04/04/2001

Ημερίδα του ΣΥΝ για την συνταγματική κατοχύρωση ελάχιστου ορίου κοινωνικής ασφάλειας...

Ολοκληρώθηκε η ημερίδα του ΣΥΝ για την συνταγματική κατοχύρωση ελάχιστου ορίου κοινωνικής ασφάλειας, αξιοπρεπούς διαβίωσης και εισοδήματος που διεξήχθη σήμερα στο Ζάππειο.

Ο Ν.Κωνσταντόπουλος, Πρόεδρος του ΣΥΝ, παρουσίασε στην εισαγωγική του ομιλία την πρόταση του ΣΥΝ, όπως έχει κατατεθεί στη Βουλή.

Ο κεντρικός εισηγητής της ημερίδας, Γιώργος Σωτηρέλης, Συνταγματολόγος, αναφέρθηκε διεξοδικά στην ανάγκη συνταγματικής κατοχύρωσης του ελάχιστου εγγυημένου ορίου κοινωνικής ασφάλειας, αξιοπρεπούς διαβίωσης και εισοδήματος και έθεσε τις κοινωνικές και ιδεολογικές παραμέτρους του ζητήματος και πλευρές της αναγκαίας συνταγματικής διαδικασίας.

Στη συνέχεια της ημερίδας, της οποίας τις εργασίες συντόνισε ο Δ.Στρατούλης (μέλος Π.Γ. ΣΥΝ, Γραμματέας Κοινωνικής Πολιτικής), τοποθετήθηκαν βουλευτές και εκπρόσωποι κομμάτων και κινήσεων.

Ο Χ.Καστανίδης (ΠΑΣΟΚ), η Μ.Γιαννάκου-Κουτσίκου (Ν.Δ.), ο Ν.Σωτηρόπουλος (ΔΗΚΚΙ), ο Π.Κλαυδιανός (ΑΚΟΑ), ο Σ.Μαντζουράνης (Κίνηση για την Ενότητα Δράσης της Αριστεράς), ο Γ.Μανώλης (Γεν.Γραμματέας ΓΣΕΕ, επικεφαλής ΔΑΚΕ), ο Αλ.Καλύβης (Αντιπρόεδρος ΓΣΕΕ, επικεφαλής Αυτόνομης Παρέμβασης).

Ολοι οι ομιλητές συμφώνησαν στην ανάγκη συνταγματικής κατοχύρωσης του ελάχιστου ορίου κοινωνικής ασφάλειας, αξιοπρεπούς διαβίωσης και εισοδήματος και μέσα από την ιδιαίτερη οπτική τους αναφέρθηκαν σε συνοδευτικές πολιτικές και στην αναζήτηση συγκεκριμένων πόρων που, κατά την ιδιαίτερη άποψή τους, ολοκληρώνουν την εφαρμογή της συνταγματικής ρήτρας. Στη συζήτηση έγινε σαφές και αποδεκτό από τους ομιλητές ότι, όπως τόνισε ο Πρόεδρος του ΣΥΝ Ν.Κωνσταντόπουλος, υπάρχει και στη σημερινή Βουλή πολιτική πλειοψηφία για το συγκεκριμένο ζήτημα που πρέπει να εκφραστεί στην επικείμενη ψηφοφορία για την αναθεώρηση του Συντάγματος.

Στη συνόψιση των εργασιών της ημερίδας ο Γ.Σωτηρέλης επεσήμανε, μεταξύ άλλων, ότι στη διαδικασία της συνταγματικής αναθεώρησης επιδιώχθηκε συναίνεση μόνο μεταξύ των δύο κομμάτων, ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ.. Ότι επίσης όλα τα πρόσφατα ευρωπαϊκά συντάγματα προωθούν την ιδέα της ελάχιστης εγγύησης αξιοπρεπούς διαβίωσης και εισοδήματος. Επίσης, σημείωσε ότι το νεοφιλελεύθερο μοντέλο είναι αντίθετο με τις ρυθμίσεις που προωθούν τόσο την συνταγματική κατοχύρωση όσο και τις πολιτικές για την κοινωνική ασφάλεια και αξιοπρεπή διαβίωση στα πλαίσια της νεοφιλελεύθερης αντίληψης για την παγκοσμιοποίηση, που στηρίζεται στην πλήρη ιδιωτικοποίηση των κοινωνικών υπηρεσιών. Ο Γ.Σωτηρέλης αναφέρθηκε επίσης στην ανάγκη των πολιτικών ιεραρχήσεων, των προτεραιοτήτων και της λειτουργίας αναδιανεμητικών διεθνών και εθνικών μηχανισμών, που είναι αναγκαίοι για την στήριξη των κοινωνικών πολιτικών και του κοινωνικού κράτους ευρύτερα, με κοινωνική δικαιοσύνη και ισότητα.

Ο Πρόεδρος του Συνασπισμού Νίκος Κωνσταντόπουλος, μιλώντας σήμερα στην Ημερίδα που διοργανώνει ο ΣΥΝ στο Ζάππειο για την συνταγματική κατοχύρωση ελάχιστου ορίου κοινωνικής ασφάλισης, αξιοπρεπούς διαβίωσης και εισοδήματος, τόνισε:

Στην Ελλάδα του 2001 υπάρχει σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα, που διαρκώς διευρύνεται κι αποκτά επικίνδυνη ένταση.

Το κοινωνικό έλλειμμα προκύπτει από την κυβερνητική πολιτική, που εξακολουθεί να είναι μονοδιάστατη και μονόπλευρη, άδικη και πιεστική για τους ασθενέστερους.

Η ίδια κυβερνητική πολιτική επιχειρεί να απαντήσει στις κοινωνικές διαμαρτυρίες είτε με τις γνωστές υποσχέσεις για το μέλλον, είτε με τον αυταρχισμό και την αναλγησία της θεωρίας περί κοινωνικού αυτοματισμού.

Το κοινωνικό πρόσωπο απουσιάζει από την κυβερνητική πολιτική και δεν μπορεί να φτιαχτεί με κανένα επικοινωνιακό ρετουσάρισμα και μακιγιάζ.

Ο κ. Σημίτης για μια φορά ακόμα σπεύδει εκ των υστέρων να καλύψει το πρόβλημα επικοινωνιακά, με ανακοινώσεις για περικοπές κονδυλίων και δήθεν στροφή σε κοινωνικές προτεραιότητες.

Το πολιτικό σύστημα, όσο περνάει ο καιρός:

Λειτουργεί όλο και με λιγότερους πολιτικούς όρους.
Παράγει όλο και λιγότερη πολιτική ουσία.
Κυριαρχείται από τον μικρόκοσμο και την μικρολογία της παραπολιτικής.
Σκηνοθετεί ψευδή κι αποπροσανατολιστικά διλήμματα.
Χαλκεύει την εικονική πραγματικότητα και τις επιθυμητές παραστάσεις νίκης με επικοινωνιακά σκηνοθετημένες εντυπώσεις.
Μεγαλώνει τις αποκλίσεις και τις αποστάσεις του, από τα πραγματικά προβλήματα της χώρας και τους προβληματισμούς της κοινωνίας.

Ετσι:

Από τους πανηγυρισμούς για τον πλεονασματικό προϋπολογισμό, φτάνουμε στις δραματικές διαπιστώσεις των ελλειμμάτων και των περικοπών για να μπορέσουν να τα βγάλουν πέρα ο κ. Σημίτης και η κυβέρνησή του.

Από την ισχυρή Ελλάδα της υγιούς οικονομίας, φτάνουμε στη δημοσιονομική ανησυχία, τη διόγκωση του κρυφού χρέους και την ανεξέλεγκτη επιβάρυνση των Ολυμπιακών αγώνων.

Από τα φτερά της απογείωσης, φτάνουμε στα μέτρα της αναγκαστικής προσγείωσης.

Από το "λαϊκό καπιταλισμό" και το κόμμα του χρηματιστηρίου, στο σημερινό διευρυμένο και διογκωμένο κοινωνικό πρόβλημα ανασφάλειας, για την εργασία, για την κοινωνική προστασία για την καθημερινότητα.

Πλήρης ανατροπή της εικόνας, πλήρης στροφή στις αριθμητικές εξισώσεις κι όμως οι ίδιοι άνθρωποι μιλάνε για την εντελώς διαφορετική κατάσταση, με τον ίδιο θριαμβικό στόμφο.

Εδώ και πολύ καιρό ο Συνασπισμός είχε επισημάνει ότι το ρολόι της κυβέρνησης Σημίτη έχει σταματήσει στην προ-ΟΝΕ εποχή. Ότι η κυβερνητική πολιτική διέρχεται κρίση προτεραιοτήτων, επιλογών και στόχων. Και ότι το γεγονός αυτό αποδεικνύει στην πράξη όχι μόνον ότι υπάρχει οικονομικό πρόβλημα αλλά και ότι το πρόβλημα αυτό είναι πολιτικό. Ότι, δηλαδή, αντανακλά το έλλειμμα οράματος, τόλμης και καινοτομίας, το έλλειμμα μεταρρυθμιστικής πνοής και διαχειριστικής επάρκειας της δικής της πολιτικής. Σήμερα, ο Πρωθυπουργός επιμένει στην άσκηση μιας όχι μόνον άδικης αλλά και αναποτελεσματικής οικονομικής πολιτικής, για την οποία τίθεται πλέον ευθέως ζήτημα όχι μόνον κοινωνικής αλλά και πολιτικής νομιμοποίησης.

Μόλις πριν από τρεις μήνες, κατά τη συζήτηση του Προϋπολογισμού του 2001 στη Βουλή, ο Συνασπισμός είχε χαρακτηρίσει αυτόν τον Προϋπολογισμό αναξιόπιστο και πλασματικό. Ο κ. Πρωθυπουργός μας είχε τότε ανταπαντήσει με τους συνήθεις αφορισμούς του: ότι δήθεν εμείς, έχοντας συμπήξει το περίφημο "μέτωπο άρνησης", δημαγωγούμε και καταστροφολογούμε. Ρωτάμε σήμερα τον κ. Πρωθυπουργό: Πόσο αξιόπιστος μπορεί να είναι ένας Προϋπολογισμός του οποίου οι βασικές κατευθύνσεις στο σκέλος των δαπανών, αναθεωρούνται μόλις τρεις μήνες από τη ψήφισή του;

Είχε σπεύσει τότε, αμέσως μετά την ομιλία μου, στη Βουλή, επί του Προϋπολογισμού ο αρμόδιος Υπουργός της Εθνικής Οικονομίας, να απαντήσει στις επισημάνσεις μου με την εξής αποστροφή: "Εάν υπάρχει ένα στοιχείο εξωπραγματικό στον Προϋπολογισμό είναι ότι οι υποθέσεις είναι υπερβολικά συντηρητικές και οι εξελίξεις του 2001 θα είναι καλύτερες από αυτές που έχουμε προβλέψει". Και με διαβεβαίωσε ότι "...τώρα αποκτήσαμε την ισχυρή οικονομία με την οποία μπορούμε να επιταχύνουμε την πραγματική σύγκλιση. Και τώρα έχουμε τους πόρους και τις δυνατότητες να χρηματοδοτήσουμε αυτές τις κοινωνικές πολιτικές...".

Εδώ και πολύ καιρό ο Συνασπισμός επισημαίνει ότι η κοινωνική προστασία δεν πρέπει και δεν μπορεί να μπει στην προκρούστεια κλίνη του σημερινού εξαντλημένου και αναχρονιστικού δημοσιονομικού συστήματος. Και ότι η κυβέρνηση, εάν πραγματικά είχε κοινωνικές προτεραιότητες στην πολιτική της, από κει θα είχε ξεκινήσει, δηλαδή από τη μεταρρύθμιση του δημοσιονομικού συστήματος, με άξονα τη χρηματοδότηση ενός ολοκληρωμένου συστήματος κοινωνικής προστασίας. Αντί γι'αυτό, όμως, η κυβέρνηση από τη μια μας λοιδορεί ως δήθεν δημοσιονομικά ανεύθυνους και από την άλλη χρησιμοποιεί την επείγουσα ανάγκη για κοινωνική προστασία ως αλεξικέραυνο της δικής της πολιτικής προστασίας.

Ο κ. Πρωθυπουργός οφείλει να ενημερώσει το Κοινοβούλιο λεπτομερώς για την πραγματική κατάσταση και εξέλιξη των δημοσιονομικών μεγεθών.

Η περικοπή των αμυντικών δαπανών, όποιοι λόγοι κι αν την καθιστούν αναπόφευκτη, αποτελεί θετική εξέλιξη. Ωστόσο, η κυβέρνηση δεν αλλάζει προτεραιότητες, δεν αλλάζει πολιτική. Κλάσμα μόνον των όποιων κονδυλίων τελικά ανακατανεμηθούν θα αποδοθεί στην κοινωνική πολιτική. Η κυβέρνηση αλλάζει κυρίως τη χρήση των υπό σύναψη δανείων, δηλαδή τη χρήση του δημοσίου χρέους: το μεταφέρει από τα εξοπλιστικά προγράμματα στην κάλυψη της ανεξέλεγκτης χρηματοοικονομικής διαχείρισης για την προετοιμασία των Ολυμπιακών Αγώνων.

Εδώ και καιρό ο ΣΥΝ υπέβαλε συγκεκριμένη πρόταση:

Η κυβέρνηση να πάρει την απόφαση και να θέσει το θέμα της αμοιβαίας και ισόρροπης μείωσης στρατιωτικών δαπανών και εξοπλιστικών προγραμμάτων.

Η πρόταση του ΣΥΝ λοιδορήθηκε τότε και περιφρονήθηκε. Σήμερα επ'αυτού του θέματος γίνονται επικοινωνιακές ασκήσεις κυβερνητικής υποκρισίας και πολιτικών εντυπώσεων.

Αυτό που σήμερα αποκαλύπτεται -και έκπληκτη διαπιστώνει η ελληνική κοινωνία με οδυνηρό τρόπο -είναι ο επικοινωνιακός μακιαβελισμός της κυβέρνησης που συνδυάζει την έλλειψη αλλά και την αποστέρηση πόρων από την πραγματική σύγκλιση με την εντεινόμενη ρητορεία για τη δήθεν επιτάχυνσή της.

Η διαμόρφωση ενός Δικτύου ενάντια στη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό αποτελεί υποχρέωση της χώρας μας -και μάλιστα κατά προτεραιότητα -προς την Ευρωπαϊκή Ενωση, σύμφωνα και με τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Στοκχόλμης στις 23-24 Μαρτίου.

Αποτελεί μια συμπληρωματική πολιτική που ολοκληρώνει την κοινωνική προστασία στις χώρες με ισχυρή παράδοση, πολιτικό πολιτισμό και ολοκληρωμένους θεσμούς κοινωνικού κράτους. Δηλαδή, σε χώρες με διαφορετική αφετηρία από την Ελλάδα. Στη χώρα μας, το δίχτυ κοινωνικής προστασίας θα είναι διάτρητο και αναποτελεσματικό όσο δεν θεσμοθετούνται οι βασικοί άξονες, τα σημεία αναφοράς της κοινωνικής προστασίας: ο Νόμος κατά των αποκλεισμών, ως Χάρτα κοινωνικών εγγυήσεων, που θα καταγράψει τις υποχρεώσεις του κράτους απέναντι στους πολίτες και θα εγγυάται την πραγματική πρόσβαση όλων στα θεμελιώδη δικαιώματα της εργασίας, της κατοικίας, της υγείας, της φροντίδας, της εκπαίδευσης, της επιμόρφωσης και του πολιτισμού. Και το εγγυημένο κοινωνικό εισόδημα, ως εισόδημα του πολίτη για την αξιοπρεπή διαβίωσή του, για την πραγματική πρόσβασή του στις συλλογικές υπηρεσίες του κράτους -πρόνοιας.

Για μας η κοινωνική πολιτική δεν αποτελεί ελάχιστη διαχειριστική διεκπεραίωση. Δεν αποτελεί τυπική εκπλήρωση μιας υποχρέωσης προς την Ευρωπαϊκή Ενωση. Γι'αυτό δεν αρκούμαστε στη "φθηνή και γρήγορη" λύση που προωθεί η κυβέρνηση. Γι'αυτό θέλουμε και προωθούμε μια ολοκληρωμένη πολιτική καθολικής κοινωνικής προστασίας, με τους βασικούς άξονες που προανέφερα, στο πλαίσιο της οποίας το Δίκτυο ενάντια στη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό θα λειτουργεί ως συμπληρωματική δυνατότητα. Χωρίς τους βασικούς, ισχυρούς θεσμούς κοινωνικής προστασίας κανένα δίχτυ δεν μπορεί να είναι αποτελεσματικό. Κανένα δίχτυ δεν μπορεί να υποκαταστήσει μια κοινωνική πολιτική που δεν υπάρχει.

Η αναθεώρηση του Συντάγματος ολοκληρώνεται, με διαδικασίες που σε καμία προηγούμενη αναθεωρητική Βουλή δεν εφαρμόστηκαν.

Ελλειψαν οι συγκεκριμένες αιχμές συνταγματικής πολιτικής, με ρήτρες διαρθρωτικών αλλαγών σε κρίσιμους τομείς.

Εγινε δουλειά νομοθετική και λιγότερο αναπτύχθηκαν πολιτικές συνταγματικής αναθεώρησης.

Δεν διαμορφώθηκε ευρύτερο ενδιαφέρον, ώστε ο νέος καταστατικός χάρτης να εμπνέει και να εκφράζει ένα νέο συνταγματικό πατριωτισμό.

Εγκλωβίστηκε η όλη συζήτηση στην διαδικαστική συναίνεση των δύο μεγάλων κομμάτων, που παρά τις επί μέρους διαφορές, ως κοινό παρανομαστή αποδέχονται την ενίσχυση του υφιστάμενου πολιτικού πλαισίου και όχι τις διαρθρωτικές αλλαγές του.

Σε περίοδο έντονης αμφισβήτησης της αξιοπιστίας κι αποτελεσματικότητας της πολιτικής και των θεσμών, είναι αντιφατικό και παράλογο, να μην υιοθετείται μια διαδικασία συνθέσεων, που θα στηρίζεται στην ισότιμη λειτουργία όλων των κομμάτων στη Βουλή, στην αξιοποίηση του ρόλου και στο σεβασμό της γνώμης του βουλευτή. Η διαδικασία που ολοκληρώνεται ανέδειξε την ελευθεριότητα κι ευρυχωρία των θέσεων του εισηγητή της πλειοψηφίας, με την οποία πρότεινε κι άλλαζε θέσεις, επιβάρυνε κι αποπροσανατόλιζε τη συζήτηση, για να οδηγηθούμε σε μια τελική διαδικασία, που εξουδετερώνει απόψεις μεμονωμένων βουλευτών και μικρότερων κοινοβουλευτικών ομάδων, αποκλείοντας και την κατάθεση -συζήτηση εναλλακτικών προτάσεων για την τελική διατύπωση των υπό αναθεώρηση διατάξεων.

Σε περίοδο έντονου κοινωνικού προβλήματος είναι αντιφατικό και παράδοξο να μην υιοθετείται ως συνταγματική ρήτρα το καθήκον του κράτους να εξασφαλίζει την αξιοπρεπή διαβίωση, το κατώτερο εθνικό εισόδημα και γενικότερα την αξιοπρεπή ασφάλιση και προστασία. Μονάχα έτσι θα αποκτούσαν νόημα οι γενικές αρχές περί κοινωνικής δικαιοσύνης, ισότητας και κοινωνικού κράτους.

Ο ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ της ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ και της ΠΡΟΟΔΟΥ απευθύνεται σε όλους τους βουλευτές και τους καλεί, σε αυτή την κρίσιμη ώρα για το συνταγματικό πλαίσιο της πολιτικής ζωής των επομένων δεκαετιών:

To Γραφείο Τύπου