Το ζήτημα του είδους των μετοχών των τραπεζών που θα έχει το Δημόσιο στην κατοχή του έναντι του τρίτου πακτωλού κεφαλαίων που τους παραχωρεί είναι ξανά στο τραπέζι. Θα είναι με δικαίωμα ψήφου (κοινές) ή χωρίς αυτό (προνομιούχες); Θέμα πολύ σοβαρό και προφανώς όσοι προτείνουν τις προνομιούχες θέλουν, έναντι όσων επιλέγουν τις κοινές, πιο έκδηλα, έμπρακτα και εξασφαλισμένα από ενδεχόμενες προοδευτικές πολιτικές εξελίξεις στο μέλλον να δείξουν την απόλυτη αφοσίωσή τους στις Τράπεζες, δηλαδή τις αγορές. Η κυβέρνηση των «τριών συμμάχων» με τον καταλληλότερο, ως προς αυτό, πρωθυπουργό με τη συμφωνία και της τρόικας ήταν φανερό τι θέλει να περάσει και πρέπει να αποτραπεί γιατί υποθηκεύει το μέλλον.
Όμως, αυτή η διαφωνία δεν μπορεί να κρύψει το κύριο ζήτημα: τι θα γίνει με τις Τράπεζες, ποιος πρέπει να τις ελέγχει, ποιος οφείλει να είναι ο ρόλος τους, πόσο τροφοδότησαν και συνεχίζουν να τροφοδοτούν την κρίση. Ο ΣΥΡΙΖΑ από την αρχή της κρίσης εκτιμώντας: Πρώτον, το βάρος του χρηματοπιστωτικού τομέα στην κυοφορία της κρίσης εξαιτίας της χρηματιστικοποίησης της παγκόσμιας οικονομίας. Δεύτερον, την ισχυρή επίδρασή του στη νεοφιλελεύθερη πολιτική, μέρος της οποίας ήταν και η προκλητική τροφοδοσία τους με τεράστια ποσά από δημόσιους πόρους, πρότεινε οι τράπεζες να περάσουν υπό τον Δημόσιο – κοινωνικό έλεγχο.
Ήταν επείγουσα ανάγκη να αναλάβουν τον αντίθετο ακριβώς ρόλο από ό,τι μέχρι τότε: δηλαδή να στηρίξουν την πραγματική οικονομία και τη ζήτηση, εν τέλει, την παραγωγική βάση της χώρας και το βιοτικό επίπεδο της πλειοψηφίας του λαού. Άμεσα, είπαμε τότε, μπορούσε αυτό να γίνει με εργαλείο έναν ισχυρό δημόσιο τραπεζικό πυλώνα που θα περιλάμβανε την Εθνική Τράπεζα, το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, την Τράπεζα Αττικής και το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Η εφαρμογή αυτής της πρότασης τότε θα μπορούσε να έχει ευεργετικά αποτελέσματα και να συμβάλει ώστε να αποτραπεί ο κατήφορος των διαρκών μνημονίων, της πτώχευσης των λαϊκών τάξεων, αλλά και η αντιδημοκρατική εξέλιξη στην πολιτική ζωή της χώρας.
Ο ΣΥΡΙΖΑ σήμερα πιο εμφαντικά και με αίσθηση του εξαιρετικά επείγοντος θεωρεί ότι οι τράπεζες πρέπει να είναι υπό δημόσιο και κοινωνικό έλεγχο. Το προτείνει όχι μόνο, γιατί οι τράπεζες είναι ουσιαστικά εξαγορασμένες από το Δημόσιο, ύστερα από τα τόσα δισ. ευρώ που τους έχουν δοθεί. Αλλά και επειδή η λειτουργία των ιδιωτικών-κερδοσκοπικών τραπεζών στην Ελλάδα, όπως και στις άλλες χώρες, στρέφεται εναντίον του δημόσιου συμφέροντος και παράγει κρίσεις. Επιμένει στην πρότασή του για μια άλλη ταυτότητα, δομή και ρόλο του χρηματοπιστωτικού τομέα διεθνώς και στην Ελλάδα ως θεμελιώδες στοιχείο της εξόδου από την κρίση. Χρειαζόμαστε ένα νέο τραπεζικό σύστημα που δεν θα έχει καμία σχέση μʼ αυτό που υπήρχε, ελεγχόταν από το δικομματισμό, τους μεγάλους επιχειρηματίες και πάσης φύσεως διαπλεκόμενους και που τώρα καταρρέει παρασέρνοντας στο βυθό την οικονομική και κοινωνική ζωή.
Η νέα δομή που προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ έχει τα εξής στοιχεία:
1.Το τραπεζικό σύστημα πρέπει να είναι δημόσιο με ισχυρούς θεσμούς κοινωνικού ελέγχου.
2. Η δομή του τραπεζικού συστήματος να περιλαμβάνει:
α) Τράπεζες –ταμιευτήρια μικρού μεγέθους, που δουλειά τους είναι να συγκεντρώνουν τις αποταμιεύσεις – καταθέσεις και να τις διοχετεύουν στη λειτουργία της οικονομίας και κοινωνίας με αναπτυξιακά, περιβαλλοντικά, περιφερειακά και κοινωνικά κριτήρια. Οι τοπικής εμβέλειας θα ανήκουν στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης με ίση εκπροσώπηση των δύο βαθμίδων.
β) Τράπεζες μεγάλες – αναπτυξιακές οι οποίες θα αναλαμβάνουν ή θα υποβοηθούν την κατασκευή μεγάλων δημόσιων έργων και αναπτυξιακών παρεμβάσεων. Αυτές θα υπάγονται στο Υπουργείο Οικονομίας
γ) Τράπεζες συνεταιριστικές – περιφερειακές και τράπεζες ειδικού σκοπού, οι οποίες θα ανήκουν στους αντίστοιχους φορείς.
Αμέσως θα πρέπει να υιοθετηθεί ένα ευρύ πρόγραμμα ρύθμισης και αναδιάρθρωσης των χρεών μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων και φτωχών νοικοκυριών με διαγραφή μέρους ή και του συνόλου, για να μπορεί και πάλι να πάρει εμπρός η παγωμένη οικονομική δραστηριότητα. Οι επιχειρήσεις που θα υπαχθούν στο πρόγραμμα θα πρέπει να δεχτούν τον δημόσιο έλεγχο με ισχυρή παρουσία των εργαζομένων.
Σήμερα σε επίπεδο ΕΕ και σε μια στιγμή που η κρίση των τραπεζών εντείνεται και επαυξάνει αφάνταστα τη συνολικότερη κρίση, ετοιμάζεται άλλο 1 τρισ. ευρώ να δοθεί στις τράπεζες. Αυτό ενισχύει τη θεμελίωση της πρότασής μας. Συμπίπτει με τις προτάσεις και άλλων κομμάτων της Αριστεράς στην Ευρώπη αλλά και Συνδικάτων. Μπορεί να αποτελέσει τη βάση για να αναπτυχθεί ένα κίνημα διεκδικητικό, πλειοψηφικό. Ο ΣΥΡΙΖΑ θα εργαστεί και θα συνεισφέρει σε αυτό το στόχο που είναι ανάγκη της κοινωνίας.
To Γραφείο Τύπου
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS