Στις 23 Μαΐου ο πρόεδρος του ευρωπαϊκού συμβουλίου Χ.Β. Ρομπάι έχει καλέσει σε γεύμα τους αρχηγούς των κρατών μελών για να συζητήσουν το σύμφωνο σταθερότητας αλλά και το σύμφωνο για την ανάπτυξη του Ολάντ. Οι εκλογές στη Γαλλία και την Ελλάδα και η αντιστροφή του πολιτικού κλίματος στα κράτη μέλη της Ε.Ε. δημιούργησαν τους όρους για να οριστικοποιηθεί ως κυρίαρχο ένα ερώτημα που έθετε μόνο η ριζοσπαστική Αριστερά και τα κοινωνικά κινήματα και αυτό είναι η διαμόρφωση εντός της Ε.Ε. εναλλακτικού δρόμου ανάπτυξης για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης. Έτσι ήρθε και ο Σούλτς στην Αθήνα, ως κομιστής αναπτυξιακής ελπίδας.
Η ιδεολογική σταδιακή αποδόμηση των πολιτικών λιτότητας που έχουν στο επίκεντρό τους “την αγάπη των πολιτικών για τις τράπεζες”, όπως χαρακτηριστικά αποτυπώνεται στα συνθήματα των κινημάτων “occupy”, συμβάλλει αποφασιστικά στο να υπάρξουν κάποια αποτελέσματα στην αυξανόμενη κοινωνική και πολιτική πίεση που ασκείται στην ηγεσία της Ε.Ε. Οι φωνές στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στη συζήτηση που έγινε στις 9 Μαΐου σε επίπεδο αρχηγών των πολιτικών ομάδων, μπορούν να σχηματοποιηθούν σε δύο κεφαλαιώδεις πολιτικές. Η μια αφορά στον σκληρό νεοφιλελεύθερο πυρήνα των πολιτικών ηγεσιών του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, που θέλουν η απάντηση στην κρίση με ανάπτυξη, να υλοποιηθεί μέσω των προγραμμάτων λιτότητας, δηλαδή όχι επιπρόσθετη χρηματοδότηση για ανάπτυξη αλλά ανατροφοδότηση της ανάπτυξης μέσω των εθνικών προγραμμάτων λιτότητας, και ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας με τις διαρθρωτικές αλλαγές στην εργατική νομοθεσία (βλ. συρρίκνωση μισθών και δικαιωμάτων). Από την άλλη πλευρά οι δυνάμεις της σοσιαλδημοκρατίας φαίνεται ότι σταδιακά αποστασιοποιούνται από τον μονόδρομο της λιτότητας και απαιτούν συνδυασμό λιτότητας και αναπτυξιακού σχεδίου.
Οι αρκετά έντονες αντιθέσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τον προϋπολογισμό της Ε.Ε. για το 2013 αντανακλούν αυτές τις σημαντικές πολιτικές αντιθέσεις. Το σχέδιο του προϋπολογισμού για το 2013 προβλέπει αύξηση του προϋπολογισμού για τη “βιώσιμη ανάπτυξη” μόλις 11,7% σε σχέση με το 2012 για τις δαπάνες για την πολιτική συνοχής, ενώ η αύξηση των δαπανών για την “ανταγωνιστικότητα” είναι 17,8% σε σχέση με το 2012, και αφορά κυρίως πληρωμές για τα ερευνητικά προγράμματα που λήγουν το 2013. Όμως, η μεγαλύτερη αύξηση στις δαπάνες για την “ανταγωνιστικότητα” αφορά τις πλούσιες χώρες που έχουν το μεγαλύτερο μερίδιο στη συμμετοχή σε ερευνητικά προγράμματα, ενώ οι πολιτικές συνοχής και η χρηματοδότησή τους αφορά κυρίως τις περιφερειακές οικονομίες. Διαβάζοντας έτσι πίσω από τις γραμμές, παρατηρούμε ότι ο προϋπολογισμός της Ε.Ε. δείχνει πάλι τις ισχυρές οικονομίες.
Είναι σημαντικό εδώ να υπογραμμιστεί ότι η πολιτική της Ε.Ε. μπορεί να ξεκινάει από τον Ιανουάριο του 2012, με την περίφημη πρόταση για “έξυπνη λιτότητα”, δηλ. όχι περικοπές σε κρίσιμους τομείς για την ανάπτυξη (όπως είναι ο τομέας της ενέργειας) μέχρι τη φόρμουλα για “μυθική (sic) ανάπτυξη των θέσεων εργασίας”, αλλά ακόμα περιμένουν τα κράτη να αποφασιστεί αν θα προστεθεί το 25% των μη χρησιμοποιημένων κονδυλίων του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού του 2011 στα κονδύλια για την ανάπτυξη.
Σε ό,τι αφορά τα κυρίαρχα σενάρια που έχουν κυκλοφορήσει για την ανάπτυξη στην Ε.Ε., με τη Ρώμη στην καρδιά των πρωτοβουλιών, το μεν πρώτο, που αφορά την πολιτική τόνωσης της ρευστότητας, να προτείνει να δοθεί το ποσό των 180 δισ. στα κράτη - μέλη για να καλυφθεί το δημόσιο χρέος που εκκρεμεί από υποχρεώσεις της δημόσιας διοίκησης προς τους ιδιώτες και το δεύτερο σενάριο αφορά την επιπλέον χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) με 10 δισ. ευρώ. Στην πρώτη περίπτωση, από υπολογισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το ποσό που χρωστά το δημόσιο των κρατών μελών στους ιδιώτες είναι 180 δισ. κι αν αυτό το ποσό δοθεί χωρίς καθυστερήσεις, θα αποτελέσει μια σοβαρή ένεση ρευστότητας. Η περίπτωση της χρηματοδότησης της ΕΤΕπ παραμένει μία από τις ισχυρές εναλλακτικές προτάσεις. Ένα άλλο σενάριο που κυκλοφορεί επίσης είναι οι δημόσιες επενδύσεις για την ανάπτυξη να είναι “ουδέτερες ως προς το έλλειμμα” (ʽdeficit-neutralʼ), δηλ. να μην επιβαρύνουν τους δείκτες για τα ελλείμματα. Όποια λύση κι αν προκριθεί, για χώρες όπως η Ελλάδα, που βρίσκονται σε Μνημόνια με τις τραγικές οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες, θα ήταν πολύ λίγο χρήσιμη αν δεν συνοδευτεί από την ακύρωση του Μνημονίου που είναι σε τελική ανάλυση ο βασικός αντιαναπτυξιακός παράγοντας.
http://www.avgi.gr/ArticleActionshow.action?articleID=689664