Με το άρθρο 60 του Ν. 3371/2005 δημιουργήθηκε το Ενιαίο Ταμείο Ασφάλισης Τραπεζοϋπαλλήλων (Ε.Τ.Α.Τ.) το οποίο τελεί υπό την εποπτεία του Υπουργείου Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας (σήμερα Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας).
Με το άρθρο 26 του Ν. 3455/2006 οι ασφαλισμένοι, μέχρι 31.12.1992, στο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Προσωπικού Εμπορικής Τράπεζας Ελλάδος (Τ.Ε.Α.Π.Ε.Τ.Ε.) υπάχθηκαν υποχρεωτικά στο Ε.Τ.Α.Τ. Για τον καθορισμό του κόστους ένταξης των ασφαλισμένων του Τ.Ε.Α.Π.Ε.Τ.Ε., στο Ε.Τ.Α.Τ., η Κυβέρνηση ανέθεσε την εκπόνηση ειδικής οικονομικής μελέτης σε «ανεξάρτητη εταιρία παροχής αναλογιστικών υπηρεσιών», η οποία ολοκληρώθηκε εντός του πρώτου τριμήνου του 2006 και κυρώθηκε με τον Ν. 3455/2006 από τη Βουλή. Στις «οδηγίες για την σύνταξη ειδικών οικονομικών μελετών» που έδωσε η Διεύθυνση Κοινωνικής Πολιτικής του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών (Αριθ. Πρωτ. 42912/1085ΔΚΠ/16.11.2005) στην εταιρία Hewitt Associates S.A. που ανέλαβε την εκπόνηση της μελέτης, οριζόταν η ακόλουθη τεχνική υπόθεση για την ηλικία αποχώρησης από την εργασία (σελ. 3) :
«Πρέπει να προεκταθεί η υπάρχουσα τάση των εργαζομένων (κυρίως γυναικών) να παραμένουν στην αγορά εργασίας και να αιτούνται συνταξιοδότηση αργότερα από την ελάχιστη ηλικία που προβλέπει το καταστατικό του Ταμείου».
Με την παραπάνω οδηγία, το Υπουργείο υπαγόρευσε ουσιαστικά την υποεκτίμηση των υποχρεώσεων της Εμπορικής Τράπεζας, όπως αποδεικνύεται από τον πίνακα μείωσης του αριθμού των εργαζομένων της Τράπεζας που παρατίθεται παρακάτω.
Με βάση αυτήν τη μελέτη, η εισφορά της Εμπορικής Τράπεζας καθορίσθηκε στο ποσό των 377,32 εκατομμυρίων ευρώ για το Ε.Τ.Α.Τ. και στο ποσό των 778,6 εκατομμυρίων ευρώ για το Ε.Τ.Ε.Α.Μ. Όπως προκύπτει, όμως, από τα πρακτικά της συζήτησης στη Βουλή για την ψήφιση του Ν. 3455/2006, η μελέτη της εταιρίας B&W Deloitte εκτιμούσε ότι η απαιτούμενη εισφορά της Εμπορικής Τράπεζας ανερχόταν στο ποσό των 1.678 εκατομμυρίων ευρώ, δηλαδή 522 εκατομμύρια ευρώ περίπου περισσότερο.
Τον Ιούνιο του 2006, η γαλλική τράπεζα Credit Agricole, δημοσίευσε προαιρετική πρόταση για την εξαγορά της πλειοψηφίας του μετοχικού κεφαλαίου της Εμπορικής Τράπεζας με την οποία απέκτησε ποσοστό 70% περίπου της Τράπεζας. Σύμφωνα με το πληροφοριακό δελτίο της δημόσιας πρότασης, η Credit Agricole δεσμευόταν να μην προβεί σε μείωση του προσωπικού πέραν της εθελούσιας εξόδου 500 εργαζομένων και της πρόσληψης 250 νέων.
Σήμερα, μετά από έξι χρόνια, οι πόροι του Ε.Τ.Α.Τ., που προορίζονται για την καταβολή των συντάξεων των ασφαλισμένων του Τ.Ε.Α.Π.Ε.Τ.Ε., εξαντλούνται λόγω της μη τήρησης από τη διοίκηση της Εμπορικής Τράπεζας της παραπάνω δέσμευσής της. Από τα στοιχεία των δημοσιευμένων Ετήσιων Οικονομικών Καταστάσεων της Εμπορικής Τράπεζας, προκύπτει σαφώς το συμπέρασμα ότι η διοίκηση της Τράπεζας, κατά το χρονικό διάστημα από το 2006 μέχρι την 31.12.2011, υλοποίησε προγράμματα εθελούσιας εξόδου που είχαν σαν αποτέλεσμα τη μείωση του αριθμού των εργαζομένων κατά 2.162 άτομα ή 35% (!). Σημειώνουμε ότι οι παραπάνω διαφορές προκύπτουν ως καθαρό αποτέλεσμα των αποχωρήσεων και των ενδεχόμενων προσλήψεων, οι οποίες δεν αναφέρονται ξεχωριστά. Γεγονός που αυξάνει ακόμη περισσότερο το συνολικό αριθμό των αποχωρήσεων και των συνεπειών τους.
ΕΤΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ
2006 6.278
2007 5.748
2008 5.506
2009 5.222
2010 4.663
2011 4.116
Η μείωση του αριθμού των εργαζομένων είχε τα ακόλουθα αποτελέσματα :
1. Μειώθηκαν οι δαπάνες για μισθούς από ? 266.597 χιλ. το 2006 σε ? 216.910 χιλ. το 2011 (μείωση 19%) και το κόστος κοινωνικής ασφάλισης από ? 95.645 χιλ. το 2006 σε ? 72.374 χιλ. το 2011 (μείωση 24%). Στα παραπάνω ποσά εμπεριέχονται και τα οικονομικά κίνητρα που παρείχε η διοίκηση της Τράπεζας για την αποχώρηση των εργαζομένων.
2. Ανατράπηκε η φυσιολογική ροή εξόδου και συνταξιοδότησης των εργαζομένων της Εμπορικής Τράπεζας με αποτέλεσμα την υπέρμετρη επιβάρυνση του Ε.Τ.Α.Τ. με την καταβολή μεγάλου αριθμού «πρόωρων» συντάξεων, χωρίς την είσπραξη των ανάλογων εισφορών. Αυτή η επιλογή της διοίκησης της Τράπεζας είχε σαν αποτέλεσμα τη μείωση των δαπανών προσωπικού και τη μεταφορά του στο Ε.Τ.Α.Τ., προκαλώντας το σημερινό αδιέξοδο.
Επειδή με τους Ν. 3371/2005 και Ν. 3455/2006, η εποπτεία του Ε.Τ.Α.Τ. ανήκει στο Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλειας και Πρόνοιας.
Επειδή, σύμφωνα με τις προβλέψεις των παραπάνω νόμων αλλά και του Προεδρικού Διατάγματος 209/28.09.2006, η «προκαλούμενη επιβάρυνση στο Ε.Τ.Α.Τ. θα καλυφθεί από τις εργοδότριες τράπεζες σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 62 του Ν. 3371/2005».
Επειδή η βιωσιμότητα του Ταμείου εξαρτάται αποκλειστικά από τους πόρους που καταβάλλει η Εμπορική Τράπεζα, η οποία προκάλεσε το σημερινό αδιέξοδο με τα προγράμματα εθελούσιας εξόδου που υλοποίησε χωρίς να καταβάλλει τις ανάλογες ασφαλιστικές εισφορές, όπως προβλέπει ο σχετικός Νόμος.
Ερωτάται ο κ. Υπουργός :
1. Θα κληθεί η διοίκηση της Εμπορικής Τράπεζας και ο κύριος μέτοχος, η γαλλική τράπεζα Credit Agricole, να καταβάλλουν τις ασφαλιστικές εισφορές όσων συνταξιοδοτήθηκαν με βάση τα προγράμματα εθελουσίας εξόδου;
2. Θα ζητήσει νέα ΑΝΑΛΟΓΙΣΤΙΚΗ μελέτη για τον προσδιορισμό των πόρων που απαιτείται να καταβάλλουν η Εμπορική Τράπεζα και ο κύριος μέτοχος προκειμένου να συνεχισθεί η εύρυθμη λειτουργία του Ε.Τ.Α.Τ. και η κανονική καταβολή των συντάξεων στους ασφαλισμένους του Τ.Ε.Α.Π.Ε.Τ.Ε.;
3. Θα ενημερώσει τη διοίκηση της Alpha Bank, που φέρεται να έχει συμφωνήσει την εξαγορά της Εμπορικής Τράπεζας, για τις επιπλέον ανάγκες χρηματοδότησης του Ε.Τ.Α.Τ. που θα βαρύνουν την ίδια εάν δεν καλυφθούν από τον σημερινό μέτοχο;
Οι ερωτώντες βουλευτές:
Χαραλαμπίδου Δέσποινα
Αμανατίδης Γιάννης
Καραγιαννίδης Χρήστος
Μπάρκας Κωνσταντίνος
Μπόλαρη Μαρία
Σταθάς Γιάννης
Στρατούλης Δημήτρης