Οι Συνεταιριστικές Τράπεζες επιτελούν σημαντικό έργο για τις τοπικές οικονομίες ως πιστωτικά ιδρύματα ειδικού σκοπού. Λειτουργώντας συμπληρωματικά στο επίσημο τραπεζικό σύστημα, καλύπτουν ανάγκες που δεν προσφέρονται από το δίκτυο των εμπορικών τραπεζών, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών. Με βάση τα πλέον πρόσφατα στοιχεία, οι Συνεταιριστικές Τράπεζες έχουν 187.000 μέλη, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων είναι μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Υπολογίζεται ότι το 15% του συνόλου των μικρομεσαίων επιχειρήσεων είναι μέλη Συνεταιριστικών Τραπεζών.
Λόγω της πρωτοφανούς οικονομικής ύφεσης, ως συνέπεια της πολιτικής του Μνημονίου, οι Συνεταιριστικές Τράπεζες αντιμετωπίζουν ορισμένα έκτακτα προβλήματα ρευστότητας. Ωστόσο, τα προβλήματα αυτά είναι πολύ μικρότερα τόσο σε απόλυτα όσο και σε σχετικά μεγέθη από τα αντίστοιχα των εμπορικών τραπεζών. Η ξαφνική απόφαση της Τράπεζας της Ελλάδος για την αναστολή λειτουργίας 3 Συνεταιριστικών Τραπεζών, αφήνοντας στο δρόμο τους εργαζόμενους, οδήγησε και στην εμφάνιση μιας – μικρής προς το παρόν - κρίσης αξιοπιστίας στο θεσμό, η οποία δεν δικαιολογείται από τα οικονομικά τους μεγέθη.
Η Κυβέρνηση, παρά το γεγονός ότι έχει προβεί το τελευταίο διάστημα σε αλλεπάλληλες τροποποιήσεις του θεσμικού πλαισίου του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, αδικαιολόγητα δεν έχει ακόμα εντάξει τις Συνεταιριστικές Τράπεζες στο πεδίο εφαρμογής του. Με τις τροποποιήσεις αυτές, έχει δώσει τεράστια προνόμια στις μεγάλες ιδιωτικές εμπορικές τράπεζες, κατά παρέκκλιση σχεδόν όλου του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου και υπό καθεστώς αδιαφάνειας. Στην αντίθετη κατεύθυνση, η Κυβέρνηση έχει επιλέξει την εξαφάνιση των δημοσίων τραπεζών, όπως ήδη συνέβη με την ΑΤΕ και αναμένεται να συμβεί με το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο.
Το ύψος του ποσού της ενίσχυσης που ενδεχομένως θα απαιτηθεί για τις Συνεταιριστικές Τράπεζες δεν ξεπερνά τα 400 εκατ. ? και αντιστοιχεί σε λιγότερο από 1% του μετοχικού κεφαλαίου του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Το ποσοστό αυτό είναι χαμηλότερο και από το μερίδιο αγοράς των Συνεταιριστικών Τραπεζών στις εγχώριες καταθέσεις. Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί ότι η μοναδική εμπορική τράπεζα που κατέβαλε την σταθερή απόδοση 10% στο Δημόσιο για τη χρήση του 2011, δυνάμει του άρθρου 1 του Ν. 3723/2008 ήταν η Πανελλήνια Τράπεζα, μέτοχοι της οποίας είναι οι συνεταιριστικές τράπεζες.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο το ζήτημα αυτό έχει επιλυθεί, καθώς σε πολλές χώρες έχει δοθεί η δυνατότητα ένταξης των συνεταιριστικών τραπεζών στους αντίστοιχους μηχανισμούς στήριξης. Συνεπώς, δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή οποιαδήποτε δικαιολογία εκ μέρους της Κυβέρνησης σχετικά με διαβουλεύσεις, νομικά κωλύματα κλπ. Παράλληλα, πολλές Συνεταιριστικές Τράπεζες έχουν ξεκινήσει τις διαδικασίες διαμόρφωσης ενός ευρύτερου και πιο βιώσιμου σχήματος.
Επειδή:
- Η διαδικασία της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών βαίνει προς ολοκλήρωση, δίχως ακόμα να έχει προβλεφθεί η στήριξη των Συνεταιριστικών Τραπεζών.
- Το ύψος της πιθανής ενίσχυσης των Συνεταιριστικών Τραπεζών είναι ελάχιστο σε σχέση με το κόστος διάσωσης των ιδιωτικών εμπορικών τραπεζών.
- Η ένταξη των Συνεταιριστικών Τραπεζών στο ΤΧΣ απαιτεί μονάχα ελάχιστες τροποποιήσεις στο Ν. 3864/2010 – για τη δυνατότητα απόκτησης προαιρετικών μερίδων – και στον Ν. 1667/1986.
- Έχει διαφανεί μια διακομματική συναίνεση για την ανάγκη στήριξης των Συνεταιριστικών Τραπεζών και υπήρξαν διαβεβαιώσεις τόσο από την πολιτική ηγεσία του Υπ. Οικονομικών όσο και από την Τράπεζα της Ελλάδος για την εξέταση του ζητήματος.
Ερωτάται ο κ. Υπουργός:
- Σε ποιες ενέργειες έχει ήδη προχωρήσει το Υπουργείο Οικονομικών για την επίλυση του εν λόγω ζητήματος;
- Σκοπεύει η Κυβέρνηση να στηρίξει έμπρακτα τις Συνεταιριστικές Τράπεζες με τις απαιτούμενες τροποποιήσεις του Ν. 3864/2010 και του Ν. 1667/1986; Αν ναι, ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα των ενεργειών της;
Οι ερωτώντες Βουλευτές
Τσακαλώτος Ευκλείδης
Κυριακάκης Βασίλης
Μιχαλάκης Νίκος
Σαμοΐλης Στέφανος
Σταμπουλή Αφροδίτη
Καφαντάρη Χαρά
Κανελλοπούλου Μαρία
Αμανατίδης Γιάννης
Δούρου Ρένα
Γάκης Δημήτρης
Βαλαβάνη Νάντια
Γλέζος Μανώλης
Αλεξόπουλος Απόστολος
Δερμιτζάκης Κωνσταντίνος
Μαντάς Χρήστος
Ζεϊμπέκ Χουσεΐν
Διώτη Ηρώ
Διαμαντόπουλος Ευάγγγελος
Αμμανατίδου – Πασχαλίδου Ευαγγελία
Χατζηλάμπρου Βασίλης
Μητρόπουλος Αλέξης
Κριτσωτάκης Μιχάλης
Ξανθός Ανδρέας
Ουζουνίδου Ευγενία
Σταθάς Γιάννης
Αγαθοπούλου Ειρήνη
Κοντονής Στάυρος
Γελαλής Δημήτρης
Πάντζας Γιώργος
Διακάκη Μαρία