Σκοπός του μαθήματος Πολιτική και Δίκαιο είναι να αποκτήσει ο μαθητής πολιτική παιδεία. Ειδικότερα, να κατανοήσει την οργάνωση και τη λειτουργία της πολιτείας και να αναπτύξει πολιτική συνείδηση και κριτική σκέψη, ώστε να συμμετέχει ενεργά στο κοινωνικό και πολιτικό “γίγνεσθαι” ως ελεύθερος και υπεύθυνος πολίτης. Ο σκοπός αυτός ανήκει στους βασικούς σκοπούς της εκπαίδευσης, όπως ορίζεται με βάση την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΟΗΕ,1948), το ισχύον Ελληνικό Σύνταγμα («… Η παιδεία αποτελεί βασική αποστολή του Κράτους, έχει δε ως σκοπό την ηθική, πνευματική, επαγγελματική και φυσική αγωγή των Ελλήνων, την ανάπτυξη της εθνικής και θρησκευτικής συνειδήσεως και την διάπλαση αυτών ως ελεύθερων και υπευθύνων πολιτών…») και το νόμο 1566/1985 «Δομή και λειτουργία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και άλλες διατάξεις».
Εξάλλου η Πολιτειακή Παιδεία στην Ευρώπη αποτελεί βασικό ζητούμενο της Ε.Ε. από τα εκπαιδευτικά συστήματα. Για το σκοπό αυτό, όλα τα κράτη - μέλη της Ε.Ε. κατήρτισαν το Πρόγραμμα Εκπαίδευση και Κατάρτιση 2010, το οποίο επιτάσσει ένα από τα πέντε προσόντα κάθε νέου, που τελειώνει το Λύκειο, να είναι η Πολιτειακή Παιδεία. Προς την επίτευξη του στόχου αυτού τα κράτη μέλη εκλήθησαν να προσαρμόσουν τα εκπαιδευτικά τους συστήματα.
Επίσης μακροχρόνιες έρευνες αποδεικνύουν ότι η Πολιτειακή Παιδεία πρέπει να είναι κύριο υποχρεωτικό μάθημα γιατί αποσκοπεί στη μετάδοση των απαραίτητων για κάθε Δημοκρατικό Πολίτη εννοιών, γνώσεων, αρχών, αξιών, αρετών, ικανοτήτων και διαθέσεων.
Το μάθημα Πολιτική και Δίκαιο σήμερα διδάσκεται ως μάθημα εναλλακτικής επιλογής με το μάθημα Αρχές Φιλοσοφίας και μόνο στη θεωρητική κατεύθυνση στη Βʼ τάξη του Γενικού Λυκείου. Δηλαδή, αφαιρέθηκε από τα υποχρεωτικά μαθήματα του Γενικού Λυκείου το μοναδικό μάθημα για την παιδεία του Πολίτη (ΠΟΛΙΤΙΚΗ & ΔΙΚΑΙΟ). Ένα μάθημα που δεν μπόρεσαν να καταργήσουν από το 1931 έως σήμερα δεκάδες κυβερνήσεις όλου του πολιτικού φάσματος στην πολυτάραχη ιστορία της ελληνικής εκπαίδευσης με εξαίρεση το 1967 που το ανέστειλε η Δικτατορία.
Στα δε «Πιλοτικά Γυμνάσια» το συναφές μάθημα «ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ-ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ» ουσιαστικά καταργήθηκε επίσης, αντί να ενισχυθεί, δεδομένου ότι η βαθμίδα αυτή ανήκει στην υποχρεωτική εκπαίδευση για όλους τους εφήβους.
Μάλιστα στο αναλυτικό πρόγραμμα του μαθήματος «Πολιτειακή Παιδεία», που εισήχθη από το σχολικό έτος 2012-13 στην Α΄ τάξη των ΕΠΑ.Λ. όλων των ειδικοτήτων, αναγνωρίζεται η αξία των μαθημάτων Πολιτειακής Παιδείας και μεταξύ άλλων αναφέρεται: «Η αποστολή του μαθήματος "Πολιτειακή Παιδεία" είναι η δημιουργία υπεύθυνων ενημερωμένων ενεργών δημοκρατικών πολιτών ως προϋπόθεση για την επιβίωση της Δημοκρατίας και την ορθή λειτουργία της. Συνεπώς, εκπληρώνει στοιχειώδη υποχρέωση της Πολιτείας και εξυπηρετεί θεμελιώδη αποστολή του Σχολείου. Συνδέεται με το θεσμό της Βουλής των Εφήβων και συνδυάζεται με εθελοντικές δράσεις (κοινωνική εργασία) των
μαθητών προς συμπολίτες τους (τουλάχιστον 1 ανά τετράμηνο) για τη διαμόρφωση ανθρώπων με ενσυναίσθηση, αλληλεγγύη, συλλογικότητα και για τη δημιουργία Κοινωνίας των Πολιτών. Για τους λόγους αυτούς, ανήκει στην Ομάδα Μαθημάτων Βασικών Ικανοτήτων της Α' τάξης των ημερησίων ΕΠΑ.Λ απευθυνόμενο σε όλους τους μαθητές, καθώς αυτοί βρίσκονται στο κατώφλι της απόκτησης της ιδιότητας του Πολίτη!" (Απόφαση Υφυπουργού Αριθ. Πρωτ. 105559/Γ2/12-09-2012 - ΦΕΚ 2551 Β)
Επειδή η υπεράσπιση της ύπαρξης πολιτειακής παιδείας στην Ελληνική εκπαίδευση δεν είναι ούτε κλαδικό θέμα ούτε ζήτημα διαφορετικών φιλοσοφιών εκπαίδευσης αλλά είναι καίριο ζήτημα υπεράσπισης της δημοκρατίας και των συνταγματικών της θεσμών μέσα από την γνώση και τη συνεχή καλλιέργεια συμμετοχής σε αυτούς.
Επειδή είναι αδιανόητο ένας απόφοιτος Λυκείου να μην έχει διδαχτεί, μέσα από ένα υποχρεωτικό για όλους μάθημα, βασικά στοιχεία για την οργάνωση του κράτους, την κατοχύρωση των δικαιωμάτων και των ελευθεριών του, τις υποχρεώσεις του, την απονομή της δικαιοσύνης, τους διεθνείς οργανισμούς, στους οποίους η Ελλάδα συμμετέχει, την οργάνωση τους Ευρωπαϊκής Ένωσης, θέματα που παρεμπιπτόντως αποτελούν και αντικείμενο εξέτασης στους διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ για τις προσλήψεις δημοσίων υπαλλήλων.
Επειδή δεν είναι δυνατόν να ισχύουν άλλες αξίες για τους μαθητές του Επαγγελματικού Λυκείου και άλλες για εκείνους του Γενικού Λυκείου.
Ερωτάσθε κ. Υπουργέ
Σε ποιες άμεσες ενέργειες θα προβείτε για την επαναφορά και ενίσχυση του μαθήματος «Πολιτική και Δίκαιο» (2 ώρες/εβδομάδα) στο Νέο Λύκειο ως υποχρεωτικό για τους μαθητές και του Γενικού Λυκείου, ανεξαρτήτως κατεύθυνσης και αντίστοιχα στα Πιλοτικά και μη Γυμνάσια, με σκοπό την πολιτική διαπαιδαγώγηση των νέων;
Οι ερωτώντες Βουλευτές
Μιχάλης Κριτσωτάκης
Μαίρη Διακάκη
Τάσος Κουράκης
Θανάσης Πετράκος
Ευγενία Ουζουνίδου
Μαρία Κανελλοπούλου