15 Δεκεμβρίου 2003
Ομιλία του Προέδρου του Συνασπισμού Ν.Κωνσταντόπουλου στην παρουσίαση του βιβλίου του Γ.Μαλούχου "ΑΞΙΟΣ ΕΣΤΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟ ΣΤΗΝ 21η ΑΠΡΙΛΙΟΥ" για τον Μίκη Θεοδωράκη
«Ο Μίκης Θεοδωράκης καθορίζει την ζωή του εμπράκτως, με αγώνα και όραμα.
Δεν ερμηνεύει ούτε διεκπεραιώνει ρόλους. Ρίχνεται στα γεγονότα, παλεύει τις καταστάσεις, δεν εγκλωβίζεται σε συνθήκες και προσαρμογές.
Ξοδεύει την ύπαρξή του ως διαρκή προσφορά και άσβεστο χρέος, προς το λαό του και την ανθρωπότητα.
Έλληνας αλλά και οικουμενικός. Πολίτης και Καλλιτέχνης. Αγωνιστής και διανοούμενος. Αριστερός κι ελεύθερος, σε εποχές σημαδεμένες από ήττες και ελπίδες, εξάρσεις κι αποτυχίες, τραγωδίες και επιπολαιότητες, αγωνιά πάντα για τα προβλήματα, που κυοφορούν τις εξελίξεις, για τον προσδιορισμό αυτών των εξελίξεων στους νέους καιρούς. Βρίσκεται κοντά στον ελληνικό λαό που πάσχει και πολεμάει την παθολογική νοοτροπία του «αλάθητου» που κυριαρχεί στο πολιτικό και κομματικό σύστημα της χώρας.
Το οδοιπορικό της ζωής του διατρέχει το ιστορικό πεδίο της μεταπολεμικής Ελλάδας και οι κοινωνικές και πολιτικές περιπέτειες γίνονται φλέβες έμπνευσης και δημιουργίας. Συνυφασμένος ο προσωπικός του βίος με τη συλλογική δοκιμασία, έτσι ώστε τα έργα του και οι ημέρες του να είναι σημάδια και σημαίες, καημός και τραγούδι της εθνικής μας ζωής.
Ως πνευματική και πολιτική οντότητα ο Μίκης Θεοδωράκης ξεπροβάλλει μπροστά στα μάτια και τις ψυχές των ελλήνων, όπως το νερό αναπηδάει από τη σχισμή της γης, εκεί που νόμιζες ότι όλα είναι άνυδρα.
Είναι έτοιμος και νέος, πλημμυρισμένος ζωντάνια κι ασυγκράτητος.
Έχει μέσα του ολοζώντανες τις ρίζες της αυτογνωσίας του και πάντα ανοιχτούς τους ορίζοντες των προσδοκιών του.
Η καλλιτεχνική και πολιτική του προσωπικότητα διαμορφώνονται μέσα από μια έντονη και διαρκή, βιωματική σχέση με το ιστορικό και πνευματικό γίγνεσθαι, με το κοινωνικό και πολιτικό γίγνεσθαι, των καιρών του, του κόσμου, της χώρας του.
Η συνείδησή του πάλλεται, αφουγκράζεται, αποθησαυρίζει βιώματα σκληρά, δημιουργεί, συγκρούεται δεν ησυχάζει.
Έτσι παραμένει πάντα νέος. Πάντα επίκαιρος στις στιγμές του αγώνα, της δοκιμασίας και της προσμονής, με το τραγούδι του να αποτελεί το ιστορικό εμβατήριο όλων των γενεών από το 1960 και μετά, με τον καθοριστικό πολιτικό του ρόλο στη δημιουργία των Λαμπράκηδων, να αποτελεί μια από τις πιο ωραίες δημιουργικές εξάρσεις, μια από τις πιο πλούσιες συμβολές στην πολιτική, δημοκρατική και κοινωνική ιστορία της ελληνικής νεολαίας.
Ο Μίκης Θεοδωράκης δεν ταξινομείται ούτε διαμελίζεται. Είναι ενιαία η οντότητά του. Δεν μπορεί να την διασπάσει κανένας κομματισμός, κανένας φανατισμός συγκυρίας, κανένας χρησιμοθηρικός παραταξιασμός.
Είναι ο ποιητής κι αγωνιστής. Ο πολίτης κι ο καλλιτέχνης. Ο αριστερός κι ο εθνικός. Ο δημιουργός κι ο πολιτικός.
Στη δουλειά του συνυπάρχουν και συνομιλούν η ιστορία με την προοπτική, η μουσική με την ποίηση, η ρωμιοσύνη με την ανθρωπότητα, οι λαοί με τα πάθη τους, οι άνθρωποι της καθημερινότητας με τις πνευματικές αξίες, η διαχρονική αριστερά με τις ατελείωτες περιπέτειές της.
Οι δοκιμασίες της αριστεράς και της δημοκρατίας, η συλλογική λαχτάρα για προκοπή κι ελευθερία, οι αλληλουχίες των εποχών και των γεγονότων, είναι ανάσα έμπνευσης και φως δημιουργίας για το Μίκη Θεοδωράκη, που το έργο του και η δράση του είναι ζωντανό κομμάτι ιστορίας, ένα πολύχρωμο τραγούδι που ανεμίζει προς το μέλλον πάντα.
Έχει ξεχωριστή σημασία να τονίσω αυτά τα, κατά την άποψή μου, χαρακτηριστικά του Μίκη Θεοδωράκη.
· Είναι πλήρης κι ολόπλευρη η προσωπικότητά του και ως καλλιτέχνη και ως πολιτικού.
· Είναι διαρκής κι επίμονη η αισιοδοξία του, η προσδοκία του, η αξίωσή του για ένα μέλλον διαφορετικό.
Πολλοί τον αδικούν όταν δήθεν ακριβοδίκαια τον διαμελίζουν σε μεγάλο καλλιτέχνη και σε κακό πολιτικό.
Ο Μίκης Θεοδωράκης είναι αθεράπευτα πολιτικός, αγιάτρευτα αριστερός.
Και το έργο του, η μουσική του επενδύει τη λαχτάρα αυτής της αριστεράς, ως μεγάλης ιστορικής, κοινωνικής και δημοκρατικής παράταξης, που σφράγισε την ελληνική ιστορία, που ενέπνευσε μεγάλα πνευματικά κινήματα, ανέδειξε ιστορικούς δημιουργούς, πρόσφερε απροσμέτρητες κι ανεκτίμητες θυσίες, βασανίστηκε από τραγικά λάθη κι εσωτερικές διαψεύσεις.
Αυτής της αριστεράς που διαμόρφωσε την πνευματική και πολιτική κουλτούρα του ελληνικού λαού ως κοινωνική διεκδίκηση και διαρκή αγώνα για εκδημοκρατισμό του δημοσίου βίου.
Ο Μίκης Θεοδωράκης είναι αθεράπευτα πολιτικός κι αμετανόητα ελεύθερος, αυτόνομος, ανεξάρτητος.
Διεκδικεί το δικαίωμα να είναι ο εαυτός του, τον οποίο, εν τέλει, δεν εκχωρεί σε κανένα μηχανισμό, σε κανένα δογματισμό, σε κανένα φανατισμό.
Ιδιαίτερα σήμερα, που στον κόσμο και στη χώρα μας επικρατεί μια κακή δυναμική, το σύνθετο κι αδιάσπαστο πολιτικό μέγεθος του Μίκη Θεοδωράκη, ακτινοβολεί και συμβολίζει την ανυποχώρητη διεκδίκηση των κοινωνικών αξιών, την συστηματική υπεράσπιση της ειρήνης, της φιλίας και συνύπαρξης των λαών, τη δραματική αναζήτηση ανανέωσης της αριστεράς, ως παράταξης και τρόπο ζωής, απέναντι στο πνευματικό, πατριωτικό και κοινωνικό χρέος.
· Όταν σήμερα επικρατεί η δύναμη των όπλων στη θέση του δικαίου των λαών, όταν επιβάλλεται το δόγμα των προληπτικών δήθεν πολέμων, ο λόγος του Θεοδωράκη υπέρ της ειρήνης, είναι προσφορά στην παγκόσμια αντιπολεμική κινητοποίηση για ένα κόσμο διαφορετικό.
· Όταν τα κοινωνικά δικαιώματα και οι δημοκρατικές εγγυήσεις περιορίζονται, καθώς πάνω από τις κοινωνίες μπαίνουν οι αγορές και πάνω από τους ανθρώπους, τα κέρδη, ο αγώνας του Θεοδωράκη για τα ανθρώπινα, κοινωνικά και πολιτικά δικαιώματα, αποτελεί διεκδίκηση ανθρωπισμού και πολιτισμού για τον 21ο αιώνα.
· Όταν η πολιτική και ο δημόσιος βίος αφυδατώνονται και κυριαρχούνται από βυζαντινισμούς και παραπολιτικά υποπροϊόντα, η πολιτική εγρήγορση και διορατικότητα του Μίκη Θεοδωράκη επαναπολιτικοποιούν το δημόσιο βίο, αποκαθιστούν την πολιτική στον πρωταρχικό της ρόλο, που είναι η παρέμβαση στην πραγματικότητα και η αλλαγή των συσχετισμών της, αντιστέκονται στον εγκλωβισμό σε μια τηλεοπτική δημοκρατία.
· Όταν σήμερα η αριστερά στο πολιτικό σύστημα καταδημαγωγείται για να λεηλατείται, και αμφισβητείται για να περιθωριοποιείται, τότε ο ανανεωτικός, ριζοσπαστικός λόγος του Θεοδωράκη είναι εγερτήριος και διαμορφωτικός λόγος, για την ανασυγκρότηση και τον πρωταγωνιστικό ρόλο της αριστεράς, ως παράταξης δημοκρατικού πλουραλισμού και πνευματικής αναζήτησης.
Η ιστορία και η προοπτική αυτής της μεγάλης κι ανεκτίμητης αριστεράς είναι παρούσες στην αυτοβιογραφία του σημερινού βιβλίου και συνομιλούν με τις σημερινές κι επόμενες γενιές. Έχουμε πολλούς λόγους για να τιμάμε και ευχαριστούμε το Μίκη Θεοδωράκη.»
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS