Η Ελλάδα είναι χώρα, που σε κάθε περιοχή, κάθε εποχή, αντιμετωπίζει έκτακτες ανάγκες και καταστροφές από φυσικά φαινόμενα (φωτιές, πλημμύρες, χιονιάδες, καύσωνες, σεισμοί, ναυάγια, θεομηνίες, θαλασσοταραχές, αποκλεισμοί κ.ά.). Αυτή η γνωστή σε όλους διαπίστωση θα έπρεπε να είχε οδηγήσει:
στην εκπόνηση κι εφαρμογή γενικού επιχειρησιακού σχεδίου και επιμέρους ειδικών σεναρίων προς αντιμετώπιση κάθε μορφής έκτακτων αναγκών.
στην εξασφάλιση σύγχρονου εξοπλισμού, επαρκών μέσων και αποτελεσματικών μηχανισμών, κεντρικών και περιφερειακών, για την συστηματική φροντίδα πρόληψης, αποτροπής, ή περιορισμού των καταστροφών.
στην εξασφάλιση του λειτουργικού συντονισμού, που θα μεγιστοποιούσε την αποτελεσματικότητα και θα περιόριζε τις έκτακτες και οριακές πολλές φορές συνθήκες.
Και στους τρεις βασικούς αυτούς τομείς υπάρχει εξακολουθητική ανεπάρκεια και σταθερή υστέρηση.
Πλεονάζει η περιστασιακή ενασχόληση, η υποσχεσιολογία για τις αποκαταστάσεις και η γραφειοκρατική διεκπεραίωση των προβλημάτων, σε κάθε περίπτωση έκτακτων αναγκών από φυσικές καταστροφές.
Η κρατική μηχανή τόσο σε κεντρικό όσο και σε τοπικό επίπεδο, αδυνατεί να αντιμετωπίσει τις απειλές και τις καταστροφές σε βάρος του περιβάλλοντος και της παραγωγής, δεν μπορεί να προστατεύσει την ζωή και το βιός των κατοίκων.
Η αδυναμία αυτή συνδυάζεται και με την έλλειψη ανάλογης κοινωνικής ετοιμότητας. Όπως επίσης συνδυάζεται και με το μοντέλο γρήγορης και επιφανειακής ανάπτυξης, αυθαίρετης και επιθετικής δραστηριότητας έναντι του φυσικού περιβάλλοντος, αλλά και με την αλλοπρόσαλλη νομοθεσία.
Αυτή είναι η μεγάλη πολιτική ευθύνη όσων κυβέρνησαν και κυβερνάνε τον τόπο. Καλλιέργησαν νοοτροπία επιθετικής κι αυθαίρετης συμπεριφοράς έναντι του περιβάλλοντος, δεν διαμόρφωσαν παιδεία οικολογικής εγρήγορσης και νομιμότητας ως προς το σεβασμό του φυσικού πλούτου. Απεναντίας άφησαν στα θέματα αυτά να ενδημεί η διαφθορά. Δεν εξασφάλισαν επιχειρησιακό σχέδιο, σύγχρονα μέσα και υποδομές, αναγκαίο συντονισμό και επαρκείς μηχανισμούς, για την αντιμετώπιση των έκτακτων αναγκών από φυσικές καταστροφές, διατήρησαν την νομοθετική ασυναρτησία προς όφελος ποικιλώνυμων συμφερόντων.
Μπορεί να έχουμε Υπουργείο Περιβάλλοντος, αλλά το περιβάλλον συστηματικά καταστρέφεται και νομιμοποιούνται οι καταστροφές, για πελατειακές σχέσεις.
Μπορεί να έχουμε Υπουργείο Γεωργίας, αλλά δασική νομοθεσία, δασικό κτηματολόγιο και επίλυση του ιδιοκτησιακού των δασών δεν έχουμε, αφού όλοι οι νόμοι μέχρι σήμερα λειτουργούν ως πρόσχημα.
Μπορεί να έχουμε δάση, αλλά Γενικό Γραμματέα Δασών δεν έχουμε, αφού ακόμα η κυβέρνηση ψάχνει στα κομματικά και υπερκομματικά της διαθέσιμα. Όπως έχουμε εν διαλύσει δασική υπηρεσία.
Μπορεί να έχουμε συναρμόδια Υπουργεία, το Υπουργείο Εσωτερικών κι Αποκέντρωσης, με την Γεν.Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, το Υπουργείο Δημόσιας Τάξης, το Υπουργείο Γεωργίας, το Υπουργείο Εθνικής Αμυνας, αλλά ενιαίο φορέα δασοπυρόσβεσης, που πρότεινε και το ομόφωνο πόρισμα της διακομματικής επιτροπής, που παραμένει στα συρτάρια ανεφάρμοστο, δεν έχουμε.
Μπορεί η κυβέρνηση να μιλάει σε όλους τους τόνους για το μεγάλο στόχο της ποιότητας ζωής, αλλά συστηματικά καταστρέφονται οι παράγοντες μιας ισόρροπης ανάπτυξης και μιας βιώσιμης στην καθημερινότητα των πολιτών ποιότητας.
Οι φωτιές, που καίνε τα δάση, αποτελούν εφιαλτική ρουτίνα. Κάθε μέρα τέτοιας καταστροφής, αφαιρεί από τη ζωή μας, περιορίζει τη ζωή των παιδιών μας, κόβει την ανάσα της χώρας για σήμερα και για το μέλλον.
Κάθε χρόνο περιμένουμε τις φωτιές. Υπάρχει αντιπυρική περίοδος και είναι γνωστή η επικινδυνότητα κάθε περιοχής, όπως είναι γνωστά και τα καιρικά φαινόμενα (άνεμοι, θερμοκρασίες) με απόλυτη ακρίβεια.
Η βασική αρχή που ισχύει
είναι ότι "εάν περιμένεις φωτιά, ενεργείς
σαν να έχεις φωτιά". Που σημαίνει
εφαρμόζεις όλα τα σχέδια πρόληψης, άμεσης
επέμβασης και καταστολής για να μην κάνεις
συσκέψεις επί συσκέψεων την τελευταία ώρα.
Παρά ταύτα κάθε χρόνο στις καμένες περιοχές
μετράμε ανυπολόγιστες και ανεπανόρθωτες
ζημιές, αλλά και ανθρώπινα θύματα.
Σε χρονιά ανομβρίας και ξηρασίας, με μετεωρολογικές προβλέψεις δυσμενείς, όλοι οι δείκτες επικινδυνότητας για πυρκαγιές μεγαλώνουν. Αυτονόητο ότι έπρεπε να εξαντλήσουν τα όρια τους όλες οι προληπτικές δραστηριότητες και να εξασφαλιστεί, πέρα από την υπάρχουσα, επάρκεια κι ετοιμότητα μέσων.
Είναι μεγάλες οι ευθύνες διότι στους δύο αυτούς τομείς δεν έγιναν ούτε φέτος εκείνα που έπρεπε με βάση άλλωστε και τη συσσωρευμένη αρνητική πείρα.
Πρόληψη δεν είναι τα επικοινωνιακά, τηλεοπτικά μηνύματα. Αυτά είναι η αναγκαία ενημέρωση, που μπορεί να αλλάξει μιαν εμπεδωμένη αρνητική νοοτροπία.
Πρόληψη είναι οι αντιπυρικές ζώνες, οι περιπολίες, τα παρατηρητήρια, οι καθαρισμοί των δασών από βιομάζα, η εποπτεία κατάταξης επικινδυνότητας και οι ζώνες ευθύνες, η ενεργοποίηση του κοινωνικού τοπικού στοιχείου, η απαγόρευση των αδέσποτων χωματερών, η απομάκρυνση των καλωδίων της ΔΕΗ.
Πρόληψη είναι:
η ύπαρξη επιχειρησιακών σχεδίων, που θα είναι συνδυασμένα με το σύστημα κατάταξης κινδύνου πυρκαγιάς, τα οποία θα ενεργοποιούνται καθ΄όλη την διάρκεια του χρόνου.
η ύπαρξη μικρών ομάδων, που διαρκώς θα καθαρίζουν, θα περιπολούν, θα κάνουν αισθητή την παρουσία τους και θα εντοπίζουν επικίνδυνες συνθήκες.
Δυστυχώς στην κυβερνητική και κρατική μηχανή κυριαρχεί επί εικοσαετία το δόγμα: "οργανώνουμε την κατάσβεση". Και μάλιστα με έμφαση στην αεροπυρόσβεση, που έτσι κι αλλιώς, είναι επικουρική, ιδιαιτέρως δε, στην Ελλάδα και άκρως προβληματική, παρά τις υπεράνθρωπες προσπάθειες του υπάρχοντος στελεχικού δυναμικού.
Τα λάθη είναι μεγάλα και αλληλένδετα.
Δεν υπάρχει συστηματική ενασχόληση με την πρόληψη.
Δεν υπάρχει αποτελεσματική άμεση επέμβαση για τον εγκλωβισμό της φωτιάς, γύρω από την αρχική εστία. Κι αυτό θα μπορούσαν να το πετύχουν οι ολιγομελείς ομάδες πρόληψης, εφοδιασμένες με μικρά οχήματα, που θα φέρουν βυτίο του ενός τόνου με πίεση.
Η έμφαση στην καταστολή δεν υπολογίζει την ιδιαιτερότητα του φυσικού ανάγλυφου διαφόρων περιοχών, υψηλής επικινδυνότητας.
Η έμφαση στην αεροπυρόσβεση, αδρανοποιεί τη λαϊκή συμμετοχή κι ετοιμότητα. Κυρίως, όμως, δεν συνεκτιμά ότι τα ίδια ακραία καιρικά φαινόμενα (άνεμοι, θερμοκρασίες) δρουν ταυτοχρόνως ενδυναμώνοντας τη φωτιά και εμποδίζοντας τις πτήσεις των πυροσβεστικών, αφού από τα τέλη του Ιουνίου μέχρι αρχές Σεπτεμβρίου οι άνεμοι στις ελληνικές θάλασσες δεν επιτρέπουν ανεφοδιασμό των αεροπλάνων αυτών, που επίσης δεν μπορούν να πετάξουν πέραν μιας δεδομένη θερμοκρασίας. Θα ήταν προσφορότερα τα ελικόπτερα, όπως και οι σχετικές εκθέσεις των ειδικών έχουν υποδείξει.
Είναι κρίσιμο το ερώτημα, γιατί η εμμονή σε ορισμένου τύπου αμφίβολης χρησιμότητας αεροπλάνα.
Δεν μπορεί όλα να τα περιμένουμε από την υπεράνθρωπη προσπάθεια και την αυτοθυσία πυροσβεστών, πιλοτών και των στρατευμένων.
Τα έξοδα είναι πολλαπλάσια εκείνων, που θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν προσλήψεις ανθρώπινου δυναμικού και προμήθεια τεχνικών μέσων, σε κάθε νομαρχιακή αυτοδιοίκηση με διασπορά σε κάθε δήμο, για ομάδες πρόληψης και άμεσης επέμβασης.
Αυτό εφαρμόζεται στην Ισπανία, την Ιταλία, τη Γαλλία. Από τους δείκτες δεδομένων αξιολογείται και το σύστημα, Μιλώντας πάντα για πυρκαγιές σε δασική έκταση:
Στη Γαλλία κάθε φωτιά
καίει 95 στρ.
Στην Ισπανία 125 στρ.
Στην Ιταλία 115 στρ.
Στην Ελλάδα 480 στρ.
Είναι αυτονόητο ότι επιβάλλεται, αμέσως τώρα:
Να εξασφαλιστεί μηχανισμός και σχέδιο πρόληψης.
Να στελεχωθούν και εξοπλιστούν ομάδες άμεσης επέμβασης.
Να γίνει τώρα ο καθαρισμός, το κλείσιμο χωματερών και η απομάκρυνση καλωδίων.
Με πρωταρχικό κύτταρο την ΝΑ και τους Δήμους, να ενσωματωθούν εκεί η Πυροσβεστική Υπηρεσία, οι ομάδες πρόληψης και άμεσης επέμβασης, το στελεχικό δυναμικό της δασικής υπηρεσίας, αλλά και άλλο διεπιστημονικό δυναμικό.
Όλα αυτά επιβάλλουν την Ίδρυση Ενιαίου Φορέα Δασοπροστασίας, με οργάνωση σε εθνικό, περιφερειακό και νομαρχιακό επίπεδο.
Να προσληφθούν αμέσως, όσοι μπορούν να στελεχώσουν αυτές τις λειτουργικές δράσεις.
Να ενισχυθεί η πυροσβεστική υπηρεσία σε προσωπικό και μέσα.
Να διατεθούν αυξημένα κονδύλια από το Γ' Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης και να ζητηθούν πρόσθετοι πόροι από την ΕΕ.
Η Ελλάδα να ενισχύσει την έκθεση της Επιτροπής Περιβάλλοντος του Ευρωκοινοβουλίου που αντιτίθεται στην μείωση κονδυλίων την οποία σχεδιάζει η Επιτροπή, για την πυροπροστασία των δασών και την προστασία των δασών από την ατμοσφαιρική ρύπανση.
Να ολοκληρωθεί ο Χωροταξικός και Πολεοδομικός σχεδιασμός, με στόχο την δημιουργία ανθρώπινου περιβάλλοντος φιλικό προς τα δάση και το οικοσύστημα για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, που θα αξιοποιεί όσους ζουν στο και από το δάσος.
Να επεκταθούν οι θεσμικά προστατευόμενες περιοχές (Εθνικός Δρυμός, Αισθητικά δάση - Μνημεία της φύσης), που σήμερα καλύπτουν μόλις το 1% της δασικής έκτασης, τη μικρότερη αναλογικά σε όλη την Ευρώπη.
Να προωθηθεί αποφασιστικά το δασικό κτηματολόγιο και η λύση του ιδιοκτησιακού, για να μην αποχαρακτηρίζονται έμμεσα ή άμεσα δασικές εκτάσεις.
Να χωριστεί το ΥΠΕΧΩΔΕ με τη δημιουργία αυτοτελούς Υπουργείου Περιβάλλοντος και Φυσικών Πόρων.
Να οργανωθεί η αξιοποίηση όλου του φάσματος των περιβαλλοντικών κι εθελοντικών οργάνων.
Να δοθεί άμεση βοήθεια και πλήρης αποκατάσταση των πληγέντων, όχι όπως έγινε μέχρι σήμερα, που ακόμα οι δικαιούχοι δεν έχουν δικαιωθεί.
Για την προστασία των δασών απαιτείται εθνική πολιτική. Δυστυχώς και τα δάση πληρώνουν την αβάσταχτη επιπολαιότητα και υποκρισία του δικομματισμού.
Οι νόμοι 998/1979 της ΝΔ και 1734/1987 και 1845/1987 του ΠΑΣΟΚ, έχουν την ίδια φιλοσοφία. ʼλλωστε προτού εφαρμοστούν είχαν γίνει διαβλητοί.
Τόσο το ΠΑΣΟΚ όσο και η ΝΔ δεν προώθησαν την επίλυση του ιδιοκτησιακού των δασών ούτε έφτιαξαν το δασικό κτηματολόγιο. Μετά, μάλιστα, το 1996 η κυβέρνηση αχρήστευσε κι αυτή την πίεση του Σ.τ.Ε. για εύλογο χρόνο κατάρτισης του Δασολογίου, με την τροπολογία για δασικούς χάρτες, Αναγκαίοι και οι δασικοί χάρτες, αλλά απαραίτητο και το δασικό κτηματολόγιο.
Ο ΣΥΝ έχει κατ' επανάληψη
καταθέσει ιδέες και προτάσεις.
Έχουμε συνεχείς πρωτοβουλίες προωθήσει,
αλλά δυστυχώς η κρατική και κυβερνητική
νοοτροπία είτε θεωρεί τα υπάρχοντα μέτρα
επαρκή είτε επικαλείται τα οριακά
φαινόμενα, που κάθε φορά υπάρχουν.
Ο ΣΥΝ εκφράζει την αλληλεγγύη του σε όσους πλήττονται, καθώς και σε όσους μάχονται σώμα με σώμα για να σβήσουν τις πυρκαγιές και θέτει τις δυνάμεις του σε τοπικό και επιστημονικό επίπεδο στη διάθεση των αρμοδίων αρχών.
Αυτή την ώρα προέχει ο έλεγχος και η κατάσβεση των πυρκαγιών, καθώς και η άμεση και αμέριστη κρατική στήριξη των πληγέντων. Αμέσως μετά, ωστόσο η κυβέρνηση οφείλει να ανοίξει με ευθύνη, αυτοκριτικό πνεύμα και αυστηρότητα το κεφάλαιο του αναλυτικού απολογισμού του ελέγχου και των ευθυνών, καθώς έχουν ήδη καταγραφεί σοβαρά ελλείμματα έγκαιρου σχεδιασμού και συντονισμού, όπως και υποδομής, ιδιαίτερα σε επίγεια μέσα και αντιπυρικές ζώνες.
Το μέγεθος της καταστροφής επιβάλλει, μόλις σβήσουν οι φλόγες, να ανοίξει με κυβερνητική πρωτοβουλία και χωρίς συγκαλύψεις ή εξωραϊσμούς το κεφάλαιο του ελέγχου και των ευθυνών, προκειμένου να γίνουμε επιτέλους Προμηθείς και όχι Επιμηθείς.
Κλιμάκια του ΣΥΝ, με τον Πρόεδρο, τους Βουλευτές, τους Ευρωβουλευτές, τα μέλη της ΚΠΕ και τους πρώην Βουλευτές, θα επισκεφθούν τις πληγείσες περιοχές:
To Γραφείο Τύπου
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS