Skip to main content.
Συνασπισμός της Αριστεράς των Κινημάτων και της Οικολογίας
27/06/2004

Κλείσιμο του Προέδρου του Συνασπισμού Ν.Κωνσταντόπουλου στη Συνεδρίαση της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής

Σύνοδος ΚΠΕ 26-27 Ιουνίου 2004

Θα προσπαθήσω να είμαι όσο γίνεται πιο σύντομος, κάνοντας ορισμένες μόνον επισημάνσεις. Υπάρχουν στιγμές που πρέπει να έχουμε όλοι συναίσθηση της σοβαρότητας των πραγμάτων. Και υπάρχουν στιγμές που πρέπει όλοι να ξέρουμε ότι χρειάζεται συναίσθημα και αγωνία, και λαχτάρα, και πόνος, και κοινή προσπάθεια, για να μην διαμοιράζουμε τα ιμάτιά μας μεταξύ μας. Αυτός ο χώρος, τον οποίον στελεχώνουμε, είναι εκείνος ο οποίος ποτέ δεν θα απογυμνώσει την πολιτική από το συναίσθημα και ποτέ δεν θα θεωρήσει την πολιτική ως μια ψυχρή, απρόσωπη και κοινή τακτοποίηση λογαριασμών. Το λέω αυτό γιατί, πέραν του μεταξύ μας διαλόγου, πρέπει να συμμεριστούμε και εκείνους τους ανθρώπους οι οποίοι αποτελούν την κοινωνική βάση και την αναφορά αυτού του κόμματος. Κάποιες εκατοντάδες χιλιάδες πολιτών επιμένουν να διατυπώνουν τη θέλησή τους ότι στην πολιτική ζωή του 21ου αιώνα για την Ελλάδα χρειάζεται αυτή η ανανεωτική ριζοσπαστική αριστερά, των κινημάτων, της οικολογίας, των δικαιωμάτων, των νέων μορφών αυτοοργάνωσης της κοινωνίας. Και να ξεκαθαρίσουμε μεταξύ μας ότι οι σχέσεις μας με αυτούς τους ανθρώπους δεν είναι σχέσεις οπαδών που στηρίζουν κάποιους εκπροσώπους, είναι σχέσεις συντρόφων. Κατά συνέπεια, δεν μιλάμε στο όνομα εκείνων που μας στηρίζουν, μιλάμε στο όνομα εκείνων με τους οποίους αγωνιούμε και αγωνιζόμαστε όλοι για το σήμερα και για το αύριο.

Και, ανεξάρτητα από τις μεταξύ μας μερικότερες ή σφαιρικότερες προσεγγίσεις, πρέπει να ξέρουμε ότι ο κόσμος του ΣΥΝ, ο ευρύτερος κόσμος, αγωνιά. Έχει συναίσθηση ότι είμαστε σε κρίσιμη στιγμή. Το πρώτο, λοιπόν, το οποίο θα ήθελα επισημαίνοντας να παρατηρήσω είναι να συμμεριστούμε αυτή την αγωνία. Να συναισθανθούμε ότι το σύνολο των πολιτικών πραγμάτων αυτής της χώρας βρίσκεται σε νέο κύκλο και συλλογικά να προετοιμαστούμε ώστε και εμείς να είμαστε εγκαίρως, με διορατικό τρόπο, αξιόπιστο και αποτελεσματικό μέσα σε αυτό τον νέο κύκλο που ανοίγει, όχι για να προσαρμοστούμε, όχι για να αυτοσυντηρούμαστε, αλλά για να είμαστε δύναμη ριζοσπαστικής αμφισβήτησης και προγραμματικής αλλαγής. Θέλω να πω, δηλαδή, ότι πρέπει να δούμε τα θετικά σημεία που κατακτήσαμε μέχρι σήμερα, τη σταθερή πολιτική μας παρουσία, τις μεγάλες πρωτοβουλίες που πήραμε, τις δύσκολες πρωτοβουλίες, τις μεγάλες συγκρούσεις που είχαμε - ξέρετε είναι άλλο πράγμα να συγκρουόμαστε μεταξύ μας και άλλο πράγμα να συγκρουόμαστε με τους μηχανισμούς εξουσίας και τα στερεότυπα του δικομματισμού - τις μεγάλες, λοιπόν, πρωτοβουλίες που πήραμε, τις μεγάλες συγκρούσεις που είχαμε, τις καινούργιες ιδέες που επεξεργαστήκαμε με όποιο τρόπο μπορέσαμε, μη φαντασιωνόμαστε ότι είμαστε κάτι άλλο, είμαστε όλοι όσοι είμαστε εδώ. Και δημιουργήσαμε και καινούργιες ιδέες, και καινούργιες προτάσεις και επίσης πήραμε και πρωτοβουλίες που, όπως εισαγωγικά επεσήμανα, έχουν ιστορική δυναμική. Έχουν ευρύτερη από τη συγκυριακή δυναμική. Το Φόρουμ, το Ευρωπαϊκό Κόμμα της Αριστεράς, η παρουσία μας σε όλους τους χώρους, εκεί όπου πραγματικά διαδραματίζονται όλες οι καινούργιες αναζητήσεις.

Να τα αξιοποιήσουμε αυτά θετικά, μην τα μοιράσουμε μεταξύ μας. Να τα αξιοποιήσουμε, να πατήσουμε πάνω σ� αυτά. Γι αυτά ο κόσμος του ΣΥΝ έκανε προσπάθεια και κατέθεσε αγωνία και λαχτάρα, όχι για να κουβαλάει κανέναν από μας στους ώμους του.

Πρέπει λοιπόν να δούμε αυτά τα θετικά σημεία και να τα αναπτύξουμε πηγαίνοντας προς ένα Συνέδριο κρίσιμο, γιατί είναι κρίσιμη η συγκυρία, γιατί είναι κρίσιμα τα εκλογικά αποτελέσματα, γιατί σε όλη αυτή την περίοδο γίνεται επαναπροσδιορισμός του πολιτικού σκηνικού και γιατί έχουν γίνει μετατοπίσεις που όλοι τις βλέπουμε. Πώς ξεκίνησε η μεταπολίτευση και πώς εκβάλλει η μεταπολίτευση. Ποια εκλογικά αθροίσματα στον ευρύτερο χώρο της αριστεράς υπήρχαν πριν και ποια τώρα, μέσα σε μια δεκαετία. Ποια ηγεμονία κοινωνικών εκλογικών χώρων και ποια τώρα. Αυτά δεν μας αφορούν;

Θα πορευτούμε σαν έτοιμοι από καιρό γνώστες και παντογνώστες, να επαναλάβουμε το καλό εγχειρίδιο ενός καλού κομματικού στελέχους;

Χρειάζεται να ταρακουνηθούμε γιατί ταρακουνιέται ολόκληρη η ελληνική κοινωνία, γιατί αλλάζει η ελληνική κοινωνία. Γιατί μεταλλάσσονται τα πολιτικά στερεότυπα του μοντέλου εξουσίας. Γιατί συντελούνται κοινωνικές ανατροπές βαθύτατες, πολιτισμικές αλλοιώσεις πάρα πολύ έντονες και αρνητικές. Και κυρίως γιατί αλώνεται το δημοκρατικό πρότυπο από νέες εξουσίες οι οποίες επιβάλλουν τη δυναμική τους. Και όχι μόνο επιβάλλουν τη δυναμική τους αλλά επηρεάζουν και τον τρόπο διαμεσολάβησης. Ποιος διαμεσολαβεί περισσότερο στην κοινωνία; Για να απαντήσουμε στο ερώτημα σύντροφοι, με ιδεολογικοπολιτικούς όρους. Τα κόμματα και οι κοινωνικές οργανώσεις ή οι μηχανισμοί των μέσων;

Σε τέτοιο σημείο είμαστε πια ώστε να ανατρέπεται το πρότυπο της πολιτικής συμπεριφοράς. Γι αυτό λοιπόν είναι ανάγκη να αξιοποιήσουμε αυτά τα θετικά. Αναπτύχθηκαν πάρα πολλές σωστές απόψεις. Και να τα αξιοποιήσουμε και με μία, αν θέλετε, εσωτερική βλέψη: Να ξεπεράσουμε τις αδυναμίες μας. Έχουμε πολλές αδυναμίες, ανεπάρκειες. Έχουμε ζητήματα τα οποία πάρα πολλές φορές μας δημιουργούν προβλήματα και εσωτερικής συνεννοήσεις και ενότητας και προς τα έξω αξιόπιστης αποτελεσματικότητας.

Έχουμε διαπιστώσει μέχρι σήμερα ότι βιώσαμε περιόδους αμφισημίας και διγλωσσίας; Και αν δεν το έχουμε διαπιστώσει, και ο καθένας θεωρεί ότι η δική του άποψη ήταν η συνταγή της οδοιπορίας προς την γη της επαγγελίας, επιτρέψτε μου να πιστεύω ότι είναι λαθεμένη, ότι είναι εκτός πραγματικότητας αυτή η στάση.

Έχουμε βιώσει περιόδους αμφισημίας και διγλωσσίας. Πρέπει να την αντιμετωπίσουμε αυτή τη διαπίστωση; Η γνώμη μου είναι ότι πρέπει να την αντιμετωπίσουμε ούτε διοικητικά, ούτε συναισθηματικά, να την αντιμετωπίσουμε με πολιτικές αποσαφηνίσεις, της γραμμής μας, των στόχων μας, της τακτικής μας. Έχουμε μία πολιτική λειτουργία η οποία μας ικανοποιεί; Όχι, κατά γενική ομολογία. Πρέπει να αντιμετωπίσουμε αυτή την μη ικανοποιητική πολιτική λειτουργία. Δεν είναι ότι μας γουστάρει κάθε φορά. Δεν είναι ότι εγώ θεωρώ κάθε φορά αυτό είναι και το άπαν. Δεν είναι «δημοκρατία είναι η λειτουργία των τάσεων αλλά οι τάσεις να μην λειτουργούν ως διαδικασίες σύνθεσης παρά μονάχα ως διαδικασίες αυτοεπιβεβαίωσης. Θα πάμε για να ξεπεράσουμε αυτά τα ζητήματα και να διορθώσουμε τα προβλήματα που έχουν προκύψει. Δεν το ξέρουμε όλοι πως σ� αυτό το σημείο δεν ανταποκριθήκαμε σε δικές μας αποφάσεις; Δεν είχαμε πάρει αποφάσεις για περιφερειακή συγκρότηση του κόμματος; Δεν είχαμε πάρει αποφάσεις για περιφερειακά όργανα, για περιφερειακές συσκέψεις, για αξιοποίηση των μελών, γιατί δεν τα αξιοποιήσαμε. Όχι ότι κάποιος δεν ήθελε να αξιοποιηθούν αλλά διότι η γενικότερη κατάσταση μας δημιούργησε αυτές τις δυσλειτουργίες και τις αδυναμίες. 'Αρα λοιπόν να δούμε τα θετικά σημεία που κατακτήσαμε, να τα αξιοποιήσουμε προς διπλή κατεύθυνση, και προς την ενίσχυση της επικοινωνίας μας προς τα έξω και για την αντιμετώπιση των εσωτερικών μας προβλημάτων. Επιτρέψτε μου να αναφερθώ μονάχα σε μία παρατήρηση. Έχουμε όλοι βιώσει μια τάση αυτομηδενισμού και αυτοενοχοποίησης. Και πρέπει να την αντιμετωπίσουμε με έναν διαφορετικό τρόπο. Να το δούμε αυτό, έχει σχέση και με τη συλλογική μας ψυχολογία. Έχει σχέση και με το κλίμα το εσωτερικό μέσα στα όργανα. Περίπου αν βρεθούμε σε μάι σύσκεψη ευρύτερη στελεχών, το συμπέρασμα που θα βγει είναι ότι ο ΣΥΝ δεν έχει τίποτα. Δεν έχει ούτε πρόγραμμα, ούτε λόγο, ούτε πρόσωπο, ούτε αξιοπιστία, δεν έχει τίποτα. Την ίδια ώρα που δεν έχει τίποτε, την ίδια ώρα φταίει για όλα. Γιατί θριαμβεύει ο δικομματισμός, γιατί ενισχύεται ο δογματισμός, γιατί ανεβαίνει το ΛΑΟΣ, γιατί το ένα γιατί το άλλο. Δεν πάει έτσι. Δεν μπορεί να αυτομηδενιζόμαστε και την ίδια ώρα να φταίμε όλοι για όλα.

Είναι ανάγκη λοιπόν να δούμε με οξύτερο τρόπο τα ζητήματα, πηγαίνοντας προς ένα Συνέδριο τακτικό, καταστατικό, Συνέδριο που έρχεται μετά από το κλείσιμο ενός ολόκληρου πολιτικού κύκλου, για τη νεώτερη ιστορία του τόπου, ένα Συνέδριο που έρχεται σε μία περίοδο που ταυτόχρονα όλοι οι πολιτικοί χώροι κάνουν αποτιμήσεις, εκτιμήσεις, αποσαφηνίσεις και αναζητήσεις. Ακόμη κι αν δεν υπήρχε ως εκκρεμότητα λόγω αυτών των αποφάσεων που πήραμε κατά καιρούς, μετά λόγου γνώσεως τις πήραμε όλοι συλλογικά, θα έπρεπε να πάμε σε ένα τέτοιο Συνέδριο. Πολύ περισσότερο που υπάρχει ως εκκρεμότητα. Κι εδώ νομίζω ότι θα πρέπει να συνεννοηθούμε, πάμε σε ένα Συνέδριο των μελών μας και όχι σε ένα Συνέδριο των εσωκομματικών μηχανισμών. Πάμε σε ένα Συνέδριο των μελών για να μιλήσουν τα μέλη. Δεν χρειάζεται να γίνονται εκκλήσεις. Τα μέλη πρέπει να έχουν την αντιπροσωπευτική παρουσία και τη δυνατότητα να μιλήσουν. Και θα μιλήσουν με αποφασιστικότερο τρόπο όσο καλύτερα προετοιμάσουμε αυτό το Συνέδριο. Πάμε λοιπόν σε ένα Συνέδριο των μελών, σε ένα Συνέδριο Καταστατικό, πάμε σε ένα Συνέδριο για να αποσαφηνίσουμε και για να επιβεβαιώσουμε πολιτικές επιλογές, συνθετικά, πάμε σε ένα Συνέδριο ενότητας και όχι διασπάσεων. Εάν εκτιμάμε ότι μπορεί να υπάρχει αυτό το πλαίσιο και εγώ εκτιμώ ότι υπάρχει και το θέλει ο κόσμος και το θέλει και η πραγματικότητα. Εκεί λοιπόν πρέπει να εξασφαλίσουμε ουσιαστική συμμετοχή, ουσιαστικό διάλογο, προγραμματική αποσαφήνιση, αντιπαράθεση, τα πραγματικά προβλήματα, στο τραπέζι και όχι αυτά που ο καθένας εκτιμά ως ζητήματα που απασχολούν την άποψή του.

Να σας πως έτσι κάτι που εμένα με ανησυχεί. Δεν πρέπει να πάμε σε Συνέδριο όπου η κάθε τάση και άποψη θα επιδιώκει την επιβεβαίωσή της. Ότι όλα τάκανε καλώς μέχρι σήμερα και ότι για όλα φταίνε κάποιοι άλλοι. Πρέπει να πάμε σε ένα Συνέδριο που θα απασχοληθεί με τα πραγματικά προβλήματα που είναι ανοιχτά προβλήματα και δεν είναι κλειστά. Και βεβαίως προεκτείνοντας τις πολιτικές επιλογές που έχουμε κάνει. Πολιτικές επιλογές έναντι του νεοφιλελευθερισμού, πολιτικές επιλογές για το δημοκρατικό σοσιαλισμό, πολιτικές επιλογές για τα νέα κοινωνικά κινήματα, πολιτικές επιλογές για τις στρατηγικές της σταθερότητας και της ασφάλειας, πολιτικές επιλογές έναντι της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης και της αμερικανικής αυτοκρατορίας, πολιτικές επιλογές για τη νέα αντίληψη της πολιτικής όπου συνυπολογίζονται εξ αρχής η οικολογική ποιότητα, η κινηματική διάσταση και ο νέος τύπος ανάπτυξης που σήμερα εξασφαλίζει ισορροπία, ποιότητα, αειφορία και αξιοβίωτη καθημερινότητα για όλους. Αυτά όλα χρειάζονται παραπέρα εμβάθυνση, και πρέπει προς αυτή την κατεύθυνση να συνεισφέρουμε όλοι αποτελεσματικά. 'Αρα λοιπόν και Συνέδριο των μελών, και Συνέδριο προγραμματικής ανάπτυξης και συνέδριο ανανέωσης. Και μακάρι με τη θέληση των μελών να ανανεωθεί το μεγαλύτερο ποσοστό του στελεχικού δυναμικού του κόμματος. Γιατί ενώ όλοι διαπιστώνουμε ότι έχουμε μία έλλειψη μεγάλης ευχέρειας στελεχικής ανανέωσης, αυτό είναι άμεση συνέπεια μιας λαθεμένης πολιτικής στελεχών για την οποία έχουμε ευθύνη όλοι και εγώ βεβαίως. Αλλά μιλώντας σε τέτοιες κρίσιμες στιγμές πρόσωπο με πρόσωπο δεν μπορεί σε κάθε κρίσιμη στιγμή ή σε κάθε μη σημαντικό θέμα να ελλοχεύει πάντοτε η αγωνία της διάσπασης και της δημόσιας διαφοροποίησης. Γιατί αν μπαίνει έτσι διλλημματικά ποιο είναι το πρόταγμα η ενότητα και η συνύπαρξη ή η διάσπαση και η σύγκρουση, δεν είναι τόσο εύκολο και ψυχρό να πεις η διάσπαση και η σύγκρουση και το σκορποχώρι στο όνομα της προσωπικής άποψης και της προσωπικής θέλησης. Και εγώ θέλω να ομολογήσω, όχι με τη διάθεση κάποιας τοποθέτησης ενώπιον κάποιου κριτή, ότι πάρα πολλές στιγμές αναγκάστηκα και ισορροπίες να αναζητήσω, και συνθέσεις να επιδιώξω, και στρογγυλέματα να επιβάλλω στη δική μου άποψη και στις απόψεις των άλλων γιατί μόνο έτσι βήμα-βήμα θα μπορούσαμε επί μια ολόκληρη δεκαετία να υπάρχουμε και να σταθεροποιηθούμε και να μην φυλλορροήσουμε, και να μη μας ρευστοποιήσουνε και να μην μας εμπορευματοποιήσουνε. Είναι τόσο απλό για τις 300.000 των ανθρώπων να υπάρχουν μέσα από τους οδοστρωτήρες του δικομματισμού και των πολλαπλών μηχανισμών της εξουσίας; Αυτοί λοιπόν που αντιστέκονται και επιμένουν δεν το κάνουν για να έχουν ένα περιθώριο βολέματος, το κάνουν γιατί αγωνιούν για το ποια θα είναι η κοινωνία και το ποια θα είναι η δημοκρατία που διαμορφώνεται αύριο. 'Αρα λοιπόν να διασφαλίσουμε αυτό το χαρακτήρα του Συνεδρίου να αξιοποιήσουμε την πείρα μας, να πάμε όλοι με ανοιχτή καρδιά, να πάμε όλοι με συσπειρώσεις και αντιπαραθέσεις και αναμετρήσεις, με απόψεις ανοιχτές, ναι, είναι κατάκτηση ο πλουραλισμός της δημοκρατίας, δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να εκφυλίζεται αυτός ο πλουραλισμός, αυτή είναι δικιά μας κατάκτηση, στρεβλώσεις να τις αντιμετωπίσουμε, όχι αφορισμούς, δεν υπάρχουν αυτή τη στιγμή συνταγές οι οποίες λένε τα κακά στελέχη ή η ένοχη βάση. Πρέπει λοιπόν να προχωρήσουμε προς αυτή την κατεύθυνση με μία ουσιαστική αγωνία και αναζήτηση.

Μια απάντηση στο ερώτημα, στην Ευρώπη και στην Ελλάδα του 21ου αιώνα, είναι δύναμη υπαρκτή η ανανεωτική ριζοσπαστική αριστερά των κινημάτων, της οικολογίας, και των δικτύων για τα δικαιώματα; Εμείς λέμε ναι. Από την άλλη πλευρά η σημερινή κατάσταση σε όλη την Ευρώπη είναι ιδανική, είναι ικανοποιητική, είναι αισιόδοξη; Όχι. Και πρέπει να το αντιμετωπίσουμε ως ένα διπλό συμπέρασμα το οποίο πολλές φορές μπορεί και να συνθλίψει δυνατότητες, ευκαιρίες ή και ανοίγματα που δημιουργούνται στη συγκυρία.

Συντρόφισσες και σύντροφοι εδώ θέλω να τελειώσω.

Μην αρχίζουμε από τώρα τις αντιπαραθέσεις και τις κλειστές προσεγγίσεις στα θέματα. Δεν ξέρω τι έκανε το ρεύμα ή τι έκανε η παρέμβαση ή η ανανεωτική συσπείρωση ή οι πράσινοι και κοκκινοπράσινοι. Είναι τάσεις, ρεύματα ιδεών εντός του ΣΥΝ και δεν υπάρχει ο ΣΥΝ ως χώρο αναγνώρισης αυτών των τάσεων. Και πρέπει να υπάρχουν αυτές οι τάσεις, αλλά με μια διαφορετική αντιμετώπιση του προβλήματος. Όχι εδώ εμείς είπαμε και έχουμε δίκιο και οι άλλοι δεν είπαν και έχουν άδικο, γιατί κανείς δεν έχει το απόλυτο δίκιο και το πλήρες άδικο στη διαμόρφωση μιας δύσκολης δημοκρατικής προσπάθειας ενός χώρου δημοκρατικού σοσιαλισμού που πρέπει να περάσει μέσα από πολλές συμπληγάδες.

Συντρόφισσες και σύντροφοι εγώ, συγχωρήστε μου και πάλι τον τόνο τον προσωπικό, θέλησα εγκαίρως να αποσαφηνίσω την προσωπική μου στάση. Ήθελα να ξέρει το κόμμα εγκαίρως πώς πάμε προς αυτό το Συνέδριο. Δεν με απασχόλησε να σταθμίσω την προσωπική μου θέση κάνοντας ζυμώσεις εσωκομματικές. Δε με απασχόλησε επίσης να αιφνιδιάσω το σώμα του Συνεδρίου την ώρα που αρχίζει το Συνέδριο. Ήθελα να ξέρουν οι σύντροφοι και τα μέλη, συντρόφισσες και σύντροφοι με τους οποίους μοιραστήκαμε βιώματα ζωής, ήθελα να ξέρουν πως θα πάμε, όχι με μένα απέξω, πώς θα πάμε όλοι μαζί. Συλλογικά με αποφάσεις της ΚΠΕ, μέχρι τότε με την εκπροσώπηση του κόμματος από τις υπάρχουσες δομές και από εμένα, αλλά εγκαίρως προετοιμασμένοι όλοι να λύσουμε αυτά τα σοβαρά προβλήματα. Να καταλάβουμε όλοι ότι στο Συνέδριο δεν θα είναι μια από τα ίδια, και ότι θα πρέπει να κάνουμε αποφασιστικές τομές. Και επίσης με πλήρη συναίσθηση ότι ένας ολόκληρος κύκλος δικιάς μου δυνατότητας έκλεισε. Από δω και πέρα θα ήμουνα είτε ένα στοιχείο το οποίο θα επεδίωκε την διατήρησή του είτε ένα στοιχείο το οποίο θα γινόταν αντικείμενο πατροκτονικού σεναρίου-όπως το είπε ο Χάρης (Γολέμης). Δεν είναι αυτά τα ζητήματα. Μεταξύ μας έχουμε πάρα πολλά υπαρξιακά βιώματα τα οποία δημιουργούν μια συντροφική σχέση που δεν είναι ωραίο να την μηδενίζουμε με αντιπαραθέσεις της στιγμής. Ότι πολυτιμότερο έχουμε κατακτήσει στη ζωή μας είναι οι αγώνες γι αυτήν την έρμη αριστερά. Από διαφορετικά βιώματα, με διαφορετικές εμπειρίες, με διαφορετικές συνειδητοποιήσεις, μέσα από συγκρούσεις αλλά και με ένα πολύ αισιόδοξο και με ένα, επιτρέψτε μου να πω, πολύ θετικό κοινό αποτέλεσμα. Υπάρχουμε σύντροφοι και συντρόφισσες με τους ίδιους όρους που υπάρχουν στην Ευρώπη οι αντίστοιχες δυνάμεις, υπάρχουμε εδώ παρά το γεγονός ότι πολλές πλευρές θα ήθελαν να μην υπάρχουμε. Και αυτό είναι που πρέπει να το αξιοποιήσουμε. Ολοκληρώθηκε λοιπόν ένας κύκλος και για το ΣΥΝ, ολοκληρώθηκε ένας κύκλος και για τον Πρόεδρο του ΣΥΝ και είναι επιτακτική η ανάγκη για ανανέωση στις λειτουργίες, στη στελέχωση, ανανέωση ουσιαστική στη μεθοδολογία και στις απόψεις.

Και να πω ένα στοιχείο ανανέωσης: Η σχέση μας με τα κινήματα, και με το συνδικαλιστικό χώρο και με την αυτοδιοίκηση και με τα πολιτικά σχήματα επιβάλλει να μην υπάρχει συσσώρευση θεσμικών εκπροσωπήσεων σε περιορισμένα πρόσωπα. Γιατί ξεκινάω από μια παρατήρηση που ειπώθηκε. «Κάθισε», λέει, ο ΣΥΝ λόγω του ΣΥΡΙΖΑ και κάθισε και το κοινωνικό Φόρουμ. Αυτή είναι η σχέση μας με τα κινήματα; Εξ αντικειμένου δηλαδή αυτό θα προκύπτει κάθε φορά; Αν υπάρχουν προβλήματα στους πολιτικούς φορείς η αντανάκλασή τους θα είναι άμεση στον ευρύτερο κοινωνικό χώρο όπου δημιουργούνται καινούργια υποκείμενα; Όχι. Και πρέπει αυτό να το τελειώσουμε, και στην αυτοδιοίκηση, και στο συνδικαλισμό, και στα κοινωνικά κινήματα και στις συνομοσπονδίες, και στις ενώσεις πολιτών και στις οικολογικές οργανώσεις, όσο γίνεται πιο αυθεντική και άμεση εκπροσώπηση. Και μπορούμε νομίζω να τα καταφέρουμε.

Συντρόφισσες και Σύντροφοι, εγώ θα ήθελα να πάμε σε ένα Συνέδριο με αυτοπεποίθηση, με αισιοδοξία, με αυτογνωσία, να πάμε σε ένα Συνέδριο με πολιτική απόφαση να είμαστε τολμηροί, και προσωπικά θα ήθελα και μέχρι τότε να διαβεβαιώσω, αλλά και μετά στο Συνέδριο με την οποιαδήποτε λειτουργία του κόμματος και μέσα στη Βουλή με την ιδιότητα του βουλευτή, θα ήθελα να διαβεβαιώσω ότι εγώ θεωρώ υποχρέωσή μου, με αίσθημα ευγνωμοσύνης και συντροφικότητας να ευχαριστήσω και όλους όσους δημιούργησαν αυτή την κοινή προσπάθεια, και όλους όσους μας ταλαιπώρησαν από κοινού όλους μαζί, μέχρις ότου καταλάβουμε όλοι μαζί ότι πρέπει να προχωρήσουμε με διαφορετικό τρόπο.

Διδαχτήκαμε μέσα από μια δεκαετία, διδαχτήκαμε πάρα πολλά και νομίζω ότι είμαστε πιο πλούσιοι όλοι, και σε συναίσθημα και σε συντροφικότητα και σε αισιοδοξία για το μέλλον. Σας ευχαριστώ.