Ασκώντας κριτική και κατηγορώντας για διγλωσσία την κυβέρνηση και το Υπουργείο Αγροτικής ανάπτυξης στο θέμα της αγροτικής παραγωγής και ειδικότερα της κτηνοτροφίας, κι επισημαίνοντας ότι «από όλες της γωνιές της χώρας, οι κτηνοτρόφοι σας φωνάζουν ότι η κτηνοτροφία δεν διέρχεται απλώς κρίση, αλλά βρίσκεται σε κατάρρευση», η ειδική αγορήτρια του ΣΥΡΙΖΑ Ηρώ Διώτη, βουλευτής Λάρισας, εξέφρασε την αντίθεση του ΣΥΡΙΖΑ στο υπό συζήτηση νομοσχέδιο για την κτηνοτροφία.
Στην Ολομέλεια όπου συζητήθηκε το ν/σ του ΥΠΑΑΤ «Ρυθμίσεις για την κτηνοτροφία και τις κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις», η βουλευτής ότι η ελεύθερη πτώση της κτηνοτροφίας, «αυτού του άλλοτε τόσο παραγωγικού τομέα οφείλεται σε σειρά αιτιών με κυριότερες την τεράστια αύξηση των τιμών των ζωοτροφών τα τελευταία χρόνια, τις αντίξοες καιρικές συνθήκες, ξηρασία αλλά και παγωνιά, που επέφεραν μεγάλη μείωση της παραγωγής, καθώς και το γεγονός ότι οι τράπεζες, όχι μόνο δεν χρηματοδοτούν τους κτηνοτρόφους που χρειάζονται καθημερινά χρήματα για τις ανάγκες των ζώων τους, αλλά παρακρατούν ποσά των επιδοτήσεων για τις δόσεις των δανείων τους. Η ιδιωτικοποίηση της Αγροτικής Τράπεζας αλλά και της Δωδώνης που προοιωνίζεται, όπως αντιλαμβάνεστε, δημιουργούν επιπρόσθετα μεγάλα προβλήματα».
Η ειδική αγορήτρια του ΣΥΡΙΖΑ αναφέρθηκε εκτενώς σε σειρά προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι κτηνοτρόφοι, όπως η απόδοση της συμπληρωματικής ενίσχυσης του άρθρου 68 (ΚΑΝ 73/2009), η περικοπή της εξισωτικής αποζημίωσης κατά 60 εκατομμύρια ευρώ που περιελήφθη στο 2ο Μνημόνιο, στην επικείμενη σφαγή των αμνοεριφίων ενόψει Πάσχα και στις δυσχέρειες που έχουν προκύψει με το καθεστώς λειτουργίας των σφαγείων αλλά και στα καρτέλ, τους μεσάζοντες και τις ελληνοποιήσεις.
Χαρακτήρισε δε «ατόπημα» της κυβέρνησης την κατάργηση του ΕΛΟΓΑΚ «που παρείχε σημαντικότατες υπηρεσίες στους κτηνοτρόφους χωρίς να κοστίζει δεκάρα τσακιστή στην επίσημη πολιτεία», ενώ τάχθηκε υπέρ του αποκαλούμενου “κινήματος της πατάτας” και συγκεκριμένης διάταξης του νομοσχεδίου που δίνει σε κτηνοτρόφους τη δυνατότητα να διαθέτουν ιδιοπαραχθέντα γαλακτοκομικά κι άλλα προϊόντα εντός των λαϊκών αγορών.
«Το παρόν νομοσχέδιο όμως μʼ έναν οριζόντιο και αποσπασματικό τρόπο προσπαθεί να λύσει χρονίζουσες στρεβλώσεις στο καθεστώς αδειοδότησης κτηνοτροφικών μονάδων και σε κάποια άλλα ζητήματα, χωρίς να λύνει τα μεγάλα προβλήματα και να απαντά στις μεγάλες προκλήσεις της κτηνοτροφίας, μʼ έναν τρόπο που έκανε τελικά και τους ίδιους τους κτηνοτρόφους να διαφωνούν».
Η βουλευτής διαφώνησε με την φιλοσοφία «πρώτα αδειοδοτώ και μετά ελέγχω» που διέπει το νομοσχέδιο, χαρακτηρίζοντάς το παγκόσμια πρωτοτυπία, «αφού η ανυπαρξία προγενέστερων ελέγχων από ένα μηχανισμό που έτσι κι αλλιώς είναι ισχνός και αποδυναμωμένος, μπορεί να οδηγήσει και σε πληθώρα παρανομιών και σε ενδεχομένως μη αναστρέψιμες περιβαλλοντικές ζημιές». Επέρριψε, δε, ευθύνες για τις σημαντικές καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση του πολεοδομικού και χωροταξικού σχεδιασμού, ενώ στηλίτευσε το γεγονός ότι «οι περισσότερες άδειες λειτουργίας αυτή τη στιγμή μπλοκάρουν στα γενικά πολεοδομικά σχέδια των δήμων αφού αυτά δεν προβλέπουν περιοχές κτηνοτροφικής εκμετάλλευσης». Επίσης, τάχθηκε κατά της ένταξης των εκτροφείων γουνοφόρων ζώων στις κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις.
«Το ν/σ έχει και τις καλές και τις κακές στιγμές του» κατέληξε η βουλευτής, προσθέτοντας: « Δεν παύουμε όμως να διαφωνούμε σε σημαντικά σημεία της ίδιας της φιλοσοφίας του νομοσχεδίου που αφορούν στο καθεστώς αδειοδότησης και στο θέμα των αποστάσεων, επομένως δεν ψηφίζουμε αυτό το νομοσχέδιο».
Η πλήρης εισήγηση της ειδικής αγορήτριας του ΣΥΡΙΖΑ (για την πληρέστερη ενημέρωσή σας) είναι η ακόλουθη:
ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΒΟΥΛΗΣ
ΙΓ΄ ΠΕΡΙΟΔΟΣ
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΜΕΝΗΣ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΣΥΝΟΔΟΣ Γ΄
ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ Ρ΄
Τετάρτη, 7 Μαρτίου 2012
ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΔΙΑΤΑΞΗ
ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Μόνη συζήτηση επί της αρχής, των άρθρων και του συνόλου του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων: «Ρυθμίσεις για την κτηνοτροφία και τις κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις».
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Ευάγγελος Αργύρης): Το λόγο έχει η Ειδική Αγορήτρια του ΣΥΡΙΖΑ κ. Ηρώ Διώτη.
ΗΡΩ ΔΙΩΤΗ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, παρακολουθούσα τις προάλλες την κοινή συνεδρίαση των Επιτροπών Παραγωγής και Εμπορίου και Ευρωπαϊκών Θεμάτων και παρακολουθούσα όσα συζητήθηκαν μεταξύ του κυρίου Υπουργού, του κ. Σκανδαλίδη, και του Επιτρόπου Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης, του κ. Τσιόλος, σχετικά με τη σημασία της ελληνικής γεωργίας για τη συνολική μας οικονομική ανάπτυξη. Μεταξύ αυτών που είπε ο κύριος Υπουργός κρατώ ότι στηρίζεται από την Κυβέρνηση μία πολιτική που προφυλάσσει τον αγρότη από έντονες διακυμάνσεις στην αγορά και εξασφαλίζει ισορροπία στην αγροδιατροφική διαδικασία, που διαμορφώνει προϋποθέσεις για μια σύγχρονη γεωργία η οποία μπορεί να παράγει περισσότερα, ασφαλέστερα, ποιοτικότερα και ανταγωνιστικότερα προϊόντα. Η γεωργία βεβαίως δεν είναι μόνο η καλλιέργεια της γης, αλλά και η κτηνοτροφία, η πτηνοτροφία, η χοιροτροφία και όλες οι άλλες μορφές παραγωγής που ενέχουν το ζωικό κεφάλαιο.
Δεν γνωρίζουμε, κύριε Υπουργέ, αν έφτασαν στα χέρια σας τα υπομνήματα της Ομοσπονδίας Κτηνοτροφικών Συλλόγων και κτηνοτρόφων της περιφέρειας Θεσσαλίας που περιγράφουν την οικτρή κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει ο κλάδος της κτηνοτροφίας. Δεν ξέρουμε αν έφτασαν μέχρι τον έβδομο όροφο του Υπουργείου σας οι φωνές διαμαρτυρίας των κτηνοτρόφων που μαζεύτηκαν από όλη την Ελλάδα για να βροντοφωνάξουν «ως εδώ». Από όλες της γωνιές της χώρας, κύριοι Υπουργοί, οι κτηνοτρόφοι σας φωνάζουν ότι η κτηνοτροφία δεν διέρχεται απλώς κρίση, αλλά βρίσκεται σε κατάρρευση.
Η ελεύθερη πτώση αυτού του άλλοτε τόσο παραγωγικού τομέα οφείλεται σε σειρά αιτιών με κυριότερες την τεράστια αύξηση των τιμών των ζωοτροφών τα τελευταία χρόνια, τις αντίξοες καιρικές συνθήκες, ξηρασία αλλά και παγωνιά, που επέφεραν μεγάλη μείωση της παραγωγής, καθώς και το γεγονός ότι οι τράπεζες, όχι μόνο δεν χρηματοδοτούν τους κτηνοτρόφους που χρειάζονται καθημερινά χρήματα για τις ανάγκες των ζώων τους, αλλά παρακρατούν ποσά των επιδοτήσεων για τις δόσεις των δανείων τους. Η ιδιωτικοποίηση της Αγροτικής Τράπεζας αλλά και της Δωδώνης που προοιωνίζεται, όπως αντιλαμβάνεστε, δημιουργούν επιπρόσθετα μεγάλα προβλήματα.
Μέσα σε όλα αυτά, κύριε Υπουργέ, οι κτηνοτρόφοι έχουν να αντιμετωπίσουν και την κοροϊδία με την συμπληρωματική ενίσχυση του άρθρου 68 του Ευρωπαϊκού Κανονισμού 73/2009 που στην ουσία ποτέ δεν δόθηκε όπως έπρεπε, αφού, αντί για 7 και 9 ευρώ, όπως είχε ανακοινωθεί, δόθηκαν 3 στους ορεινούς και 4 στους μετακινούμενους κτηνοτρόφους.
Ένα μεγάλο πλήγμα που θα δεχθούν επίσης οι κτηνοτρόφοι είναι η μείωση της εξισωτικής αποζημίωσης κατά 60 εκατομμύρια ευρώ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι. Και πριν βιαστούν κάποιοι να μιλήσουν ενδεχομένως στην τοποθέτησή τους για τη στήριξη των κτηνοτρόφων, ειδικά όσοι ψηφίσατε το δεύτερο μνημόνιο και τον εφαρμοστικό του για τη σωτηρία της χώρας, προσέξτε επειδή αυτή η πρόβλεψη υπάρχει στο εʼ εδάφιο της παραγράφου 1 του ν. 4051/2012, ενός δηλαδή εκ των εφαρμοστικών νόμων του δευτέρου μνημονίου, που ορίζει τη μείωση κατά 60 εκατομμύρια ευρώ των πιστώσεων για δαπάνες προγραμμάτων χρηματοδοτούμενων από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης.
Και αν δεν το καταλάβατε ενδεχομένως ως διατύπωση στο σχέδιο νόμου, στην Αιτιολογική Έκθεση ήταν απολύτως ξεκάθαρο. Λέει χαρακτηριστικά: «Με τις διατάξεις του άρθρου 2 τροποποιείται ο εγκεκριμένος Προϋπολογισμός του έτους 2012 και καθορίζονται νέα όρια δαπανών για όλα τα Υπουργεία, τις περιφερειακές υπηρεσίες των Υπουργείων και τις αποκεντρωμένες διοικήσεις. Συγκεκριμένα, για το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων προβλέπεται μείωση δαπανών, εκ των οποίων τα 26 εκατομμύρια ευρώ αφορούν επιχορηγήσεις και τα 60 εκατομμύρια ευρώ στην εξισωτική αποζημίωση». Έτσι, για να καταλάβουν οι κτηνοτρόφοι της χώρας ποιοι τους υπόσχονται στήριξη και τι έχουν πράξει στην πραγματικότητα.
Δεν είναι όμως μόνο το δεινό που θα επιφέρει το μνημόνιο στους κτηνοτρόφους, κύριοι Υπουργοί και κυρίες και κύριοι συνάδελφοι. Στις 15 Απριλίου πέφτει φέτος το Πάσχα, που σημαίνει ότι σύντομα οι κτηνοτρόφοι θα μπουν σε μία διαδικασία σφαγής των παραδοσιακών αμνοεριφίων, για όσους βεβαίως έχουν φέτος την οικονομική δυνατότητα να αγοράσουν αρνί ή κατσίκι. Υπάρχουν δύο προβλήματα -που, αν το καλοσκεφτεί κανείς, δεν είναι και τόσο καινούρια- που θα έχουν να αντιμετωπίσουν και φέτος. Το ένα είναι οι τιμές, αφού τα καρτέλ και οι μεσάζοντες στη χώρα μας στον τομέα του κρέατος και του γάλακτος ζουν και βασιλεύουν, αφού κανείς δεν ασχολήθηκε σοβαρά να τους θέσει υπό έλεγχο. Και μαζί με τις τιμές να υπενθυμίσουμε το μεγάλο πρόβλημα των ελληνοποιήσεων αμνοεριφίων από τρίτες χώρες που παραμένει παρόν, αφού οι αρμόδιοι ελεγκτικοί μηχανισμοί είτε είναι υποστελεχωμένοι είτε είναι διαλυμένοι. Πέρυσι οι κτηνοτρόφοι της Βορείου Ελλάδος κυρίως στάθηκαν «τυχεροί», αφού υπήρξε μεγάλο ενδιαφέρον από τους Τούρκους εμπόρους που αγόρασαν μεγάλες ποσότητες αμνοεριφίων σε συμφέρουσες τιμές για τους ίδιους, χωρίς ευτυχώς να κινδυνεύσει η επάρκεια της εγχώριας αγοράς. Δεν γνωρίζουμε τι θα συμβεί φέτος, δεν είμαστε μάντεις, όμως δεν είναι δεδομένο ότι η πασχαλινή αγορά θα δουλέψει καλά.
Οι ελληνοποιήσεις, δηλαδή οι εισαγωγές προϊόντων τρίτων χωρών που εντέχνως εμφανίζονται ως εγχώρια, φυσικά και δεν είναι νέο φαινόμενο. Ο τρόπος πάταξης τους φυσικά εντοπίζεται στους ελέγχους. Όμως, όταν οι περιφερειακές ενότητες έχουν αδειάσει από κόσμο, ποιος θα μπορέσει να διενεργήσει επιτόπιες αυτοψίες στην αγορά ή να μπλοκάρει ολόκληρες καραβιές, όπως έχει συμβεί στο παρελθόν, αγνώστου ταυτότητας και προέλευσης αμνοεριφίων που τιμή και δόξα έχουν βαφτιστεί ντόπια;
Το δεύτερο ζήτημα είναι η ίδια η διαδικασία της σφαγής των ζώων, προκειμένου να διατεθούν στην πασχαλινή αγορά. Με αιτιολογικό την προστασία της δημόσιας υγείας και των καταναλωτών έβαλαν λουκέτο μέχρι σήμερα δεκάδες δημοτικά σφαγεία. Οι αποφάσεις που οδήγησαν στην αναστολή λειτουργίας των δημοτικών σφαγείων στην πλειοψηφία τους αναφέρουν πλημμελή τήρηση των κανόνων υγιεινής, τον μη εκσυγχρονισμό τους αλλά και τη μη τήρηση της κοινοτικής και εθνικής νομοθεσίας για τη λειτουργία τους. Φυσικά, οι λόγοι που προτάσσει το Υπουργείο είναι κάτι παραπάνω από σημαντικοί. Όμως, είναι τελικά αυτό; Ή η τήρηση των όρων είναι πρόσχημα και άλλοθι για κάτι άλλο;
Το 2008, όταν είχαν βγει σωρηδόν αποφάσεις για κλείσιμο σφαγείων, διότι είχαμε και αργότερα αντίστοιχες αποφάσεις, η τότε Υφυπουργός είχε επισημάνει ότι η λειτουργία των ακατάλληλων σφαγείων δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στη χώρα μας, καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει εξαντλήσει τα περιθώρια ανοχής σε απαράδεκτες συνθήκες λειτουργίας σε μονάδες σφαγής ζώων που δεν πληρούν τις απαιτούμενες προδιαγραφές. Πρόσφατα έκλεισε το δημοτικό σφαγείο Κεφαλοβρύσου, το τελευταίο δημόσιο σφαγείο του Νομού Ιωαννίνων που εξυπηρετούσε τις ακριτικές περιοχές Πωγωνίου, Κόνιτσας και Ζαγορίου, αφήνοντας σε λειτουργία στην περιοχή μόλις ένα σφαγείο ιδιωτικό και μάλιστα ξένων συμφερόντων. Ο κτηνοτροφικός κόσμος ενδεχομένως αναγκαστικά τώρα να βγει ακόμα και εκτός Ηπείρου για να σφάξει τα ζώα του, με τα αποτελέσματα όμως να είναι αρνητικά, αφού η μεταφορά θα επιβαρύνει την αύξηση του κόστους στα σφάγια. Σε αντίστοιχη «σφαγιαστική» μετακίνηση υποχρεούνται κτηνοτρόφοι και άλλων περιοχών της χώρας, όπως του Λασιθίου ή της Βόρειας Εύβοιας, οι οποίοι πάλι στην πλειοψηφία τους πρέπει να απευθύνονται σε ιδιωτικά σφαγεία, αφού τα περισσότερα δημόσια έχουν κλείσει. Σημειωτέον ότι μέχρι σήμερα για να εκδοθεί άδεια σκοπιμότητας ίδρυσης σφαγείων ζητιόταν μεταξύ άλλων οικονομοτεχνική έκθεση με στοιχεία για την ικανοποίηση της οικονομικής βιωσιμότητας της μονάδας σε σχέση με την προβλεπόμενη επένδυση λόγω επάρκειας αριθμού ζώων προς σφαγή στην ακτίνα δράσης της σε συνδυασμό με τις υπάρχουσες και τις υπό ανέγερση άλλες μονάδες, όπως και τις προγραμματισμένες να ανεγερθούν μονάδες υπό ισχύουσα άδεια σκοπιμότητας.
Και έρχομαι στο ερώτημά μου. Στο μνημόνιο 2 στο ν. 4046 αναφέρεται ότι η Κυβέρνηση ολοκληρώνει την υιοθέτηση των αλλαγών στην υφιστάμενη τομεακή νομοθεσία για σημαντικούς τομείς υπηρεσιών, όπως το λιανικό εμπόριο, για παράδειγμα, υπαίθριες αγορές και υπαίθριο εμπόριο, τη γεωργία, για παράδειγμα τα σφαγεία. Και πιο συγκεκριμένα λέει ότι μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2010 -δηλαδή αν θέλετε εσείς να είστε τυπικοί με τις προθεσμίες, μέχρι τα τέλη του τρέχοντος μήνα- θα πρέπει να εκδοθεί Προεδρικό Διάταγμα, το οποίο θα καταργεί την οικονομική δοκιμασία για το άνοιγμα σφαγείων.
Ανοίγουμε, λοιπόν, τα σφαγεία, έναν «κλειστό» έως σήμερα τομέα, και καταργούμε κάθε περιορισμό στον αριθμό των ιδιωτικών σφαγείων, αφού βεβαίως έχουμε κλείσει όλα τα δημόσια σφαγεία. Ακόμη και να δεχόμασταν, κύριε Υπουργέ, ότι η λειτουργία περισσότερων σφαγείων θα είναι προς όφελος των κτηνοτρόφων, πώς θα διασφαλιστούν όλες οι προϋποθέσεις και οι όροι που η εθνική και κοινοτική νομοθεσία, για την οποία τόσο κόπτεστε, προβλέπει;
Πόσο σίγουροι είμαστε ότι δεν θα προκύπτουν ζητήματα προστασίας της δημόσιας υγείας και των καταναλωτών εφόσον οι έλεγχοι είναι από περιορισμένοι έως ανύπαρκτοι;
Έρχομαι σʼ ένα ακόμα μεγάλο θέμα των κτηνοτρόφων στο οποίο αναφέρθηκα και νωρίτερα. Πρόκειται για τα καρτέλ. Προ διμήνου στη Θεσσαλονίκη οι κτηνοτρόφοι της Θεσσαλονίκης και της Χαλκιδικής μοίραζαν γάλα, τυρί και γιαούρτι στην πλατεία Αριστοτέλους προκειμένου να διαμαρτυρηθούν για το καρτέλ των γαλακτοβιομηχανιών το οποίο συνεννοείται για να αγοράζει σε εξευτελιστικές τιμές από τους κτηνοτρόφους το γάλα και τα άλλα προϊόντα και παράλληλα να αυξάνει τις τιμές στο ράφι των σούπερ μάρκετς. Η Κυβέρνηση βέβαια και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης συγκεκριμένα προέβησαν σʼ ένα μεγάλο ατόπημα το προηγούμενο διάστημα. Αναφέρομαι στην κατάργηση του Ελληνικού Οργανισμού Γάλακτος και Κρέατος και στη συγχώνευση στον ελληνικό γεωργικό οργανισμό «Δήμητρα».
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είναι γνωστό ότι ο ΕΛΟΓΑΚ παρείχε σημαντικότατες υπηρεσίες στους κτηνοτρόφους χωρίς να κοστίζει δεκάρα τσακιστή στην επίσημη πολιτεία αφού δεν επιδοτείτο από τον κρατικό προϋπολογισμό αλλά στηριζόταν αποκλειστικά στις εισφορές των επαγγελματικών κλάδων που ασχολούνταν με το γάλα και το κρέας. Από την ίδρυσή του το 1993 ο ΕΛΟΓΑΚ ανέλαβε σημαντικές αρμοδιότητες στον τομέα γάλακτος αρχικά και κρέατος στη συνέχεια όπως η διαχείριση των ποσοστώσεων, ο έλεγχος της ποιότητας όλων των ειδών γάλακτος, η εφαρμογή των κοινοτικών προγραμμάτων έρευνας και κυρίως ο έλεγχος των ισοζυγίων γάλακτος και κρέατος προκειμένου να αντιμετωπιστεί το μόνιμο φαινόμενο μη ελεγχόμενης εισαγωγής αντίστοιχων προϊόντων από άλλες χώρες αμφιβόλου ποιότητας τα οποία «βαφτίζονται» ελληνικά. Αντί το Υπουργείο Ανάπτυξης να τον διατηρήσει και να τον αναβαθμίσει ως οργανισμό εθνικής σημασίας και να τον αφήσει φυσικά να διαδραματίσει το ρόλο του ως σύμβουλος και ελεγκτικός φορέας για λογαριασμό του Υπουργείου, τον κατήργησε.
Κύριε Υπουργέ, τις τελευταίες μέρες η χώρα γνώρισε το περίφημο κίνημα της πατάτας, ένα κορυφαίο παράδειγμα αυτοοργάνωσης των παραγωγών απέναντι στις ασύδοτες πρακτικές των μεσαζόντων το οποίο εντάσσεται σε μία σειρά κινημάτων αντίστασης των πολιτών και αυτοοργάνωσής τους που αμφισβητούν έμπρακτα τις πολιτικές εξαθλίωσης των εργαζομένων. Δεν ήλθε ουρανοκατέβατο. Ήλθε ως μία πολύ συγκεκριμένη απάντηση στο διαχρονικό καθεστώς ασύδοτης κερδοσκοπίας των μεσαζόντων, των επιχειρήσεων τροφίμων, των αλυσίδων σούπερ μάρκετς και των καρτέλ που εδώ και χρόνια λυμαίνονται και σπαράσσουν τα εισοδήματα των παραγωγών και των εργαζομένων. Ήλθε ως απάντηση στη διάλυση των αγροτικών συνεταιρισμών από τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Δημοκρατίας που είχαν πρωτοϊδρυθεί ως εργαλείο διάθεσης φτηνών αγροκτηνοτροφικών προϊόντων για τους καταναλωτές που διασφάλιζαν και τα εισοδήματα των παραγωγών.
Στο νομοσχέδιο που συζητάμε σήμερα με την παράγραφο 11 του άρθρου 5 κάνετε πάντως ένα βήμα που μας ξάφνιασε ευχάριστα. Μιλάμε για τη δυνατότητα που δίνεται σε κτηνοτρόφους να διαθέτουν ιδιοπαραχθέντα γαλακτοκομικά προϊόντα εντός των λαϊκών αγορών.
(Στο σημείο αυτό την Προεδρική Έδρα καταλαμβάνει ο Ζ΄ Αντιπρόεδρος της Βουλής κύριος ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΚΟΥΡΑΚΗΣ)
Κύριε Πρόεδρε, κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, αυτά είναι τα ερωτήματα που πρέπει να απαντηθούν. Το νομοσχέδιο που έρχεται σήμερα στην Ολομέλεια της Βουλής επιχειρεί στο μεγαλύτερο μέρος του να λύσει ένα πρόβλημα μεγάλο, αυτό της αδειοδότησης των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων. Μέχρι σήμερα το καθεστώς αδειοδότησης ήταν προβληματικό και θα έπρεπε να ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα διευκόλυνσης των κτηνοτρόφων και των μικρών παραγωγών ή απλούστευσης διαδικασιών που αφορούν κάθε παραγωγικό κλάδο και ιδιαιτέρως αυτόν της ζωικής παραγωγής και αυτό γιατί πρόκειται για έναν κλάδο που εκτός του ότι παράγει προϊόντα και τρόφιμα υψηλής διατροφικής αξίας, για μας είναι βασικό να έχουμε τρόφιμα υγιεινά, ασφαλή και προσιτά σε όλους. Διαδραματίζει επίσης έναν πολύ σημαντικό ρόλο στην περιφερειακή και τοπική ανάπτυξη διότι αποτελεί την κύρια πηγή εισοδήματος του αγροτικού πληθυσμού για περιοχές της χώρας όπου δεν υπάρχει καμία άλλη προοπτική απασχόλησης ειδικά μέσα σʼ αυτή την κρίση, ενώ αξιοποιεί πόρους που έτσι κι αλλιώς θα έμεναν αναξιοποίητοι. Πέραν αυτού, συμβάλλει και στη διατήρηση του πολιτιστικού και κοινωνικού περιβάλλοντος και πολλές φορές στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και στην άσκηση βιοποικιλότητας.
Το παρόν νομοσχέδιο όμως δεν επιχειρεί να εντάξει σε κανένα πλαίσιο όλα τα παραπάνω παρά μʼ έναν οριζόντιο και αποσπασματικό τρόπο προσπαθεί να λύσει χρονίζουσες στρεβλώσεις μʼ έναν τρόπο που έκανε τελικά και τους ίδιους τους κτηνοτρόφους να διαφωνούν. Διαφωνούν πρωτίστως στις διατάξεις του άρθρου 5 για τις οποίες αναφερθήκαμε εκτενώς και στην Επιτροπή. Ο πολεοδομικός και χωροταξικός σχεδιασμός έχει καθυστερήσει σημαντικά. Οι περισσότερες άδειες λειτουργίας αυτή τη στιγμή μπλοκάρουν στα γενικά πολεοδομικά σχέδια των δήμων αφού αυτά δεν προβλέπουν περιοχές κτηνοτροφικής εκμετάλλευσης και εκεί έχουν σταματήσει οι εκδόσεις πολλών αδειών.
Το νομοσχέδιο προσπαθεί να λύσει το θέμα μʼ έναν τρόπο μη ικανοποιητικό και με τον ορισμό συγκεκριμένων αποστάσεων, αυτών που αναφέρονται στο παράρτημα, δημιουργείται πρόβλημα καθώς ο νομοθέτης δεν έχει δει το θέμα ειδικώς ανάλογα με το γεωγραφικό ανάγλυφο αλλά και τη φέρουσα ικανότητα κάθε περιοχής, αλλά οριζοντίως. Ομοίως έχουμε ενστάσεις και για τις διατάξεις που αφορούν περιοχές NATURA, ειδικά γιʼ αυτές που δεν υπάρχουν τελικά σχέδια διαχείρισης οι οποίες είναι και οι περισσότερες.
Υπάρχει άλλο ένα κομβικό ζήτημα για μας που αναφερθήκαμε εκτενώς και στην Επιτροπή: Δεν αντιλαμβανόμαστε ποιας χώρας τα πρότυπα ακολουθείτε και εφαρμόζετε τη φιλοσοφία αδειοδότησης «κάντο εσύ τώρα και μετά θα δούμε αν είναι εντάξει και θα τα βρούμε». Αντιστρέφετε τη φιλοσοφία «πρώτα ελέγχω και μετά αδειοδοτώ» σε «πρώτα αδειοδοτώ και μετά ελέγχω». Ισχυρίζεστε ότι πρόκειται περί καινοτομίας που θα λύσει τις χρόνιες γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και τις καθυστερήσεις του μηχανισμού από την πολυνομία που διέπει το χώρο της κτηνοτροφίας. Πρόκειται όμως για τεράστια παγκόσμια πρωτοτυπία, αφού η ανυπαρξία προγενέστερων ελέγχων από ένα μηχανισμό που έτσι κι αλλιώς είναι ισχνός και αποδυναμωμένος, μπορεί να οδηγήσει και σε πληθώρα παρανομιών και σε ενδεχομένως μη αναστρέψιμες περιβαλλοντικές ζημιές.
Στο θέμα της εκτροφής γουνοφόρων ζώων που αναφέρθηκε ο κύριος Κασαπίδης, το Δεκέμβριο του 2001 η Ευρωπαϊκή Επιστημονική Επιτροπή για την υγεία και την ευζωία των ζώων δημοσίευσε έκθεση για τις συνθήκες διαβίωσης των ζώων που εκτρέφονται για τη γούνα τους στην οποία επισημαίνονται σημαντικότατα προβλήματα σχετικά με την ευζωία τους. Η έκθεση αυτή έδειξε ότι οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται για την εκτροφή γουνοφόρων έχει ως αποτέλεσμα την πολύ υψηλή θνησιμότητα, σημαντικά προβλήματα νοσηρότητας, αδυναμία οστών λόγω έλλειψης άσκησης των ζώων, έντονες στερεοτυπικές συμπεριφορές για μεγάλα χρονικά διαστήματα, δαγκώματα της γούνας ή ακόμα χειρότερα αυτοακρωτηριασμό της ουράς ή των άκρων. Είναι ξεκάθαρο ότι τα εκτροφεία γουνοφόρων δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να προσφέρουν ένα επαρκές και πολυσύνθετο περιβάλλον και η φυσιολογική συμπεριφορά των ζώων είναι αδύνατο να εκδηλωθεί μέσα σʼ αυτά. Υπʼ αυτό το πρίσμα εμείς δεν μπορούμε να δούμε την εκτροφή γουνοφόρων ζώων ως κτηνοτροφία, αλλά καθαρά ως μία βιοτεχνική εγκατάσταση.
Κύριε Υπουργέ, το νομοσχέδιο έχει και τις καλές και τις κακές στιγμές του. Στις καλές σημειώνουμε τις διατάξεις για την αρχή αδειοδότησης, το μητρώο κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων, τη διάταξη για τη μη διαμεσολαβημένη πώληση ιδιοπραχθέντων προϊόντων σε λαϊκές που ανέφερα και νωρίτερα, καθώς και τις προβλέψεις για ελέγχους για τους οποίους σας έχουμε πει ότι θα θέλαμε εντατικοποίηση. Δεν παύουμε όμως να διαφωνούμε σε σημαντικά σημεία της ίδιας της φιλοσοφίας του νομοσχεδίου που αφορούν στο καθεστώς αδειοδότησης και στο θέμα των αποστάσεων, καθώς και με άλλα επιμέρους ζητήματα στα οποία θα αναφερθούμε εμπεριστατωμένα αύριο στη συζήτηση επί των άρθρων. Επομένως δεν ψηφίζουμε αυτό το νομοσχέδιο.
Σας ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Αναστάσιος Κουράκης): Ευχαριστούμε την κυρία Διώτη.