Ήταν γύρω στις 15 Γενάρη όταν αρχίζανε οι κινητοποιήσεις στη Θεσσαλία και είχαμε κάνει μια επίσκεψη στο Νομό Καρδίτσας και καταλήξαμε σε μία συζήτηση στο χωριό Μαραθέα. Αναρωτιόμουν εγώ, αυτοί είναι που τα σπάνε κάθε μέρα στα σκυλάδικα; Αυτοί είναι που κατασπαταλούν τις Κοινοτικές επιδοτήσεις; Έβλεπε κανείς φάτσες του μόχθου, στη χειραψία ένοιωθε το χέρι το ροζιασμένο. Και μόνο να βλέπε κανείς τα στοιχεία των βαμβακοκαλλιεργητών στη Θεσσαλία έπαιρνε αμέσως μια εικόνα .
Από τους δέκα τρεις χιλιάδες βαμβακοπαραγωγούς στο Νομό Καρδίτσας οι δέκα χιλιάδες περίπου έχουν μέση έκταση 23 στρέμματα. Μιλάμε δηλαδή για μια μικρή και φτωχή αγροτιά, η οποία στηρίζεται σ΄ ένα χώρο που ούτε αγροτουρισμός μπορεί να υπάρξει, ούτε άλλες δραστηριότητες εύκολα, στηρίζεται στο προϊόν που θα παράξει και στο εισόδημα που θα βγάλει από αυτό το προϊόν.
Γιατί επομένως, και φέτος φθάσαμε σ αυτή την κατάσταση αγωνίας που την είδαμε όλοι στους βαμβακοπαραγωγούς; Για δύο λόγους. Πρώτον, γιατί υπήρξε ο εξοντωτικός Κανονισμός του 2001, για τον οποίο η τότε κυβέρνηση είχε την ευθύνη. Είναι ένας Κανονισμός ο οποίος έχει μια παράλογη αντίληψη. Δηλαδή, όσο περισσότερο παράγεις τόσο περισσότερο τιμωρείσαι. Με βάση αυτή την αντίληψη αντί να λένε οι αγρότες καλή σοδειά πρέπει να λένε κακή σοδειά. Όταν η παραγωγή ξεπερνάει κατά 23% το πλαφόν που έχει μπει, δηλαδή το 1.130.000 τόνους, η ενίσχυση που παίρνει ο παραγωγός μειώνεται κατά 69%. Όταν συνολικά η χώρα μας έχει αύξηση μεγάλη σε σχέση με το πλαφόν δεν είναι ίδιες οι χρηματοδοτήσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση και να μοιραστούν αν θέλετε λιγότερα χρήματα κατά κιλό κατακρημνίζεται το ποσό των χρηματοδοτήσεων που δίνει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Εάν αυτή τη λογική την εφαρμόσουμε αλλού τότε ένας φοιτητής εάν απαντάει σε περισσότερες ερωτήσεις παίρνει μικρότερο βαθμό. Αυτή είναι η λογική κ. Πρωθυπουργέ. Στη δευτερολογία μου θα σας φέρω ακριβώς τα στοιχεία πως το συνολικό ποσό των χρηματοδοτήσεων το οποίο παίρνουμε για την βαμβακοπαραγωγή κατακρημνίζεται, κ. Σημίτη, όταν αυξάνεται η ποσότητα. Το δεύτερο, είναι ευθύνες κυβερνητικές. Υπήρξε μια ανετοιμότητα, μια έλλειψη ικανότητας διαχείρισης και προγραμματισμού από την μεριά της κυβέρνησης και των υπηρεσιών του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης. Είχαμε όλα αυτά που συνέβησαν τις προηγούμενες χρονιές και αυτό είχε ως συνέπεια νόμιμες ποσότητες να μένουν εκτός ενισχύσεων και από την άλλη να υπάρχουν ποσότητες παράνομες, με στοιχεία του αέρα τα οποία μπαίνουν μέσα στις ενισχύσεις για αγρότες οι οποίοι είχαν κοπιάσει να έχουν τον κίνδυνο πολύ μικρών επιστροφών. Φτάσαμε σε ένα πολύ ακραίο σημείο και επικίνδυνο, δηλαδή, να δούμε στις φετινές κινητοποιήσεις αγρότες από διαφορετικές περιοχές της Ελλάδας με αλληλοσυγκρουόμενα αιτήματα, με μένος να στρέφονται ενάντια στα αιτήματα των αγροτών. .Αυτό είναι ένα μεγάλο πρόβλημα. Έχει σχέση με το θέμα ότι υπάρχει μονοκαλλιέργεια πια σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, όπως είναι ο κάμπος της Θεσσαλίας; Πρέπει να τα σκεφθούμε σοβαρά αυτά .
Σε μία επίσκεψή μου στη Καρδίτσα έρχεται μια αντιπροσωπεία από 600 οικογένειες που καλλιεργούν ντομάτα. Και τους λέω ντομάτα μέσα σ αυτό το μέρος του βαμβακιού; Και τι λένε, το ξέρει καλά το Υπουργείο. Παραδώσαν το προϊόν τους και δεν έχουν πληρωθεί ακόμη από τις βιομηχανίες. Και όχι μόνο αυτό. Δεν ξέρουν και δεν μπορούν να προγραμματίσουν αν και φέτος θα πρέπει να βάλουν ντομάτα ή θα πρέπει να στραφούν στη βαμβακοκαλλιέργεια. Η σημερινή κατάσταση επομένως είναι ένα στοιχείο αν θέλετε από μια μεγάλη κρίση στον αγροτικό τομέα, που περνάει από μια πολύ μεγάλη μείωση των τιμών του παραγωγού. Παραδείγματα θα δώσω: Σιτηρά -23%, καλαμπόκι -23%, σταφίδα -25%. Δεύτερον, από την αδυναμία διάθεσης της παραγωγής χιλιάδες τόνοι αγροτικών προϊόντων παραμένουν απούλητοι στις αποθήκες. Δεν υπήρχε κεντρικός σχεδιασμός για την απορρόφησή τους. Σήμερα στις εφημερίδες υπάρχουν δηλώσεις των καπνοκαλλιεργητών όπου λένε ότι από τα καπνά της καλής ποιότητας - παραγωγής 117 χιλιάδων τόνων - έχουν απορροφηθεί 4 χιλιάδες τόνοι. Μιλάμε για τις ποικιλίες εκείνες που είναι περιζήτητες στη διεθνή αγορά. Τρίτο σημείο, οι αθρόες εισαγωγές νόμιμες αλλά και παράνομες. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αρνιά και κατσίκια βαφτίζονται ελληνικά. Πέρα από το ότι πρέπει να σκεφθούμε τα ζητήματα Κοινοτικής προτίμησης δεν υπάρχουν στοιχειώδεις έλεγχοι. Για παράδειγμα οι φυτοϋγειονομικοί έλεγχοι να μπορούν σε ένα βαθμό να αναχαιτίζουν αυτές τις εισαγωγές. Έχει πλημμυρίσει η αγορά από Βουλγαρικό κρασί . Έχει πλημμυρίσει η αγορά από αιγυπτιακή πατάτα που δεν ξέρει ο καταναλωτής εάν είναι ελληνική ή όχι. Δεν υπάρχει ένας έλεγχος για το τι είδους, η Αίγυπτος εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, φυτοφάρμακα χρησιμοποιεί και τι κατάλοιπα μπορεί να υπάρχουν στις πατάτες. Τέταρτο και μεγάλο ζήτημα η ανεξέλεγκτη λειτουργία του κυκλώματος διακίνησης. Μια τρομακτική ψαλίδα ανάμεσα σ αυτά που παίρνει ο παραγωγός και σ αυτά που πληρώνει ο καταναλωτής, π.χ. για τις πατάτες φέτος ο παραγωγός πήρε 10 λεπτά και ο καταναλωτής πλήρωσε 57 λεπτά, για τη ντομάτα ο παραγωγός πήρε 15 λεπτά και 1,35 πλήρωσε ο καταναλωτής, κρεμμύδια 14 λεπτά ο παραγωγός και ο καταναλωτής 40 λεπτά πλήρωσε. Τα προβλήματα αυτά γίνονται ακόμη πιο πιεστικά με μια έλλειψη κοινωνικής παρέμβασης και αναφέρω εδώ το θέμα των αγροτικών συντάξεων. Είχε πει η Κυβέρνηση ότι μέσα στην τετραετία από 200 ευρώ θα γίνουν 330 ευρώ. Τι σημαίνει αυτό, 30 ευρώ περίπου ετησίως. Πόσα ανακοίνωσε ο κ. Αλογοσκούφης; Δώδεκα ευρώ; Και μια προοπτική για την επόμενη τριετία με το καθεστώς επιτήρησης και με τα δημοσιονομικά προβλήματα η οποία κάνει την κατάσταση ακόμη πιο αγχώδη. Πρέπει να κατανοήσουμε εδώ την ιδιαιτερότητα της ελληνικής αγροτικής οικονομίας. Η Ελλάδα έχει πολύ μικρό αγροτικό κλήρο. Είναι 45 περίπου στρέμματα ο μέσος κλήρος. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι 170. Στη Δανία ή στην Αγγλία φθάνει 700 στρέμματα. Σε χώρες όπως οι ΗΠΑ, ο Καναδάς και η Αργεντινή κυμαίνεται από 1000 μέχρι 3000 στρέμματα.
Σε εμάς μειώνεται ο αγροτικός μας πληθυσμός. Αυτό σημαίνει ότι θα εγκαταλείψουμε την ιδέα της μεσογειακής οικογενειακής αγροτικής εκμετάλλευσης; ή αντίθετα ότι πρέπει η πολιτική μας και όλες τις διεκδικήσεις μας θα πρέπει να τις στηρίξουμε σ αυτή την ιδέα; Κάνοντας φυσικά τις αναπροσαρμογές που χρειάζεται, μέτρα που θα μπορούσαμε να σπάσουμε τον κατακερματισμό του αγροτικού κλήρου, να ενοποιήσουμε τα διάφορα κομμάτια μέσα από αναδασμούς, να αυξήσουμε το μέσο όρο κλπ; Το να εγκαταλείψουμε την οικογενειακή εκμετάλλευση σημαίνει ότι καταδικάζουμε σε μεγάλο βαθμό το μεγαλύτερο τμήμα της υπαίθρου έξω από τα συγκροτήματα των μεγάλων πόλεων, σε μαρασμό. Σε καμιά άλλη ευρωπαϊκή χώρα δεν υπάρχουν περιοχές, Νομοί όπου ο αγροτικός τομέας απασχολεί το 30 έως 50% του πληθυσμού όπως συμβαίνει στην Ελλάδα. Σε καμιά άλλη χώρα τα βιομηχανικά, αστικά κέντρα δεν είναι τόσο ανισόρροπα κατανεμημένα μέσα στον Εθνικό Χώρο όπως γίνεται στην Ελλάδα. Επομένως, όπως κάνουν και άλλες μεσογειακές χώρες , επίκεντρο στης στρατηγικής μας πρέπει να είναι η στήριξη της αγροτικής οικογενειακής εκμετάλλευσης. Μπορούμε να το κάνουμε αυτό μέσα στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Υπάρχουν δυσκολίες, μεγάλες δυσκολίες. Βλέπουμε εμείς ότι οι ενισχύσεις παίξανε ένα ρόλο σε μια εποχή, αλλά βλέπουμε κατάρρευση των ενισχύσεων από τη μεριά της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσα σε μια δεκαετία. Στη δεκαετία του ΄90 είχαμε μείωση των συνολικών ενισχύσεων 37% στο βαμβάκι και τα τεύτλα, 43% στα πορτοκάλια, 25% στο σκληρό σιτάρι. Και όχι μόνο αυτό, οι ενισχύσεις με τον τρόπο που δίνονται συμβάλλουν σε ένα μονόπλευρο προσανατολισμό, περιορίζονται σε λίγα προϊόντα της ελληνικής παραγωγής. Η μέση ενίσχυση κατά στρέμμα στο τέλος της δεκαετίας του 90 ήταν για το βαμβάκι 150 ευρώ, για το καλαμπόκι ήταν 50 ευρώ. Για ποιο λόγο ο μικρός παραγωγός της Θεσσαλίας να πάει στο καλαμπόκι, για ποιο λόγο να πάει στη ντομάτα; Γιατί να μην κατανοούν ότι θα πάει στο βαμβάκι από τη στιγμή που βλέπει ότι υπάρχει αυτή η μεγάλη ανισομέρεια στις ενισχύσεις που έρχονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση; Περιμένουμε να ακούσουμε από την Κυβέρνηση ότι διαμορφώνει μια νέα αγροτική πολιτική η οποία θα λαμβάνει υπ΄ όψιν της όταν τα στοιχεία τα οποία είναι ιδιαίτερα αρνητικά για το μέλλον και την προοπτική της ελληνικής αγροτικής οικονομίας. Το πρώτο είναι ότι μέσα στα πλαίσια των διαπραγματεύσεων του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, η Ευρωπαϊκή Ένωση σπεύδει να καταργήσει τις ενισχύσεις στα αγροτικά προϊόντα, προκειμένου να κερδίσει από τις αναπτυσσόμενες χώρες το άνοιγμα των αγορών τους στα βιομηχανικά προϊόντα. Σπεύδει να το κάνει αυτό με ένα τρόπο μονόπλευρο, με ένα τρόπο που δεν υπερασπίζεται την κοινωνική διάσταση της μικρής αγροτικής εκμετάλλευσης. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι ΗΠΑ την ίδια στιγμή δίνουν ενισχύσεις περίπου 230 δολάρια το στρέμμα. Οι παραγωγοί βαμβακιού των ΗΠΑ οι οποίοι είναι 25.000 όλοι και όλοι και οι οποίοι είναι η μεγαλύτερη εξαγωγική δύναμη παίρνουν 73% πάνω από τη διεθνή τιμή. Η OXFAM είναι μια από τις μεγαλύτερες παγκόσμιες οργανώσεις που μάχεται για το εμπόριο και τη διείσδυση των αγροτικών προϊόντων των αναπτυσσομένων χωρών της Αφρικής, της Ασίας στις αγορές των αναπτυγμένων χωρών. Ορίστε η μελέτη της που λέει ότι καλλιεργούμε τη φτώχια. Τα αποτελέσματα των επιδοτήσεων βαμβακιού των Ηνωμένων Πολιτειών, όχι της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην Αφρική και σε άλλα σημεία της γης
. Επομένως το πρώτο θέμα είναι αυτή η σπουδή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να σπάσει το σύστημα ενισχύσεων στο οποίο δεν υπήρξαν αντιστάσεις από τις χώρες που θα έπρεπε να είχαμε αντιστάσεις. Ξέρω το μέγεθος και τις δυνατότητες της χώρας μας. Είμαστε μια σχετικά μικρή χώρα και δεν μπορούμε εμείς να καθορίσουμε τι θα γίνει στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου. Μπορούσαμε όμως ενεργητικά να βάλουμε μια σειρά ζητήματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Το δεύτερο θέμα είναι ότι με την αναθεώρηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, περνάει αυτό που λένε δεύτερος πυλώνας δηλαδή, μια σειρά μέτρων για την ασφάλεια των τροφίμων, για το περιβάλλον, για τον αγροτουρισμό, για άλλες δραστηριότητες στην ύπαιθρο, τα οποία έχουν ενδιαφέρον και τα οποία πρέπει να αξιοποιήσουμε, αλλά περνάνε μέσα από καθεστώς συγχρηματοδότησης. Ενώ οι ενισχύσεις μέχρι τώρα στις τιμές ήταν Κοινοτικές ενισχύσεις, υπήρχε ακόμη και απαγόρευση να έχεις εθνικές ενισχύσεις, η μετατόπιση σε δραστηριότητες του δεύτερου πυλώνα που φαίνεται να είναι ενδιαφέρουσες γίνονται πια με συγχρηματοδότηση. Δηλαδή δεσμεύονται μια σειρά εθνικοί πόροι εκεί που παλιά λειτουργούσαν οι Κοινοτικοί πόροι.
Και το τρίτο είναι η αποδέσμευση, δηλαδή το καθεστώς ενιαίας ενίσχυσης για τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις, με πλήρη ή μερική αποσύνδεση της ενίσχυσης, όχι μόνον από την παραγόμενη ποσότητα αλλά και από όλη την παραγωγική διαδικασία. Αυτό είναι ένα τεράστιο θέμα για το οποίο θα έπρεπε να γίνει μια μεγάλη συζήτηση, τη στιγμή που υπάρχει η δυνατότητα σε ορισμένα προϊόντα τουλάχιστον να δεις τι ποσοστό θα αποσυνδέσεις από τις ενισχύσεις και τι ποσοστό θα έχεις συνδεδεμένο με τις ενισχύσεις. Σου δίνεται η δυνατότητα να αποσυνδέσεις όλο το ποσό σε ορισμένα προϊόντα,
Τι θα γίνει με τον καπνό και το βαμβάκι; Λένε και ακούω και από φορείς ότι θα υπάρχει όπως είχε γίνει παλαιότερα στα σιτηρά 100% αποσύνδεση των ενισχύσεων στον καπνό από την παραγωγή. Δηλαδή, ανεξάρτητα από το τι θα παράγει ο παραγωγός, ανεξάρτητα από το αν θα καλλιεργήσει καν το χωράφι του, θα μπορεί να παίρνει αυτή τη χρηματοδότηση που θα του έδινε η Ε.Ε. Μπορεί ο μεμονωμένος παραγωγός που είναι 55 ή 57 χρονών να πει, ότι είναι καλύτερο να κοπεί η ενίσχυση, επειδή θα έχει για κάποια χρόνια ένα σημαντικό εισόδημα κοινωνικό, δεν θα μπαίνει στη διαδικασία της καλλιέργειας με όλους τους κινδύνους και τις ανασφάλειες που υπάρχουν. Αλλά τι θα γίνει για την χώρα και την οικονομία της χώρας; Σε μια μελέτη που έκανε το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης προέβλεψε ότι αν υπάρξει συνολική αποσύνδεση των ενισχύσεων στα καπνά τότε θα έχουμε κατάρρευση της καπνοκαλλιέργειας σε όλο το χώρο της Μακεδονίας και της Θράκης. Προέβλεψε μια απομάκρυνση από την απασχόληση που φθάνει τους 50.000 περίπου αγρότες. Γι΄αυτό πρέπει να προβληματιστούμε, γι΄αυτό πρέπει να δούμε πώς θα αντιμετωπίσουμε αυτό το Κοινοτικό Πλαίσιο το οποίο διαμορφώνεται.
Υπάρχουν δύο λαθεμένοι τρόποι να αντιμετωπίσουμε αυτό το Κοινοτικό Πλαίσιο και υπάρχει κατά τη γνώμη μας και ο σωστός. Ο ένας είναι, δυστυχώς, αυτή την εικόνα μου έδωσε η ομιλία του Πρωθυπουργού, μια παθητική προσαρμογή. Να λέμε αυτά γίνονται μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση αυτά θα κάνουμε. Είναι παράνομο, λέει ο κ. Πρωθυπουργός, να δώσουμε εμείς ενισχύσεις μέσω του ΕΛΓΑ ή να πάρουμε μέτρα για τον περιορισμό των εισαγωγών κ.λ.π. Είναι μια αντίληψη με την οποία δεν συμφωνούμε. Και δεν είναι η μόνη ρεαλιστική. Μια επίσης λάθος αντίληψη είναι να ενισχύσουμε τη λογική της ΕΕ , ενώ της κάνουμε κριτική και πολλές φορές βάσιμη κριτική. Αντιλήψεις που λένε ότι το θέμα είναι να φύγουμε από την Ε.Ε., το θέμα είναι να στηρίξουμε εμείς την εθνική μας παραγωγή, ουσιαστικά αποδυναμώνουν το βασικό αίτημα και τη βασική μάχη που πρέπει να δοθεί μέσα στην Ε.Ε. , μάχη για τη στήριξη της οικογενειακής εκμετάλλευσης, μάχη για υποχρεώσεις όπως η Κοινοτική προτίμηση που έχει η Ε.Ε., μάχη για να κρατήσουμε τις ενισχύσεις που έχουμε στο βαμβάκι, στο ελαιόλαδο, στα άλλα προϊόντα και να τις αυξήσουμε.
Η τρίτη αντίληψη είναι να ανοίξουμε ένα αποφασιστικά διεκδικητικό μέτωπο σε μια πολιτική, η οποία, παρότι έχει αποσαφηνιστεί είναι ακόμη ρευστή. Διότι έχει πολλές αοριστίες, υπάρχουν πολλοί εφαρμόσιμοι κανονισμοί οι οποίοι δεν έχουν προωθηθεί, είναι ανοικτά πολλά μέτωπα, υπάρχει κίνδυνος επιδείνωσης της κατάστασης. Σας λέω αυτό που έγινε χθες στην Επιτροπή Γεωργίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Ο αρμόδιος Επίτροπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης είπε ότι σε περίπτωση που προωθηθούν οι διαδικασίες ένταξης της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας και ισχύσει το καθεστώς άμεσων ενισχύσεων και γι΄ αυτούς προβλέπεται μέση μείωση των ενισχύσεων στους κοινοτικούς γεωργούς που μπορεί να φτάνει το 8% μέχρι 9%.
Χρειάζεται ένα μέτωπο διεκδικήσεων που δεν το ακούσαμε για αύξηση του Κοινοτικού Προϋπολογισμού, για ανώτατο όριο ενισχύσεων για τις μεγάλες μονάδες, για στήριξη των ελλειμματικών προϊόντων, για ειδικά μέτρα για τους μικρούς και μεσαίους αγρότες όπως υπήρχαν στο βαμβάκι, στο λάδι κ.α. Μπορεί να έγιναν καταχρήσεις, αλλά πρέπει να βρεθούν μηχανισμοί που θα αποτρέπουν τις καταχρήσεις. Για αύξηση του ποσού εκείνου στο οποίο δεν επιβάλλονται πρόστιμα σε σχέση με τους μικρούς αγρότες. Αυτό ως μέτωπο διεκδίκησης. Και από κει και πέρα χρειάζεται μια εθνική στρατηγική.
Κύριε Υπουργέ Αγροτικής Ανάπτυξης, έμεινα έκπληκτος από μια δήλωσή σας που υπάρχει σήμερα στις εφημερίδες. Σας ρώτησαν, τι θα κάνει η κυβέρνηση σε σχέση με τις καλλιέργειες της επόμενης χρονιάς και είπατε : Δεν θα υποδείξει η κυβέρνηση τι προϊόν θα καλλιεργήσει ο κάθε αγρότης. Εγώ έχω να πω το εξής. Στην Ισπανία υπάρχει ένα όργανο θεσμοποιημένο που διενεργεί παγκόσμια έρευνα αγοράς συνεχώς ώστε να κατευθύνει την παραγωγή ανάλογα με τις ανάγκες των εξαγωγών , ανάλογα με την εξέλιξη της εσωτερικής ζήτησης και ανάλογα με τις παραγωγικές διαδικασίες. Δεν μπορούμε να αφηνόμαστε στον αέρα, όπου φυσάει και όπου βγάλει τη βάρκα. Χρειάζονται παρεμβάσεις, χρειάζεται εθνική στρατηγική ανάπτυξης για τον αγροτικό τομέα που θα πιάνει μια σειρά βασικά ζητήματα. Ένα από αυτά είναι οι αναδιαρθρώσεις της παραγωγής. Δεν μπορεί με βάση τα κοινοτικά δεδομένα απλά να διαμορφώνουμε εμείς τη δομή της παραγωγής. Υπάρχει για παράδειγμα η μεγάλη πτώση της κτηνοτροφίας. Το 40% των εισαγωγών στο μεγάλο έλλειμμα που έχουμε στο ισοζύγιο πληρωμών στα αγροτικά προϊόντα από την Ε.Ε. είναι κτηνοτροφικά προϊόντα. Πώς θα προχωρήσουμε; Από τα ʼγραφα για να φέρει κάποιος την αγελάδα του να σφαγεί πρέπει να κάνει δεκάδες χιλιόμετρα μέσα σε χωματόδρομους. Η Ομοσπονδία Κτηνοτροφικών Συλλόγων Λάρισας έχει ζητήσει εκσυγχρονισμό σταβλικών εγκαταστάσεων, νέα προγράμματα κτηνοτροφικών μονάδων, βελτίωση των βοσκοτόπων, όλα αυτά τα ζητήματα τα οποία είναι ανοικτά. Χρειάζονται έργα υποδομής στο τομέα τον αγροτικό.
Χθες ο ευρωβουλευτής του ΣΥΝ ο κ. Παπαδημούλης είχε τις απαντήσεις της Κομισιόν όπου το επιχειρησιακό πρόγραμμα Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας, Ηπείρου, Βορείου Αιγαίου έχει αισθητή καθυστέρηση.
Η βουλευτής του ΣΥΝ κα Ξηροτύρη έκανε προχθές ερώτηση όπου το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων για την περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας οι εθνικοί πόροι, περιλαμβάνει 25 εκατομμύρια ευρώ, όσα είναι οι οφειλές για το 2004. Για 700 έργα τα οποία υποτίθεται ότι είναι σε εξέλιξη.
Χρειάζεται παρέμβαση στην ποιότητα των προϊόντων. ʼνοδος της ποιότητας. Είπατε κύριε Πρωθυπουργέ, ότι γίνονται τέτοιες προσπάθειες. Θα σας αναφέρω ένα παράδειγμα που δείχνει την τρομερή ανικανότητά μας να αξιοποιήσουμε τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα. Μεγάλη ποσότητα του ελληνικού λαδιού διακινείται μέσω της Ιταλίας. Η σχέση των εξαγωγών χύμα και τυποποιημένου που κάνουμε προς Ιταλία κ.λπ. είναι 12 μέρη χύμα προς 1 μέρος τυποποιημένο. Το φαντάζεστε; Ξεπουλάμε εμείς το λάδι σαν νερό και το πουλάνε οι Ιταλοί ως «άρωμα».
Πριν από 2 περίπου εβδομάδες έτυχε να είμαι στην Λατινική Αμερική και έβλεπα μικρά κουτάκια Ισπανικά, εντελώς καλαίσθητα τα οποία είχαν 100 γραμμάρια λάδι να είναι στο καλό εστιατόριο μάλιστα. Χρειάζεται να ρίξουμε βάρος στα εγγυημένα παραδοσιακά προϊόντα, στα προϊόντα ονομασίας προέλευσης, προστασίας γεωγραφικής έλευσης, προϊόντα ολοκληρωμένης διαχείρισης και στην βιολογική γεωργία. Χρειάζεται να ρίξουμε βάρος στη σποροπαραγωγή. Παράδειγμα της παντελούς έλλειψης εθνικής πολιτικής. Ο τοματόσπορος. Τοματόσπορος παράγεται στην Ελλάδα για Ολλανδικές εταιρίες, εξάγεται χύμα στην Ολλανδία, συσκευάζεται με Ολλανδική ονομασία και επιστρέφει στην Ελλάδα με ένα φοβερό κόστος της παραγωγής. Αντίστοιχα στοιχεία έχουμε στο πατατόσπορο. Έχουμε τη Νάξο, έχουμε το Λασίθι και την ίδια στιγμή το σύνολο σχεδόν του πατατόσπορου προέρχεται από την Ολλανδία.
Τέλος, να υπογραμμίσω τη μεγάλη ανάγκη, στα πλαίσια των αναδιαρθρώσεων, στροφής στη βιολογική γεωργία και στην υπεράσπιση του περιβάλλοντος Υπάρχουν προβλήματα ρύπανσης, εξάντλησης των υδάτινων αποθεμάτων της χώρας από τις εντατικές καλλιέργειες μέσα σε ένα γενικότερο πρόβλημα πανευρωπαϊκό και παγκόσμιο με τρελές αγελάδες, με γάλα με διοξίνες κ.λπ., χρειάζεται μια στροφή σε βιολογικά προϊόντα με μελέτη της αγοράς, δεν είναι εύκολο αυτό. Πριν από λίγες βδομάδες στην Αγγλία βιολογικά κοτόπουλα πουλήθηκαν σαν συμβατικά διότι δεν τα απορροφούσε η αγορά. Και βέβαια χρειάζεται να δούμε τις νέες συνθήκες οι οποίες διαμορφώνονται ειδικά στις νησιωτικές και ορεινές περιοχές, η στήριξη που πρέπει να δώσουμε γιατί η αγροτική εκμετάλλευση δεν είναι μόνο οικονομική εκμετάλλευση, κρατάει τον κοινωνικό ιστό φυλάει το περιβάλλον. Στην Τήνο όπως και στα άλλα νησιά των Κυκλάδων έχουν καταρρεύσει όλες οι αναβαθμίδες που υπήρχαν από την εποχή του Ομήρου, γιατί έχει εγκαταλειφθεί η γεωργική δραστηριότητα. Με μια στήριξη της αγροτικής δραστηριότητας στα πλαίσια της πολυαπασχόλησης στα καλύτερα μέρη όχι παντού μπορούν να έχουν αποτέλεσμα.
Θέλω να αναφέρω τη μεγάλη αρνητική σημασία που έχει η κατάρρευση και η αναξιοπιστία του συνεταιριστικού κινήματος σε εποχές που έπρεπε να παίξει ρόλο και επίσης και του συνδικαλιστικού κινήματος των αγροτών. Με ένα πρόγραμμα διεκδικήσεων και μία εθνική στρατηγική ανάπτυξης μπορούμε να κάνουμε πολλά. Εάν συνεχίσουμε έτσι δυστυχώς τα προβλήματα θα οξύνονται.
Φυσικά υπάρχει το θέμα του μητρώου, είναι πολύ σοβαρό ζήτημα κατά κύριο επάγγελμα αγρότης αλλά με κριτήρια. Δηλαδή, που είναι; Που ζει; Που δουλεύει; Δηλαδή, δεν θα αντιμετωπίσεις το ίδιο έναν κουρέα που έχει και τις ελιές του με έναν μεγαλοδικηγόρο της Αθήνας που έχει και ελιές από τον προπάππο του.
ΔΕΥΤΕΡΟΛΟΓΙΑ
Νομίζω σωστά κάναμε να ζητήσουμε αυτή τη συζήτηση. Υπήρξαν ενδιαφέροντα σημεία και παρατηρήσεις στις ομιλίες όλων των πολιτικών αρχηγών. Ας μην αφήσουμε όμως αυτή τη συζήτηση να εξελιχθεί σε μια κομματική αντιπαράθεση. Δεν αξίζει απέναντι σ αυτούς που μας ακούνε, που μοχθούν, έχουν αγωνία και είναι σε εξαιρετικά δύσκολη θέση, ας μην το κάνουμε αυτό. Ας προσπαθήσουμε να βγάλουμε κάποια συμπεράσματα τα οποία θα μπορούσαν να βοηθήσουν συνολικά τη χώρα.
Μερικές παρατηρήσεις. Σχετικά με το καθεστώς του βαμβακιού. Ανέφερα και αμφισβητήθηκα από τον πρώην πρωθυπουργό κ. Σημίτη ότι είναι τόσο διαστρεβλωμένος και παρανοϊκός αυτός ο Κανονισμός, ώστε όταν αυξάνει η παραγωγή μειώνεται το συνολικό κονδύλι που παίρνει η χώρα. Όχι να μας πούνε θα πάρετε χίλιες δραχμές όσα κιλά και αν παράγετε. Όχι. Αυξάνεται η παραγωγή, παίρνουμε λιγότερα λεφτά και καταθέτω τώρα στα πρακτικά την επίσημη εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπου δείχνει για παράδειγμα ότι όταν η παραγωγή είναι 1.050.000 τόνοι η ενίσχυση η συνολική της χώρας, είναι 800 εκατομμύρια ευρώ. Όταν η παραγωγή είναι 1.850.000 τόνοι η ενίσχυση συνολικά είναι 200 εκατομμύρια ευρώ. Έτσι είναι δυστυχώς και καταλαβαίνω την έκπληξη του κ. Σημίτη, ο καθένας αισθάνεται έκπληκτος όταν το ακούει, αλλά η δική του κυβέρνηση παρουσίασε ως επιτυχία τον Κανονισμό αυτό.
Σημίτης: είχα έκπληξη που συγκρίνατε αυτή την περίπτωση με την περίπτωση με την περίπτωση του φοιτητή που μαθαίνει και γι αυτό τιμωρείται. Η σύγκριση είναι αστειότητα. Εκείνο το οποίο συμβαίνει και δεν το αναφέρατε είναι το γεγονός ότι οι ελληνικές τιμές που παίρνει ο παραγωγός είναι πολύ υψηλότερες από τις διεθνείς τιμές. Εκεί είναι το πρόβλημα και εκεί χρειάζεται απάντηση τι πρέπει να γίνει. Και όχι τώρα να λέμε παράγουμε και παράγουμε περισσότερο και είναι καλύτερο. Μπορεί το να παράγουμε περισσότερο και περισσότερο να είναι χειρότερο καμιά φορά.
Αλαβάνος
Εγώ κύριε πρωθυπουργέ ανέφερα αυτό που λέει επίσημα η Ε.Ε. . Όταν παράγεις περισσότερο παίρνεις λιγότερα χρήματα και γι αυτό έκανα και αυτή η αναφορά, νομίζω ότι και εδώ μέσα αντί να λέμε ότι παίρνουμε πολλές ενισχύσεις πρέπει να διαμορφώνουμε το κλίμα για να ζητήσουμε ενισχύσεις από την Ε.Ε. και να αμυνθούμε σε μια τεράστια πίεση να καταργηθούν αυτές οι ενισχύσεις. Αναφέρω το παράδειγμα του Ισραήλ. Το Ισραήλ προ δεκαετίας είχε καλλιέργεια βαμβακιού 900 χιλιάδες στρέμματα, είχε αποδόσεις ρεκόρ 460 κιλά το στρέμμα. Σήμερα δεν υπάρχει ένα στρέμμα που να καλλιεργείται με βαμβάκι. Μ αυτή την έννοια επομένως πρέπει να δώσουμε τη μάχη, φυσικά όχι όμως καλλιέργειες που ρυπαίνουν, να σεβόμαστε τα υδάτινα αποθέματα κλπ.
Δεύτερο θέμα, το θέμα της αποσύνδεσης. Ανέφερα τις σκέψεις μας για το πόσο προσεκτικοί πρέπει να είμαστε στο ζήτημα της αποσύνδεσης . Είπε ο κ. Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ αναφερόμενος στην καπνοκαλλιέργεια, ότι τη μερική αποσύνδεση θέλουν οι μεγάλοι μεταποιητές. Εγώ δίνω στα πρακτικά το ψήφισμα του Νομαρχιακού Συμβουλίου Ξάνθης. Το Νομαρχιακό Συμβούλιο Ξάνθης θεωρεί ιδιαίτερα επιζήμια την ολική αποσύνδεση της επιδότησης με το παραγόμενο προϊόν του καπνού που πάνω από 20 χιλιάδες κάτοικοι της βόρειας ορεινής περιοχής του νομού με εντονότατο ανάγλυφο κλπ. θα οδηγηθούν στην οριστική και άμεση εγκατάλειψη αυτής της μοναδικής καλλιέργειας. Δίνω επίσης στα πρακτικά το ψήφισμα του Νομαρχιακού Συμβουλίου Κιλκίς. Το Νομαρχιακό Συμβούλιο Κιλκίς θεωρεί την ολική αποσύνδεση της επιδότησης με το παραγόμενο προϊόν ολέθρια για τους κατοίκους της περιοχής γιατί αναγκαστικά θα οδηγήσει στην εγκατάλειψη της καλλιέργειας κυρίως των ανατολικών ποικιλιών, μπασμάς, καμπακουλάκ κλασικά χωρίς να υπάρχει δυνατότητα στροφής των αγροτών σε άλλες καλλιέργειες. (φωνές από την πλευρά του ΠΑΣΟΚ.) Εάν θέλουμε στο κάθε τι να βάζουμε ένα κομματικό πρόσημο εντάξει μπορούμε να το κάνουμε έτσι. Εγώ λέω ότι στο θέμα της αποσύνδεσης πρέπει να προβληματιστούμε. Δεν πρέπει να έχουμε εύκολους χαρακτηρισμούς. Πρέπει να γίνει μια μεγάλη συζήτηση. Να μην βρεθούν ανέτοιμοι οι αγρότες. Να δούμε τις δύο διαφορετικές γωνιές, τη μία που λέει ότι ο ηλικιωμένος αγρότης παίρνει ένα κοινωνικό επίδομα στα τελευταία του χρόνια από τη στιγμή που ο γιός του έχει φύγει στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη και η άλλη που λέει : ναι αλλά πως θα μπει ο νέος αγρότης αν δεν του δώσουμε και κίνητρα για την παραγωγή. Ας κάνουμε μια συζήτηση χωρίς αφορισμούς.
Τρίτο σημείο, για τη στήριξη της ασφάλισης της αγροτικής παραγωγής εμείς θέλουμε να αναφέρουμε ότι πρέπει να δούμε τον ΕΛΓΑ και τη στήριξή του και από τον Κοινοτικό προϋπολογισμό όπως γίνεται με εθνικές δαπάνες από μια σειρά χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και όχι εξώθηση στο δανεισμό.
Τέταρτο σημείο που θέλω να αναφέρω είναι το θέμα των μεταλλαγμένων και το σεβασμό για το περιβάλλον. Δεν ακούστηκε η λέξη μεταλλαγμένα. Είναι βόμβα στα θεμέλια και της συμβατικής και της βιολογικής γεωργίας. Είναι πλήγμα στη βιοπικοιλότητα, είναι κίνδυνος για την ανθρώπινη υγεία, είναι παράδοση του εμπορίου των σπόρων στις καλλιέργειες αυτές, στις μεγάλες πολυεθνικές. Πρέπει να έχουμε ένα μέτωπο και διεκδικήσεις απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Για το μητρώο αγροτών. Είναι σωστό. Δεν μπορεί ένας μεγαλοεισοδηματίας της Αθήνας να παίρνει με τον ίδιο τρόπο επιδοτήσεις που παίρνει ένας μικρός κληρούχος. Όμως, θέλει μεγάλη προσοχή, διότι όντως μέσα σε συνθήκες που υπάρχει πολυαπασχόληση ο κουρέας του χωριού ο οποίος έχει και άλλο επάγγελμα, ετεροαπασχολείται στο χωριό, αλλά έχει και τις ελιές του δεν μπορεί να εξαιρεθεί από την ενίσχυση για το αμπέλι του. Υπάρχει μια τεράστια καθυστέρηση σε όλα τα μητρώα. Δέστε τι γίνεται στη Λέσβο τώρα με τις επιδοτήσεις για το ελαιόλαδο, ούτε μητρώο υπάρχει ούτε τίποτα.
Συνεταιρισμοί, είμαστε σε μία κατάσταση μηδενική, επικίνδυνη. Ενώ τώρα σ αυτές τις συνθήκες μεγάλων αναδιοργανώσεων οι συνεταιρισμοί έχουν να παίξουν ένα μεγάλο ρόλο, έχουμε κληρονομήσει μια κατάσταση κατάρρευσης, σήψης. Γι αυτό θέλει νέο νόμο για το συνεταιριστικό κίνημα, ωθήσεις, κίνητρα για την δραστηριότητά τους. Ο συνάδελφος ο κ. Δραγασάκης είχε πει αυτό που άκουσα και από την Γενική Γραμματέα του Κομμουνιστικού Κόμματος και είπε ότι θέλουμε τα κίνητρα του αναπτυξιακού νόμου να ισχύουν και για τους συνεταιρισμούς.
Υποδομές. Δέστε τι γίνεται στον Έβρο σήμερα. Γιατί κάθε χρόνο να έχουμε πρόβλημα Έβρου; Υπάρχει τεράστιος φόβος για το τι θα γίνει με τη παραγωγή με τα ζωϊκά κεφάλαια. Γιατί το πρόγραμμα των υποδομών καθυστερεί τόσο πολύ. Γιατί οι συμφωνίες που έπρεπε να είχαν γίνει με τη Βουλγαρία ώστε να εκτρέπεται ένα μέρος της υπερβολικής ροής που διαμορφώνεται στον ορεινό όγκο της Βουλγαρίας δεν έχουν προχωρήσει..
Τέλος, θέλω να επιμείνω στις δύο κατευθύνσεις που βάζουμε εμείς. Το Κοινοτικό πλαίσιο δεν είναι δεδομένο, πρέπει να έχουμε διεκδικήσεις υπέρ των μεσογειακών προϊόντων, για τη μεσογειακή οικογενειακή εκμετάλλευση, για τη μικρή και μεσαία επιχείρηση, για τις ποσοστώσεις γάλακτος οι οποίες είναι πολύ σημαντικές για μια χώρα που θέλει να σπάσει αυτή την τεράστια πίεση, στα ελλείμματα της κτηνοτροφίας. Και θέλει ένα εθνικό σχέδιο, δεν είναι απλή η αγροτική οικονομία. Αν μιλάμε για κάμπους εκεί εντάξει, τα στοιχεία της ανταγωνιστικότητας παίζουν μεγάλο ρόλο. Για δέστε το ανάγλυφο της Ελλάδας, είναι νησιωτικές περιοχές, είναι οι ορεινές περιοχές. Η αγροτική οικονομία συνδέεται με τον τουρισμό, συνδέεται με την εκπαίδευση, συνδέεται με την περιφερειακή ανάπτυξη, συνδέεται με τη διαφύλαξη του τοπίου. Είναι μια σύνθετη δράση και κυρίως δεν θα το αντιμετωπίσουμε με στενά οικονομικούς όρους. Ο αγρότης της Τήνου δεν μπορεί να παράγει τα φασολάκια π ου να είναι ανταγωνιστικά με της Αργεντινής. Θα τον αντιμετωπίσεις αλλιώς. Γιατί έχει περιβαλλοντικό, κοινωνικό και οικονομικό ρόλο.
Τελειώνοντας θέλω να πώς ότι είμαστε μια χώρα ευλογημένη. Έχουμε εύκρατο κλίμα, πάρα πολύ καλές κλιματολογικές συνθήκες, μεγάλη βιοπικοιλότητα, έχουμε μια τεχνογνωσία που μας έρχεται μέσα από αιώνες. Έχει μεγάλη απήχηση η μεσογειακή κουζίνα, η κρητική κουζίνα. Έχουμε δυνατότητα για επώνυμα προϊόντα, για προϊόντα ποιότητας, φτάνει να υπάρχει στήριξη, κατεύθυνση, βοήθεια στον αγροτικό πληθυσμό και μακάρι η συζήτηση που προκαλέσαμε να συμβάλει στη διαμόρφωση αυτού που θεωρούμε ιδιαίτερα σημαντικό, δηλαδή ένα στρατηγικό πρόγραμμα για την ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας και της περιφερειακής ανάπτυξης.
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS