Στον ασφαλιστικό νόμο 3863/2010 υφίσταται αδικία στην περίπτωση ασφαλισμένων, οι οποίοι την 31-12-2010 είχαν πάνω από 10.500 ένσημα και θεμελίωναν δικαίωμα συνταξιοδότησης εντός του 2011. Συνεπώς προσδοκούσαν στο άμεσο μέλλον να λάβουν σύνταξη με 37 χρόνια εργασίας και πραγματικής ασφάλισης (χωρίς πλασματικά έτη) και με αναγνώριση της στρατιωτικής θητείας.
Ο νόμος δεν προέβλεπε μεταβατικό στάδιο στο νέο ασφαλιστικό σύστημα για αυτή την κατηγορία εργαζομένων, κάτι που επεσήμαναν με αποφάσεις τους τόσο το Συμβούλιο της Επικρατείας, όσο και ο Συνήγορος του Πολίτη.
Στο άρθρο 10 του ως άνω νόμου ορίζεται ότι οι περί 37ετίας ρυθμίσεις εφαρμόζονται πλέον μόνο στους ασφαλισμένους που συμπληρώνουν μέχρι 31-12-2010 τις 11.100 ημέρες εργασίας ή τα 37 έτη υποχρεωτικής ασφάλισης. Επομένως, οι ασφαλισμένοι που εμπίπτουν στην ανωτέρω κατηγορία, καλούνται να παραμείνουν στην εργασία τους για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, ώστε να συμπληρώσουν, πολλές φορές, ακόμα και περισσότερα από 12.000 ημερομίσθια (40 έτη ασφάλισης).
Όπως επισημαίνει ο Συνήγορος του Πολίτη, σε απάντησή του προς την υπʼαριθ. πρωτ. 139555/18444/14-7-2011 αναφορά ασφαλισμένων σχετικά με τις «Χρονικές προϋποθέσεις συνταξιοδότησης σε ασφαλισμένους με 11.100 ημέρες πραγματικής ασφάλισης-Αιφνίδια αλλαγή επί το δυσμενέστερο της κοινωνικοασφαλιστικής νομοθεσίας», «… Το αδιέξοδο θα είχε αποφευχθεί, εάν οι σχετικές διατάξεις του ν. 3863/2910, όπως άλλωστε σε όλες τις άλλες αντίστοιχες περιπτώσεις όπου διευρύνθηκαν τα όρια συνταξιοδότησης, προέβλεπαν ένα στοιχειώδες μεταβατικό στάδιο και γιʼ αυτή την κατηγορία των ασφαλισμένων, δηλ. γιʼαυτούς που επρόκειτο να συνταξιοδοτηθούν με 37 χρόνια ασφάλισης ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας».
Σε περίπτωση αύξησης ορίων συνταξιοδότησης με βάση τις αρχές της Ασφάλειας του Δικαίου, αλλά και της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης του διοικούμενου, πρέπει να υπάρχει μια μεταβατική περίοδος, κατά την οποία ο ασφαλισμένος θα μπορεί να προβεί στον απαραίτητο οικογενειακό προγραμματισμό, ώστε να είναι σε θέση να καλύψει τις αυξημένες οικονομικές του ανάγκες.
Η επαναφορά της εν λόγω διάταξης, απαιτεί ελάχιστη δαπάνη από τα Ασφαλιστικά Ταμεία, αφού οι ασφαλισμένοι αυτής της κατηγορίας θα λαμβάνουν σύνταξη που υπόκειται σε ειδικές εισφορές και περικοπές και επομένως θα αποτελέσουν περιουσία των Ασφαλιστικών Ταμείων. Η εκτιμώμενη δαπάνη που επικαλείται το ΙΚΑ για 158.257.200 ευρώ κρίνεται σημαντική, θα πρέπει όμως να συνυπολογιστεί ότι:
α) Πολλοί από τους δικαιούχους λαμβάνουν επιδόματα ανεργίας από τον ΟΑΕΔ.
β) Θα μειωθεί ένας σημαντικός αριθμός ανέργων (οι δικαιούχοι υπολογίζονται σε 1.300 άτομα, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Συνήγορου του Πολίτη).
γ) Θα απονεμηθεί «κοινωνική δικαιοσύνη» για εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα που έχουν προσφέρει σημαντικότατες εισφορές στα Ασφαλιστικά Ταμεία τους επί πολλά έτη.
δ) Το ποσό της δαπάνης των 158.257.200 ευρώ θα είχε αντικειμενική υπόσταση, εάν την 31-12-2010 αποχωρούσαν ταυτόχρονα όλοι οι δικαιούχοι από την εργασία τους και προεισέπρατταν τις συντάξεις για μια πενταετία!
Ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:
1. Προτίθεται να υιοθετήσει την πρόταση του Συνηγόρου του Πολίτη για τη θεραπεία του προβλήματος με τη νομοθετική θέσπιση ενός μεταβατικού σταδίου κατά την εφαρμογή των διατάξεων της παρ. 10 του άρθρου 10 του Ν. 3863/2010, με τροποποιητική ρύθμιση, που θα προβλέπει ότι όσοι είχαν συμπληρώσει 35 έτη πραγματικής ασφάλισης (10.500 ημέρες εργασίας) έως την 31-12-2010 θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης, ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας, με τη συμπλήρωση 37 ετών υποχρεωτικής, πραγματικής ασφάλισης;
2. Προτίθεται να επαναφέρει τη διάταξη συνταξιοδότησης για 37ετία χωρίς όριο ηλικίας, καταργώντας το άρθρο 10 που ορίζει ότι οι περί 37ετίας ρυθμίσεις εφαρμόζονται μόνο στους ασφαλισμένους που συμπληρώνουν μέχρι 31-12-2010 τις 11.100 ημέρες εργασίας ή τα 37 έτη υποχρεωτικής ασφάλισης;
Οι ερωτώντες βουλευτές
Αλέξης Μητρόπουλος
Δημήτρης Στρατούλης