Skip to main content.
Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς
16/10/2013

Ανακοίνωση του Τμήματος Οικονομικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ για τη συζήτηση σχετικά με τους τρόπους κάλυψης του χρηματοδοτικού κενού και το «επιτυχημένο παράδειγμα» της Ιρλανδίας

Ο Υπουργός Οικονομικών υποστήριξε πρόσφατα την άποψη ότι το χρηματοδοτικό κενό του ελληνικού προγράμματος, που εντοπίσαμε και αναδείξαμε από την πρώτη στιγμή, μπορεί να καλυφθεί με τη μετακύλιση (roll over) των ελληνικών ομολόγων που διακατέχει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και οι Κεντρικές Τράπεζες της Ευρωζώνης. Οι προσδοκίες που προσπάθησε να καλλιεργήσει ο ΥΠΟΙΚ διαψεύστηκαν μέσα σε λίγες ώρες δια στόματος του κ. Άσμουσεν, μέλους της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΕΚΤ, ο οποίος απέρριψε τη μετακύλιση των ομολόγων ή οποιονδήποτε άλλο τρόπο ισοδυναμεί με νομισματική χρηματοδότηση (monetary financing), που απαγορεύεται από τους ευρωπαϊκούς κανόνες.

Ο τρόπος κάλυψης του χρηματοδοτικού κενού, που μέχρι στιγμής έχει προσδιοριστεί στα 6 δις για το δεύτερο μισό του 2014 και συνολικά στα 10,5 - 11 δις μέχρι τα μέσα του 2016, «συζητήθηκε» στο Eurogroup της Δευτέρας αλλά, όπως ήταν αναμενόμενο, «δεν λήφθηκε καμία απόφαση». Η απάντηση του ΥΠΟΙΚ σε σχετική ερώτηση ήταν ότι όλες οι επιλογές παραμένουν ανοικτές και αν το κενό δεν καλυφθεί με μετακύλιση των ομολόγων, θα καλυφθεί με ισοδύναμο τρόπο.

Καταρχάς, επισημαίνουμε τον τρόπο με τον οποίο «διαπραγματεύεται» η ελληνική κυβέρνηση, η οποία παρακολουθεί άβουλη την οικονομία της χώρας να καταστρέφεται και την κοινωνία να βυθίζεται στη φτώχεια, έχοντας αφήσει όλες τις πρωτοβουλίες στην άλλη πλευρά.

Πρέπει, όμως, να τονιστεί και η υποκριτική στάση της ΕΚΤ, η οποία, στην περίπτωση της Ιρλανδίας, τον περασμένο Φεβρουάριο έδωσε τη συγκατάθεσή της για ανταλλαγή των κρατικών υποσχετικών (promissory notes), που είχαν δοθεί στην Κεντρική Τράπεζα της Ιρλανδίας ως εγγύηση για την παροχή ρευστότητας μέσω του ELA στην Irish Bank Resolution Corporation (IBRC), με νέα κρατικά ομόλογα μεγάλης διάρκειας 25 έως 40 χρόνων. Με τον τρόπο αυτό ουσιαστικά επιτράπηκε στο ιρλανδικό δημόσιο να αναδιαρθρώσει σημαντικό μέρος του χρέους του μέσα από μια αρκετά περίπλοκα δομημένη σειρά συναλλαγών, η οποία παγκοσμίως έχει χαρακτηριστεί ως «νομισματική χρηματοδότηση σε όλα εκτός από το όνομα» (monetary financing in all but name).

Ξεκαθαρίζουμε ότι σε καμία περίπτωση δεν συμπλέουμε με τις «τεχνοκρατικές» επιλογές του ΥΠΟΙΚ ή των τραπεζιτών. Αντιθέτως, αυτό που θέλουμε να αναδείξουμε είναι ότι, για να φανεί ότι τα μέτρα λιτότητας αποδίδουν, οι ευρωπαϊκές ηγεσίες κατασκεύασαν το «πετυχημένο παράδειγμα» της Ιρλανδίας, η οποία χάρη στην παραβίαση των αρχών της ΕΚΤ προανήγγειλε την έξοδό της από το «πρόγραμμα διάσωσης». Ενώ ταυτόχρονα ο ίδιος ο ιρλανδός πρωθυπουργός παραδέχτηκε ότι δεν υπάρχει καμιά πραγματική επιτυχία, ότι η ανάκαμψη αργεί και ότι υπάρχει ακόμα δρόμος, ανακοινώνοντας ένα άτυπο μνημόνιο για το 2014 με νέες αυξήσεις φόρων και περικοπές, ένα μνημόνιο εξίσου σκληρό με το επίσημο των προηγούμενων χρόνων.

Το πιο σημαντικό και ταυτόχρονα το πιο εξοργιστικό από όσα διαδραματίζονται, είναι ότι οι συζητήσεις που διεξάγονται, οι λύσεις που προκρίνονται και οι πολιτικές αποφάσεις, που λαμβάνονται, στοχεύουν όχι στην ανάκαμψη της πραγματικής οικονομίας προς όφελος της κοινωνίας αλλά στη συνέχιση της σκληρής λιτότητας προς το συμφέρον της οικονομικής ολιγαρχίας. Το μόνο που επιδιώκουν είναι να δοθεί μια επίπλαστη εικόνα δικαίωσης της ακολουθούμενης πολιτικής, παρά την οικονομική στασιμότητα και την κοινωνική εξαθλίωση, προβλήματα που η λιτότητα όχι μόνο δεν μπορεί να τα αντιμετωπίσει αλλά αντίθετα τα επιδεινώνει, όπως συμβαίνει και στην περίπτωση της Ιρλανδίας.

Σύμφωνα με υπολογισμούς έγκυρων αναλυτών η ακολουθούμενη πολιτική έχει ήδη κοστίσει στο σύνολο της Ευρωζώνης περίπου 12% του Ακαθάριστου Προϊόντος της σε σχέση με τις πραγματικές δυνατότητες της ευρωπαϊκής οικονομίας. Η ζημιά που έχει επέλθει είναι πολλαπλά μεγαλύτερη στις χώρες που βρίσκονται υπό τον ζυγό των μνημονίων και αποτυπώνεται με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο στους δείκτες της ανεργίας και της φτώχειας. Όσο συνεχίζεται και εντείνεται η οικονομική καταστροφή που επιφέρουν οι πολιτικές λιτότητας, όσο, με εργαλείο την επιμήκυνση της κρίσης, προχωρά το σχέδιο της οικονομικής ολιγαρχίας σε βάρος των εργαζομένων, για τον έλληνα, τον ιρλανδό, τον πορτογάλο, τον κύπριο, τον ισπανό, τον ιταλό και τελικά για οποιονδήποτε ευρωπαίο πολίτη, δεν έχει καμία σημασία η συζήτηση για τους τρόπους χρηματοδότησης, ούτε αν τα μνημόνια θα είναι επίσημα ή ανεπίσημα.

Για τους ευρωπαϊκούς λαούς δεν υπάρχει νεοφιλελεύθερο success story. Μόνο με την αλλαγή του ευρωπαϊκού πλαισίου στην κατεύθυνση του πολιτικού σχεδίου της Αριστεράς, που θεμελιώνεται στο τρίπτυχο Κεντρική διαχείριση του δημοσίου χρέους-συνολική αναμόρφωση και κατάλληλη ενοποίηση του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος με κοινωνικό και δημοκρατικό έλεγχο, προκειμένου να ενταχθεί στον στρατηγικό σχεδιασμό κάθε χώρας ξεχωριστά αλλά και της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνολικά-στροφή στη βιώσιμη ανάπτυξη με έμφαση στην καινοτομία και την κοινωνική οικονομία, μπορεί να αποτραπεί η μετατροπή του ευρωπαϊκού οράματος σε νεοφιλελεύθερο εφιάλτη και να υπάρξει διέξοδος από την κρίση προς όφελος όλων των λαών της Ευρώπης.

Τμήμα Οικονομικής Πολιτικής