Η ενεργειακή πίτα της Ελλάδας, είναι σημαντική και δεν είναι ανεξήγητο το ενδιαφέρον που επιδεικνύουν κράτη και ισχυροί ενεργειακοί όμιλοι γι αυτήν.
Μάλιστα, ορισμένες, μεγάλης αξίας επιχειρήσεις όπως η ΔΕΠΑ και ο ΔΕΣΦΑ, που βγαίνουν στο σφυρί, ιδιωτικοποιούνται με τέτοιους απαράδεκτους όρους(πχ τίμημα) που συνιστούν σκάνδαλο, γιατί ενώ θα δοθούν αντί πινακίου φακής, οι αγοραστές θα αποκομίσουν τεράστια κέρδη και μάλιστα σε αρκετά σύντομο χρόνο.
Δεν είναι τυχαίο λοιπόν, που για την ιδιωτικοποίηση των ΔΕΠΑ-ΔΕΣΦΑ έδειξαν ενδιαφέρον 17 ισχυροί όμιλοι, ενώ υψηλό ενδιαφέρον εκδηλώνεται και για τη ΔΕΗ και για τα ΕΛΠΕ, για όλους γενικά τους ενεργειακούς φορείς που κυβέρνηση και Τρόϊκα συναποφάσισαν να συμπεριλάβουν στο μνημόνιο ικανοποιώντας τις επιθυμίες του κεφαλαίου. Στην πραγματικότητα τις χαρίζουν κυριολεκτικά στους ιδιώτες και έτσι θα πάψουν να είναι εργαλεία του δημοσίου στην άσκηση πολιτικών.
Θεωρούμε, ότι, με δεδομένη τη στρατηγική σημασία που έχουν οι σχετικοί φορείς και τους όρους ξεπουλήματος, η ιδιωτικοποίηση αυτή συνιστά προδοτική πράξη, έγκλημα ολκής. Η οικονομική εφημερίδα «κεφάλαιο» της 12 Απριλίου, χαρακτηρίζει την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ σαν την μεγαλύτερη των τελευταίων χρόνων στον χώρο της ενέργειας και θεωρούμε πολύ ορθά, αν λάβουμε υπόψη, πως, η ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ κατά 49% και η παράδοση των ΕΛΠΕ στον Λάτση, έχει συντελεστεί εδώ και αρκετά χρόνια.
Εκτός όμως από την αναφορά στο ενδιαφέρον ισχυρών ομίλων για ΔΕΠΑ και ΔΕΣΦΑ, αξίζει τον κόπο να δούμε ορισμένες γενικότερες εξελίξεις που τρέχουν και που αποτυπώνουν αδρά, πως πολιτεύονται αυτοί που μας κυβερνούν, ποια είναι η στάση τους σε σχέση με τα συμφέροντα του τόπου.
Η Ρωσία στο περιθώριο
Για τις ΔΕΠΑ και ΔΕΣΦΑ, όπως προαναφέρθηκε, έδειξαν να ενδιαφέρονται 17 όμιλοι. Όπως διαβάσαμε όμως, στη συνέχεια, σε ένα πρώτο «ξεσκαρτάρισμα» αποκλείστηκαν 3 εταιρείες μια από τις οποίες, η εταιρεία Energy, Ρωσικού ενδιαφέροντος που φαινοταν να είναι μία από τις κυριότερες διεκδικήτριες εταιρείες και αυτό έχει γίνει η αιτία για διπλωματικό επεισόδιο. Στην εταιρεία αυτή επικεφαλής είναι ο Ιγκορ Γιουσούπωφ, μεταξύ άλλων σύμβουλος του Πούτιν για ενεργειακά θέματα και παλαιότερα υπουργός Ενέργειας της Ρωσίας.
Όταν έγινε γνωστός ο αποκλεισμός της «Energy», εκλήθη, σύμφωνα με δημοσιεύματα, στο ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών ο Έλληνας πρέσβης στη Μόσχα, κ.Σπινέλλης. Εκεί του κοινοποιήθηκε η δυσαρέσκεια εκ μέρους της ρωσικής πλευράς. Οι Ρώσοι, κατά τα δημοσιεύματα, είναι πυρ και μανία με τον τρόπο που αποκλείστηκε η εταιρεία, γιατί ενώ φέρεται πως το Ταμείο Αποκρατικοποιήσεων την απέκλεισε με το «επιχείρημα» ότι κατέθεσε εκπρόθεσμα την προσφορά της και ότι δεν έχει σοβαρή εγγυήτρια Τράπεζα, η ρωσική πλευρά υποστηρίζει ότι κατέθεσε την πρότασή της εγκαίρως, στις 30 Μαρτίου, και πως εγγυήτρια Τράπεζά της είναι η «Ντόϋτσε Μπάνκ». Ως εκ τούτου, η Energy ήδη απέστειλε εξώδικο στην Ελλάδα, όπου χαρακτηρίζει την απόφαση παράνομη, και προειδοποιεί πλέον τη χώρα μας με προσφυγή στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια.
Ας δούμε, όμως, γενικότερα τις εξελίξεις που αφορούν το ενεργειακό γίγνεσθαι και ενδιαφέρουν τη χώρα μας. Με βάση την εικόνα που έχουμε, αν και έχουν επιδείξει ενδιαφέρον για την ενεργειακή πίτα μας αρκετές χώρες και όμιλοι, πρωτοβουλίες, συζητήσεις και συνεννοήσεις δεν γίνονται ισότιμα με όλες τις χώρες.
Προνομιακοί συνομιλητές
Με βάση τα δεδομένα της τελευταιας περιόδου, προνομιακή θέση συνομιλητών με την ελληνική κυβέρνηση έχουν κυρίως οι ΗΠΑ, Γερμανία και Ισραήλ. Αντίθετα, με τη Ρωσία, είδαμε ότι όχι μόνο δεν υπάρχουν συνομιλίες, αλλά το αντίθετο. Διαβάσαμε πρόσφατα την ακύρωση επίσκεψης του Πούτιν στο Άγιο Όρος που πιθανά θα ήταν αφορμή για συζητήσεις με κυβερνητικούς αξιωματούχους.
Όπως είναι φανερό, οι οικονομικές σχέσεις Ελλάδας Ρωσίας πηγαίνουν από το κακό στο χειρότερο και αυτή η ισχυρή μεταστροφή έχει γίνει από τότε που ανέλαβε το τιμόνι της χώρας ο Παπανδρέου. Από μέρους των κυβερνήσεων της Ελλάδας δεν αναλαμβάνεται καμιά πρωτοβουλία ανάπτυξης των οικονομικών σχέσεων, αντίθετα οι όποιες σχέσεις είχαν δρομολογηθεί από παλιά, επί κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ και εντατικοποιήθηκαν την περίοδο 2004-2009 επί κυβερνήσεως Καραμανλή, έχουν οδηγηθεί στο τέλμα ή και σε πλήρη ακύρωση. Θυμόμαστε τις ισχυρές πιέσεις των ΗΠΑ (μέσω Κοντολίζας Ράις) ενάντια στις ελληνορωσικές σχέσεις και την προώθηση των αγωγών που είχαν συμφωνηθεί. Ο ΓΑΠ κατάργησε στην πράξη αυτά τα επενδυτικά σχέδια, πχ για τους αγωγούς Μπουργκάζ- Αλεξανδρούπολη και South Stream καλυπτόμενος συνήθως πίσω από τη στάση του άλλου φιλοαμερικάνου πρωθυπουργού, της Βουλγαρίας.
Κινητικότητα στον ενεργειακό τομέα-στάση υποταγής Την τελευταία περίοδο, διαδραματίζονται εξελίξεις στον ενεργειακό τομέα που κινούνται σε τρείς κατευθύνσεις. Η πρώτη είναι η απομόνωση της Ρωσίας από τα ενεργειακά projects κοινού ενδιαφέροντος με την Ελλάδα, η δεύτερη είναι η ενδυνάμωση του άξονα Ισραήλ- Κύπρος- Ελλάδα σχετικά με τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων σε Ισραήλ, Κύπρο και ευρύτερα στην Ανατολική Μεσόγειο και τρίτη η παράδοση των δημόσιων ενεργειακών φορέων σε ιδιώτες κυρίως βέβαια σε «φίλιες» δυνάμεις.
Σε αυτό το πλαίσιο, πρέπει να δει κανείς την κινητικότητα που παρατηρείται την τελευταία περίοδο και που θεωρούμε ότι δεν είναι άσχετη με τις ευρύτερες επιδιώξεις να στραφεί η Ελλάδα σε κατευθύνσεις που υπηρετούν ξένα συμφέροντα. Είναι πρωτοφανείς οι επαφές πρωθυπουργών και υπουργών με αξιωματούχους στην Γερμανία όπως και το αντίστροφο η παρουσία Γερμανών αξιωματούχων στην Ελλάδα. Έχουμε τις πολυάριθμες επαφές σε υψηλό επίπεδο Ελλάδας-Ισραήλ και τις επαφές της τελευταίας περιόδου Ελλάδας-ΗΠΑ. Τελευταία, είχαμε την επίσκεψη του υπουργού άμυνας κ.Αβραμόπουλου στις ΗΠΑ, όπου μάθαμε ότι οι γεννειόδωρες! ΗΠΑ μας έκαναν σημαντικές προσφορές (πχ άρματα, τεθωρακισμένα κ.ά.), αλλά δεν μάθαμε τι μας ζήτησαν και τι δώσαμε.
Όπως ανέφεραν τα δημοσιεύματα, στην ατζέντα των συζητήσεων περιλαμβανόντουσαν τα εθνικού ενδιαφέροντος θέματα (Αιγαίο, Σκόπια, Κύπρος) καθώς και γενικότερα θέματα (Ιράν, Ρωσία, ενεργειακά, Οργα-νισμοί), όπου τέθηκε μετ' επιφάσεως η εθνική μας πολιτική. Να σημειώσουμε πως δεν αναφέρθηκαν διαφορετικές προσεγγίσεις.
Δεν θάθελα να προκαταλάβω τη θέση της ΝΔ μετά τις εκλογές, όμως με βάση τη νωπή στάση της με τη συμμετοχή στην κυβέρνηση, δεν μπορεί να πείσει κανένα ότι μπορεί να διαφοροποιηθεί απέναντι στις απαιτήσεις των ευρωατλαντικών «φίλων».
Η στάση υποταγής που δείχνουμε ως χώρα, απέναντι στα θέματα σχέσεων με Ρωσία και Ιράν, βλάπτει τη χώρα μας και δεν μπορεί να αποτελεί εθνική στρατηγική. Το πάγωμα των σχέσεων με Ρωσία βλάπτει τα συμφέροντά μας, ενώ ζημιά προκαλεί και η ταύτιση της στάσης μας με τον Ευρωατλαντικό άξονα στο θέμα του ΙΡΑΝ. Ας μην χύνουν, κροκοδείλια δάκρυα, οι «σύμμαχοι» μας για τα πυρηνικά του ΙΡΑΝ, όταν ανέχονται τα πυρηνικά του Ισραήλ χωρίς τσιμουδιά.
Στην Αθήνα, στις 28 και 29 Μαρτίου έλαβε χώρα συνέδριο του Economist για την ενέργεια, που εκτιμούμε ότι έγινε στα πλαίσια της προώθησης των συμφερόντων των ισχυρών κρατών και «γιγάντων» της πετρελαϊκής αγοράς, ενώ η Ελλάδα έπαιξε το ρόλο του ουδέτερου οικοδεσπότη.
Στο συνέδριο αυτό, μετείχαν οι γενικοί διευθυντές εταιρειών παγκόσμιας εμβέλειας που διεκδικούν από τη χώρα μας τις έρευνες αλλά κυρίως την εξόρυξη και εκμετάλλευση των ελληνικών υδρογονανθράκων. Σε αυτό το συνέδριο είχαμε επίσης την παρουσία του διευθυντή ερευνών της εταιρείας NobleEnergy, (Jim Demarest) , της εταιρείας δηλαδή που έχει ήδη αναλάβει τις έρευνες στα κοιτάσματα της Κύπρου και του Ισραήλ και ήταν ένας εκ των χορηγών του συνεδρίου μαζί με τη Siemens (!) και άλλες εταιρείες Ομιλία έκανε και ο ειδικός απεσταλμένος για θέματα ενέργειας στην Ευρασία του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ πρέσβης, Ρίτσαρντ Μόρνινγκσταρ.
Στις έντονες δραστηριότητες περί τα ενεργειακά, πρέπει να συμπεριληφθεί επίσης, η επίσκεψή στην Αθήνα, τις 11/4, του υφυπουργού Οικονομικών των ΗΠΑ, αρμόδιου για θέματα Ευρώπης και Ευρασίας Κρίστοφερ Σμαρτ, που πέρα από τις επαφές με τον Πρωθυπουργό κ. Λ.Παπαδήμο, τον πρόεδρο της ΝΔ κ. Αντ. Σαμαρά είχε συνάντηση και με τον υπουργό Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κ. Γ. Παπακωνσταντίνου.
Αντικείμενο των συνομιλιών, ήταν, το πρόγραμμα οικονομική πολιτικής και οι επικείμενες εκλογές που σε αυτή την προεκλογική περίοδο, συνιστά πρόκληση. Όμως η συνάντηση με τον Παπακωνστντίνου δείχνει και το μεγάλο ενδιαφέρον των ΗΠΑ για το ενεργειακό γίγνεσθαι.
Να προσθέσουμε εδώ, πως πριν μερικές βδομάδες, συνέβη κάτι πρωτοφανές, που μας θυμίζει άλλες εποχές. Επισκέπτηκε και συνομίλησε με τη διοίκηση των ΕΛΠΕ ο Αμερικανός πρέσβης. Στελέχη των ΕΛΠΕ, συσχετίζουν την επαφή αυτή με το ενδιαφέρον για την αποκρατικοποίηση της εταιρείας, που προβλέπεται από το μνημονιακό πρόγραμμα και βρίσκεται στη διαδικασία προώθησης.
Η Αριστερά απέναντι στην εφαρμοζόμενη πολιτική της κυβέρνησης
Η Αριστερά προτείνει και παλεύει για μία άλλη πολιτική, με άλλα χαρακτηριστικά.
Πυξίδα μας είναι τα εθνικά και λαϊκά συμφέροντα που μπορούν να προωθηθούν μέσα από μια πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική.
Συγκεκριμένα:
1. Οι φορείς στους οποίους έχει παρέμβαση το κράτος ως σήμερα, πρώτο να διατηρηθεί και να μη χαθεί αυτός ο έλεγχος και δεύτερον να ενταχθούν σε ένα δημοκρατικό ενεργειακό σχεδιασμό που θα υπηρετεί τον τόπο και το λαό.
2. Όχι μόνο να μην ιδιωτικοποιηθούν, αλλά αντίθετα φορείς που το δημόσιο έχει απολέσει τον έλεγχο παρά τη στρατηγική και γενικότερη οικονομική σημασία τους, να επανέλθουν στο δημόσιο έλεγχο όπως π.χ. τα ΕΛΠΕ.
3. Μέσω των δημόσιων φορέων (πχ ΔΕΗ, ΔΕΠΑ, ΔΕΣΦΑ, διάφορες ΕΠΑ, τα ΕΛΠΕ, ΚΑΠΕ, ΙΓΜΕ κλπ), να προωθηθεί ο ενεργειακός σχεδιασμός, που είναι σήμερα ανύπαρκτος αν και όσο ποτέ αναγκαίος.
4. Επιβάλλεται, στον δημοκρατικό αυτό ενεργειακό σχεδιασμό να μετέχουν επίσης, αυτοδιοικητικοί, κοινωνικοί και επιστημονικοί φορείς(πχ ΤΕΕ) και να την ανάπτυξη σε όφελος του τόπου και του λαού και όχι μονόπλευρα ως σήμερα τα συμφέροντα των ισχυρών οικονομικών ομίλων.