Συνέντευξη Τύπου με θέμα τις προτάσεις του ΣΥΝ για την ελεύθερη πρόσβαση στα Πανεπιστήμια και την κατάργηση των πανελλαδικών εξετάσεων έδωσαν σήμερα ο Πρόεδρος του ΣΥΝ Αλ.Αλαβάνος μαζί με τον Αλ.Φλαμπουράρη, μέλος της Π.Γ., υπεύθυνο για την εκπαιδευτική πολιτική του ΣΥΝ, το Δημ.Τζανακόπουλο, Γραμματέα της Νεολαίας ΣΥΝ, και τους καθηγητές Ν.Θεοτοκά, καθηγητή Παντείου, Ολ.Δαφέρμο, σύμβουλος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, Θαν.Βλάχο, υπεύθυνο Τμήματος Παιδείας ΣΥΝ .
Όπως σημείωσε στη συνέντευξη ο Πρόεδρος του ΣΥΝ Αλ. Αλαβάνος, εκτός των παρευρισκομένων καθηγητών στο πάνελ , στην ομάδα επεξεργασίας των θέσεων συμμετείχαν και οι Σόνια Τσιτύλου, καθηγήτρια Πανεπιστημίου Αθηνών, Κ.Γαβρόγλου, καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών,Αρ.Μπαλτάς, καθηγητής Πολυτεχνείου, Π.Χαραμής, καθηγητής Λυκείου και Ζωή Κουμπιού, γραφείο Προέδρου ΣΥΝ.
Ο Αλ. Αλαβάνος, αφού κάλεσε την κυβέρνηση να αποσύρει το σχέδιο νόμου πλαίσιου για να λειτουργήσουν τα Πανεπιστήμια, παρουσίασε το κείμενο των προτάσεων του ΣΥΝ, το οποίο έχει ως εξής:
“We donʼt need no education
We donʼt need no thought control...
All in all its just another brick in the wall”
-Pink Floyd, The wall
“When you read, donʼt just consider what the author thinks,
consider what you think”
-Peter Weir, Dead Poets Society
“Unruly boys who will not grow up
must be taken in hand.
Unruly girls who will not settle down
Then must be taken in hand”
-The Smiths, Barbarism begins at home
Ο Συνασπισμός τον Ιανουάριο του 2005 κατέθεσε, πριν την αποχώρησή του, στο «Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας» το γενικό πλαίσιο των θέσεών του για την Παιδεία. Παράλληλα προχωράει σε εξειδικευμένες επεξεργασίες σε κομβικά σημεία της εκπαιδευτικής πολιτικής.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης στη Βουλή για την Συνταγματική Αναθεώρηση παρουσίασε τα 10 Σημεία για την αναβάθμιση του δημόσιου Πανεπιστημίου.
Σήμερα δίνει στη δημοσιότητα τις προτάσεις για την ελεύθερη πρόσβαση στο Πανεπιστήμιο.
Σε λίγες μέρες θα ανακοινώσει τις θέσεις του για τη λειτουργία του δημόσιου Πανεπιστημίου.
Θα ακολουθήσουν στην πορεία αναλυτικές προτάσεις: Την υποχρέωση της Πολιτείας για δωδεκάχρονη εκπαίδευση, την αντιμετώπιση της διαρροής και της σχολικής αποτυχίας. Την δευτεροβάθμια, πρωτοβάθμια και την προσχολική εκπαίδευση, τις προτεραιότητες, το περιεχόμενο σπουδών, τα βιβλία. Τον κλάδο της μεταλυκειακής επαγγελματικής μη πανεπιστημιακής εκπαίδευσης. Την επιμόρφωση, παιδαγωγική κατάρτιση, οικονομική αναβάθμιση των εκπαιδευτικών.
Η κοινωνική απαξίωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας μόνο μέσα από μια δέσμη αλλαγών μπορεί να αποφευχθεί. Μεμονωμένες αλλαγές θα ακυρωθούν από την αδράνεια του συστήματος. Γι αυτό και οι προτάσεις μας για την ελεύθερη πρόσβαση δεν μπορούν να λειτουργήσουν από μόνες τους, αλλά ως ένας από τους κρίκους σε ένα συνολικό σχέδιο αναδιάρθρωσης
Τις παρουσιάζουμε με σκοπό το διάλογο, την κριτική, τον εμπλουτισμό, την τροποποίησή τους.
Είναι προτάσεις προς συζήτηση. Με τους μαθητές, τους διδάσκοντες, τους γονείς. Με τους οργανωτικούς τους φορείς. Με τους εργαζόμενους και τις οργανώσεις τους. Με τους ειδικούς. Με άλλες πολιτικές δυνάμεις.
Και θα θέλαμε, να κάνει η κυβέρνηση μια δημοσκόπηση πάνω σʼ αυτές τις προτάσεις μας για να δει τι ποσοστό θα δώσουν οι πολίτες…
Στο κείμενο αυτό περιλαμβάνονται οι βασικές τομές τις οποίες προτείνει ο Συνασπισμός . Με βάση και την συζήτηση που ανοίγει θα προχωρήσει σε μια πιο λεπτομερή επεξεργασία των συγκεκριμένων ρυθμίσεων που απαιτούνται σε ζητήματα όπως τα νέα μαθήματα του Λυκείου, ο καθορισμός των γνωστικών πεδίων στους κύκλους του Πρώτου Πανεπιστημιακού Έτους, η μεταβατική περίοδος, κ.ά
Η μεταρρύθμιση που προτείνουμε είναι δυνατή μόνο στα πλαίσια ευρύτερων προϋποθέσεων της πολιτικής για την Παιδεία αλλά και για ολόκληρη την χώρα.
Πρώτο: Την αποφασιστική ήττα του εγχειρήματος της κυβέρνησης της ΝΔ, στο οποίο συναινεί και η αξιωματική αντιπολίτευση του ΠΑΣΟΚ παρά τους πρόσφατους ελιγμούς, για την αναθεώρηση του άρθρου 16 που θα οδηγούσε στην εμπορευματοποίηση της ανώτατης εκπαίδευσης, στη λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημιακών επιχειρήσεων, στη μετατροπή της πανεπιστημιακής γνώσης σε προϊόν προς πώληση. Αυτή η αντίληψη δεν χωράει καμία από τις αξίες – απελευθέρωση, αλληλεγγύη, αυτενέργεια, δημοκρατία – που αποτελούν τη θεμελιακή βάση των θέσεών μας.
Οι προτάσεις μας μπορούν να ανθίσουν μόνο στα πλαίσια μιας αντίληψης που έχει επίκεντρο το δημόσιο, αυτοτελές, δωρεάν, σύγχρονο Πανεπιστήμιο και την υπεράσπιση του άρθρου 16 του Συντάγματος.
Δεύτερο: Την ουσιαστική αύξηση της χρηματοδότησης της παιδείας. Μόνο έτσι είναι ρεαλιστικό το σύστημα της ελεύθερης πρόσβασης που απαιτεί ποσοτική και ποιοτική ενίσχυση και σε βάθος και έκταση αναδιαρθρώσεις στις υποδομές, στο διδακτικό προσωπικό, στο περιεχόμενο σπουδών. Συνδέεται με το 5% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος για την Παιδεία, όχι ως το τέλος ενός ατελείωτου τούνελ, αλλά ως άμεση αφετηρία, με προοπτική το 8 ή 9% άλλων ευρωπαϊκών χωρών, όπου η παιδεία υψηλής ποιότητας είναι ταυτόχρονα το δρομολόγιο για την ανάπτυξη και την κοινωνική ευημερία.
Τρίτο:Την ικανοποίηση μιας σειράς κεντρικών αιτημάτων του εκπαιδευτικού κινήματος. Από την αύξηση των μισθών των εκπαιδευτικών σε επίπεδα αξιοπρέπειας μέχρι το ολοήμερο σχολεία και το Ενιαίο Λύκειο Θεωρίας και Πράξης. Από την επιμόρφωση των διδασκόντων μέχρι την 12χρονη δωρεάν εκπαίδευση, δικαίωμα για όλα τα παιδιά και υποχρέωση για την πολιτεία και τους γονείς. Από την ενισχυτική διδασκαλία και την καθιέρωση της διαπολιτισμικής αντιρατσιστικής εκπαίδευσης μέχρι τις Ζώνες Επαγγελματικής Προτεραιότητας.
Τα αιτήματα αυτά στα πλαίσια μιας απελευθερωτικής μεταρρύθμισης στην παιδεία, όπως προτείνουμε, λαμβάνουν νέα διάσταση. Δεν είναι ούτε επιμέρους μπαλώματα ούτε συντεχνιακές αντιλήψεις. Αναδείχνονται σε οργανικά στοιχεία μιας νέας, προωθημένης, τολμηρής αντίληψης για την Παιδεία.
Τέταρτο: Την προώθηση μιας συνολικής εναλλακτικής πολιτικής στη χώρα που θα στηρίζει τον Δημόσιο Τομέα, το Κοινωνικό Κράτος, την Πλήρη Απασχόληση, συμπεριλαμβανομένης της απασχόλησης των πτυχιούχων.
Το σημερινό σύστημα της εισαγωγής στα Πανεπιστήμιο είναι εξαντλημένο, αρνητικό και επικίνδυνο από όλες τις απόψεις. Κοινωνική. Παιδαγωγική. Επιστημονική. Τεχνολογική. Πολιτική.
Γύρο από το ελάχιστο χρονικό διάστημα των είκοσι ημερών των Πανελλαδικών Εξετάσεων, στη φάση μετάβασης από το Λύκειο στην επιτυχία ή στην αποτυχία για το Πανεπιστήμιο εκτυλίσσεται ένα δράμα για κάθε μαθητή.
Οι εξετάσεις είναι μια στενωπός μέσα στην οποία συμπιέζεται και κακοποιείται το όνειρο του μαθητή για το μέλλον του.
Σε μια στιγμή εκδηλώνονται με κρισιακή μορφή όλα τα παθολογικά φαινόμενα της εκπαίδευσης. Οι ταξικές διακρίσεις, όχι μόνο για το ποίοι «μπαίνουν» και ποιοι περισσεύουν, αλλά και το «σε ποια Σχολή» και σε «ποια πόλη» μπαίνουν. Τα μεγάλα ποσοστά μαθησιακής αποτυχίας ή ανεπάρκειας. Η διαρροή του οικογενειακού προϋπολογισμού για τα φροντιστήρια, που έχει μετατρέψει τη συνταγματική δέσμευση για Δωρεάν Παιδεία σε κατάφωρο ψέμα και συλλογική υποκρισία.
Οι πολιτικές δυνάμεις που κυβερνούν τη χώρα τις τελευταίες δεκαετίες το γνωρίζουν πολύ καλά. Δεν το αναγνωρίζουν όμως. Διαιωνίζουν ένα άδικο και εξαθλιωμένο σύστημα
Ο Συνασπισμός στο πλαίσιο της γενικότερης διεκδίκησής του μιας ριζικής εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης εδώ και χρόνια ασκεί μια έντονη κριτική στο σύστημα εξετάσεων για την Ανώτατη Εκπαίδευση.
Καταργείται ο περιορισμός του αριθμού εισακτέων στο Πανεπιστήμιο, το λεγόμενο Νumerus Clausus, Κλειστός Αριθμός.
Kαταργείται το σημερινό σύστημα των πανελλαδικών εξετάσεων.
Καταργείται η διπλή φύση των εξετάσεων, ως προαγωγικών για την αποφοίτηση από το Λύκειο, ως κατατακτηρίων για την είσοδο στο Πανεπιστήμιο.
Είναι αυτονόητο ότι έτσι καταργείται και η Βάση 10, που θέσπισε η ΝΔ με σκοπό να μειώσει σχεδόν στο μισό τον αριθμό των εισακτέων και όσους επιτυγχάνουν να τους εκτρέψει στην ιδιωτική εκπαίδευση.
Καθιερώνεται η ελεύθερη πρόσβαση στο Πανεπιστήμιο. Όλοι ανεξαίρετα οι απόφοιτοι/ες του ελληνικού Λυκείου, γενικού ή τεχνικού, μέχρι την καθιέρωση του Ενιαίου Λυκείου, όπως υποστηρίζουμε, έλληνες πολίτες ή παιδιά μεταναστών, έχουν το δικαίωμα από τον αμέσως επόμενο χρόνο σε δωρεάν φοίτηση σε ελληνικό δημόσιο Πανεπιστήμιο, σε σίτιση, στέγαση και χρήση των συγκοινωνιακών μέσων.
Δίνεται η δυνατότητα σε όλους τους πολίτες, σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους να φοιτήσουν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ο τρόπος επιλογής θα έχει σχέση με την εργασιακή τους πορεία και γενικά με τη δημιουργική τους δραστηριότητα
Στην επιλογή της πανεπιστημιακής σχολής σημαντικό, όχι όμως πια αποκλειστικό, ρόλο παίζει και το απολυτήριο του πλήρως αναδιαρθρωμένου Λυκείου. Το απολυτήριο αυτό εκφράζει μια ριζικά νέα κατάσταση σε δύο ιδιαίτερα τομείς, στους οποίους αναφερόμαστε αμέσως μετά:
Η αριστερά θεωρεί ταξικό και τοξικό το σύστημα της μετωπικής διδασκαλίας, της ποσοτικής σώρευσης γνώσεων, της απομνημόνευσης, που χρησιμοποιείται στο σημερινό λύκειο και εκφράζεται με πανηγυρικό τρόπο στις εισαγωγικές και απολυτήριες εξετάσεις.
Οι εξετάσεις είναι ένας μηχανισμός επιλογής και αποκλεισμού. Επιβραβεύουν την απομνημόνευση κι όχι τη σκέψη. Ο παράγων «τύχη» υπεισέρχεται σοβαρά στο αποτέλεσμά τους.
Οι εξετάσεις προοπτικά πρέπει να αντικατασταθούν με συνυπολογισμό όλης της μαθησιακής πορείας και της δημιουργικής δραστηριότητας του μαθητή.
Το σημερινό σύστημα εξετάσεων οδηγεί μόνο στα πέντε «Α»: Ατομικισμό. Αποτυχία. Απομόνωση. Αποκλεισμό. Αναποτελεσματικότητα.
Στόχος μας είναι πέντε άλλα «Α»: Αυτονομία. Απελευθέρωση. Αλληλεγγύη. Ανεκτικότητα. Αποτελεσματικότητα.
Προτάσεις για συζήτηση με στόχο μια σε βάθος αλλαγή της διδασκαλίας στο Λύκειο, που θα μετράει και στη διαδικασία επιλογής στο Πανεπιστήμιο, είναι:
1. Ανάδειξη σε προτεραιότητα της συνεργατικής μάθησης, σε αντιδιαστολή με τον σημερινό ακραίο ατομισμό. Εργασία μέσα στην ομάδα, συνεργασία μέσα στη διαφορετικότητα, υπέρβαση κοινωνικών - διανοητικών - φυλετικών φραγμών, συντονισμός, αλληλεγγύη, συλλογική απόφαση.
2. Ανάπτυξη της συνδυαστικής στη θέση της αποσπασματικής και μνημονικής γνώσης, της διεπιστημονικότητας, της εποπτείας που ετοιμάζει τον μαθητή/ την μαθήτρια να αντεπεξέλθει στη σημερινή τεχνολογικά πολύπλοκη, πολυδιάστατη και ρευστή πραγματικότητα.
3. Διαφοροποιημένη μάθηση για όλα τα παιδιά, ιδιαίτερα για τις περιπτώσεις σχολικής άρνησης και αποτυχίας, επισήμανση της αφετηρίας, των ιδιαιτεροτήτων, της πολιτιστικής καταγωγής του κάθε μαθητή ώστε να υπάρξουν ίσες δυνατότητες για πρόσβαση στην Ανώτατη Εκπαίδευση.
4. Ενεργή και βιωματική μάθηση στη θέση της άνυδρης μετάδοσης γνώσεων. Πειραματισμός, έρευνα, εκπόνηση εργασιών, κατασκευαστικές δραστηριότητες, καλλιέργεια της επινοητικότητας, της πρωτοβουλίας, των δεξιοτήτων. Έγκαιρη ανίχνευση και καλλιέργεια των ιδιαίτερων κλίσεων και ταλέντων - ερευνητικών, αφαιρετικών, καλλιτεχνικών, κατασκευαστικών – κάθε μαθητή, δημιουργική αξιοποίηση της ανησυχίας και της αντισυμβατικότητας.
5. Αναζήτηση νοήματος στην παιδεία από τον ίδιο τον μαθητή/ την μαθήτρια και όχι μηχανιστική ενσωμάτωση ξένων νοημάτων. Κριτική σκέψη, διερευνητική στάση, δημιουργική αμφισβήτηση, επιλεκτική ικανότητα.
6. Ευρύτατη χρήση του υπολογιστή και του διαδικτύου, συμφιλίωση της σχολικής γνώσης με το ατομικό και ομαδικό παιχνίδι στο διαδίκτυο κατά τον ελεύθερο χρόνο, ατομική και ομαδική παραγωγή λογισμικών, στρατηγική επίλυσης προβλημάτων και αυτενέργεια στον ηλεκτρονικό χώρο.
7. Ενσωμάτωση της εικόνας στη διδασκαλία, «εγγραματισμός στην εικόνα» παράλληλα με τον γραπτό και προφορικό λόγο. Απομυθοποιητική, αποδομητική και δημιουργική προσέγγιση στην εικονική πραγματικότητα που είναι ο οικότοπος του σημερινού μαθητή/ της σημερινής μαθήτριας
8. 'Aνοιγμα του σχολείου στην τοπική κοινωνία ως επιμορφωτικού και πολιτιστικού κέντρου της γειτονιάς, καθιέρωση μαθημάτων εκτός τάξης
9. Ένταξη στο πρόγραμμα και μαθημάτων χωρίς βαθμούς
10. Συνδικαλιστική ελευθερία των μαθητών. Συμμετοχή των μαθητών/ μαθητριών και διαβούλευση με τους καθηγητές και τις καθηγήτριες για τον σχεδιασμό μέρους του προγράμματος
Ένα δέκατο της μονάδας στην εικοσάβαθμη κλίμακα σε μια μόνο στιγμή αρκεί σήμερα για να κρίνει τελεσίδικα το επαγγελματικό μέλλον, την πορεία ζωής, την κατάρρευση της αυτοεκτίμησης του τελειοφοίτου/ της τελειόφοιτης του Λυκείου.
Η εμφάνιση κρουσμάτων αυτοκτονίας εφήβων για τους βαθμούς των εισαγωγικών εξετάσεων θα έπρεπε να είχαν αποτελέσει την χαριστική βολή αυτού του καταστροφικού, και αυτοκαταστροφικού για τους νέους, συστήματος.
Η αριθμητική αξιολόγηση έχει έντονα ανταγωνιστικό στοιχείο και οξύνει το άγχος. Δεν καταγράφει τη διαφορετικότητα, τις ιδιαίτερες κλίσεις και ενδιαφέροντα. Η αξιολόγηση ουσίας πρέπει να αναδεικνύει αυτά τα στοιχεία και να αμβλύνει τον ανταγωνισμό.
Καταργείται η εικοσάβαθμη κλίμακα, η οποία με τους δεκαδικούς, δημιουργεί το λιγότερο 200 διαφορετικούς βαθμούς, και στην περίπτωση υπολογισμού κλασμάτων αντί δεκαδικών ακόμα περισσότερους, υποκινητές λυσσαλέας αντιπαράθεσης μεταξύ των μαθητών, ιδιαίτερα στις υψηλές κλίμακες.
Καθιερώνεται νέα, μικρού φάσματος κλίμακα με τα εξής χαρακτηριστικά:
Ε , Κάτω από τη βάση.
Δ , Βάση
Γ , Καλά
Β , Πολύ καλά
Α , 'Aριστα
Ένα σύστημα 5 σημείων αντικαθιστά την εξοντωτική κλίμακα των 200 βαθμών και στο απολυτήριο του Λυκείου αλλά και σε όλα τα έτη της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Περιορίζεται έτσι το Λύκειο, οι εξετάσεις και οι βαθμοί του να είναι ένας αδιάκοπος αγώνας πυγμαχίας με νικητές και ηττημένους. Εκτονώνεται το κλίμα του ανταγωνισμού. Ελαχιστοποιείται το μαθητικό άγχος που είναι το πρώτο αντικίνητρο στη μάθηση. Ενώ ταυτόχρονα επιβραβεύεται πλήρως ο κόπος, η επιμονή και η αποτελεσματικότητα.
Καταργούνται οι σημερινές πανελλαδικές και ενδολυκειακές γραπτές εξετάσεις για την αποφοίτηση από το Λύκειο.
Το απολυτήριο ενός αναγεννημένου Λυκείου θα εκφράζει τις νέες παιδαγωγικές, διδακτικές και δημοκρατικές αντιλήψεις. Το απολυτήριο θα είναι ένας δείκτης που θα συμπυκνώνει και θα συνθέτει τις επιδόσεις στις διάφορες σχολικές δραστηριότητες.
Ενδεικτικά μπορεί να συμπεριλαμβάνει δείκτες για:
- Μαθήματα με βάση τη σχολική ύλη. Η θεματολογία για τις γραπτές εξετάσεις θα καθορίζεται από κάθε σχολείο.
- Σύνταξη εργασίας με τη χρήση βιβλιογραφίας μέσα στην αίθουσα εξετάσεων.
- Εξετάσεις σε λογισμικό ηλεκτρονικών υπολογιστών με βάση τη σχολική διαδικασία αλλά και τις εξωσχολικές δεξιότητες των μαθητών.
- Γλωσσομάθεια.
- Συμμετοχή κάθε μαθητή στο αποτέλεσμα της εργασίας ομάδας στην οποία συμμετέχει.
Το Νέο Απολυτήριο, έκφραση των ιδιαίτερων δυνατοτήτων και κλίσεων του μαθητή, στις περιπτώσεις που δεν υπάρχει επιθυμία άμεσης συνέχισης των σπουδών στο Πανεπιστήμιο, θα αποτελεί ουσιαστικό εφόδιο για την συνέχιση άλλου τύπου μεταλυκειακών επαγγελματικών σπουδών και τον επαγγελματικό του προσανατολισμό.
Στις ενστάσεις ότι οι σημερινές πανελλαδικές εξετάσεις τουλάχιστον εξασφαλίζουν το «αδιάβλητο» υπάρχει απάντηση.
Ναι, στις σημερινές εξετάσεις υπάρχει αδιάβλητο. Ένα αδιάβλητο με τίμημα την στείρα και τυποποιημένη γνώση.
Όχι, οι πανελλαδικές εξετάσεις είναι η έκφραση ενός διαβλητού συστήματος, που διέπεται από σκληρότατες ταξικές και άλλες διακρίσεις.
Διακρίσεις υπέρ εκείνου που έχει τη δυνατότητα για καλό φροντιστήριο σε βάρος εκείνου που προέρχεται από οικογένεια με μειωμένο εισόδημα.
Διακρίσεις υπέρ της μεγάλης πόλης σε βάρος της περιφέρειας.
Διακρίσεις υπέρ του συμβατικού σε βάρος του επαναστατικού πνεύματος. Διακρίσεις υπέρ του καθωσπρεπισμού σε βάρος της καινοτομίας.
Με τις προτάσεις μας η μονοπωλιακή θέση του βαθμού των πανελλαδικών εξετάσεων τελειώνει. Μαζί του αμβλύνονται δραστικά κι όλες οι διακρίσεις και η διαβλητότητα, των οποίων αποτελεί μια από τις γενεσιουργές αιτίες.
Η οικογενειακή και μαζική «υστερία» σχετικά με τα θέματα και την βαθμολογία των πανελλαδικών, μοναδικό σχεδόν φαινόμενο σε όλη την Ευρώπη, θα αποφορτιστεί. Η είσοδος πια στο δημόσιο Πανεπιστήμιο θα είναι ελεύθερη.
Η επιλογή Σχολής, δεν θα είναι αποτέλεσμα μιας «στιγμιαίας» επίδοσης, στις τρεις βδομάδες των πανελλαδικών, αλλά θα αποτελεί μια διαδικασία που θα διαχέεται σε όλα τα έτη του Λυκείου και τα πρώτα του Πανεπιστημίου.
Μοναδική προϋπόθεση για την εγγραφή στο Πανεπιστήμιο θα είναι πια η κατοχή Απολυτηρίου Λυκείου.
Παρόλα αυτά, σε μια μεταβατική τουλάχιστον φάση μέχρι την ωρίμανση ενός νέου συστήματος και την εξασφάλιση της εμπιστοσύνης της κοινωνίας που είναι πρωτεύων παράγοντας για την επιτυχία κάθε μεταρρύθμισης στην παιδεία, προβλέπονται ειδικά μέτρα και σε αυτόν τον τομέα. Έτσι δεν θα εμφιλοχωρήσει ή δεν θα υπάρχει ανησυχία ότι θα εμφιλοχωρήσει το «μέσο». Όπως, ότι τα εξεταζόμενα σε κάθε σχολείο μαθήματα θα βαθμολογούνται σε αυτό το διάστημα από καθηγητές άλλων σχολείων, με κάλυψη των ονομάτων σε περίπτωση γραπτών.
Όλοι ανεξαιρέτως οι απόφοιτοι του Λυκείου που το επιθυμούν εγγράφονται στο πανεπιστήμιο με βάση το απολυτήριό τους και με δήλωση των προτιμήσεών τους.
Το πρώτο πανεπιστημιακό έτος δεν είναι πια οριοθετημένο σε ΑΤΕΙ ή Πανεπιστήμια, σε μια Σχολή ή ένα Τμήμα. Διακρίνεται για το ευρύ γνωστικό του περιεχόμενο. Διαμορφώνεται με βάση συγκεκριμένες κατευθύνσεις, που καλύπτουν βασικές εγκύκλιες μαθήσεις που υποστηρίζουν τις επιμέρους επιστήμες, και περιλαμβάνει ένα ευρύτερο αριθμό Σχολών ή Τμημάτων ενός Ιδρύματος ή και όλο το Ίδρυμα και επιτρέπουν στον φοιτητή με εμπειρία στο δεύτερο έτος να επιλέξει Σχολή ή Τμήμα.
Έτσι δημιουργούνται, σε εθνική κλίμακα και, με βάση τις υπάρχουσες υποδομές των ΑΕΙ και ΤΕΙ κύκλοι Πρώτου Έτους σπουδών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, δηλαδή πανελλαδικά δικτυωμένο και ενιαίο ανά γνωστικό πεδίο πρώτο πανεπιστημιακό έτος. Το πρώτο αυτό έτος αντιστοιχεί σε ευρέα γνωστικά πεδία, που εκβάλλουν στα προγράμματα σπουδών όλων των δημοσίων ανώτατων ιδρυμάτων τεχνολογικής και πανεπιστημιακής εκπαίδευσης.
Τα Τμήματα των ΤΕΙ και ΑΕΙ θα αναδιαρθρώσουν τα προγράμματα σπουδών τους για να συμπεριλάβουν τα μαθήματα του Πρώτου Έτους τα οποία θα καλύπτουν δύο εξάμηνα.
Για την εφαρμογή του μέτρου απαιτείται μια σύντομη μεταβατική περίοδος, ώστε :
α.Να αναπροσδιοριστούν τα γνωστικά αντικείμενα που καθορίζουν το περιεχόμενο και των τίτλους σπουδών των σημερινών Τμημάτων ΤΕΙ και ΑΕΙ.
β.Να εξασφαλιστούν οι υποδομές για τα αναδιαρθρωμένα Πανεπιστήμια, με εθνικούς (5%) και ευρωπαϊκούς πόρους (Δ΄ ΚΠΣ) που να ενσωματώνονται στον Κρατικό Προϋπολογισμό χωρίς όρους..
γ. Να εξασφαλιστεί και να επιμορφωθεί το αναγκαίο προσωπικό.
δ. Να εξασφαλιστεί ο αναγκαίος διοικητικός μηχανισμός.
ε. Να προχωρήσουν οι αναγκαίες αναδιαρθρώσεις στο Λύκειο, που αποτελούν στρατηγική επιδίωξη αλλά και απαραίτητη προϋπόθεση κάθε αλλαγής στον τρόπο εισαγωγής στη Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.
Το Πρώτο Έτος καλύπτει γνωστικά πεδία που θα καθορισθούν μετά από συζήτηση. Ενδεικτικά μπορεί να αναφερθούν: Υγεία, Φυσικομαθηματική, Οικονομική, Πολυτεχνική, Θεωρητική - Κοινωνική, Παιδαγωγική, Γεωπονική, Καλλιτεχνική. Για παράδειγμα ένας απόφοιτος Λυκείου μπορεί να εισαχθεί στο πρώτο έτος θεωρητικού-κοινωνικού κύκλου και στα επόμενα έτη να κατευθυνθεί προς τη Νομική ή τη Φιλοσοφική.
Στο τέλος του πρώτου έτους θα γίνεται η κατάταξη του φοιτητή στη συγκεκριμένη Σχολή ή Τμήμα με βάση την επιλογή του, που θα είναι ώριμη, με γνώση του πανεπιστημιακού χώρου και του επιστημονικού αντικειμένου και την απόδοσή του στα μαθήματα του πρώτου έτους. Με βάση τα κριτήρια αυτά θα είναι δυνατή υπό όρους και η οριζόντια μετακίνηση.
Η αναμόρφωση του Πρώτου Έτους δεν θα επηρεάσει ούτε στο ελάχιστο προσθετικά τη διάρκεια για την απόκτηση πτυχίου ΑΕΙ ή ΤΕΙ.
Για εκείνους που επιθυμούν να αλλάξουν κλάδο ή να εισέλθουν στο Πανεπιστήμιο σε μεγαλύτερη ηλικία, το ίδιο το Πανεπιστήμιο θα καθορίζει τη διαδικασία και τους όρους της ένταξης .
Με την ελεύθερη πρόσβαση στα πλαίσια μιας γενικότερης εναλλακτικής εκπαιδευτικής πολιτικής τίθενται νέοι δημιουργικοί όροι και απελευθερωτικές δυναμικές στην ευρύτερη κλίμακα της δευτεροβάθμιας και της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Το Λύκειο αναγεννάται. Σταματάει να είναι ο σκοτεινός και μακρύς προθάλαμος του Πανεπιστημίου. Αυτονομείται. Τα πιο συναρπαστικά και ριψοκίνδυνα χρόνια της ανθρώπινης ζωής, η εφηβεία, δεν εκτυλίσσονται μέσα σε άδεια από νόημα δωμάτια ή σε αίθουσες καταναγκασμού, σε συνθήκες μορφωτικών ανισοτήτων, αλλά σε ένα ανοικτό στην κοινωνία, στη γνώση και στην τεχνολογική εποχή μας πεδίο.
Το Πανεπιστήμιο δεν είναι ο απόμακρος, μοναδικός στόχος που εκπέμπει φόβο και δέος στον μαθητή για να αποδειχθεί για πάρα πολλούς πολύ σύντομα ένα «άδειο πουκάμισο» για την πορεία και τη ζωή τους. Απομυθοποιείται και αναδείχνεται ως μια από τις επιλογές για τον απόφοιτο του Λυκείου. Είναι πιο προσιτό από ότι πριν σε όλους, πλούσιους και φτωχούς, καλούς και κακούς, φιλικό και στις πραγματικές του διαστάσεις.
Λύκειο και Πανεπιστήμιο συναντώνται μέσα στη μακρόχρονη διαδικασία επαγγελματικής επιλογής που δεν είναι πια στιγμιαία και δίνει στον μαθητή τον απαραίτητο χρόνο να αποφασίσει και να είναι ο ίδιος που αποφασίζει, όχι η καταγωγή ή το φροντιστήριο. Η επαφή αυτή ανάμεσα στον δεύτερο και τρίτο βαθμό εκπαίδευσης, η θετική απομυθοποίηση του Πανεπιστήμιου και ιδιαίτερα των περιζήτητων Σχολών μπορεί να ενισχυθεί με ειδικά μέτρα, όπως ο Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός, η «Εβδομάδα Ανοικτών Θυρών των Σχολών» στους μαθητές των Λυκείων, η «Εβδομάδα Πανεπιστημίου» στη Δευτέρα και Τρίτη Λυκείου με προγραμματισμένες επισκέψεις πανεπιστημιακών και άλλες πρωτοβουλίες.
Το εξωσχολικό φροντιστήριο, με τη ριζοσπαστική ανατροπή στο χαρακτήρα του Λυκείου, χάνει πια τον ρόλο του ως το κύριο εργαλείο για την ποσοτικοποίηση της παρεχόμενης γνώσης και για την τυποποιημένη και στρεβλωτική διδασκαλία. Το Λύκειο αποδεσμεύεται από τον ασφυκτικό εναγκαλισμό του.
Η ελεύθερη πρόσβαση σε δημόσιο πανεπιστήμιο σε συνδυασμό με την ενεργή μάθηση στο Λύκειο απαλλάσσει σε μεγάλο βαθμό την οικογένεια από την σπατάλη μεγάλου μέρους του οικογενειακού προϋπολογισμού είτε στην παραπαιδεία είτε για την ιδιωτική ψευδοανώτατη εκπαίδευση. Αμβλύνει τις αρνητικές συνέπειες της μεγάλης πληγής των ταξικών διακρίσεων που διασχίζουν την εκπαίδευση σε όλο της το μήκος και γίνονται ιδιαίτερα αιχμηρές στο σημείο μεταξύ Λυκείου και Πανεπιστημίου.
Ελαχιστοποιείται το άγχος που αποτελεί το κυρίαρχο μαθητικό συναίσθημα στα δύσκολα αυτά χρόνια, και οδηγεί τους νέους είτε σε «φυτά» είτε στη σχολική άρνηση είτε στην κατάθλιψη. Το Πανεπιστήμιο είναι δικαίωμα πια, δεν είναι φίλτρο διαχωρισμού ανάμεσα στους νέους και τις νέες.
Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν απαιτείται προσπάθεια. Όπως γράφει ο Καρλ Μαρξ στον Πρόλογο της γαλλικής έκδοσης του Κεφαλαίου «Φτάνουν στις φωτεινές κορυφές της επιστήμης όσοι δεν φοβούνται να κουραστούν σκαρφαλώνοντας στα απόκρημνα μονοπάτια της».
To Γραφείο Τύπου
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS