζουμε στο σημείο αυτό την πολιτική θέληση του Εθνικού Συμβουλίου της Κύπρου να διαπραγματευτεί. Είμαστε δίπλα τους.
Δεν θα πούμε εμείς ποτέ ότι το Εθνικό Συμβούλιο της Κύπρου υπέγραψε με την ένταξη τη διχοτόμηση. Θα είμαστε δίπλα τους και θα τους στηρίζουμε με ειλικρίνεια και όχι υποκριτικά.
Ως προς το δεύτερο ερώτημά σας, στη πολιτική εκείνο που έχει σημασία είναι να διαμορφώνονται εξελίξεις, οι οποίες να επηρεάζουν θετικά τις κοινωνίες και τους λαούς, να διασφαλίζουν κλίμα ειρήνης, συνύπαρξης, φιλίας, συνεργασίας, καλής γειτονίας. Είναι αναγκαίο η φιλία και η συνεργασία μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας να κατακτηθούν κάποτε, να φύγουμε απ' αυτό το κλίμα της έντασης.
Κοστίζει πάρα πολύ αυτή η κούρσα των εξοπλισμών. Είναι προς όφελος των πολεμικών βιομηχανιών και των μεσαζόντων εμπόρων των οπλικών συστημάτων, δεν είναι προς όφελος των πολιτών και των κοινωνιών.
Εμείς λοιπόν, ανεξαρτήτως του τι μας λένε κατά καιρούς όλοι εκείνοι οι οποίοι μη έχοντας πολιτική κραυγάζουν συνθήματα και ύβρεις, θα συνεχίσουμε να υπηρετούμε αυτό που είναι περιεχόμενο μιας σύγχρονης αριστεράς. Η συνύπαρξη, η αλληλεγγύη, η κοινή δράση, η συνεννόηση, η ανεκτικότητα, η δυναμική της αλληλεγγύης ως αξία της αριστεράς δεν είναι οι εθνικιστικές αναδιπλώσεις, ούτε οι εχθρικές αντιπαραθέσεις.
Η αξία της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών για την αριστερά δεν βάζει σε πρώτη προτεραιότητα τις εχθρικές και πολεμικές αντιπαραθέσεις και προετοιμασίες. Και η δυναμική μιας ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης στηρίζεται στην φιλοσοφία της συνύπαρξης και της αλληλεγγύης και όχι της περιχαράκωσης του καθενός στο χωράφι του, στην χώρα του, στην αυλή του, στην γειτονιά του, στον εαυτό του.

ΠΟΥΛΑΚΙΔΑΣ ("ΑΥΓΗ"): Κύριε Πρόεδρε ποιες είναι οι διαφορές ανάμεσα στην προσέγγιση που έχουμε ως προς το κυπριακό, ο κ.Ερντογάν και ο κ.Μπαϊκάλ;
Και μια δεύτερη ερώτηση. Επειδή μιλήσατε για μεταβατική περίοδο και για αλλαγές και κάνατε και έναν υπαινιγμό νωρίτερα, πόσο στέρεη θεωρείτε την δημοκρατία και την κυβέρνηση του Ερντογάν αυτή την στιγμή;

Ν.ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Υπάρχουν διαφορές στις προσεγγίσεις τις οποίες κάνουν διάφορες πολιτικές δυνάμεις και κοινωνικές δυνάμεις στην Τουρκία. Οι αναφορές που γίνονται από το κυβερνητικό κόμμα είναι αυτές που σας είπα προηγουμένως στα πλαίσια του ευρωπαϊκού προσανατολισμού και της αναγκαίας ανταπόκρισης, τα κριτήρια για την προσέγγιση. Θα έλεγε κανένας ότι πολλές από τις απόψεις είναι μια καινούρια γλώσσα γύρω απ' αυτά τα προβλήματα, άλλες απόψεις είναι η επανάληψη μιας γνωστής γλώσσας από το παρελθόν.
Όπως σας είπα και προηγουμένως εμάς μας ενδιαφέρει αυτή η μεταβατική περίοδος να ενισχυθεί και να προχωρήσει θετικά, να μην ανακοπεί. Στο εσωτερικό δηλαδή του πολιτικού συστήματος της Τουρκίας να μην υπάρξουν αναδιπλώσεις οι οποίες θα οδηγήσουν στην επανάληψη της κατεστημένης τουρκικής πολιτικής όπως την γνωρίζαμε μέχρι τώρα.
Εμφανίζεται η σημερινή κυβέρνηση να θέλει καινούριες προσεγγίσεις. Εμείς τονίσαμε ότι αυτές οι καινούριες προσεγγίσεις πρέπει να ενισχυθούν και πρέπει να ενισχυθούν με πολύ συγκεκριμένα μέτρα και να περνάνε αυτά τα μέτρα σε όλους τους τομείς. Λόγου χάριν δεν αρκεί μονάχα η φραστική επίκληση των νέων προσεγγίσεων, πρέπει και στην πράξη να μην έχουμε ένταση στο Αιγαίο, να μην έχουμε παραβιάσεις, να μην έχουμε όλη αυτή την έξαψη και την ετοιμότητα που δεν συμβιβάζεται με την δυναμική της νέας περιόδου.
Αρα, λοιπόν, να ενισχυθούν οι νέες προσεγγίσεις και να περάσουν στο πεδίο της εφαρμοσμένης πολιτικής. Δεν έχει νόημα να κουβεντιάζουμε αλλιώς.

ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ("FLASH"): Ηθελα να ρωτήσω το εξής. Μέσα σ' αυτό το πολιτικό σκηνικό που έχει διαμορφωθεί μετά τις εκλογές στην Τουρκία, νιώθετε ότι οι ακραίες εκείνες δυνάμεις ή το στρατιωτικό καθεστώς εμφανίζονται περισσότερο θελημένες μετά την κριτική που ασκείται στην κυβέρνηση Ερντογάν, ότι δεν τα πήγε καλά στην Κοπεγχάγη, ότι δεν πετύχαμε τους στόχους μας; Δηλαδή εμφανίζονται όλες αυτές οι δυνάμεις προς στιγμή περισσότερο ενδυναμωμένες στο εσωτερικό σκηνικό; Βλέπετε κάτι τέτοιο, φοβάστε κάτι τέτοιο;

Ν.ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Νομίζω ότι θα ήταν πιο φρόνιμο να μείνει κανένας σε αυτό που σας είπα αρχικά. Είναι μια μεταβατική περίοδος υπό διαμόρφωση και σε εξέλιξη.
Κανείς δεν μπορεί να προδιαγράψει το πώς θα διαμορφωθούν οι συσχετισμοί στο εσωτερικό μιας τόσο μεγάλης χώρας, με τόσο έντονες τις αντιφάσεις και με τόσο ιδιότυπο κρατικό και πολιτικό σύστημα.
Τι εμάς μας ενδιαφέρει; Εμάς μας ενδιαφέρει να υπάρξει εξέλιξη που θα εναρμονίζει το πολιτικό σύστημα και την κρατική πολιτική και την κυβερνητική συμπεριφορά με το σύστημα πολιτικών και δημοκρατικών αξιών που ισχύει στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Είναι αναγκαίο επίσης να αναφέρω ότι και στην Τουρκία τα καθημερινά προβλήματα είναι τα πιο πιεστικά όπως και στην Ελλάδα. Καλή η Κοπεγχάγη αλλά πολύ πιο έντονη η καθημερινότητα, πολύ πιο ουσιαστική η καθημερινότητα. Η ανεργία, το εισόδημα, οι μισθοί, οι συντάξεις, οι αποκλεισμοί, οι ανισότητες, οι αδικίες, η κερδοσκοπία, η ακρίβεια, η κοινωνική συνοχή, η κάλυψη βασικών κοινωνικών αναγκών, υγείας, παιδείας, κοινωνικής προστασίας είναι τα ουσιαστικά προβλήματα.
Αρα λοιπόν στην πορεία για αυτή την μεταβατική περίοδο έρχεται σε προτεραιότητα και η προτεραιότητα της κοινωνικής συνοχής και της κοινωνικής πολιτικής και μ' αυτή την έννοια έχει μεγάλη αξία να εξευρεθούν πόροι πρόσθετοι για την κοινωνική πολιτική και στην Τουρκία και στην Ελλάδα.

ΚΟΚΟΛΑΚΗ (ΧΑΪ T.V.): Κύριε Πρόεδρε ως τώρα ο κ.Ντενκτάς δεν επέδειξε θέληση για επίλυση του Κυπριακού. Τι θα αλλάξει μέχρι την 28η Φεβρουαρίου που δεν είναι μια καταληκτική ημερομηνία αλλά είναι μια παρότρυνση και για τις δυο πλευρές να βρει μια λύση;

Ν.ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Μέχρις τις 28 Φεβρουαρίου πρέπει να συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις και εμείς πιστεύουμε ότι δεν πρέπει να χαλαρώσουν οι διαπραγματεύσεις, δεν πρέπει να ανακοπούν οι διαπραγματεύσεις. Η Κυπριακή Δημοκρατία δεν πρέπει να δώσει την αίσθηση ότι μετά την ένταξη δεν ενδιαφέρεται για τίποτε άλλο. Απεναντίας σωστά κινείται η Κυπριακή Δημοκρατία και εξαγγέλλει μέτρα για την στήριξη του νησιού στο σύνολό του και των Τουρκοκυπρίων ειδικότερα.

Η στάση του κ.Ντενκτάς είναι έξω από και τις δικές του υπογραφές και απόψεις που είχε στις συμφωνίες με τον κ.Κυπριανού και παλαιότερα στις συμφωνίες με τον Μακάριο. Η στάση του κ.Ντενκτάς είναι ένα πρόβλημα πια στο εσωτερικό των Τουρκοκυπρίων και ένα πρόβλημα στο εσωτερικό της Τουρκίας Είναι έντονη η δημοκρατική και κοινωνική κινητοποίηση των Τουρκοκυπρίων εναντίον του τρόπου με τον οποίο πολιτεύεται ο Ντενκτάς και στα κατεχόμενα και στις διεθνείς συναντήσεις.

Η Ελληνοκυπριακή πλευρά πρέπει με την ίδια σταθερότητα και συνέπεια να εξακολουθήσει αυτόν τον δρόμο των διαπραγματεύσεων επιδιώκοντας μια λύση λειτουργική και αποδεκτή με βάση το ευρωπαϊκό κεκτημένο και το διεθνές κεκτημένο που είναι οι αποφάσεις του ΟΗΕ.

ΛΑΜΠΡΑΚΟΣ ("STAR"): Κύριε Πρόεδρε 16 Απριλίου η Κύπρος υπογράφει την ένταξή της με φόντο την Ακρόπολη. Ποια είναι η ιδεατή εικόνα για σας, να υπογράψει ο Πρόεδρος Κληρίδης ή ο εκλεγμένος Πρόεδρος της Κύπρου ως Πρόεδρος ολόκληρης της Κύπρου, να υπογράψει ο κ.Κληρίδης ή κάποιος άλλος μαζί με τον κ.Ντενκτάς ή να υπογράψει ο κ.Ντενκτάς αν έχει επιλυθεί το Κυπριακό και υπάρχει αυτή η εναλλαγή στην Προεδρία;

Ν.ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Αυτό είναι υπόθεση του Κυπριακού λαού και είναι βέβαια και υπόθεση που πρέπει να συναρτηθεί με το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων και με το περιεχόμενο των συμφωνιών και των λύσεων.
Εμένα με ενδιαφέρει σύμφωνα με τις αποφάσεις του Συνασπισμού και τις θέσεις μας η Κύπρος ως ένα κυρίαρχο κράτος, με μια διεθνή προσωπικότητα, με διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία να εξασφαλίσει κοινή πατρίδα στους Τουρκοκύπριους και στους Ελληνοκύπριους, έτσι ώστε οι Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι να οικοδομήσουν με ειρήνη και συνεργασία το κοινό τους μέλλον μέσα στην Ευρώπη.
Όλα τα άλλα είναι εξαρτημένα από το πώς γίνονται οι διαπραγματεύσεις, που καταλήγουν οι διαπραγματεύσεις, τι αποφασίζει ο Κυπριακός λαός στις εκλογές και δεν μπορεί κανένας να προδιαγράφει όλα αυτά τα ζητήματα που είναι σε εκκρεμότητα.

To Γραφείο Τύπου