Το ΔΝΤ, μέσω κορυφαίων οικονομολόγων του, αναγνώρισε πρόσφατα ότι τα προγράμματα που εφαρμόσθηκαν στην Ελλάδα στηρίζονταν σε λάθος παραδοχές ως προς το μέγεθος του «πολλαπλασιαστή». Ανεξάρτητα αν αυτό έγινε από «λάθος» ή από σκοπιμότητα, γεγονός είναι ότι τα προγράμματα υποεκτίμησαν το μέγεθος της ύφεσης, της ανεργίας, της παραγωγικής και κοινωνικής καταστροφής που επέφεραν η βίαιη δημοσιονομική προσαρμογή και η βάναυση λιτότητα.
Γεγονός είναι επίσης ότι όλες οι προβλέψεις διαψεύστηκαν παταγωδώς. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι το 2010 το ΔΝΤ προέβλεπε ύφεση του ΑΕΠ -4% για το ίδιο έτος, -2,6% για το 2011 και ανάπτυξη 1,1,% για το 2012 και 2,1% για το 2013 (IMF, Greece, Country Report No. 10/110, May 2010, σ. 9). Όμως, το ίδιο το ΔΝΤ τον Ιανουάριο του 2013 διαπιστώνει ύφεση του ΑΕΠ της τάξης του -4,9% για το 2010, -7,1% για το 2011. Επίσης, προέβλεπε πλέον ύφεση -4,8% για το 2012, ενώ τώρα την εκτιμά στο επίπεδο του -6,0% και προβλέπει -4,2% για το τρέχον έτος (IMF, Greece Country Report No. 13/20, January 2013, σ. 44).
Παράλληλα, η ανεργία σύμφωνα με τις προβλέψεις θα κυμαινόταν στο 11,8% το 2010, 14,6% το 2011, 14,8% το 2012 και 14,3% το 2013 (ο.π., σ. 9). Αντίθετα, διαπιστώνεται, σύμφωνα με την έκθεση του Ιανουαρίου 2013 (ο.π., σ. 44), ότι η ανεργία είχε τελικά ανέλθει στο 12,5% το 2010 και 17,5% το 2011. Ενώ για το 2012 την αναθεώρησε στο 19,1% και πλέον εκτιμά να αυξάνεται στο 24,4%. Τέλος, για το 2013 προβλέπει να ανέρχεται στο 26,6%.
Επιπλέον, ο ίδιος ο αν. υπουργός Χρ. Σταϊκούρας, σε ομιλία του στις 15 Οκτωβρίου 2012, παραδέχτηκε ότι οι περικοπές των 49 δις ευρώ, στις οποίες είχαν προχωρήσει οι ελληνικές κυβερνήσεις από το 2010, δεν μπόρεσαν να πιάσουν το στόχο τους, διότι κακώς χρησιμοποιήθηκε από την Τρόικα τιμή πολλαπλασιαστή 0,5, ενώ στην πραγματικότητα αντιστοιχούσε περίπου σε μια μονάδα, με αποτέλεσμα, όπως και ο ίδιος παραδέχτηκε, η χώρα να εισέλθει σε βαθειά ύφεση.
Η κυβέρνηση εμφανίζεται σαν να μην γνώριζε το σχετικό θέμα. Όμως, σύμφωνα με κείμενο του Υπουργείου Οικονομικών που είδε το φως της δημοσιότητας τον Ιούλιο του 2011, «Δημοσιονομικοί πολλαπλασιαστές έχουν εκτιμηθεί από το Υπουργείο Οικονομικών όπως και επίσης στη διεθνή βιβλιογραφία. Ο δημοσιονομικός πολλαπλασιαστής (αποτέλεσμα στο ΑΕΠ της μεταβολής μιας ποσοστιαίας μονάδας στο δημόσιο έλλειμμα) εκτιμάται ότι είναι μεταξύ 2.5 και 3.0 (υψηλότερα σε σύγκριση με άλλες χώρες)» (Hellenic Republic, Ministry of Finance, Update of the Hellenic Stability and Growth Programme 2011-2014, Athens, July 2011, σ. 21).
Κατόπιν των ανωτέρω ερωτάται ο κος Υπουργός:
- Σε ποιες ενέργειες προέβη το Υπουργείο Οικονομικών προκειμένου το ΔΝΤ να υιοθετήσει δημοσιονομικό πολλαπλασιαστή ο οποίος ήταν πιο κοντά στις εκτιμήσεις του ίδιου του Υπουργείου Οικονομικών;
- Σε ποιες ενέργειες προέβη το Υπουργείο Οικονομικών προκειμένου το πρόγραμμα Δημοσιονομικής Προσαρμογής να υιοθετήσει δημοσιονομικό πολλαπλασιαστή αντίστοιχο με τις εκτιμήσεις του ίδιου του υπουργείου (2011);
- Γιατί, ακόμη και το 2012, το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους χρησιμοποιεί δημοσιονομικό πολλαπλασιαστή που τόσο το ίδιο το Υπουργείο Οικονομικών όσο και το ΔΝΤ έχουν διαπιστώσει ότι είναι λανθασμένος;
- Η τιμή του πολλαπλασιαστή που χρησιμοποιείται από το Υπουργείο Οικονομικών έχει μεταβληθεί κατά τη διάρκεια του 2012; Εάν ναι, ποια ήταν η χρονική στιγμή κατά την οποία επήλθε η μεταβολή αυτή και ποιο το σκεπτικό βάσει του οποίου τεκμηριώνεται μια τέτοια μεταβολή;
Οι ερωτώντες βουλευτές
Γιάννης Δραγασάκης
Νάντια Βαλαβάνη
Γιώργος Σταθάκης
Ευκλείδης Τσακαλώτος