Ο πολίτης περιμένει από την κυβέρνηση, περιμένει από την αξιωματική αντιπολίτευση, περιμένει από όλα τα κόμματα να μην φοβούνται τα μεγάλα συμφέροντα, να μη φοβούνται για παράδειγμα να εφαρμόσουν την ανεφάρμοστη στην Ελλάδα οδηγία που προβλέπει κλιμακωτά διόδια, η οποία δεν εφαρμόζεται εξαιτίας πιέσεων που ασκούν κάποιες οικονομικές μονάδες στη χώρα μας.
Περιμένει να μην υπάρχει αμφιβολία στον τρόπο που διατίθενται οι δημόσιες συμβάσεις. Αυτά περιμένει και αυτά πρέπει να αποδείξουμε τώρα. Και δεν είναι εύκολο να το αποδείξουμε διότι πολλές φορές υπάρχει πράγματι υποταγή της πολιτικής εξουσίας στην οικονομική εξουσία. Και αυτό δεν είναι ελληνικό φαινόμενο. Απλώς στην Ελλάδα όλα αυτά έγιναν με έναν ανατολίτικο και ακραίο τρόπο. Είναι ένα Ευρωπαϊκό και Παγκόσμιο φαινόμενο. Ίσως η πιο ακραία περίπτωση είναι αυτή η εφημερίδα που ήταν παιδί του Μάη του ΄68. Εφημερίδα των ευαισθησιών της Αριστεράς. Η εφημερίδα που άλλαξε τα στερεότυπα στον ευρωπαϊκό τύπο. Η «Liberation» πριν από λίγες βδομάδες μετά από διάφορες μεταλλάξεις έπεσε στα χέρια ποιού; Του τραπεζίτη βαρόνου Εντουάρντ Ροτσίλντ. Ή όπως πριν λίγους μήνες στη Γαλλία που το συγκρότημα της Φιγκαρό και το συγκρότημα Χάσετ τα οποία πωλήθηκαν σε γνωστούς βιομηχάνους όπλων. Ο πολίτης περιμένει να πάρουμε μέτρα, σε εθνικό σε ευρωπαϊκό σε διεθνές επίπεδο. Και βλέπουμε αυτά τα μέτρα. Υπήρξαν από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και η διαπλοκή έφτασε σε ακραία όρια, υπάρχουν τώρα και από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας.
Τι παρατηρήσεις μπορεί να κάνει κανείς πρώτα από όλα στις προτάσεις τις καινούργιες της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας.
Πρώτον, ότι η ιδιαιτερότητα της επί 15ετίας θεσμοποιημένης ασυδοσίας στο ραδιοτηλεοπτικό τοπίο έχει οδηγήσει και τον συνταγματικό νομοθέτη αλλά και τη Βουλή σε μια διαδικασία που σήμερα δεν μπορεί να κρίνεται φυσιολογική και αναγκαία και δεν μπορεί να αποτελεί τον κανόνα για το μέλλον. Είναι μοναδικότητα ελληνική. Συγκεκριμένα εννοώ, ότι αντί να θωρακίσουμε με αξιοκρατικές δικλείδες υπεράνω κάθε αμφισβήτησης τις διαδικασίες των πάσης φύσεως προμηθευτών του δημοσίου, προσπαθούμε να προσεγγίσουμε αυτό το μείζον ζήτημα, για τη δημοκρατία, την οικονομία, την ενημέρωση μόνο μέσω ελέγχων και απαγορεύσεων στον πεδίο των ραδιοτηλεοπτικών μέσων.
Πρέπει να απαντήσουμε σε πολλά ερωτήματα. Ποιοι είναι αυτοί; Τι επιρροή ασκούν; Υπάρχει μαύρο χρήμα; Γίνεται πλυντήριο; Τι ρόλο έχουν οι ξένες επιχειρήσεις ή ξένα κεφάλαια σ΄αυτούς; Γιατί δεν στηρίζουμε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις; Προσπαθούμε να τα προσεγγίσουμε όλα μέσω ρυθμίσεων που σχετίζονται με τα ΜΜΕ. Και ακραίο φαινόμενο είναι οι ρυθμίσεις για το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης. Δεν θα πρέπει το ΕΣΡ να ασχολείται με την παρακολούθηση του τι γίνεται στα ΜΜΕ, τι ποιότητα υπάρχει, εάν σέβονται τους νόμους του κράτους, εάν σέβονται τις πολιτισμικές και ηθικές ρήτρες που πρέπει να υπάρχουν; Αντίθετα επιβαρύνετε με ένα ρόλο ΣΔΟΕ το ΕΣΡ το οποίο δεν θα αντέξει κάτω από την πίεση αυτών των υποχρεώσεων.
Το δεύτερο σημείο. Νομοθετείτε στη βάση της λογικής του ΠΑΣΟΚ, στη βάση της λογικής του βασικού μετόχου που εμείς τη θεωρήσαμε παγιδευτική, ότι μας προσανατολίζει μονόπλευρα σε μια κατεύθυνση που εμποδίζει ένα γενικό και σαφή έλεγχο. Παρά ταύτα εμείς θεωρούμε ότι είναι πιο αυστηρές οι ρυθμίσεις σας από τις ρυθμίσεις της προηγούμενης κυβέρνησης.
Φέραμε ορισμένες τροπολογίες σημαντικές. Κάποιες τις δεχθήκατε. Βασικές όμως δεν τη δεχθήκατε όπως π.χ. αυτή η τροπολογία για τις εταιρείες οι οποίες μετράνε την τηλεοπτική θέαση και όπου ενώ στον ΟΤΕ και στη ΔΕΗ δεν δεχόμαστε το μονοπώλιο εδώ έχουμε μια μονοπωλιακή και ανεξέλεγκτη κατάσταση η οποία έχει τεράστια επιρροή στη διανομή των διαφημίσεων, των οικονομικών που έρχονται πίσω από τις διαφημίσεις και τη διαμόρφωση του γενικού οικονομικού και τηλεοπτικού τοπίου. Μ΄αυτή την έννοια ενώ ψηφίσαμε μια σειρά άρθρα του νομοσχεδίου δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε στη λογική και στην ανελαστικότητα της κυβέρνησης να δεχθεί τη διεύρυνσή του.
Τρίτο σημείο. Ένα σημείο που συζητήθηκε πάρα πολύ. Το ευρωπαϊκό ζήτημα. Μας κάνει εντύπωση η στάση της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Μένουμε άφωνοι, δεν μπορούμε να την καταλάβουμε τη στάση της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Στην περίπτωση των συμβασιούχων υπήρχε συγκεκριμένη οδηγία, όχι ένα γενικό νομικό πλαίσιο. Συγκεκριμένη οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης την οποία το ΠΑΣΟΚ δεν εφάρμοζε. Πώς τώρα εμφανίζεται εδώ κρατώντας τη ρομφαία του Ευρωπαϊκού Δικαίου; Αλλά το σημαντικό εδώ, δεν είναι η σύγκρουση μεταξύ Εθνικού και Ευρωπαϊκού Δικαίου, είναι η σύγκρουση και οι αντιφάσεις μέσα στο ίδιο το Ευρωπαϊκό Δίκαιο και τι στάση τηρεί ο καθένας σας πάνω σ΄αυτό. Τα θέματα σχετικά με την ενημέρωση, με τον πολιτισμό είναι «εν τω γίγνεσθαι» στο Ευρωπαϊκό Δίκαιο, είναι θέματα τα οποία βρίσκονται σε σύγκρουση με τους κανόνες του ανταγωνισμού και της ελευθερίας κυκλοφορίας κεφαλαίων υπηρεσιών. Αυτή η σύγκρουση εκφράζεται ακόμη και μέσα στις ευρωπαϊκές συνθήκες. Για παράδειγμα το άρθρο 49 των ευρωπαϊκών συνθηκών λέει ότι υπάρχει ελευθερία στη διακίνηση των υπηρεσιών, το άρθρο όμως 151 λέει ότι η δράση στον τομέα του πολιτισμού που περιλαμβάνει και την ενημέρωση περιορίζεται μόνο σε υποστήριξη μέτρων και αποκλείει την εναρμόνιση νομικών και διοικητικών ρυθμίσεων. Ποια στάση παίρνει η αξιωματική αντιπολίτευση; Ότι ο πολιτισμός και η ενημέρωση είναι εμπόρευμα, όπου οι διάφορες μεγάλες επιχειρήσεις μπορούν να το διακινούν ελεύθερα όπως διακινούν τις σκόνες για τα πλυντήρια, ή όπως διακινούν τα κομπιούτερ ή οτιδήποτε άλλο; Ή η ενημέρωση έχει μια τέτοια αξία ώστε μπορεί να εξαιρεθεί από την υπόθεση των όρων του ανταγωνισμού; Αυτό εκφράστηκε και μέσα στις συζητήσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Δεν υπάρχει κανονισμός για την ενημέρωση. Παρά την πίεση των ΗΠΑ δεν μπόρεσε να περάσει μέσα από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου κανονισμός για τα θέματα ενημέρωσης. Πέρασε το τέταρτο πρωτόκολλο, όπου βέβαια μπήκαν διάφορες ρυθμίσεις που θέλαν οι ΗΠΑ ακριβώς γιατί υπήρχε μια αντίσταση από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Με ποια θέση, λοιπόν, είναι η αξιωματική αντιπολίτευση σε μια νομοθεσία που είναι εν τω γίγνεσθαι; Με τη θέση των ΗΠΑ που λέει ότι και το Χόλυγουντ είναι βιομηχανία και ο Αγγελόπουλος είναι βιομηχανία και ο Βούλγαρης είναι βιομηχανία και η ενημέρωση είναι βιομηχανία και οι ειδήσεις είναι βιομηχανία και θα ανταγωνιστούμε με τους όρους που ανταγωνίζονται τα βιομηχανία προϊόντα και οι υπηρεσίες. ΄Η με τη θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή βασικών δυνάμεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση και κυρίως προοδευτικών δυνάμεων, που λένε ότι υπάρχει πολιτιστική εξαίρεση; Εμείς δεν δεχόμαστε να λειτουργήσουν αυτοί οι κανόνες, οι κανόνες του ανταγωνισμού στα θέματα της ενημέρωσης και του πολιτισμού. Θα αντισταθούμε. Ας ξανασκεφθεί η αξιωματική αντιπολίτευση τη στάση της σ΄αυτό το ζήτημα.
Τέταρτο σημείο. Θέλω να διαβάσω ένα απόσπασμα από την τοποθέτηση της Ένωσης Συντακτών λέει: «Η αναγωγή του βασικού ως σχεδόν μοναδικού στοιχείου που αποδεικνύει τη διαπλοκή και την έλλειψη διαφάνειας είναι δυνατόν να λειτουργήσει αποπροσανατολιστικά ως προς τους άλλους λόγους, οι οποίοι δεν θίγονται στο νομοσχέδιο αλλά αποτελούν βασικά στοιχεία της πολυφωνίας, ανεξαρτησίας των ΜΜΕ και της αντικειμενικότητας της ενημέρωσης» . Είναι ένα μεγάλο θέμα. Και αν θέλετε εδώ είναι και οι κύριες ενστάσεις στη στάση της κυβέρνησης πάνω σ΄αυτό το ζήτημα των ΜΜΕ. Ότι δεν είναι μόνο οι προμηθευτές του δημοσίου. Είναι το γενικό πρόβλημα της συγκέντρωσης ή όχι σε λίγα χέρια της ιδιοκτησίας των ΜΜΕ, ανεξάρτητα αν είναι άμεσα διασυνδεδεμένη με δημόσιες προμήθειες. Είναι νίκη για τη δημοκρατία εάν ένα συγκρότημα από έναν προμηθευτή στο δημόσιο περάσει σε έναν μεγάλο ναυτιλιακό ή τραπεζικό παράγοντα; Πρέπει να το χαιρετίσουμε ως νίκη της δημοκρατίας; Και αν μεθαύριο ξαναπαρουσιαστεί το προηγούμενο όπου εμείς στην ΕΕ φαινόμαστε να λέμε ότι τα τάνκερ δεν χρειάζεται να έχουν διπλά τοιχώματα γιατί υπάρχουν πιέσεις από το εφοπλιστικό κεφάλαιο παρά τα ατυχήματα που γίνονται και τη ρύπανση που συντελείται, που θα το αποδώσουμε αυτό; Υπάρχει γενικά ένα ζήτημα συγκέντρωσης των ΜΜΕ σε λίγα χέρια και η κυβέρνηση δεν έχει κάνει τίποτα. Δεν σας λέω να δεχθείτε τη δική μας φιλοσοφία τη φιλοσοφία της αριστεράς. Δεχθείτε έστω αυτά που γίνονται σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες όπως π.χ. στο Ηνωμένο Βασίλειο όπου μπαίνουν περιορισμοί στο πόσα μέσα ενημέρωσης θα έχεις ή μπαίνουν περιορισμοί στο να έχεις μέσα ενημέρωσης γραπτού λόγου και μέσα ενημέρωσης προφορικού λόγου και εικόνας ταυτόχρονα ή μπαίνουν περιορισμοί ανάλογα με το μερίδιο που κατέχει ένας και ίδιος ιδιοκτήτης στο συνολικό τομέα των ΜΜΕ. Γιατί δεν έχουμε εδώ μία κίνηση της κυβέρνησης; Γιατί δεν βλέπει ότι έρχονται επενδύσεις απ΄έξω για να πάρουν ελληνικά ΜΜΕ και τους κινδύνους που υπάρχουν; Τι θα κάνουμε εκεί; Ονομαστικοποίηση των μετοχών; Πώς θα ελέγξουμε τα προβλήματα; Χρειάζονται επομένως ευρύτερες ρυθμίσεις ειδικά στο θέμα της συγκέντρωσης, όπου η κυβέρνηση σιωπά. Δεν μας έχει πει τίποτα για το θέμα της συγκέντρωσης.
Τελειώνοντας θέλω να αναφέρω δύο σημεία. Το πρώτο είναι ότι μιλώντας για ΜΜΕ πρέπει να βλέπουμε το θέμα όχι μόνο με νομοτεχνικά, τεχνοκρατικά και γραφειοκρατικά κριτήρια αλλά με κριτήρια πολιτικού πλουραλισμού και πολιτισμού. Γι΄αυτό ο Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς έχει να κάνει την εξής πρόταση που απευθύνεται σε διάφορους φορείς, μεταξύ των οποίων και η Ένωση Συντακτών. Την ανάγκη να δημιουργηθεί στην Ελλάδα ένα Ελληνικό Παρατηρητήριο των Οπτικοακουστικών Μέσων, άσχετο από το ΕΣΡ. Ένα όργανο της κοινωνίας των πολιτών που θα συνδέει τις δημοσιογραφικές ενώσεις, μη κυβερνητικές οργανώσεις για τα δικαιώματα του παιδιού (βία στην τηλεόραση κ.λπ.), συνδικαλιστικές οργανώσεις (σεβασμός στο δικαίωμα της εργασίας), είδαμε τους τριγμούς που υπήρξαν με κάποια προγράμματα ορισμένων καναλιών, την παρουσία των πολιτικών κομμάτων. Ένα όργανο αντίστοιχου του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Οπτικοακουστικών Μέσων, που υπάρχει υπό την αιγίδα του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Τέλος να επαναλάβω αυτό που είπε ο Κοινοβουλευτικός μας Εκπρόσωπος ο κ. Κουβέλης, την ανάγκη οι πολίτες της χώρας να μην είναι μόνο θεατές, να μην είναι μόνο στοιχεία για την καταμέτρηση της θεαματικότητας των διάφορων εκπομπών, αλλά ως πολίτες να έχουμε ένα πιο ενεργό ρόλο, μια άποψη που να ακούγεται. Να στηρίξουμε όλες αυτές τις έξω από την κερδοσκοπία προσπάθειες που υπάρχουν με συνοικιακές εφημερίδες, με εφημερίδες της επαρχίας, με εφημερίδες μορφωτικών συλλόγων με τις ιστοσελίδες συσπειρώσεων νέων ανθρώπων, ομάδων ευαισθησιών που είναι ένα παράθυρο στο σκοτεινό περιβάλλον των ΜΜΕ.
18/01/2005
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS