Αγαπημένες μας συντρόφισσες είναι χρήσιμη και επίκαιρη η πρωτοβουλία που πήρε το τμήμα γυναικών του ΣΥΝ να οργανώσει αυτή τη σύσκεψη για τις προτεραιότητες της πάλης του κόμματός μας για τα δικαιώματα των γυναικών, για την ισότητα των φύλων, για την αποτελεσματικότερη οργάνωση της δουλειάς μας. Και θέλω να χαιρετήσουμε ιδιαίτερα τη συμμετοχή συντροφισσών που έρχονται από την περιφέρεια.
Είναι πολύ σημαντική η πρωτοβουλία αυτή. Είναι μια αρχή, μια προσπάθεια να παρέμβουμε πιο ουσιαστικά και θέλω να συγχαρώ το τμήμα της ΚΠΕ για αυτή την πρωτοβουλία που πήρε. Είναι μια συνάντηση, μια σύσκεψη, μια ανταλλαγή απόψεων, προβολή προτάσεων για πρωτοβουλίες που μπορεί να πάρει το κόμμα μας για τη δικτύωση των γυναικών πανελλαδικά.
Όπως ξέρετε, το κόμμα μας έχει μια ιστορία πάνω στα θέματα της παρέμβασης στα γυναικεία ζητήματα, και αυτά που απορρέουν από τις ταξικές και κοινωνικοοικονομικές ανισότητες και αυτά που απορρέουν από τη σχέση ανάμεσα στα δύο φύλα. Θεωρούσαμε και θεωρούμε την πάλη για την κοινωνική απελευθέρωση των γυναικών αναπόσπαστο τμήμα της δημοκρατικής πάλης για την κοινωνική αλλαγή, για έναν άλλο κόσμο που πιστεύουμε ότι είναι εφικτός. Αγωνιζόμαστε για την αυτοοργάνωση των γυναικών και τις συλλογικότητές τους, ως έκφραση του πολλαπλού, ριζοσπαστικού, επαναστατικού υποκειμένου της εποχής μας. Στηριζόμαστε στις σοβαρές φεμινιστικές επεξεργασίες που έχουν γίνει για τα θέματα της ισότητας, τα θέματα της συμμετοχής των γυναικών στους θεσμούς, για τα κοινωνικά δικαιώματα, για την εξάλειψη της φτώχειας, την εξάλειψη της κοινωνικής περιθωριοποίησης. Ίσως, θα έπρεπε εδώ να αναφέρουμε σήμερα, μια γυναίκα η οποία πρωτοστάτησε στους παγκόσμιους αγώνες, ιδιαίτερα στις ΗΠΑ, έναν καρπό της δεκαετίας των «θαυμάτων», της δεκαετίας του 1960, με το κίνημα ενάντια στον πόλεμο του Βιετνάμ, με το κίνημα της σεξουαλικής απελευθέρωσης, το κίνημα των «χίπις», η Μπέτυ Φρίνταν, η οποία πέθανε πριν από λίγες μέρες. Το 1963 έγραψε το "Feminine Mystic", και «έπιασε» την αμερικανίδα, αλλά και την παγκόσμια νοικοκυρά, η οποία ήταν κλεισμένη μέσα στο σπίτι, είχε αντίληψη για τα δικά της προβλήματα, αλλά δεν μπορούσε να τα εκφράσει ως ένα μέρος μια μεγάλης συλλογικότητας. Νομίζω ότι αυτή η άσχημη γυναίκα, αλλά μαχητική γυναίκα, η οποία δέχτηκε κριτική από άλλες φεμινίστριες ότι δεν έβαζε τα θέματα -ίσως βάσιμα- της σεξουαλικότητας με τον προωθημένο τρόπο που τα έθεσε -και πριν και μετά από αυτήν- το φεμινιστικό κίνημα, έφερε στο δρόμο, στη μάχη, στη συλλογικότητα, έναν ολόκληρο κόσμο, ο οποίος έσπασε τα μέχρι τότε στερεότυπα του Χόλυγουντ για το ρόλο που πρέπει να παίζει η γυναίκα της εργατικής ή της μεσαίας τάξης.
Πιστεύουμε ότι με βάση αυτές τις παραδόσεις, παγκόσμιες, ευρωπαϊκές και ελληνικές, του φεμινιστικού κινήματος, μπορούμε να στηρίξουμε μια δράση σήμερα, αλλά και να επεξεργαστούμε παραπέρα τις εργασίες μας, στις νέες συνθήκες. Νέες συνθήκες που χαρακτηρίζονται από δύο στοιχεία:
Από τη μια, στοιχεία θετικά: Το γυναικείο ζήτημα έχει αναγνωριστεί ως ένα μεγάλο κοινωνικό, δημοκρατικό πρόβλημα. Ένα ζήτημα θεμελιωδών δημοκρατικών δικαιωμάτων και βιώσιμης ανάπτυξης. Ασχολούνται με αυτό οι διεθνείς οργανισμοί, είχαμε την συνδιάσκεψη στο Πεκίνο, από τον ΟΗΕ, υπάρχει ευρωπαϊκή και εθνική νομοθεσία. Στα συντάγματα μάλιστα, αναγνωρίζονται, όχι μόνο η τυπική ισότητα, αλλά -σε πολλά- και τα λεγόμενα «θετικά μέτρα» όπως οι ποσοστώσεις για την ουσιαστικοποίηση της ισότητας. Παράδειγμα είναι το Σύνταγμά μας, το άρθρο 116, παρ. 2. Για να φτάσουμε σε αυτό το επίπεδο, βέβαια, έγιναν όλες αυτές οι μεγάλες μάχες, από τον 10ο αιώνα. Το καταστάλαγμα είναι ότι καμία κοινωνική ομάδα δεν μπορεί να απελευθερωθεί και να διεκδικήσει τα δίκαια αιτήματά της αν η ίδια δεν αυτοοργανωθεί. Κι� αυτό πρέπει να είναι ένα από τα ζητήματα που θα να μας προβληματίσουν. Με τους αγώνες τους, οι γυναίκες επέβαλαν, σε άλλες χώρες περισσότερο, σε άλλες χώρες λιγότερο, το σύστημα των ποσοστώσεων προκειμένου να διορθωθεί γρήγορα μια τεράστια ανισορροπία στην αντιπροσώπευση των φύλων στα κέντρα αποφάσεων. Ο ΣΥΝ από την ίδρυσή του έσπευσε να υιοθετήσει αυτό το μέτρο. Πρέπει, όμως, εδώ να κάνουμε μια παρατήρηση.
Είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα, κανείς δεν πρέπει να το υποτιμήσει, το να αντιπροσωπεύονται δηλαδή οι γυναίκες στη Βουλή, στα Υπουργεία, στη διοίκηση των συνδικάτων. Αλλά αυτό δεν είναι αρκετό. Να υπάρχουν για παράδειγμα, γυναίκες Υπουργοί Εξωτερικών, κτλ. Το ζήτημα δεν είναι να υπάρχουν «χαλίφισες» στη θέση του «χαλίφη», οι οποίες θα λειτουργούν με τα ίδια στερεότυπα και με τις ίδιες αντιλήψεις ενός προτύπου το οποίο έχει διαμορφωθεί μέσα από μια ανδροκρατική κοινωνία, το οποίο βλέπει, ειδικά σήμερα, στην εποχή του νεοφιλελευθερισμού και της παγκοσμιοποίησης, την παρουσία στην κοινωνία, σαν μια παλαίστρα, όπου ανταγωνίζονται μέχρι τελικής πτώσης οι διάφορες πλευρές, οι διάφορες αντιμαχόμενες δυνάμεις. Η ανάδειξη στα κέντρα αποφάσεων είναι σημαντικό βήμα, αλλά το δεύτερο βήμα θα πρέπει να είναι οι γυναίκες εκεί να λειτουργούν ως «Αντιγόνες» και όχι ως «Κραίοντες». Να αναδεικνύουν αυτό το πρότυπο, το γυναικείο, της αλληλεγγύης, της τροφού, της προστασίας, της συλλογικότητας, σε αντίθεση με αυτό το πρότυπο το οποίο βλέπουμε να κυριαρχεί στις σημερινές συνθήκες, το πρότυπο της μοναχικότητας, του ατομισμού, του ανταγωνισμού, της εξόντωσης του άλλου. Και γι' αυτό θα περίμενε κανείς από μια γυναίκα Υπουργό Εξωτερικών, σε οποιαδήποτε χώρα κι αν βρίσκεται, όταν βγήκε προχθές η απόφαση της τεκμηριωμένης έρευνας του ΟΗΕ, για τις καταπατήσεις στοιχειωδών δικαιωμάτων, για τους άθλιους βασανισμούς, για την επιστροφή στο μεσαίωνα, που γίνεται στο Γκουαντάναμο, αυτή η γυναίκα Υπουργός Εξωτερικών, να αισθανθεί και να λειτουργήσει ως μητέρα, ως αδερφή, ως μάνα και όχι να σιωπά μπροστά σε μια ανδροκρατική αντίληψη του ρεαλισμού και του ότι εμείς πάμε με τους ισχυρούς.
Βλέπουμε, λοιπόν, ότι από τη μια έχουμε θετικά μέτρα, από την άλλη, όμως, βρισκόμαστε μπροστά και σε μια επίθεση, και αυτό είναι το δεύτερο χαρακτηριστικό.
Αυτή τη στιγμή, σε παγκόσμιο, ευρωπαϊκό, αλλά και σε εθνικό επίπεδο, γίνεται μια αντεπανάσταση απέναντι στα δικαιώματα των γυναικών, στα ήδη κεκτημένα γυναικεία δικαιώματα. Υπάρχει η επίθεση η οποία γίνεται στην εργατική οικογένεια, το βάρος της οποίας πέφτει πρώτα και κύρια στις γυναίκες. Έχουμε απελευθέρωση του ωραρίου των καταστημάτων, έχουμε απελευθέρωση των υπερωριών και των ωρών υπερεργασίας, όταν έχουμε το διευθυντικό δικαίωμα, με το οποίο μπορεί το οποιοδήποτε διευθυντικό στέλεχος ή εργοδότης να καθορίζει το πότε, ποιες μέρες, ποιους μήνες, πόσες ώρες θα δουλέψει η γυναίκα, αλλά και ο άντρας, μέσα στο εργοστάσιο και πότε θα είναι στο σπίτι. Ουσιαστικά, έχουμε μια υπονόμευση της εργατικής οικογένειας, για την επιβίωση της οποίας και σε ό,τι αφορά τα παιδιά, σε μεγάλο βαθμό, η ευθύνη ανήκει στη γυναίκα, η οποία δεν μπορεί να ανταποκριθεί, μαζί με το σύζυγο, βέβαια, στα δικαιώματά της. Σε αυτήν την επίθεση πρέπει να αντισταθούμε.
Έχουμε, επίσης, επίθεση ενάντια στη γυναίκα για την ίδια τη συμμετοχή της στη αγορά εργασίας. Υπάρχουν «στρατοί» γυναικών, οι οποίες βρίσκονται εκτός αγοράς εργασίας. Ήμουνα στην Δράμα πριν κάποιες μέρες, και στην 'Αρτα προχθές. Εκεί έχουμε φτάσει τα υψηλότερα επίπεδα που υπάρχουν στην Ευρώπη Ένωση των 15, σε σχέση με την ανεργία των γυναικών και των νέων. Έχει φτάσει σε τέτοιο βαθμό η προσβολή και η άρνηση να καλύψουν στοιχειώδη δικαιώματα των γυναικών, που βλέπουμε τον κ. Κυριακόπουλο του ΣΕΒ και τον Σύνδεσμο Βιομηχανιών Βορείου Ελλάδος, να προτείνουν ουσιαστικά και να ζητούν από την κυβέρνηση οι ελληνίδες εργαζόμενες, αυτές που έχουν μείνει έξω από τα εργοστάσια-φαντάσματα στην Βόρειο Ελλάδα, να είναι μεν ελληνίδες πολίτισες, να έχουν ελληνική ιθαγένεια, αλλά να διέπονται από την νομοθεσία της κυβέρνησης της Βουλγαρίας ή της FYROM. Δηλαδή να εφαρμόζονται σε αυτές μέτρα ειδικά, έξω από τις εθνικές συλλογικές συμβάσεις, μέτρα τα οποία ανταποκρίνονται, ουσιαστικά, στο χαμηλότερο ημερομίσθιο και μηνιαία αμοιβή της εργασίας, που δίνουν οι γειτονικές μας χώρες. Είναι ντροπή αυτό. Είναι απαράδεκτο. Είναι μεγάλη πρόκληση για εμάς αυτές οι γυναίκες, οι οποίες έχουν πεταχτεί από τα εργοστάσια, οι οποίες δε γνωρίζουν που θα στηριχτούν. Γιατί μαζί με αυτή την επίθεση, γίνεται και μια άλλη συντονισμένη προσπάθεια. Αυτός ο κόσμος της δουλειάς, ένας κόσμος με αξιοπρέπεια, που διαμορφώθηκε μέσα από την παράδοση των δεκαετιών της γυναικείας εργασίας που υπάρχει στη Βόρεια Ελλάδα, και σε άλλα μέρη της χώρας μας, θα καταλήξει μέσα στα δίχτυα της ακροδεξιάς; Θα το δεχτούμε ποτέ αυτό; Θα καταλήξει στους απόγονους της οργάνωσης «Καρφίτσα»; Σε μια περιοχή που είναι ποτισμένη με το αίμα του Γρηγόρη Λαμπράκη; Θα το δεχτούμε αυτό;
Και αυτό είναι μια πρόκληση προς το κόμμα. Και θέλουμε τις τοποθετήσεις σας, τις προτάσεις σας, τις διορθώσεις σας για το πως θα μπορούμε να απευθυνθούμε εμείς σε αυτό τον κόσμο. Σε αυτό τον κόσμο που ο Κυριακόπουλος και οι φίλοι του τον βλέπουν ως «call-girl». Το 1980 τον φωνάζουν στο τραπέζι στην Ελλάδα, να τον κεράσουν νοθευμένη σαμπάνια γιατί ήταν χαμηλά τα μεροκάματα στην Ελλάδα. Και ανοίγανε τα εργοστάσια φασόν σε όλη την Βόρεια Ελλάδα και σε άλλα μέρη της χώρας μας, γιατί το μεροκάματο της ελληνίδας εργαζόμενης δεν είχε καμία σχέση με το μεροκάματο της γερμανίδας ή της γαλλίδας εργαζόμενης. Και από το 1990 φωνάζουνε άλλο «call-girl». Φωνάζουν την βουλγάρα, την εργαζόμενη από τη FYROM, από το Κόσοβο, από την Σερβία, γιατί εκεί είναι ευτελή τα μεροκάματα. Έτσι αντιμετωπίζει το μεγάλο κεφάλαιο την εργαζόμενη γυναίκα. Και η αριστερά είναι ένας χώρος που πρέπει να σπάσει τον τοίχο που μας χωρίζει από αυτές τις γυναίκες. Περιμένουμε προτάσεις, κριτικές στο λόγο μας, περιμένουμε υπόδειξη των προβλημάτων ή των φραγμών που μας εμποδίζουν στο να μιλήσουμε σε αυτές τις γυναίκες.
Δεν περιορίζεται, όμως, μόνο σε αυτά τα ζητήματα η επίθεση που γίνεται, η αντεπανάσταση αυτή ενάντια στις γυναίκες. Πιστεύω ότι μεγάλο ρόλο σε αυτά παίζουν μια σειρά Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, που υποτιμούν τη γυναίκα, τη λαϊκή γυναίκα. Ενόψει της σημερινής συζήτησης, έκανα κι εγώ μια περιοδεία χθες στη μεσημεριανή ζώνη των εκπομπών, για να δω τι λένε. Και βλέπω τον ενορχηστρωτή των reality shows, σε μεγάλο κανάλι, να εκθέτει και να γελοιοποιεί δημοσίως μια γυναίκα από δυτικές λαϊκές συνοικίες. Και όλο αυτό σε μια κανιβαλική κατανάλωση των προβλημάτων και σε μια βαθιά υποτίμηση των γυναικών. Νομίζω ότι σε όλα αυτά πρέπει να αντιδράσουμε
Ένα μεγάλο μέτωπο στο οποίο πρέπει να αντιδράσουμε, είναι το μέτωπο των ΜΜΕ. Με στόχο την προστασία της αξιοπρέπειας της γυναίκας. Την ανάδειξη των δικαιωμάτων και των στόχων της. Και θα ήθελα να θυμηθούμε εδώ και να σκεφτούμε μια κοπέλα, γιατί το θέμα των πιέσεων προς τις γυναίκες, σε σχέση με κοινωνικά και άλλα δικαιώματα, δεν είναι μόνο ελληνικό. Μια γυναίκα η οποία λέγεται Αλίσια. Το θέμα της ήρθε στην επικαιρότητα πριν 2-3 μέρες γιατί προσέφυγε στο Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο Στρασβούργο. Είναι μητέρα μονογονεϊκής οικογένειας, με 2 παιδία το 2000, ήταν έγκυος σε τρίτο παιδί, ενώ είχε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό μυωπίας. Όλοι οι γιατροί που τη συμβούλεψαν, της ζήτησαν να προχωρήσει σε άμβλωση γιατί τυχόν κακουχία κατά την εγκυμοσύνη και τη γέννα θα είχε πολύ σοβαρές συνέπειες για την όρασή της. Ο Πολωνικός νόμος δεν της το επέτρεψε. Κάτω από την ασφυκτική επιρροή της εκκλησίας υπάρχει ένας ασφυκτικός νόμος για τις αμβλώσεις στην Πολωνία, με αποτέλεσμα να γίνονται, επισήμως, μόνο 200 αμβλώσεις το χρόνο. Μόνο, μάλιστα, σε εντελώς έκτακτες περιπτώσεις, όπως ο κίνδυνος να γεννηθεί παιδί με σοβαρές ανωμαλίες ή η περίπτωση βιασμού. Προσέφυγε στα Πολωνικά δικαστήρια, τα οποία τελικά τη δικαίωσαν, αλλά οι μαιευτήρες στη Βαρσοσβία αρνήθηκαν να κάνουν την άμβλωση, κάτω από την πίεση της καθολικής εκκλησίας και της κυβέρνησης. Το αποτέλεσμα ήταν, σήμερα, το 2006, να έχει ένα παιδί πέντε ετών και να είναι σχεδόν τυφλή. Ακριβώς, λοιπόν, για να υποστηρίξει αυτό το δικαίωμα που έχουν οι γυναίκες στην επιλογή, και που αμφισβητείται σε μια σειρά από χώρες του κόσμου, από τις ΗΠΑ μέχρι την Ευρώπη, προσέφυγε σήμερα στο Δικαστήριο αυτό.
Ο πόλεμος των πολιτισμών, που ζούμε τώρα και με το θέμα των σκίτσων, δεν είναι μόνο πόλεμος έξω από τα σύνορά μας. Είναι κάποιες χώρες που τα σύνορά τους είναι με τον ένα πολιτισμό και κάποιες χώρες που τα σύνορά τους είναι στον άλλο πολιτισμό. Ο πόλεμος των πολιτισμών γίνεται και μέσα στα σύνορά μας. Ένα, λοιπόν, από τα στοιχεία του πολέμου των πολιτισμών είναι τα δικαιώματα των γυναικών. Και δύο από τα βασικά ζητήματα είναι, από τη μία, τα δικαιώματά τους που σχετίζονται με την αγορά εργασίας και με το ρόλο του κράτους πρόνοιας, και από την άλλη τα δικαιώματα που σχετίζονται με την ελεύθερη επιλογή και την εικόνα της γυναίκας μέσα στην εικονική πραγματικότητα των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης.
Εμείς πρέπει να ανοίξουμε όλα αυτά τα μέτωπα, να πρωτοστατήσουμε σε αυτά τα ζητήματα, να ανοίξουμε την διεθνή συνεργασία, να καταλάβουμε ότι πίσω από τις γυναίκες με την μαντίλα και τον φερετζέ, υπάρχουν οι γυναίκες που αγωνιούν, που ζητάνε μια άλλη ζωή. Δεν μπορούμε να ξεχάσουμε την εκφωνήτρια από τη Σαουδική Αραβία, πως κακοποιήθηκε και παραμορφώθηκε επειδή, για κάποιους, παραβίασε τα ανδροκρατικά πρότυπα. Ως ΣΥΝ έχουμε κάνει βήματα στη συνεργασία αυτή, με το κόμμα «Ευρωπαϊκή Αριστερά» όπου είμαστε σε συμπαράταξη, σε συνεννόηση και διαμόρφωση κοινών στόχων και είχαμε ειδική μέρα συνεδρίασης για τα θέματα των γυναικείου κινήματος. Επίσης, με το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Φόρουμ, όπου μας δίνεται η δυνατότητα σε ευρωπαϊκό επίπεδο να έρθουμε σε επαφή με τα κοινωνικά κινήματα, αλλά και να ανοιχτούμε και να έρθουμε σε επαφή με κινήματα από άλλες περιοχές του πλανήτη, από τις Μουσουλμανικές χώρες, με τα ακραία ιδιότυπα προβλήματα που υπάρχουν, μέχρι και τις χώρες της Λατινικής Αμερικής, με ένα φρέσκο κίνημα γυναικών που προσπαθεί παράλληλα με τις μεγάλες κατακτήσεις που έχουν σε κοινωνικό, οικονομικό και πολιτικό, κυρίως, επίπεδο οι χώρες αυτές, να αναδείξουν και τους δικούς τους στόχους.
Έχετε και έχουμε ωραία και σημαντικά πράγματα να κάνουμε.
Πρέπει μέσα από εδώ να βγει ένα ραντεβού με τις νέες κοπέλες, με τις μετανάστριες, με τις παλιές εργαζόμενες στην κλωστοϋφαντουργία ή στην υπόδηση και σε άλλους κλάδους που σήμερα έχουν «χτυπηθεί». Ένα ραντεβού με τις κοπέλες αυτές με τα πτυχία, τα Μάστερ και τα Διδακτορικά που συνειδητοποιούν στα τριάντα ότι δεν μπορούν να μπουν στην αγορά εργασίας.
Σε όλα αυτά, με μια δικτύωση, μια ανοιχτή συζήτηση, με μια συνάντηση με τους νέους ανθρώπους, ο ΣΥΝ μπορεί να προσφέρει πάρα πολλά.
Εύχομαι καλή επιτυχία στις εργασίες σας.
To Γραφείο Τύπου
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS