Τα άρθρα που την τελευταία στιγμή μπήκαν στο ψηφισθέν νομοσχέδιο για το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2013 – 2016 και αφορούν τις ΑΠΕ αλλάζουν ριζικά τα δεδομένα για τον κλάδο.
Οι κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ τα τελευταία χρόνια ώθησαν χιλιάδες μικροεπενδυτές, αγρότες και άλλους, να επενδύσουν και μάλιστα δανειζόμενοι, στις ΑΠΕ και κυρίως στα φωτοβολταϊκά, αναμένοντας μεγάλες αποδόσεις με βάση το θεσμικό πλαίσιο που προωθήθηκε. Το μοντέλο αυτό ανάπτυξης των ΑΠΕ προωθήθηκε από τις κυβερνήσεις του πάλαι ποτέ δικομματισμού χωρίς να έχει γίνει ο στοιχειώδης έστω υπολογισμός εξεύρεσης των αναγκαίων πόρων για την αποπληρωμή αυτών των επενδύσεων.
Έτσι, το αντίστοιχο ταμείο πληρωμής των ΑΠΕ βρέθηκε να είναι ελλειμματικό, με αποτέλεσμα να υπάρχει σήμερα υπερημερία πληρωμών 150 ημερών, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για μικροεπενδυτές που βρίσκονται αντιμέτωποι με φόρους, δάνεια, ασφαλιστικές εισφορές και βεβαίως πιεστικές ανάγκες επιβίωσης στο δυσχερέστατο μνημονιακό οικονομικό περιβάλλον.
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ είχε καταθέσει εγκαίρως τις ενστάσεις του για τον τρόπο που η αγορά των φωτοβολταϊκών παρουσιάσθηκε στους πολίτες ως μια επενδυτική δραστηριότητα με ακραία κερδοσκοπικά χαρακτηριστικά, που, ελλείψει άλλου παραγωγικού σχεδίου, θα έδινε λύση στο αναπτυξιακό τέλμα της ελληνικής οικονομίας. Πρόκειται για χαρακτηριστική περίπτωση εξαπάτησης τμημάτων της κοινωνίας στα οποία καλλιεργήθηκε το καπιταλιστικό όνειρο ενός νέου επενδυτικού Ελντοράντο. Τα σημερινά αδιέξοδα αποτελούν κατά τη γνώμη μας αποτελέσματα αυτής ακριβώς της διαδικασίας απορύθμισης του θεσμικού πλαισίου της αγοράς ενέργειας.
Τα μέτρα του Μεσοπρόθεσμου, με την έκτακτη εισφορά που επιβάλουν και τις νέες προϋποθέσεις που θέτουν για την υλοποίηση έργων ΑΠΕ, έρχονται να εξειδικεύσουν και να ενισχύσουν και στον κλάδο των ΑΠΕ τη γενικότερη αυτή πολιτική κατεύθυνση. Πιο συγκεκριμένα, τα νέα μέτρα:
1) Υλοποιούν τις εισπρακτικές απαιτήσεις της τρόικα με ένα σκληρό, άδικο και οριζόντιο τρόπο που θίγει πρώτα και κύρια τους μικροπαραγωγούς ΑΠΕ. Επιχειρείται έτσι εκκαθάριση του κλάδου από τους μικρούς επενδυτές. Οι μικροεπενδυτές γίνονται πλέον βορά στα χέρια των τραπεζών και κινδυνεύουν ακόμα και με κατασχέσεις, οδηγούμενοι έτσι στην έσχατη λύση του ξεπουλήματος της επένδυσής τους. Αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας θα είναι η συγκέντρωση του συνόλου των εγκατεστημένων μονάδων στους μεγάλους ομίλους του κλάδου. Θα οδηγηθούμε δηλαδή σε μια ολιγοπωλιακή κατάσταση ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ μόνο από τους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους του κλάδου.
2) Η συγκεντροποίηση της ηλεκτροπαραγωγής σε μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα ενισχύεται, μεταξύ άλλων, με την επιχειρούμενη προώθηση γιγάντιων έργων ΑΠΕ με τη διαδικασία του fast track. Οι μεγάλοι όμιλοι και τα funds που δραστηριοποιούνται στον τομέα των ΑΠΕ ʽπαίρνουν θέσηʼ για να ιδιοποιηθούν τις υπάρχουσες αλλά και μελλοντικές χρηματοδοτήσεις από τα διαρθρωτικά ταμεία, εκμεταλλευόμενοι (εκ του ασφαλούς) τους φυσικούς πόρους των περιοχών που εγκαθίστανται. Σε σύγκρουση με τη βούληση των τοπικών κοινωνιών οι οποίες αποκλείονται πλήρως από τη διαβούλευση και τη διαδικασία λήψης κρίσιμων επενδυτικών αποφάσεων για τον τόπο τους, τα γιγάντια αυτά έργα πλήττουν το περιβάλλον και τις αναπτυξιακές προοπτικές των τοπικών κοινωνιών.
3) Αντικειμενικά εξυπηρετούν τους 5 μεγάλους ιδιώτες παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας από Φυσικό Αέριο, οι οποίοι εξακολουθούν να τυγχάνουν πρωτοφανούς ασυλίας και να απολαμβάνουν ευεργετικών επιδοτήσεων μέσω του Μηχανισμού Ανάκτησης Μεταβλητού Κόστους (ΜΑΜΚ).
4) Δεν λύνουν μακροπρόθεσμα το ταμειακό έλλειμμα του ΛΑΓΗΕ γιατί αυτό τροφοδοτείται συνεχώς από τον κακό αρχικό σχεδιασμό που έγινε στo πλαίσιο της απελευθέρωσης της αγοράς της ενέργειας.
Ως ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, θεωρούμε ότι η βραχυπρόθεσμη αντιμετώπιση των ταμειακών ελλειμμάτων του ΛΑΓΗΕ δεν μπορεί να γίνει με όρους επιβολής οριζόντιων χαρατσιών όπως προβλέπει το Μεσοπρόθεσμο. Θα πρέπει κάθε περίπτωση να εξεταστεί ξεχωριστά, με βάση μια σειρά από κριτήρια, όπως είναι το μέγεθος της εγκατάστασης, το κόστος υλοποίησης, ενδεχόμενη κρατική επιδότηση, το κόστος του τραπεζικού δανεισμού, η παραγωγή του έργου κ.ά. Θα πρέπει επίσης να ληφθούν μέτρα ρύθμισης των δανειακών υποχρεώσεών τους ώστε οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις ΑΠΕ να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν και να μην οδηγηθούν στο ξεπούλημα ή την κατάσχεση της επένδυσής τους. Την ώρα που χιλιάδες μικροεπενδυτές αντιμετωπίζουν το φάσμα χρεοκοπίας της επένδυσής τους, θα πρέπει μέρος τουλάχιστον της σχετικής επιβάρυνσης να αναληφθεί από τις τράπεζες που εμπλέκονται σε όλη αυτή τη δραστηριότητα με εξαιρετικά ευνοϊκούς όρους.
Πέρα όμως από την άμεση αντιμετώπιση του προβλήματος, ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ σχεδιάζει και προτείνει μια εντελώς διαφορετική συγκρότηση του κλάδου των ΑΠΕ που θα απαντάει στις δομικές παθογένειες της απελευθερωμένης αγοράς. Για τον ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, η ενίσχυση της διείσδυσης των ΑΠΕ στο ενεργειακό μίγμα είναι στρατηγική επιλογή. Η επιλογή μας αυτή δεν γίνεται όμως σε μια λογική καπιταλιστικής «πράσινης ανάπτυξης». Προκύπτει από την αδήριτη ανάγκη ανάσχεσης της κλιματικής αλλαγής και μείωσης της ρύπανσης και συνδέεται με μια διαφορετική αντίληψη που αντιλαμβάνεται την ενέργεια ως δημόσιο, κοινωνικό αγαθό. Η ανάπτυξη των ΑΠΕ συσχετίζεται έτσι με το συνολικότερο σχέδιό μας για αποκέντρωση της παραγωγής ενέργειας σε τοπικό επίπεδο με μια λογική που προωθεί την πιο δημοκρατική κατανομή και τον έλεγχο των ενεργειακών πόρων, αλλά και συνολικά την αποκέντρωση ανθρώπων και δραστηριοτήτων.
Σε αυτό το πλαίσιο, από μια κυβέρνηση της Αριστεράς ο σχεδιασμός για τις ΑΠΕ θα γίνει με τελείως διαφορετικούς όρους και θα έχει στον πυρήνα του την κοινωνική και την αναπτυξιακή διάσταση.
Ο κλάδος των ΑΠΕ συνολικά (συμπεριλαμβανομένων των δραστηριοτήτων που σχετίζονται με την εξοικονόμηση ενέργειας και τη βέλτιστη διαχείρισή της) αποτελεί προνομιακό πεδίο για τη σύνδεση της αναπτυξιακής προοπτικής με την οικονομία των αναγκών και την κοινωνική επιχειρηματικότητα. Πιο συγκεκριμένα, η κυβέρνηση της Αριστεράς θα ενισχύσει θεσμικά και θα στηρίξει οικονομικά την ανάπτυξη νέων συνεταιριστικών σχημάτων (εταιρείες λαϊκής βάσης, συμμετοχικά σχήματα τοπικών φορέων και ΟΤΑ, συνέργειες επιστημόνων και τεχνικών στο σχεδιασμό και την υλοποίηση έργων), θα τονώσει τις τοπικές οικονομίες μέσα από την ενίσχυση διεσπαρμένης, αποκεντρωμένης ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ, θα στηρίξει έμπρακτα την ανάπτυξη εγχώριας παραγωγής εξοπλισμού, θα αναβαθμίσει την έρευνα σε νέες τεχνολογίες ΑΠΕ και θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για την ομαλή χρηματοδότηση των έργων και τη συμμετοχή σε αυτά με προνομιακούς όρους ασθενέστερων κοινωνικών στρωμάτων (π.χ. μακροχρόνια άνεργοι). Σημαντικό ρόλο σε αυτό το σχέδιο ανάπτυξης των ΑΠΕ θα έχει, τόσο σε επίπεδο σχεδιασμού όσο και σε επίπεδο υλοποίησης, μια εκσυγχρονισμένη και με ουσιαστικό δημόσιο, κοινωνικό, εργατικό και κοινοβουλευτικό έλεγχο, ΔΕΗ.
Για τον ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, ο σχεδιασμός για τις ΑΠΕ θα πρέπει να είναι μέρος του εθνικού ενεργειακού σχεδιασμού που θα έχει ως βασικό άξονα τη σταδιακή απεξάρτηση από τους συμβατικούς πόρους με το ελάχιστο δυνατό κόστος για τους καταναλωτές, ειδικά για τα οικονομικά ασθενέστερα στρώματα, και θα εξασφαλίζει την προάσπιση του δημόσιου συμφέροντος, την ενεργειακή επάρκεια, την οικονομική βιωσιμότητα και τη συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών στην ιδιοκτησία των ενεργειακών πηγών και στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων.
To Γραφείο Τύπου
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS