05/11/2002

Συνέντευξη του Προέδρου του Συνασπισμού στη ΝΕΤ

5 Νοεμβρίου 2002

Συνέντευξη του Προέδρου του Συνασπισμού στη ΝΕΤ (δημοσιογράφος: Κ.ΑΡΒΑΝΙΤΗΣ)

Για τις εξελίξεις στην Τουρκία

Ν.ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Εκείνο που χρειάζεται είναι να εξασφαλίσουμε τις προϋποθέσεις για ειρηνική συμβίωση των δύο λαών, για καλή γειτονία των δύο χωρών. 'Οσο υπάρχει κόσμος, όσο υπάρχει αυτός ο πλανήτης δίπλα-δίπλα θάμαστε. Και να πούμε πολύ απλά και συγκεκριμένα: το μέλλον και των δύο χωρών δεν είναι ούτε η θεοκρατία, ούτε η δικτατορία, ούτε η στρατοκρατία. Είναι η δημοκρατία με ειρήνη και συμφιλίωση ανάμεσα στις δύο χώρες

Είμαστε από τον ΣΥΝ το μόνο κόμμα στην Ελλάδα που έχει κάνει επίσημη πολιτική επίσκεψη στην Τουρκία το 1999. Και θυμόμουνα, παρακολουθώντας τα αποτελέσματα των εκλογών, αυτό που μου είπε ένα διαπρεπής Τούρκος πολιτικός και διαπρεπής δημοσιογράφος. Δες, μου λέει, ότι έχεις να δεις, γιατί στις επόμενες εκλογές πολλά απ' αυτά που βλέπεις σήμερα δεν θα υπάρχουν. Γιατί φαινόταν ότι πια υπήρχε μια βαθιά κοινωνική κρίση, με ορατά ρήγματα. Μια βαθιά πολιτική κρίση με ορατούς εκφυλισμούς. Και μια βαθιά οικονομική κρίση με δυσβάσταχτα βάρη, φορτωμένα στον τουρκικό λαό.

Κ.ΑΡΒΑΝΙΤΗΣ: Θέλω να σας θέσω την εξαφάνιση της Αριστεράς στην Τουρκία...

Ν.ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ:  Κατ' αρχήν να θέσουμε δύο ζητήματα τα οποία είναι πολιτικά ενδιαφέροντα. 'Εχουμε το 45% του τουρκικού λαού που δεν εκπροσωπείται, που είναι εκτός Βουλής. 'Εχουμε μόνο δύο κόμματα στη Βουλή. Αυτό είναι ένα δημοκρατικό έλλειμμα ορατό, αποτέλεσμα ενός εκλογικού νόμου που έγινε από τον Εβρέν και από τον Οζάλ προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ο εκλογικός νόμος ως μοχλός για να διαμορφώσει το επιθυμητό τότε δικομματικό σύστημα.

Το δεύτερο είναι ότι, ενώ υπάρχει πολύ μεγάλη κοινωνική κρίση, πολύ μεγάλη οικονομική κρίση και κρίση θεσμών, διαφθορά, συναλλαγή, αναξιοπιστία, έχουμε πολυδιάσπαση των δυνάμεων της κοινωνικής και πολιτικής Αριστεράς και μη εκπροσώπησή της στη Βουλή.

Η πορεία προς το μέλλον είναι ακόμη σε μια μεταβατική περίοδο. Ξέρετε ότι άλλαξε το σκηνικό, σαρώθηκαν υπαρκτές δομές στη διακυβέρνηση της χώρας, αλλά το μέλλον της Τουρκίας απαιτεί πολλά πράγματα. Ποιος θα είναι ο ρόλος του στρατού, ποιος θα είναι ο εκδημοκρατισμός, πώς θα ενισχυθεί η πορεία προς την Ευρώπη.

Το συμφέρον της Ελλάδας είναι μια σταθερή Τουρκία με ευρωπαϊκό προσανατολισμό, με διευρυμένη δημοκρατία, με εξασφαλισμένη κοινωνική συνοχή. Μια Τουρκία η οποία να μην διατηρεί δομές ούτε θεοκρατικού χαρακτήρα, ούτε μιλιταριστικού χαρακτήρα, αλλά να επιδιώκει δομές εκδημοκρατισμού.

Νομίζω ότι η Ελλάδα στα πλαίσια της Ε.Ε. πρέπει με σύνεση να συμβάλει έτσι ώστε να στηριχτεί η πορεία της Τουρκίας προς τη δημοκρατία, προς την κοινωνική προστασία και την κοινωνική δικαιοσύνη, η πορεία της Τουρκίας προς ένα σύγχρονο μοντέλο οργάνωσης του κράτους και της διακυβέρνησης της χώρας που να μην εμφανίζει αυτά τα ανορθόδοξα που εμφανίζονται σήμερα με κηδεμόνα τον στρατό, με διαλυμένο τον πολιτικό ιστό και με διασπασμένο τον κοινωνικό ιστό.

Για το Κυπριακό

Ν.ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ:  Το Κυπριακό είναι στην πιο κρίσιμη, στην πιο ευαίσθητη, στην πιο λεπτή περίοδο της διαδρομής του.
Οι συνθήκες είναι διαφορετικές, το διεθνές περιβάλλον είναι επίσης διαφορετικό.
Για μένα είναι επίφοβο το διεθνές περιβάλλον. Εκείνο το οποίο χρειάζεται τούτη την ώρα είναι να πούμε επίσης ότι το πρόβλημα της Κύπρου είναι διεθνές πρόβλημα εισβολής και κατοχής. Η Κύπρος κατά έναν τρόπο, υποκριτικό για τη διεθνή κοινότητα, εξαιρέθηκε διαρκώς από τα δεδομένα του ΟΗΕ, δεν εφαρμόστηκαν οι αποφάσεις.
'Εχουμε από τη μια πλευρά την προτεραιότητα της ένταξης της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ε.Ε. κι από την άλλη την εκκρεμότητα του Κυπριακού.
Εγώ θα πω, είναι επιβεβλημένη, αρεστή, αποτελεί προτεραιότητα η ένταξη, αλλά να προσέξουμε μήπως πάμε σε μια επιθυμητή και αρεστή ένταξη και σε μία μη αρεστή λύση. Επομένως, πρέπει η ένταξη να είναι απρόσκοπτη, χωρίς προαπαιτούμενο, έμμεσο ή άμεσο.

Επίσης να γίνει σαφές ότι αυτό που εμείς υποστηρίζουμε και το υποστηρίζουν και κυπριακές δυνάμεις, η δίκαιη λύση του Κυπριακού πρέπει να είναι και βιώσιμη λύση. Πρέπει να είναι και λειτουργική λύση. Δίκαιη και βιώσιμη λύση, λειτουργική λύση μπορεί να είναι η διζωνική, δικοινοτική Ομοσπονδία, με μια κρατική οντότητα, με μια διεθνή εκπροσώπηση και με εξασφάλιση της συνύπαρξης των δύο κοινοτήτων σε όλα τα επίπεδα: διοικητικό, κυβερνητικό και πολιτικό.

Και η διζωνική, δικοινοτική Ομοσπονδία είναι υποχώρηση συμβιβασμού από πλευράς των ελληνοκυπρίων και κατ'' ακολουθίαν και της Ελλάδας. Εκείνο που χρειάζεται είναι το περιεχόμενο της λύσης να εξασφαλίζει τη λειτουργικότητα και τη βιωσιμότητα. Να μπορεί να λειτουργήσει αυτό το πράγμα. Να μην είναι ένα ανύπαρκτο κράτος, ούτε ένα σκιώδες κράτος το οποίο μόνο για τη γραφειοκρατία της Ε..Ε θα έχει έναν εκπρόσωπο...
Μιλάμε για ανεξάρτητο κράτος. Για ένα κράτος, για μία κρατική οντότητα στην οποία πρόκειται να συνυπάρχουν...
Σήμερα λοιπόν που μιλάμε θα πρέπει το σχέδιο λύσης να μην παγιώνει διχοτόμηση. Θα πρέπει το σχέδιο λύσης να είναι δίκαιο. Και να προσεγγίσουν κι οι δυο πλευρές προς κάποιες δίκαιες ρυθμίσεις.

Θα πρέπει το σχέδιο λύσης να εξασφαλίζει λειτουργικότητα. Και το σχέδιο λύσης τελεί βεβαίως υπό την αποδοχή των ελληνοκυπρίων. Οι ελληνοκύπριοι έχουν τον πρώτο ρόλο.
Επειδή όλα αυτά τα σχέδια λύσης θα περάσουν μέσα από δημοψήφισμα, δεν θέλω το οποιοδήποτε δημοψήφισμα, είτε στην Κύπρο είτε στην Ελλάδα, να προκαλέσει διχαστικές αντιπαραθέσεις.
Σας το λέω ευθέως, η κυβέρνηση οφείλει να μιλήσει ανοιχτά με τα κόμματα και να πει περί τίνος πρόκειται.
Θα βρεθούμε μπροστά, σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, σε πιεστικές συνθήκες, ενδεχομένως στην ανάγκη να πάρουμε κρίσιμες αποφάσεις. Εάν όλα αυτά πάνε μέχρι την Κοπεγχάγη ή αν διαρκέσουν από την Κοπεγχάγη μέχρι τον Απρίλη του 2003, μιλάμε στην πρώτη περίπτωση για λίγες μέρες και στην άλλη περίπτωση για λίγους μήνες.

Χρειάζεται προετοιμασία. Χρειάζεται ενημέρωση. Χρειάζεται διαμόρφωση ενός καλού κλίματος. Γιατί, να μην ξαναρχίσουμε τα ίδια. Με λάβαρα και με συλλαλητήρια, με εθνοπροδότες και εθνοσωτήρες, με εθνάρχες και με εθνικιστές... Ο πατριωτισμός είναι άλλο πράγμα, εντελώς διαφορετικό από όλους αυτούς που περιμένουν στη γωνία το πρώτο στραβοπάτημα σε θέμα εξωτερικής πολιτικής για να αρχίσουν να αλαλάζουν.

Κ.ΑΡΒΑΝΙΤΗΣ: Εδώ παίξανε στις δημοτικές εκλογές... γιατί να μην παίξουν σ' ένα μεγαλύτερο παιχνίδι, πιο σημαντικό...

Ν.ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Η Ελλάδα του 21ου αιώνα καλό είναι να κλείνει πληγές και να μην ξύνει πληγές. Και να τις κλείνει με εθνική ομοψυχία, με αξιοπρέπεια πολιτική, με δημοκρατική διαφάνεια και με κοινωνική στήριξη, με εξασφάλιση κι όχι διακινδύνευση εθνικών συμφερόντων.

Για συνεργασία ΠΑΣΟΚ - ΣΥΝ

Ν.ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Την καλύτερη απάντηση την έδωσε η ομόφωνη απόφαση της ΚΠΕ του ΣΥΝ. Ένα κόμμα της σύγχρονης δημοκρατικής Αριστεράς των κοινωνικών κινημάτων και της οικολογίας είπε ότι στην Ελλάδα του 21ου αιώνα ο πλουραλισμός της δημοκρατίας και της κοινωνίας δεν ταυτίζεται με τον γιγαντισμό του δικομματισμού. Και είπε ακόμα ο ΣΥΝ ότι, αν η κυβερνητική πολιτική έχει τρύπες δεν πρόκειται να κλείσει τις τρύπες της κυβερνητικής πολιτικής.

Για τις σχέσεις ΣΥΝ- ΚΚΕ

Ν.ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Δυστυχώς η κα Παπαρήγα φαίνεται ότι δεν έχει βγάλει κανένα συμπέρασμα από τις δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές και επιμένει σε αυτήν τη διχαστική της τακτική στον χώρο της Αριστεράς. Εξακολουθεί να θεωρεί ως βασικό αντίπαλό της η κα Παπαρήγα τον ΣΥΝ και την ΚΕΔΑ. Επιδίδεται στην κατασυκοφάντηση των θέσεων μας. Θα σας πω π.χ., αυτό που διαβάζω σήμερα στον "Ριζοσπάστη". Λέει ότι είπαμε εμείς χθες στην ΚΠΕ "Σας αγαπάμε, αλλά δεν σας παντρευόμαστε, προς το παρόν". Εμείς είπαμε ακριβώς άλλα πράγματα.

Εμείς βέβαια δεν πρόκειται να παρακολουθήσουμε αυτήν την λογική και τακτική. Δεν πρόκειται να σταθούμε σε αυτό το κλίμα. Για μας, για τον ΣΥΝ αντίπαλος είναι ο δικομματισμός και όχι το ΚΚΕ.

Και μάλιστα, θα έλεγα κάτι πάρα πολύ συγκεκριμένο: Θα πρότεινα στην κα Παπαρήγα να κάτσουμε σε ένα τραπέζι και να δούμε πού διαφωνούμε, πού συμφωνούμε, πού μπορούμε να αναπτύξουμε κοινή δράση. Θα σας αναφέρω ένα συγκεκριμένο παράδειγμα. Φεύγω μεθαύριο για την Φλωρεντία. Θα είμαι μαζί με άλλους ηγέτες αριστερών κομμάτων της Ευρώπης στο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Φόρουμ. Εκεί όπου μαζεύονται τα κόμματα της Αριστεράς, οι κοινωνικές οργανώσεις, οι οικολογικές ενώσεις πολιτών, για να αντιμετωπίσουμε με πολιτικές, κοινές δραστηριότητες τα φαινόμενα του νεοφιλελευθερισμού που προκαλούν τις μεγάλες αναστατώσεις σε όλες τις κοινωνίες.

Παράδειγμα συγκεκριμένο: Γιατί η ελληνική Αριστερά στο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Φόρουμ να είναι διασπασμένη, διχασμένη; Γιατί να μην έχουμε μία κοινή παρουσία; Στο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Φόρουμ είναι όλα τα κόμματα της ευρωπαϊκής Αριστεράς και όλες οι κοινωνικές οργανώσεις της Οικολογίας και των Δικαιωμάτων.

Λέω, λοιπόν, ορίστε ας πάει η ελληνική Αριστερά ενωμένη στο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Φόρουμ. Και κυρίως ας δουλέψουμε και για τη δημιουργία του Ελληνικού Κοινωνικού Φόρουμ από κοινού, γιατί ο νεοφιλελευθερισμός είναι κοινός αντίπαλος.