- Έχετε ασκήσει κι εσείς κριτική στην κυβέρνηση ότι δεν έχει πάρει την παραμικρή πρωτοβουλία για το θέμα της εισβολής του Ισραήλ στο Λίβανο και την κρίση στην περιοχή. Ο κ. Βαρβιτσιώτης απαντώντας, στην εκπομπή μας, σε αυτή την κριτική, μας είπε κάτι απλό. Τι νόημα, δηλαδή, θα έχει μια τέτοια πρωτοβουλία από τη χώρα μας, όταν είναι καταδικασμένη να αποτύχει.
Ακριβώς αυτό το νόημα έχει. Ότι, δηλαδή, προβάλει και μια άλλη εναλλακτική πολιτική, και μέσα στο χώρο της Ε.Ε., σε σχέση με τα ζητήματα γύρω από τη μεγάλη κρίση που έχουμε σήμερα στη Μέση Ανατολή. Δεν είναι τυχαίο, μάλιστα, ότι μια σειρά κυβερνήσεων δέχονται σφοδρότατη κριτική για τη στάση τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι από χθες έχει αρχίσει στη Μεγάλη Βρετανία μια έντονη κριτική προς τον Τ. Μπλαιρ για τη μέχρι σήμερα στάση του στο θέμα.
- Από την κοινή γνώμη, όμως.
Όχι μόνο από την κοινή γνώμη. Και από μέλη της κοινοβουλευτικής του ομάδας αλλά και από μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου. Με αυτή την έννοια, ήταν μια σημαντική δυνατότητα για την Ελλάδα, που έπρεπε να την ασκήσει, δεδομένου ότι εκτός από χώρα-μέλος της Ε.Ε. είμαστε και μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Δε λέω ότι δεν έγινε τίποτε από πλευράς μας. Συμβάλλαμε κι εμείς στην απομάκρυνση των προνομιούχων, αν θέλετε, προσφύγων, όσων , κυρίως, έχουν ευρωπαϊκή καταγωγή. Αλλά μένει πίσω ένας ολόκληρος πληθυσμός, κάτω από τις βόμβες του Ισραήλ και το θάνατο που σπέρνουν τα Ισραηλινά αεροπλάνα.
- Χθες προεδρεύσατε στη Συνέντευξη Τύπου του κόμματος "Ευρωπαϊκή Αριστερά". Μεταξύ άλλων εναντιωθήκατε στο ενδεχόμενο εγκατάστασης δύναμης του ΝΑΤΟ στην περιοχή. Όταν το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ δεν πρόκειται να στείλει ειρηνευτική δύναμη, μετά το βέτο των ΗΠΑ, μια δύναμη του ΝΑΤΟ γιατί είναι αρνητικό να εγκατασταθεί στην περιοχή;
Οι δυνάμεις αυτές εγκαθίστανται εκεί όπου επιβάλλονται οι ΝΑΤΟικές επιλογές. Αυτό είδαμε και στην υπόθεση των Βαλκανίων και το βλέπουμε πάλι σήμερα, με ακραίο τρόπο, στο Αφγανιστάν αλλά και στο Ιράκ. Είναι οι βασικές δυνάμεις της Ατλαντικής συμμαχίας.
Η δική μας αντίληψη για μια διεθνή δύναμη είναι διαφορετική. Θέλουμε, πρώτον, τη διεθνή δύναμη μόνο στα πλαίσια μιας προώθησης μιας ουσιαστικής λύσης. Και η ουσιαστική λύση δεν είναι ο καθορισμός των συνόρων Ισραήλ-Λιβάνου. Είναι η συνολική επίλυση του Παλαιστινιακού, με ανεξάρτητη Παλαιστίνη και ένα Ισραήλ ασφαλές, στα σύνορα, όμως, προ του 1967.
Δεύτερον, τη θέλουμε σαν ένα μηχανισμό σταθεροποίησης αυτής της λύσης, και όχι μηχανισμό, επαναλαμβάνω, προώθησης των ΝΑΤΟικών επιλογών. Είμαστε κάθετα αντίθετοι σε μια επιλογή ΝΑΤΟικής παρουσίας στα σύνορα του Λιβάνου.
- Η εκτίμηση σας για το μέχρι που μπορεί να φτάσει αυτή η ιστορία;
Υπάρχουν, ανοιχτές, πολλές δυνατότητες. Για παράδειγμα, να συνεχίσει αυτή τη σφαγή το Ισραήλ ή να επιτύχει μια λύση η οποία θα είναι εις βάρος του Λιβάνου και της εδαφικής του ακεραιότητας. Η ουσία είναι, όμως, ότι θα έχουμε μια συνεχή έκφραση αυτών των προβλημάτων, είτε θα είναι στο Λίβανο, είτε θα είναι στη Συρία, είτε θα είναι μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης, είτε οπουδήποτε αλλού. Η μόνη δυνατότητα - και εκεί έπρεπε να συμβάλλει η χώρα μας- είναι να αναδειχθεί το Παλαιστινιακό πρόβλημα και η ανάγκη μιας λύσης, όχι όμως με τον τρόπο που το κάνει σήμερα το Ισραήλ. Κάνουν δηλαδή μονομερή αποχώρηση από τα εδάφη που κατέχουν. Αποχωρεί από εκεί που θέλει και όχι από εκεί που δεν θέλει. Είναι σαν να μας λέει η Τουρκία, "κοιτάτε να δείτε, θα λύσω εγώ το πρόβλημα του Αιγαίου, αφού δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε με την Ελλάδα. Δεν λέω ότι είναι το μισό Αιγαίο δικό μου, πάρτε εσείς Ρόδο και Κάλυμνο, αλλά θα κρατήσω την Κω και θα πάρω και τη Λήμνο".
Είναι άγρια αυτά που γίνονται και πρέπει να σταματήσουν. Μόνο η επίλυση του Παλαιστινιακού προβλήματος μπορεί να οδηγήσει σε μια αποφόρτιση της περιοχής αυτής
- Μαζί με τις άλλες δυνάμεις της "Ευρωπαϊκής Αριστεράς" θα επισκεφτείτε την περιοχή, έτσι δεν είναι;
Έχει ήδη αναχωρήσει η αντιπροσωπεία της "Ευρωπαϊκής Αριστεράς", από χθες το βράδυ. Σήμερα ξημερώματα έφτασαν Δαμασκό και τώρα είναι καθοδόν από Δαμασκό προς Βηρυτό. Ακολουθούν, δηλαδή, την αντίθετη πορεία από αυτή του καραβανιού των προσφύγων. Το όλο εγχείρημα γίνεται με πρωτοβουλία του ΣΥΝ. Θέλαμε μια μεγάλη πρωτοβουλία της Αριστεράς. Συμμετέχει, λοιπόν, το Γαλλικό Κομμουνιστικό Κόμμα, η Κομμουνιστική Επανίδρυση Ιταλίας, το κόμμα Δημοκρατικού Σοσιαλισμού -Αριστερά Γερμανίας, το Αριστερό Μπλοκ Πορτογαλίας, το ΑΚΕΛ, ενώ συνοδεύει την αποστολή και βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, που ζήτησε να συμμετάσχει. Με αυτή την πρωτοβουλία θέλουμε να έχουμε μια άμεση ενημέρωση, αλλά και να εκφράσουμε τη συμπαράσταση και τη στήριξή μας στον αγώνα, στις προσπάθειες και στα δεινά του Λιβανικού λαού. Με την επιστροφή της αντιπροσωπείας θέλουμε να γίνει μια μεγάλη καμπάνια η οποία να πιέσει τις Ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ώστε να έχουμε μια "φωνή" της Ευρώπης. Η Ευρώπη να σταματήσει να είναι ένα μαγνητόφωνο που επαναλαμβάνει όσα λένε ο κ. Μπους και η κ. Ράις.
- Και όταν λέτε Ευρώπη, δεν εννοείτε την ηγεσία της Ευρώπης, γιατί αυτή είναι απούσα. Εννοούμε, προφανώς, να κινητοποιηθούν οι λαοί της Ευρώπης, γιατί μόνο από εκεί μπορούμε να δούμε κάτι.
Εννοούμε κινητοποίηση των λαών της Ευρώπης, με την κοινωνία των πολιτών, τα μαζικά κίνημα και τις πολιτικές δυνάμεις, προκειμένου να μετακινηθούν οι κυβερνήσεις της Ευρώπης, οι οποίες μπορούν να επηρεάσουν το διεθνή συσχετισμό και τη διεθνή παρέμβαση στο Λίβανο.
- Σε ότι αφορά την Ε.Ε., η απουσία μιας οποιασδήποτε πρωτοβουλίας απέναντι σε μια τόσο μεγάλη κρίση, που μπορεί να την αποδώσει κανείς; Στην έλλειψη ενός Ευρωπαϊκού Συντάγματος, όπως λένε πολλοί;
Όχι βέβαια. Νομίζω ότι η βασική αιτία είναι οι πολιτικές επιλογές που ασκούν σήμερα οι κυβερνήσεις, ειδικά των μεγάλων χωρών, της Ε.Ε. Για παράδειγμα, στον πόλεμο του Ιράκ, με μια διαφορετική στάση τότε της Γερμανίας, σήμερα με την κυβέρνηση χριστιανοδημοκρατών-σοσιαλδημοκρατών και την προσέγγιση των σοσιαλδημοκρατών σε επιλογές ακόμη πιο δεξιά, αυτό δεν εκφράστηκε. Με τον ίδιο τρόπο, ακόμα και οι τόνοι της Γαλλίας είναι πιο χαμηλοί σε αυτό το ζήτημα. Κατά τη γνώμη μου, δεν είναι τυχαίο ότι όλες αυτές οι πρωτοβουλίες και οι εξελίξεις γίνονται καλοκαίρι. Υπολογίζουν, δηλαδή, στον παράγοντα κινήματα, κοινή γνώμη, πολίτες και προσπαθούν να βρουν εκείνη την εποχή που είναι σε μεγαλύτερη αδυναμία -γιατί είναι μια περίοδος διακοπών, κλειστών πανεπιστημίων-, ώστε να πιάσουν και την Ευρώπη των λαών στον ύπνο.
- Αυτές, όμως, οι πολιτικές των μεγάλων χωρών της Ε.Ε. κατευθύνονται από συμφέροντα...
Θα έλεγα ότι τα πραγματικά συμφέροντα των Ευρωπαϊκών χωρών είναι υπέρ της επίλυσης του Μεσανατολικού. Στη δεκαετία του '80 και σε ένα μεγάλο μέρος της δεκαετίας του '90, ευρωπαϊκές κυβερνήσεις το είχαν κατανοήσει. Και έθεσαν, με μεγάλη διαφοροποίηση από τις ΗΠΑ, την ανάγκη της ύπαρξης του ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους. Δημιούργησαν νέα δεδομένα σε όλους τους παράγοντες επίλυσης του Παλαιστινιακού. Τα συμφέροντα των ευρωπαϊκών χωρών είναι υπέρ της επίλυσης του Παλαιστινιακού και μιας άλλης προσέγγισης και στο Λιβανικό και στο Ιρακινό κ.τ.λ. Αυτό που οδηγεί, κυρίως, τις ευρωπαϊκές χώρες σε αυτή την παράλυση και την αφωνία και το "his master's voice" απέναντι στις ΗΠΑ, είναι οι κεντρικές πολιτικές επιλογές και τα συμφέροντα ορισμένων ισχυρών οικονομικών δυνάμεων, οι οποίες είναι σε πλήρη διαπλοκή με τις κατεστημένες δυνάμεις στις ΗΠΑ.
- Από τη διεθνή διάσκεψη που θα γίνει αύριο στη Ρώμη για το Λίβανο, προσδοκάτε εσείς κάτι;
Προς το παρόν δεν έχουμε ακούσει από κάποια μεγάλη δύναμη, είτα από κάποιους που προέρχονται από τον αραβικό χώρο ή από κάποιους που προέρχονται από τον ευρωπαϊκό ριζοσπαστικό χώρο, διαφορετικές επιλογές από αυτές που έχουν οι ΗΠΑ και το Ισραήλ, και καλύπτουν έτσι, ουσιαστικά, την επιθετικότητα του Ισραήλ και αυτή τη βαθιά, συνεχή και χρόνια πληγή και πηγή εντάσεων. Και δυστυχώς, βλέπουμε ότι οι περισσότερες αραβικές χώρες -τα λεγόμενα "μετριοπαθή καθεστώτα", αντιδημοκρατικά δηλαδή καθεστώτα- είναι τοποτηρητές των συμφερόντων των ΗΠΑ, όπως γίνεται δυστυχώς στην Αίγυπτο, τη Σαουδική Αραβία, τον Κόλπο. Δεν νομίζω, λοιπόν, ότι μπορεί να περιμένει κανείς πολλά σήμερα, με βάση όλα τα δεδομένα που έχουμε. Μακάρι να προκύψει κάτι.
Το Γραφείο Τύπου του Συνασπισμού