Μια διαδικαστική παρατήρηση κατ΄ αρχήν. Από τη συμπολίτευση πολλές φορές προβάλλεται το επιχείρημα ότι δημόσιες επιχειρήσεις πρέπει να ιδιωτικοποιηθούν γιατί ανάμεσα στα άλλα οι εργαζόμενοι πάνε μετά από μια ώρα στη δουλειά τους. Θέλω να πω αρχίσαμε με καθυστέρηση μιάμιση ώρας. Και είναι μια πάγια τακτική αυτή. Νομίζω ότι οι πολιτικοί αρχηγοί εμφανίζονται στα συνέδρια π.χ. του Εconomist ή οπουδήποτε αλλού την ώρα ακριβώς που έχει τεθεί. Και επειδή η Βουλή δεν μπορεί να ιδιωτικοποιηθεί νομίζω ότι είναι σημαντικό να δώσουμε ένα παράδειγμα και στο δημόσιο τομέα και σε όλη την κοινωνία και να αρχίζουμε στην ώρα μας.
Θα΄ θελα πριν μπω στο θέμα ν αναφέρω τη λύπη μας και τον πόνο που έχει νοιώσει όλος ο ελληνικός λαός για το χαμό του αεροπόρου Ηλιάκη και τη συμπαράστασή μας στην οικογένειά του, ξέροντας ότι τα λόγια αυτά είναι δύσκολο να παρηγορήσουν έναν άνθρωπο, ο οποίος για την οικογένειά του έχει χαθεί και το σημαντικό που θα μπορούσαμε να κάνουμε είναι να μην επαναληφθούν τέτοιες καταστάσεις. Να μην έχουμε και άλλα νέα παιδιά χαμένα σ αυτή την κατάσταση εικονικού πολέμου που βρισκόμαστε με την Τουρκία. Διότι μιλάμε για εικονικές αερομαχίες οι οποίες μερικές φορές όπως προχθές έχουν επιπτώσεις όχι στην εικονική αλλά στην ίδια την πραγματικότητα. Και είναι και οι ανθρώπινες ζωές οι οποίες είναι αναντικατάστατες και οι απώλειες πόρων. Διότι με ένα F16 το οποίο έχουμε αγοράσει πανάκριβα από τις ΗΠΑ με λεφτά των ελλήνων φορολογουμένων θα μπορούσαμε, για να έρθουμε στο θέμα, και εκατοντάδες υποτροφίες για μεταπτυχιακά να δώσουμε και σε εκατοντάδες φοιτητές επίδομα στέγασης και σχολεία να κάνουμε.
Γι αυτό εμείς σαν ΣΥΝ πιστεύουμε ότι πρώτον πρέπει να προχωρήσει η Ελλάδα και η Τουρκία σε μια άμεση και σημαντική μείωση των αμοιβαίων εξοπλισμών και δεύτερον να πάρει η κυβέρνηση πρωτοβουλίες προκειμένου να κινητοποιηθεί η διαδικασία για εξεύρεση λύσης στηριγμένη στο Διεθνές Δίκαιο, αξιοποιώντας το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης και σε συνδυασμό με τις διαπραγματεύσεις για την Ευρωπαϊκή ένταξη, οι οποίες δεν θα έπρεπε να προχωρήσουν χωρίς να έχουν αντίκρισμα στη διαδικασία επίλυσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων.
Έρχομαι τώρα στο θέμα που είναι η κατάσταση στα Πανεπιστήμια. 'Ακουσα τις ομιλίες των τριών προηγουμένων ομιλητών. Ακούστηκαν ενδιαφέρουσες απόψεις από τις οποίες με άλλες συμφωνούμε, με τις περισσότερες διαφωνούμε. Νομίζω ότι η εικόνα του Πανεπιστημίου που δόθηκε, περιορίστηκε στις επιπτώσεις που έχει αυτό το Πανεπιστήμιο και η αγορά στα σημαντικά προβλήματα που μπαίνουν σήμερα στις δυνατότητες να συμβάλει στην Ανάπτυξη και χάνουμε ίσως τον πυρήνα και το εκρηκτικό δυναμικό που κρύβει μέσα του το Πανεπιστήμιο.
Το Πανεπιστήμιο δεν είναι κάτι το οποίο απλώς συνδέεται με την αγορά ή το οποίο δίνει προσόντα σε κάποιο νέο, σημαντικό πάρα πολύ αυτό, να αναζητήσει εργασία. Μέσα στην ιστορία μας είναι ένας μεγάλος θεσμός, ο οποίος συνδέεται όχι μόνο με την εκπαίδευση αλλά με τη δημοκρατία, την ανάπτυξη, την πρόοδο τις ελευθερίες. Δεν υπάρχει χώρα και το είδαμε αυτό στο Νεπάλ αυτές τις βδομάδες, που δίνει αγώνα για τη δημοκρατία και τις ελευθερίες απέναντι στις πιο αντίξοες συνθήκες και στα πιο αυταρχικά καθεστώτα, όπου οι φοιτητές να μην έχουν ένα πρωταγωνιστικό ρόλο και όπου πολλές φορές να μην είναι οι πυροδότες μιας μεγαλύτερης λαϊκής κινητοποίησης για τις ελευθερίες και τη δημοκρατία. Στο Κατμαντού απ τις αρχές αυτού του χρόνου μέσα από τα πανεπιστήμιά ξεκίνησε ο μεγάλος αγώνας για να επανέλθει η δημοκρατία στο Νεπάλ. Το είδαμε σε άλλες χώρες, το είδαμε στην Τιεν- Αμέν με τους αγώνες οι οποίοι είναι υποθήκη των φοιτητών που σκοτώθηκαν αγωνιζόμενοι για μια μεγάλη χώρα που θα μπει στο διεθνή καταμερισμό της εργασίας με δημοκρατία όπως και με ελευθερίες. Το είδαμε και στην Ελλάδα, το έχουμε δει παντού. Η γενιά η δική μας που ξεπερνάει τα πενήντα πια, είναι βαφτισμένη, άσχετα αν συμμετείχε ή δεν συμμετείχε όλη η γενιά, με το όνομα ενός κτιρίου στην οδό Πατησίων, του Πολυτεχνείου. Γιατί το Πανεπιστήμιο έπαιξε το ρόλο του να είναι η κοιτίδα των αξιών, των ιδεών, της ελευθερίας και την ίδια στιγμή αυτό να συνδυασθεί με το ριζοσπαστισμό και την «αψηφισιά» απέναντι στον κίνδυνο, που αναλαμβάνει η νεολαία. Επομένως, θα έπρεπε να δούμε όλες τις διαστάσεις του Πανεπιστημίου πριν το βάλουμε στα μέτρα και στα κρεβάτια του Προκρούστη της αποδοτικότητας και της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας. Όλα αυτά έχουν την αξία τους αλλά το Πανεπιστήμιο είναι ένα γέννημα της μάχης της ελευθερίας, των ιδεών και της μόρφωσης απέναντι στον «αποικισμό» που είχε επιβάλει επί αιώνες μέσα στο μεσαίωνα και μέχρι το μεσαίωνα η εξουσία του Πάπα. Το Πανεπιστήμιο γεννήθηκε μαζί με το «Γαλιλέο Γαλιλέι» και μαζί με την τόλμη της ανεξάρτητης άποψης.
Ήταν μια μάχη ενάντια στην πνευματική αποικιοκρατία. Είναι επομένως ο χώρος και η πηγή που εξελίσσεται η ιστορία της ανθρώπινης γνώσης, που σήμερα βρίσκεται σε μια εκρηκτική φάση. Είναι ένα πεδίο ανεμπόδιστης κυκλοφορίας ιδεών, απόψεων, κοσμοθεωριών. Είναι το οχυρό της δημοκρατίας και της ελευθερίας. Απόρθητο οχυρό κι όταν μπαίνουν και τα τανκς και οι χαφιέδες, κανείς δεν μπορεί να σβήσει συνολικά τη φωτιά που υπάρχει μέσα στις ψυχές των νέων, στο πανεπιστήμιο. Είναι ο χώρος σπουδών και εφοδίων για να μπει κανείς στην αγορά εργασίας. Είναι τα καλύτερα χρόνια, είναι τα πανεπιστήμιά μας. Είναι αυτό που λέει ο Διονύσης Σαββόπουλος στη συγκέντρωση της ΕΦΕΕ «μια γιορτή που δεν ξανάδα στη ζωή μου τη μικρή». Όλα αυτά είναι το Πανεπιστήμιο. Μ αυτό το σεβασμό και μ αυτό το δέος οφείλουμε να το αντιμετωπίσουμε. Όχι σαν να αντιμετωπίζουμε μια εταιρία που παράγει γιαούρτια, μπλουζάκια ή παπούτσια.
Το Πανεπιστήμιο έχει μια μεγάλη σημασία και για την ατομική πορεία του καθένα και για τη συνολική πορεία μιας χώρας και για την όλη πορεία του πολιτισμού σ όλο τον κόσμο. Δεν είναι εργαλείο μόνο, είναι αξία καθεαυτή και γι αυτό δεν πρέπει να υποβαθμίζεται και να διαστρεβλώνεται σε μια εργαλειακή λογική. Αυτή τη μάχη για το Πανεπιστήμιο τη βλέπουμε σήμερα στη χώρα μας. Η χώρα μας, η οποία έχει στην ιστορία της, στον γενετικό της κώδικα, τη φοιτητική εποχή του 15%, έχει τη φοιτητική εποχή του 114, έχει τη φοιτητική εποχή της πάλης ενάντια στη Χούντα και σήμερα τη φοιτητική εποχή του άρ. 16. Η μάχη για το αρ. 16, η μάχη για την ταυτότητα και του Πανεπιστημίου και της χώρας μας. Και γι αυτό θέλω να χαιρετίσω τους εκπροσώπους του Δικτύου των Αριστερών Ριζοσπαστικών Σχημάτων που βρίσκονται στα θεωρεία, τους εκπροσώπους της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγου Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού που δίνουν σήμερα μια μεγάλη μάχη, η οποία είναι στην αρχή της. Τα Ύ των σχολών είναι κατειλημμένα σήμερα στην Ελλάδα. Ύ γιατί; Γιατί πυροδοτήσατε αυτή την αντίδραση. Γιατί κλονίζετε τα θεμέλια κατακτήσεων που έχει η δημοκρατία και η ελευθερία στη χώρα μας. Και στηρίζουμε αυτή την προσπάθεια. Στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή πέρα από την κρίση, στην οποία έχει οδηγηθεί κάτω από την ασφυξία, την έλλειψη πόρων και τις πολιτικές παρέμβασης στο Πανεπιστήμιο, αλλά και εσωτερικά προβλήματα του Πανεπιστημίου.
Ασκείται μία επίθεση, η οποία έχει και διεθνείς διαστάσεις και η οποία είναι τρισδιάστατη. Επίθεση στο κοινωνικό κράτος με το οκτάωρο, συλλογικές συμβάσεις, δικαίωμα στην απεργία με την πολιτική επιστράτευση, επίθεση στο δημόσιο χώρο, που το βλέπουμε από την Κολούμπια μέχρι το Γουδί, τις ιδιωτικοποιήσεις ακόμα και κερδοφόρων επιχειρήσεων, όπως είναι το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο και την επίθεση στο Πανεπιστήμιο. Ως ένα στοιχείο αυτού του χώρου του δημοσίου. Κι αν θέλετε αυτή τη διαπλοκή αυτής της επίθεσης που έχει Ευρωπαϊκό και παγκόσμιο χαρακτήρα την είδαμε στη Γαλλία. Οι φοιτητές ήταν εκείνοι οι οποίοι ξεκίνησαν τον αγώνα ενάντια στο συμβόλαιο πρώτης πρόσληψης. Το Πανεπιστήμιο συνδέθηκε στη μάχη για να στηρίξουμε και να διευρύνουμε το κοινωνικό κράτος. Έδωσαν την παρουσία τους, έδωσαν τον τόνο, φύλαξαν τη Σορβόνη, μίλησα στον κόσμο, ενεργοποίησαν τα συνδικάτα, πέτυχαν για πρώτη φορά το συντονισμό των συνδικάτων της Γαλλίας σ ένα τόσο μεγάλο ζήτημα και έριξαν το μύθο της απολίτικης, ικανοποιημένης, συντηρητικής, αδιάφορης νεολαίας, της νεολαίας που είναι μπροστά στην τηλεόραση και μπροστά στη Γιουροβίζιον και έδειξαν ότι η νεολαία δεν χάνεται. Είναι παρούσα στις κρίσιμες στιγμές, στους κρίσιμους αγώνες, όπως για το άρ. 16 και το δημόσιο πανεπιστήμιο.
Πιστεύουμε ότι οι τάσεις αυτές αμφισβήτησης του δημόσιου πανεπιστήμιου και η υποταγής του σ έναν νεοεποικισμό της επιχείρησης, έφυγε η θρησκεία κι έρχεται η επιχείρηση σήμερα, στον αιώνα μας, στον 21ο αιώνα, στηρίζονται στην επίλυση με ιδιοτελή τρόπο πραγματικών προβλημάτων. Είναι πραγματικά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η πανεπιστημιακή εκπαίδευση. Η αντίφαση ανάμεσα σ έναν μεγάλο πληθυσμό φοιτητών και στην αδυναμία του δημόσιου πανεπιστήμιου, οργανωτικά και διαχειριστικά και προγραμματικά να ανταποκριθεί. Η κοινωνία της ανεργίας, του διαδίκτυου και η μετάδοση της γνώσης σε όλες τις πλευρές. Η σημασία της ανταλλαγής εμπειριών και του συντονισμού και της συνεργασίας σε διεθνές επίπεδο. Πραγματικά προβλήματα όλα αυτά, αλλά σε παγκόσμιο επίπεδο, αλλά και σε ευρωπαϊκό και σε ελληνικό, στα προβλήματα που είναι υπαρκτά οι λύσεις είναι ιδιοτελείς και αντιδραστικές και τα κανάλια είναι πολλαπλά και τα χουμε δει και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τα βλέπουμε κι εδώ. Είναι οι αποφάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, οι οποίες υποβαθμίζουν την εκπαίδευση ως μία παροχή υπηρεσιών και προβλέπουν μέχρι το 2010 την απελευθέρωση της Ανώτατης Παιδείας, σ αυτά προσαρμοσμένη. Είναι η ευρωπαϊκή διαδικασία της Μπολόνια, ένας εξωκοινοτικός, διακυβερνητικός συντονισμός. Και είναι εξωκοινοτικός, όχι για κανέναν άλλο λόγο, γιατί δεν το θέλει η Ε.Ε. , αλλά γιατί δεν είναι στην αρμοδιότητα της Ε.Ε. τα ζητήματα εκπαίδευσης. Ουσιαστικά στο όνομα της εξασφάλισης ευλυγισίας και δυνατοτήτων ανεύρεσης θέσεων εργασίας να υποβαθμιστούν τα πανεπιστήμια σε μηχανισμό κατάρτισης και παραγωγή μαζικά «απασχολήσιμων», με μηδενικά, βέβαια, τις περισσότερες φορές αποτελέσματα, όπου έχει εφαρμοσθεί αυτό το πράγμα. Τις αποφάσεις της Λισσαβόνας, οι οποίες μέσα στα πλαίσια της ανταγωνιστικότητας, ζητάνε ένα τέτοιο πανεπιστήμιο στον τρόπο που λειτουργούν τα κοινοτικά προγράμματα και στη χώρα μας. Στον τρόπο που λειτουργούν! Θα μπορούσε να υπάρχει άλλος τρόπος να αξιοποιούνται από τα Πανεπιστήμια. Γίνεται μία μάχη, υπαρξιακή, ταυτότητας για το Πανεπιστήμιο. Αν το Πανεπιστήμιο θα είναι αυτοτελές, ανεξάρτητο, χώρος ιδεών, χώρος αξιών ή αν θα προσδεθεί στις ιδιωτικές επιχειρήσεις.
Προσέξτε ένα απόσπασμα που θέλω να σας διαβάσω από ένα βιβλίο που εκδόθηκε στην Ελλάδα το 2005. «Οι υπουργοί Παιδείας 33 ευρωπαϊκών χωρών ανανέωσαν τη δέσμευσή τους για έναρξη εφαρμογής στο χώρο των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων του συστήματος των δύο κύκλων σπουδών μέχρι το 2005, έτσι ώστε να υλοποιηθεί η βασική τομή της διακήρύξης της Μπολόνια, γνωστής ως κατά Μπολόνια Ευαγγέλιο, το οποίο παρουσιάστηκε το σωτήριο έτος 1999. Η Ευρώπη εγκαταλείπει επομένως την καλή παραδοσιακή ποιότητα των Πανεπιστημιακών της σπουδών και τις μετασχηματίζει με εξαίρεση ολίγων κέντρων αριστείας, τα οποία χρηματοδοτούνται ικανοποιητικά και αδιαφορούν πλήρως για τη Μπολόνια των πληβείων, σ ένα πολυκατάστημα, Super Market, προμηθευτή μαζικών και φθηνών επιφανειακών και βραχυπρόθεσμων προσεγγίσεων στις επιστήμες, την τεχνολογία και τις εφαρμογές» Αυτό το απόσπασμα που είναι και ο πυρήνας της σκέψης είναι από ένα βιβλίο που εκδόθηκε το 2005 «Ελληνική Παιδεία» από τις εκδόσεις Gutenberg, σ. 28, το οποίο έχει γράψει ο συνάδελφός σας στο Υπουργικό Συμβούλιο ο κ. Θεμιστοκλής Ξανθόπουλος, προς τιμήν του. και οποίος δεν ξεκινάει ούτε από μία δογματική αντίληψη αριστερή, φαίνεται σε ποιο χώρο ανήκει, ξεκινάει όμως από τις εμπειρίες και τον πόνο, τα βιώματα και τους προβληματισμούς που έχει μέσα στο χώρο του Πολυτεχνείου, στο οποίο έχει διατελέσει και πρύτανης. Θα έλεγα να δώσετε αυτό το βιβλίο για αυτομόρφωση στην Υπουργό και στους δύο υφυπουργούς Παιδείας που βλέπω εδώ. Όλη θα βγαίναμε ωφελημένοι αν το διαβάζαμε, όπως έκανα εγώ πριν έρθω εδώ.
Σ αυτή τη μάχη θα ήθελα να αναφέρω τα συμπεράσματα από άλλες χώρες, όπως τα ανέπτυξε, - επίκαιρο είναι - ο Νόαμ Τσόμσκι, διαπρεπής διανοητής και μαχητής στον τομέα των δικαιωμάτων, στην παρουσία του προχθές στην Κρήτη, που έφθασε , ειρωνικά, να νοσταλγεί την εποχή που το Πανεπιστήμιο χρηματοδοτούσε το Πεντάγωνο, γιατί λέει δεν μας βάζαν όρους, στο κάτω - κάτω. Είχανε λεφτά πολλά μας δίνανε και δεν μας βάζαν όρους. Και λέει ο Τσόμσκι, ο οποίος πηγαίνει στις κατειλημμένες σχολές της Κρήτης, που στο όνομα της μείωσης του κόστους αρχίζουν οι έλεγχοι και οι περιορισμοί που ασφαλώς δεν συμβάλλουν στην ελευθερία και τη δημιουργικότητα που χρειάζεται το επιστημονικό περιβάλλον για να ανθίσει. Εισάγονται απαράδεκτες πρακτικές, όπως χρήση μεταπτυχιακών φοιτητών στη θέση καθηγητών. Οι φοιτητές που τελειώνουν έχουν ένα τεράστιο χρέος και σ΄ όλη τη ζωή τους δεν τους ενδιαφέρει το επιστημονικό αντικείμενο, αλλά πώς θα ξεπληρώσουν το χρέος. Εκεί θα φθάσουμε; Στο Αμερικάνικο μοντέλο; Και μια που αναφέρατε ότι στο Σύνταγμα θα βάλετε την πηγή του Ελληνικού πολιτισμού στην παιδεία μας, θα σας αναφέρω, μια πολύ ενδιαφέρουσα επισήμανση του Σωκράτη, στον Πρωταγόρα, ο οποίος λέει «ουκ επί τέχνη ως δημιουργός εσόμενος, αλλά επί παιδεία ως τον ιδιώτην και ελεύθερον πρέπει.» Λέει δηλαδή ότι η μόρφωση δεν είναι για να μαθαίνει τεχνικές, για να γίνει επαγγελματίας, αλλά να μαθαίνει, να μορφώνεται, «να παιδεύεται», για να γίνει πολίτης και ελεύθερος. Αυτό, αυτή τη σωκρατική ρήση, ανάμεσα στ άλλα, υπερασπίζονται σήμερα διδάσκοντες και διδασκόμενοι. Επομένως το πρώτο ζήτημα που μπαίνει είναι το ζήτημα του δημόσιου χαρακτήρα των ελληνικών πανεπιστημίων και έχετε μια μεγάλη ευθύνη. Δεν θέλουμε να φθάσουμε στο μοντέλο των Ηνωμένων Πολιτειών που οι φοιτητές που προέρχονται από τη βαθμίδα των εισοδημάτων που είναι 50% χαμηλά εισοδήματα, έχουν 10% θέσεις στα Πανεπιστήμια και τα 50% χαμηλά εισοδήματα έχουν 90% θέσεις στα Πανεπιστήμια. Και στα μεγάλα Πανεπιστήμια των ΗΠΑ, τα top Πανεπιστήμια, πληρώνουν δίδακτρα 20.000 ευρώ ετησίως. Και μην μας λέτε για μη κερδοσκοπικά, και το Κολέγιο μη κερδοσκοπική εταιρία είναι στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και πληρώνεις 10.000, ο καθένας που έχει τη δυνατότητα να παρακολουθήσει το Κολέγιο.
Εγώ θα ήθελα να πω και στον Πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, εμείς συμφωνούμε με εκείνους τους φίλους της ΠΑΣΚ που δίνουν τη μάχη σήμερα και ψηφίσανε για τις καταλήψεις και δίνουν τη μάχη για το δημόσιο Πανεπιστήμιο. Θεωρούμε ότι είναι η μεγάλη μάχη που έρχεται και πιστεύουμε ότι δεν θα πρεπε το ΠΑΣΟΚ να είναι στην ίδια όχθη με την Κυβέρνηση και τη Ν.Δ., θα πρεπε να πάρει τη βάρκα και να πάει στην απέναντι όχθη. Και δεν είναι επιχειρήματα, κατά τη γνώμη μας, αυτά που είπατε κε Παπανδρέου, ότι υπάρχουν τα κέντρα ελευθέρων σπουδών που συνεργάζονται με ξένα Πανεπιστήμια και λειτουργούν ανεξέλεγκτα. Συνεργάζονται και υπάρχουνε χάρη σε μία απόφαση του Υπουργείου Εμπορίου την οποία την είχε εγκαινιάσει κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ. Φθάνει να αρθεί αυτή η απόφαση και αίρεται το πρόβλημα. Δεν μπορεί ένα θέμα το οποίο εσείς το δημιουργήσατε και το οποίο όντως είναι ανορθολογικό και όντως λειτουργούν όλα αυτά και όντως δημιουργείται κοινωικό πρόβλημα, για όλα τα παιδιά που έχουν πάει στα Κέντρα Ελευθέρων Σπουδών να το χρησιμοποιείτε ως επιχείρημα για να διαιωνίσουμε και να συνταγματοποιήσουμε την είσοδο του ιδιωτικού κεφαλαίου, των επιχειρήσεων, στο Πανεπιστήμιο. Αλλού πρέπει να ρίξουμε το βάρος, αλλού. Κυρία Υπουργού πριν μιλήσουμε για αξιολόγηση, αυτοαξιολογηθείτε εσείς. Πριν βάλετε τους καθηγητές στα θρανία να που το μάθημά τους, παραβιάζοντας την αυτοτέλεια των Πανεπιστημίων αξιολογηθείτε εσείς. Και πείτε γιατί η Ελλάδα έχει τις χαμηλότερες δημόσιες δαπάνές μέσα στην Ε.Ε.; γιατί ο μέσος όρος δαπανών για την εκπαίδευση στην Ελλάδα είναι 3,5%, ενώ στην Ε.Ε. είναι 5%; Συμπεριλαμβανομένων και των νέων μελών, η χώρα που έχει τις χαμηλότερες δημόσιες δαπάνες για την εκπαίδευση απ όλες τις χώρες της Ε.Ε. είναι η Ελλάδα.
Θυμάται κανείς τη Ρόζα Ιμβριώτη που από το 1965 ζητούσε να μειωθούν οι εξοπλισμοί και να φθάσουν οι δαπάνες για την Παιδεία στο 15% του ελληνικού προϋπολογισμού. Επιβαρύνεται η οικογένεια και δεν έχουμε δωρεάν παιδεία. Επιβαρύνεται και ο γιος της ευκατάστατης οικογένειας που κι αυτός χρειάζεται δωρεάν παιδεία, σαν στοιχείο ανεξαρτησίας απέναντι στους γονείς του. Μην χρησιμοποιείτε αυτό το επιχείρημα ότι οι πλούσιοι θα πληρώσουν. Οι πλούσιοι θα πληρώσουν μέσα από τη φορολογία και από ένα προοδευτικό και αναδιανεμητικό φορολογικό σύστημα. Εκεί θα τους βάλετε να πληρώσουν, αντί να είναι σπόνσορες στη Γιουροβίζιον ή άλλου.
Με την ευκαιρία επειδή αυτή η συζήτηση γίνεται τις μέρες που έχουμε τις Γενικές Εξετάσεις να πούμε ότι απαντήσεις στα θέματα αναζήτησης μιας θέσης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευσης δεν θα δώσει η ιδιωτική πρωτοβουλία μέσα στα Πανεπιστήμια και τα Ιδιωτικά Πανεπιστήμια. Θα την δώσει η αλλαγή αυτού του τραγελαφικού και σκληρού εκπαιδευτικού συστήματος, για την είσοδο στα Πανεπιστήμια, το οποίο μόνο η Ελλάδα έχει στην Ευρώπη, αυτού του παράλογου και άδικου συστήματος. Να αναφέρω το γεγονός, το οποίο γνωρίζετε πολύ καλά, χθες δώσανε τα παιδιά εξετάσεις στο 6ο μάθημα επιλογής, που θα μπορούσε να ήταν τα μαθηματικά ή η βιολογία και ότι ο βαθμός δυσκολίας των προβλημάτων ήταν εντελώς διαφορετικός στο ένα από το άλλο. Στα Μαθηματικά παρουσιάστηκε πολύ ψηλός και στη Βιολογία σχετικά εύκολα θέματα, με συνέπεια ήδη σε μαζική κλίμακα να δημιουργούνται συνθήκες ανισότιμου ανταγωνισμού.
Ας το αφήσουμε αυτό το σύστημα. Έχει αποτύχει. Ότι διόρθωση κι αν του κάνουμε δεν μπορεί να το συνεφέρει. Το κάνει Φρανκενστάιν. Ας προχωρήσουμε στην αποδέσμευση του Λυκείου και στη στήριξη του γνωστικού αντικειμένου του Λυκείου και την ίδια στιγμή ας δώσουμε στο Πανεπιστήμιο τη δυνατότητα να έχουν ελεύθερη πρόσβαση είτε μ ένα προπαρασκευαστικό έτος είτε με διεργασίες που μπορούν να γίνουνε μέσα στο Πανεπιστήμιο σε όλους τους φοιτητές, στηρίζοντας όμως με υποδομές και με κονδύλια τη λειτουργία του ελληνικού πανεπιστημίου.
Αυτές οι μεταρρυθμίσεις σας, αξιολόγηση, εντάξει τον κ. Κυριακόπουλο, το έχετε βάλει στο συμβούλιο της Λυρικής και μπορεί να συμβάλλει ο άνθρωπος, ποιοι θα αξιολογήσουν το Πανεπιστήμιο και με ποια κριτήρια; Από πού κι ως που εξωτερικοί αξιολογητές; Από πού κι ως που κριτήριο να παράγει γι αυτή την αγορά το Πανεπιστήμιο; Εμείς θέλουμε διαφάνεια. Θέλουμε ανοιχτό Πανεπιστήμιο στην κοινωνία. Θέλουμε τα Πανεπιστήμια μέσα από διαδικασίες συγκέντρωσης στοιχείων και δημοσιοποίησής τους να είναι σε επαφή με την κοινωνία, όχι όμως μέσω της αξιολόγησης να υποταχθούν σε άλλες λογικές. Τα ίδια βλέπουμε και σε όλα τα μέτρα που έχετε πάρει, Ινστιτούτο δια βίου μάθησης κλπ και σε μια σειρά μέτρα τα οποία ανέφερε ο Πρωθυπουργός στα πλαίσια του νόμου πλαίσιο. Κι εδώ θα ήθελα να σας καλέσω κα Υπουργέ να μην ρίξετε λάδι στη φωτιά. Αυτή τη στιγμή οδηγείτε σε διάλυση την Ανώτατη Εκπαίδευση. Οδηγείτε σε μία δίκαιη και ισχυρή αντίσταση διδάσκοντες και σπουδαστές. Σας καλούμε να δώσετε σήμερα διαβεβαίωση, έστω για να συμβάλλεται στη διευκόλυνση της κατάστασης, ότι η Κυβέρνηση δεν θα προχωρήσει σε κατάθεση νόμου πλαισίου μέσα στις καλοκαιρινές διακοπές. Δεν θα κάνει το ίδιο που έκανε με το Ινστιτούτο τη δια βίου εκπαίδευσης και με την αξιολόγηση και με άλλα μέτρα, περνώντας λάθρα, την ώρα που είναι κλειστά τα Πανεπιστήμια, σοβαρά νομοθετήματα. Ότι η κυβέρνηση θα εκθέσει τις συγκεκριμένες θέσεις της και θα ζητήσει την τοποθέτηση των πανεπιστημιακών φορέων αφήνοντας ένα μεγάλο χρονικά διάστημα, μήπως μπορέσετε σ ένα βαθμό να κατευνάσετε την κρίση αυτή.
Από κει και πέρα βέβαια είναι σωστές οι αντιδράσεις, και οι αντιδράσεις αυτές δεν στηρίζουν το σημερινό πανεπιστήμιο, που έχει πολλές παθολογίες κι αν ήθελε κάποιος να το στηρίξει δεν το επιτρέπει ο τραγικός θάνατος του συντρόφου μας στους αντιδικτατορικούς αγώνες στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθήνας, του Στέλιου Αλεξανδρόπουλου, ο οποίος επέλεξε τη στράτευση στη γνώση και ο οποίος κράτησε σ αυτό το ίδιο πάθος και εντιμότητα και αγωνιστικότητα που είχε δείξει ως νέος φοιτητής. Ο χαμός του δείχνει ότι μια συστηματική κρίση διαβρώνει τα ελληνικά πανεπιστήμια, που έχει σχέση με ευνοιοκρατία, με ομάδες συμφερόντων, με αυθαίρετες επιλογές, με στοιχεία κατάχρησης οικονομικής και διαφθοράς που έχουν παρουσιαστεί σε ορισμένα πανεπιστήμια, με μετεξέλιξη μεγάλων παρατάξεων σε κλίκες συναλλαγών της ηγεσίας τους, με την απουσία της Εθνικής Φοιτητικής Ένωσης Ελλάδας και φυσικά δίπλα σε σημαντικές σελίδες που γράφουν καθημερινά και σε μια ηρωική προσπάθεια που κάνει το μεγαλύτερο μέρος του διδακτικού προσωπικού.
Αυτό το Πανεπιστήμιο. Αυτή την ιδέα του ελεύθερου δημόσιου αυτοτελούς Πανεπιστημίου πρέπει να υπερασπιστούμε, για μας είναι ένα πρόταγμα με ιστορική καταγωγή και ιστορική προοπτική και ως Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς θα σταθούμε δίπλα στους μεγάλους αγώνες που θα σφραγίσουν, πιστεύω, τους μήνες που έρχονται τη χώρα μας για το δημόσιο χαρακτήρα της Ανώτατης Εκπαίδευσης.
ΔΕΥΤΕΡΟΛΟΓΙΑ
Το πρώτο σημείο που θέλω να θέσω κα Πρόεδρε, είναι η μη παρουσία του κ. Πρωθυπουργού στις συνεδριάσεις της Βουλής έχει σαν αποτέλεσμα συζητήσεις οι οποίες έχουν ένα σοβαρότατο αντικείμενο να γίνονται κουρελού. Να μπαίνουν μια σειρά ζητήματα που θέλουν Πρωθυπουργική απάντηση. Εγώ θα μείνω στο θέμα, απλώς κωδικά θα πω, ότι μιας και θίχτηκε το θέμα της αγοράς της Finansbank, είτε να μη γίνει η αγορά, είτε και σε κάθε περίπτωση αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της Εθνικής να διασφαλισθεί ότι δεν θα γίνει εις βάρος του ευρύτερου δημοσίου χώρου και ότι οι αδιάθετες μετοχές των ταμείων θα έρθουν στα χέρια του ελληνικού δημοσίου. Και αν θέλει ο κ. Πρωθυπουργός, για να μην κάνω ερώτηση για την άλλη εβδομάδα και αν έχει περισσότερο χρόνο ας απαντήσει στο ζήτημα το ότι η κυβέρνηση έχει έλθει σε σύγκρουση με τη δικαιοσύνη για το θέμα της απαγωγής των Πακιστανών. Και περιμένουμε μια απάντηση. Το δεύτερο θέμα που θέλω να θέσω και μένω στα ζητήματα της Ανώτατης Εκπαίδευσης είναι ότι περιμένω μια απάντηση από τον κ. Πρωθυπουργό, δεν την πήρα στην δευτερολογία, ελπίζω να τριτολογήσει και να πάρουμε μια απάντηση. Ότι η κυβέρνηση δεν θα φέρει κατά τη διάρκεια του θερινού τμήματος της Βουλής και κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού που δεν λειτουργούν τα πανεπιστήμια προτάσεις αλλαγής του νόμου πλαισίου όπως έκανε πέρυσι με τα ν/δια για τη δια βίου εκπαίδευση, ή για την αξιολόγηση ή για άλλα ζητήματα. Αφορά στον Καταστατικό Χάρτη λειτουργίας των ΑΕΙ, ξέρουμε ότι σήμερα τα Ύ των σχολών είναι κατειλημμένες από τους φοιτητές ξέρουμε ότι η Πανελλήνια Ομοσπονδία Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού δικαιολογημένα κάνει προωθημένες κινητοποιήσεις, ανακοίνωσε απεργία διαρκείας. Αν δεν θέλει η κυβέρνηση να ρίξει λάδι στη φωτιά θα πρέπει σήμερα να αναλάβει αυτή τη δέσμευση ο Πρωθυπουργός ότι αναθεωρήσεις στο Καταστατικό Χάρτη των Πανεπιστημίων δεν μπορούν να γίνουν παρά μονάχα μέσα από την Ολομέλεια της Βουλής και όχι μέσα στο καλοκαιρινό τμήμα γιατί είναι πολλά και βασικά ζητήματα τα οποία δεν καλύπτονται από τις γενικές αναφορές για διαφάνεια, άμιλλα τις οποίες έκανε ο Πρωθυπουργός ως στοιχεία της νέας παρέμβασης στο νόμο πλαίσιο.
Το τρίτο σημείο που θα ήθελα να αναφέρω επειδή αναφέρθηκε η κα Υπουργός είναι τα ζητήματα αξιολόγησης. Η αξιολόγηση αυτή είναι αύτή είναι συγκεκριμένα φορτισμένη και είναι ενταγμένη σε μια γενικότερη παρέμβαση που υπάρχει από τη γενική συμφωνία για τις υπηρεσίες για το εμπόριο στις υπηρεσίες από τις διαδικασίες της Μπολώνια κλπ. δηλαδή της προσαρμογής των πανεπιστημίων μονόπλευρα και αποκλειστικά στην παραγωγή απασχολίσιμων και την προώθηση αυτής της ευλύγιστης δήθεν σχέσης μεταξύ της αγοράς εργασίας και πανεπιστημίου. Στη σχέση τελικά πανεπιστημίου με τις προδιαγραφές που βάζει η ιδιωτική επιχείρηση. Και αυτή η αξιολόγηση πολύ περισσότερο που παίρνει ένα χαρακτήρα εξωτερικό στο πανεπιστήμιο δεν τη δεχόμαστε με κανένα τρόπο, είναι μέσα στα πλαίσια αυτής της φιλοσοφίας. Εμείς ζητάμε πανεπιστήμιο ανοικτό στην κοινωνία. Ζητάμε πανεπιστήμιο διαφανές. Ζητάμε πανεπιστήμιο, νομίζω ότι και οι ίδιοι οι πανεπιστημιακοί το ζητάνε αυτό, που θα δίνει όλα τα στοιχεία για τον τρόπο που οργανώνει τα μαθήματα, για το καθηγητικό προσωπικό, για την ένταξη των αποφοίτων στην αγορά της εργασίας, για την ποιότητα της έρευνας. Όλα αυτά τα ζητήματα τα οποία μπορεί να τα αυτοοργανώσει και να καλύπτονται από μια σειρά στατιστικά στοιχεία και παρατηρήσεις τις οποίες μπορεί το ίδιο το πανεπιστήμιο μέσα στα πλαίσια του σεβασμού και της στήριξης της αυτοτέλειάς του να κρατήσει.
Το τέταρτο σημείο που θέλω να αναφέρω είναι διάφορες αλλαγές όπως για παράδειγμα το χρονικό όριο που είπατε για να πάρει κανείς το πτυχίο στις προπτυχιακές σπουδές, στις σπουδές της πρώτης βαθμίδας. Ρωτήστε τον εαυτό σας με την ιδιότητά σας ως ψυχιάτρου, όχι με την ιδιότητά σας ως στελέχους της ΝΔ, αν θα πρέπει εσείς η οποία καταλαβαίνετε πολύ περισσότερο από όλους εμάς τις σημαίνει εφηβεία, τι σημαίνει φεύγω από το σπίτι, τι συμβολικό χαρακτήρα έχει το παίρνω πτυχίο και μπαίνω μόνος μου μέσα στη ζωή, πόσα παιδιά δυσκολεύονται να κάνουν αυτό το βήμα. Πόση στήριξη πρέπει να έχουν από την πολιτεία και από το πανεπιστήμιο από φορείς που μπορούσαν να λειτουργήσουν και θα μπορούσε να βγει μια απόφαση «αποφασίζουμε και διατάζουμε» εάν έχασε δύο χρόνια είσαι εκτός ανώτατης εκπαίδευσης και πόσους αξιόλογους επιστήμονες θα είχαμε απολέσει αν αυτοί που χάσανε μία τάξη στο λύκειο ή δύο χρόνια στο πανεπιστήμιο δεν είχαν πάρει το πτυχίο τους και δε συμμετείχαν στην επιστημονική και κοινωνική ζωή. Απαντήστε με την επιστημονική σας ιδιότητα. Και πιστεύω ότι θα φθάσετε σε εντελώς διαφορετικά συμπεράσματα.
Το πέμπτο σημείο που θέλω να αναφέρω έχει σχέση με την αγορά εργασίας και τον ισχυρισμό ότι τα πανεπιστήμια φταίνε για το ότι δεν απασχολούνται πτυχιούχοι. Ότι φταίει η ποιότητα των σπουδών και τα επαγγελματικά προσόντα που πήραν. Προς θεού, έλεος. Στην Ελλάδα έχουμε ανεργία πτυχιούχων ένα νέο φαινόμενο που μαζί με την Ιταλία είναι το διπλάσιο από της Ευρωπαϊκής Ένωσης 12% απέναντι στο 6% της Ε.Ε. και η ανεργία αυτών των πτυχιούχων που πολλοί από τους οποίους έρχονται με μάστερ και διδακτορικά από χώρες και από προωθημένα πανεπιστήμια του εξωτερικού, δεν οφείλεται στο ότι δεν είναι καλά τα προσόντα τους, οφείλεται στο ότι θέλουμε ένα μοντέλο φτηνής εργασίας το οποίο θα ανταγωνιστεί τη γειτονική μας Βουλγαρία και τη γειτονική μας Ρουμανία. Και το θέμα δεν είναι να προσαρμοστεί το πανεπιστήμιο στην αγορά, η αγορά να προσαρμοστεί στο πανεπιστήμιο και να επιδιώξουμε και να κινήσουμε τις δυνάμεις εκείνες για ένα μοντέλο ανάπτυξης που θα στηρίζεται στην υψηλή ποιότητα εργασίας, στην τεχνολογία, στην έρευνα που θα μπορεί να απορροφήσει και τους μεταπτυχιακούς του Πολυτεχνείου και τους μεταπτυχιακούς του εξωτερικού, και τους μεταπτυχιακούς της Κρήτης, και όλων των πανεπιστημίων.
Το έκτο σημείο που θα ήθελα να θέσω έχει σχέση με αυτό το επιχείρημα το πρωτοφανές που άκουσα και από τα δύο κόμματα και που αφορά τα κέντρα ελευθέρων σπουδών. Και από εσάς το άκουσα κύριε υπουργέ και δεν το περίμενα. Που λένε ότι έχουμε τα κέντρα ελευθέρων σπουδών που συνεργάζονται με ξένα πανεπιστήμια και ότι δεν μπορούμε καθόλου να επέμβουμε. Ερωτηματικό. Γιατί δεν μπορούμε να επέμβουμε, γιατί θα πρέπει για να μπει μία τάξη να συνταγματοποιήσουμε τα ιδιωτικά πανεπιστήμια; Μα σας το είπα και σας το ξαναλέω εάν λειτουργούνε αυτά τα υβρίδια ιδιωτικών επιχειρήσεων με ξένα πανεπιστήμια προσανατολισμένα στην εισροή από τρίτες χώρες χωρίς δικούς τους θεσμούς και αξιόπιστες δυνάμεις στον Πανεπιστημιακό χώρο, είναι γιατί τους έχει δώσει άδεια ο Υπουργός Εμπορίου. Μόλις άρει την άδεια, κε Σιούφα εσείς μπορείτε να παίξετε μεγάλο ρόλο, το ρόλο που δεν έπαιξε ο κ. Χρυσοχοϊδης παλιά, ως υπουργός Ανάπτυξης και Εμπορίου, να άρετε την άδεια στα διάφορα ΚΕΣ που συνεργάζονται με ξένα πανεπιστήμια. Το πρόβλημα έτσι εξαφανίζεται και ουδέν ευρωπαϊκό δικαστήριο, μπορεί να παρέμβει και δεν έχουμε καμία υποχρέωση απέναντι στην Ε.Ε. να λειτουργούν αυτά διότι ο κανόνας της επικουρικότητας δίνει τη δυνατότητα, σήμερα τουλάχιστον, μέχρι να χουμε καινούργιο ευρωσύνταγμα. Κάθε χώρα να είναι αυτή που δίνει άδειες σε οποιοδήποτε εκπαιδευτικό ίδρυμα από νηπιαγωγείο μέχρι ίδρυμα που παρέχει μεταπτυχιακά.
Τέλος για να τελειώσω με το βασικό ζήτημα αυτή τη στιγμή είμαστε σε μία μεγάλη πάλη όχι στα κρατικά πανεπιστήμια, αλλά στο δημόσιο χαρακτήρα, δηλαδή σε πανεπιστήμια που ανήκουν στον κοινωνικό δημόσιο χώρο. Είναι νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, έχουν αυτονομία, έχουν αυτοτέλεια έχουν ελευθερία στη δράση τους. Δεν είναι κάποιοι υποταγμένοι σε εντολές οι οποίες δίνονται από την κρατική εξουσία. Θα κρατήσουμε αυτό το δημόσιο χαρακτήρα ή θα παραδώσουμε την ανώτατη παιδεία στην Ιδιωτική Επιχείρηση; Βήματα έχουν γίνει γι αυτό, έχουν γίνει πολύ πιο έντονα στους άλλους βαθμούς εκπαίδευσης. Έχουν γίνει και γίνονται με την υποχρηματοδότηση, με την προσαρμογή των πανεπιστημίων στις ανάγκες της λεγόμενης αγοράς, κατά το πρότυπο της Θατσερικής μεταρρύθμισης, που έφθασε τελικά σήμερα στην Μεγάλη Βρετανία να μην έχουμε Υπουργείο Παιδείας να χουμε Υπουργείο Education and Skills, υπουργείο εκπαίδευσης και δεξιοτήτων και κατάρτισης ουσιαστικά. Η κορυφαία μάχη όμως θα είναι σχετικά με το άρθρο 16. Είμαστε στον πρόλογο κε Πρωθυπουργέ, εγώ πιστεύω ότι στη Θεσσαλονίκή θα γεμίσει από μαθητές, φοιτητές, σπουδαστές που θα δώσουν τη μάχη. Το αρ. 16 θα βρει τη θέση του δίπλα στο 15%. Κανείς δεν θα μπορέσει να σταματήσει αυτό το ποτάμι και καλώ την αξιωματική αντιπολίτευση αν πιστεύει ότι πρέπει να υπάρχει άρνήση της δεξιάς πολιτικής της Ν.Δ. να μην είναι στην απέναντι όχθη. Να μην είναι σιωπηλή και αμήχανη. Μπορούμε να το σταματήσουμε αυτό, μπορούμε να διαφυλάξουμε το δημόσιο χαρακτήρα της δημόσιας παιδείας, αλλιώς για να τελειώσω πάλι μ ένα στίχο από το τραγούδι της ΕΦΕΕ, «η πλατεία θα είναι γεμάτη από το νόημα που χει κάτι από τις φωτιές».
Το Γραφείο Τύπου του Συνασπισμού
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS