Ο απαγχονισμός του 20χρονου μετανάστη από την Ακτή Ελεφαντοστού στο ΑΤ Γρεβενών είναι η άλλη όψη του «success story» των χιλιάδων συλλήψεων στο πλαίσιο του «Ξένιου Δία», για το οποίο επιχαίρουν το υπουργείο και η ΕΛ.ΑΣ. Στην πραγματικότητα, εικονογραφεί με τον πιο εφιαλτικό τρόπο τη μεταναστευτική πολιτική της κυβέρνησης. Η πολιτική αυτή συνίσταται στο συνδυασμό παράνομων μαζικών συλλήψεων με βάση το χρώμα του δέρματος («Ξένιος Δίας») με την παράνομη διοικητική κράτηση μεταναστών -μέχρις εξάντλησης μάλιστα των προβλεπόμενων χρονικών ορίων- και τον εφιάλτη των απάνθρωπων συνθηκών των κρατητηρίων και των στρατοπέδων συγκέντρωσης, Έχει δε ως αποτέλεσμα απόπειρες αυτοκτονίας, πολυήμερες απεργίες πείνας και, από την άλλη πλευρά, κρούσματα ωμής αστυνομικής βίας σε βάρος των κρατουμένων που βρίσκονται σε απόγνωση.
Ο 20χρονος μετανάστης που βρέθηκε απαγχονισμένος στο ΑΤ Γρεβενών κρατούνταν ως γνωστόν στις φυλακές Γρεβενών για παράτυπη είσοδο στη χώρα και είχε μεταφερθεί στο Αστυνομικό Τμήμα προκειμένου να επιστρέψει στην πατρίδα του μέσω προγράμματος «εθελούσιας επιστροφής». Σημειωτέον ότι το έσχατο μέτρο της κράτησης προσώπων, τα οποία έχουν υποβάλει αίτημα «εθελούσιου» επαναπατρισμού, εφαρμόζεται σε ευθεία αντίθεση με την εθνική νομοθεσία, το διεθνές δίκαιο και το Σύνταγμα της Ελλάδας, και γεννά σοβαρά ερωτήματα για το κατά πόσον ο κάθε ένας από τους επαναπατρισμούς αυτούς είναι όντως εθελούσιος.
Η παρέμβαση της ΠΟΑΣΥ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Αστυνομικών Υπαλλήλων) προς τον υπουργό Προστασίας του Πολίτη για τις συνθήκες της μακροχρόνιας κράτησης μεταναστών χωρίς χαρτιά, λίγες μέρες μετά το τραγικό συμβάν στα Γρεβενά, είναι ενδεικτική της οξύτητας της κατάστασης. Ακόμα και η ΠΟΑΣΥ, τα μέλη της οποίας εντέλλονται και εφαρμόζουν τις παράνομες πρακτικές σύλληψης και κράτησης αλλοδαπών, ζητά το αυτονόητο: να μη χρησιμοποιούνται οι αστυνομικοί ως εργαλεία για τη διαμόρφωση συνθηκών κράτησης που συνιστούν βασανιστήριο και οδηγούν και στον θάνατο, όπως έδειξε η αυτοκτονία του 20χρονου μετανάστη.
Μόλις τον περασμένο μήνα η διεθνής οργάνωση Human Rights Watch κάλεσε την ελληνική κυβέρνηση «να αναθεωρήσει τις γενικές εξουσίες της όσον αφορά την εξακρίβωση στοιχείων και τη σωματική έρευνα, συμπεριλαμβανομένης της επιχείρησης ʽΞένιος Ζευςʼ, προκειμένου να διασφαλίσει ότι όλα τα μέτρα για τον εντοπισμό παράτυπων μεταναστών εφαρμόζονται σε πλαίσιο πλήρους συμμόρφωσης προς το εθνικό και το διεθνές δίκαιο που απαγορεύουν τις διακρίσεις, συμπεριλαμβανομένης της διακριτικής αντιμετώπισης ατόμων βάσει εθνοτικής καταγωγής, καθώς και την αυθαίρετη στέρηση της ελευθερίας».
Επειδή τόσο το ζήτημα του «Ξένιου Δία», όσο και της παράνομης και καταχρηστικής διοικητικής κράτησης, υπό άθλιες επιπλέον συνθήκες που επικρατούν εντός των στρατοπέδων συγκέντρωσης και των αστυνομικών κρατητηρίων και συνιστούν per se απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση, επανέρχονται με επίταση στον κοινοβουλευτικό έλεγχο (Eνδεικτικά: «Κέντρο κράτησης Κορίνθου», 24.9.2012, «Κέντρο Κράτησης Αμυγδαλέζας», 5.4.2013, «Βίαιη καταστολή διαμαρτυριών σε κέντρα κράτησης Αλλοδαπών Κορίνθου, Κομοτηνής και Φυλακίου Ορεστιάδας», 20.12.2012), πλην όμως οι σχετικές ερωτήσεις διεκπεραιώνονται με απλή επίκληση των νόμων χωρίς να δίνονται απαντήσεις επί της ουσίας.
Επειδή ιδίως το ζήτημα της παράνομης διοικητικής κράτησης υπό άθλιες επιπλέον συνθήκες που συνιστούν απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση, καταγγέλλεται εδώ και χρόνια σε διεθνείς εκθέσεις (βλ. την προαναφερθείσα έκθεση του Human Rights Watch και την πρόσφατη έκθεση του Επιτρόπου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του Συμβουλίου της Ευρώπης κ. Ν. Μούιζνιεκς), προκαλεί δε επανειλημμένες καταδίκες της χώρας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, και το διεθνή διασυρμό της. (Dugoz, SD, Tabesh, ΑΑ, RU, MSS, Μahmmudi, και για την περίπτωση ανηλίκου Rahimi κατά Ελλάδας κ.α).
Επειδή ο Υπουργός, ως πολιτικός και διοικητικός προϊστάμενος των υπεύθυνων αρχών για τη σύλληψη και διοικητική κράτηση αλλοδαπών παραβιάζει συστηματικά, κατά τα ανωτέρω, την κείμενη διεθνή, ενωσιακή και εθνική νομοθεσία, ενώ αποδεδειγμένα πλέον εμφανίζεται απρόθυμος να ελέγξει τις αυθαιρεσίες που αποτελούν πια κανόνα στα αστυνομικά τμήματα.
Επειδή η καταγγελλόμενη πρακτική των Αρχών, που πλέον στηλιτεύεται και από τις συνδικαλιστικές ενώσεις των αστυνομικών, οδηγεί στο θάνατο ανθρώπους.
Ερωτάται ο αρμόδιος υπουργός:
• Πότε πρόκειται να θέσει τέρμα στην επιχείρηση «Ξένιος Ζευς»; Ποια μέτρα πρόκειται να λάβει προκειμένου άμεσα να λήξει το παράνομο καθεστώς μαζικής και συλλήβδην σύλληψης και κράτησης αλλοδαπών σε στρατόπεδα συγκέντρωσης;
• Πότε πρόκειται να κλείσουν τα στρατόπεδα κράτησης; Πότε πρόκειται να δημιουργηθούν κέντρα πρώτης υποδοχής για αυστηρά ολιγοήμερη παραμονή, και ανοιχτά κέντρα φιλοξενίας όπου θα διασφαλίζονται η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, η ψυχοκοινωνική υποστήριξη, η νομική συνδρομή, η επικοινωνία των νεοεισερχομένων με οικείους και νομικούς συμπαραστάτες, καθώς και η δυνατότητα εξατομικευμένης εξέτασης των αιτημάτων μεταναστών και προσφύγων, υπό τις εγγυήσεις του διεθνούς δικαίου και του Συντάγματος;
• Έχουν ξεκινήσει και ποιές διαδικασίες για τη διερεύνηση των περιστάσεων του απαγχονισμού του εικοσάχρονου στα Γρεβενά και την απόδοση ευθυνών; Υπάρχει πόρισμα ΕΔΕ, και αν ναι, τι αναφέρει αυτό; Έχει επιληφθεί ο αρμόδιος εισαγγελέας, δεδομένου του ότι πρόκειται για βίαιο θάνατο προσώπου υπό καθεστώς κράτησης;
Οι ερωτώντες βουλευτές
Βασιλική Κατριβάνου
Μαρία Διακάκη
Βαγγέλης Διαμαντόπουλος
Ηρώ Διώτη
Ρένα Δούρου
Κώστας Ζαχαριάς
Χρήστος Καραγιαννίδης
Τάσος Κουράκης
Δημήτρης Τσουκαλάς