Ένας μήνας έχει περάσει από τη διεξαγωγή του 4ου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Φόρουμ (ΕΚΦ) στην Αθήνα και δεν είναι υπερβολή να εκτιμήσουμε, για μια ακόμη φορά, ότι αποτέλεσε ένα σταθμό στην ιστορία των Κοινωνικών Φόρουμ. Προβληματισμός και προτάσεις, πλουραλισμός και πολιτισμός, φαντασία και ψυχαγωγία. Ένα μεγάλο ΟΧΙ στο νεοφιλελευθερισμό, τον πόλεμο και το ρατσισμό. Ένα πλατύ ΝΑΙ στην πολυπολιτισμικότητα και την ειρήνη. Κορυφαίο γεγονός αποτέλεσε η μεγάλη πορεία του Σαββάτου.
Μέσα σ΄αυτό το αγωνιστικό πανηγύρι υπήρξε μια εκδήλωση, ένα χάπενινγκ, στο οποίο αξίζει να σκύψουμε λίγο περισσότερο. Αναφέρομαι στην εκδήλωση διαμαρτυρίας στο αστυνομικό τμήμα στην περιοχή του Αγίου Παντελεήμονα, με σκοπό να καταγγελθεί η διαπιστωμένη κακομεταχείριση Πακιστανών μεταναστών στο συγκεκριμένο τμήμα το προηγούμενο διάστημα.
Πρόκειται για πολύ σημαντικό θέμα και σωστά εκδηλώθηκε η ευαισθησία των συμμετεχόντων στο ΕΚΦ για ένα τέτοιο θέμα.
Όμως στο σύντομο σημείωμά μου δεν έχω πρόθεση να σταθώ ούτε στην ουσία, ούτε σε πλευρές των εκδηλώσεων μέσα και έξω από το αστυνομικό τμήμα από τους συμμετέχοντες ακτιβιστές. Από την πλευρά μου, θέλω να αναδείξω μία πλευρά που σχετίζεται με το γεγονός ότι σε εκδηλώσεις όπως η προαναφερόμενη, αλλά και σε άλλες, υπάρχει μια τάση να στιγματίζονται συλλήβδην οι αστυνομικοί, να αντιμετωπίζεται ο κάθε αστυνομικός, ο κάθε άνδρας και γυναίκα που υπηρετεί στην αστυνομία, οι αστυνομικοί υπάλληλοι συνολικά, ως οι βασικοί υπεύθυνοι για τα φαινόμενα καταστολής και βιαιοπραγίας που εκδηλώνονται στην κοινωνία μας.
Δεν χωρεί αμφιβολία ότι η σχέση πολιτών, ιδιαίτερα νέων ανθρώπων και αστυνομίας - αστυνομικών, είναι μία σχέση έντονα φορτισμένη. Ιδιαίτερα στη χώρα μας όπου για πολλές δεκαετίες ο αστυνομικός ή ο χωροφύλακας ήταν ταυτισμένος με τις διώξεις και την άγρια καταπίεση ενάντια στην πολιτική-κοινωνική δράση, όπου αστυνομικός σήμαινε ασφαλίτης και χαφιές, «που μας ακολουθεί», όπου το σπουδαστικό και το εργατικό και άλλα «τμήματα» της ασφάλειας όριζαν τη ζωή σου και το μέλλον σου, με το ξύλο, τον εκβιασμό, το φόβο.
Τα πράγματα, όμως, άλλαξαν, αρχής γενομένης από τη μεταπολίτευση. Οι ισχυρές δόσεις εκδημοκρατισμού τα τελευταία 30 χρόνια, η δημοκρατία που έχουμε κατακτήσει στη χώρα μας, με τα προβλήματα και τις ατέλειές της, έχουν επηρεάσει αποφασιστικά και το χώρο της Αστυνομίας. Ο αστυνομικός σήμερα είναι ένας ένστολος πολίτης, που συνδικαλίζεται, που εκδηλώνει - στον όποιο βαθμό - τις πολιτικές του πεποιθήσεις, που δεν διαποτίζεται με μίσος για την Αριστερά και τις προοδευτικές ιδέες.
Δεν είμαι αφελής. Γνωρίζω ότι δεν ζούμε σ΄ένα κόσμο αγγέλων, εξάλλου τέλειες κοινωνίες δεν υπάρχουν, ούτε θα υπάρξουν, ευτυχώς. Γνωρίζω ότι η εξουσία, η όποια εξουσία, ακόμη και σε καταστάσεις λειτουργίας των δημοκρατικών θεσμών, εκδηλώνει μια καταπιεστική πλευρά, με διάφορες μορφές. Γνωρίζω ότι οι δυνάμεις της αστυνομίας είναι ταγμένες να υπηρετήσουν, μεταξύ άλλων δραστηριοτήτων τους, πλευρές της κατασταλτικής έκφρασης της κυριαρχούσας πολιτικής βούλησης.
Αγανακτούμε να βλέπουμε τα ΜΑΤ σε δράση, τα δακρυγόνα να μας πνίγουν στο κλάμα. Γι αυτό υπάρχει αντίδραση, καταγγελία, συνεχής αγώνας για διεύρυνση των δικαιωμάτων, για περιορισμό της κατασταλτικής δράσης της αστυνομίας.
Σωστά όλα αυτά. Όμως υπάρχει μεγάλη απόσταση ανάμεσα στην παραπάνω στάση και στη νοοτροπία που εκφράζει το σύνθημα «Προσοχή! Προσοχή! Δολοφόνοι με στολή», ή το «Μπάτσοι. Γουρούνια. Δολοφόνοι». Ας σκεφτούμε πως εισπράττει το σύνθημα αυτό και την αντίστοιχη συμπεριφορά ένας νέος άνθρωπος, πιθανότατα λαϊκής καταγωγής, χθεσινός συμμαθητής σας στο σχολείο, που υπηρετεί στην αστυνομία από ανάγκη ή από επιλογή, που δεν έχει ούτε θα αποκτήσει ποτέ ασφαλίτικη νοοτροπία, που δεν την βρίσκει χτυπώντας διαδηλωτές. Για μας δεν πρέπει να υπάρχει ούτε ισοπέδωση, ούτε η λογική της συλλογικής ευθύνης.
Είπα πολλά. Πιθανόν κάποια από αυτά να προκαλέσουν ερωτηματικά και αντιρρήσεις. Ας τα συζητήσουμε. Στο πλαίσιο πάντα του αγώνα για την περιφρούρηση της ζωής και της αξιοπρέπειας του κάθε πολίτη, για την προστασία και τη συνεχή διεύρυνση των ανθρώπινων, των πολιτικών και των κοινωνικών δικαιωμάτων όπου γης.
Γιάννης Μπαλάφας, μέλος της Πολιτικής Γραμματείας του Συνασπισμού