14 Απριλίου 2003
Συνέντευξη Τύπου του Προέδρου του Συνασπισμού εν όψει της Συνόδου Κορυφής της Ε.Ε.
Ν.ΒΟΥΤΣΗΣ: Το θέμα μας είναι η επικείμενη μεθαύριο στη χώρα μας διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο Νίκος Κωνσταντόπουλος, ο Πρόεδρος του Συνασπισμού, θα εισηγηθεί τις θέσεις του κόμματος γι αυτά τα θέματα. Ο Αλέκος Αλαβάνος, ευρωβουλευτής του κόμματος, ο Νίκος Χουντής από την Πολιτική Γραμματεία υπεύθυνος για την εξωτερική πολιτική, θα είναι επίσης στη διάθεσή σας στη διάρκεια των ερωτο-απαντήσεων. Ευχαριστούμε.
Ν.ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Κυρίες και κύριοι, να σας ευχαριστήσω και εγώ για την παρουσία μας. Να μου επιτρέψετε ξεκινώντας αυτή τη συζήτηση μαζί σας, να αναφερθώ σ αυτό το τραγικό δυστύχημα που συγκλονίζει ολόκληρη την χώρα. Όλοι νιώθουμε συγκλονισμό και συντριβή για το νέο φόρο αίματος και τις τραγικές θυσίες ζωής στο μινώταυρο της αβελτηρίας της πολιτείας και της ανευθυνότητας ορισμένων πολιτών.
Δεν είναι αυτή η Ελλάδα, δεν πρέπει να είναι αυτή η Ελλάδα, όπου οι συνεχείς τραγωδίες δείχνουν αιτίες, ευθύνες και υπευθύνους, αλλά ποτέ δεν φτάνει ο έλεγχος μέχρι το κόκαλο, γιατί περισσεύουν τα λόγια και ξεθυμαίνουν οι ευαισθησίες.
Στην Ελλάδα του 2003, μετά από τρία Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης δεν είναι παραδεκτό να γίνεται νεκροταφείο αθώων το οδικό δίκτυο της χώρα. Τέτοιες ανθρωποθυσίες δείχνουν, ότι δεν φταιει ο κακός καιρός, ο κακός δρόμος, ούτε η κακιά στιγμή. Ας καταλάβει η πολιτεία, η κυβέρνηση, ας καταλάβουμε όλοι, η κοινωνία, οι πολίτες ότι δεν πάει άλλο έτσι, με απροστάτευτη και διαλυμένη την καθημερινότητα της ζωής μας.
Στους τραγικούς γονείς, στους φίλους και συγγενείς, στους συμμαθητές και καθηγητές των αδικοχαμένων, ο Συνασπισμός συμπαρίσταται ομόψυχα και εύχεται κουράγιο. Κουράγιο ψυχής για να ξεπεράσουν αυτή την τραγική δοκιμασία με την οποία ποτέ δεν θα συμφιλιωθούν στη ζωή τους.
Να συζητήσουμε το θέμα της σημερινής μας συνάντησης. Η υπογραφή της Συνθήκης Προσχώρησης των 10 νέων μελών αποτελεί σημαντικό βήμα για την πορεία της Ενωμένης Ευρώπης. Χαιρετίζουμε την ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και πιστεύουμε ότι μπορεί να συμβάλλει στη δίκαιη και βιώσιμη λύση του πολιτικού προβλήματος της Κύπρου.
Η δραματική διεθνής συγκυρία μέσα στην οποία ολοκληρώνεται μεθαύριο η διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις 10 νέες χώρες προσδίδει στην υπογραφή της πράξης Προσχώρησης ιδιαίτερη ιστορική σημασία και ταυτόχρονα θέτει τα μεγάλα διλήμματα με τα οποία βρίσκεται αντιμέτωπη η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η Ευρώπη των 25 χωρών και των ακόμη περισσότερων αύριο με την προοπτική ένταξής και των υπολοίπων Βαλκανικών χωρών και γιατί όχι και της Ρωσίας μπορεί να είναι μια μεγάλη δύναμη στο σύγχρονο κόσμο. Για να γίνει όμως αυτό πρέπει η σημερινή Ευρωπαϊκή Ένωση με τη συνεννόηση των λαών της να προχωρήσει στην πολιτική της ενοποίηση, στην κοινή εξωτερική πολιτική και την κοινή αμυντική πολιτική, πρέπει να προχωρήσει στην πολιτική και αμυντική χειραφέτησή της από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής.
Όμως η πολιτική ενοποίηση της Ευρώπης, η διεύρυνση στις 25 χώρες μπορεί να αποτελέσει και τη διαδικασία για την περαιτέρω πολιτική ενδυνάμωση της Ευρώπης ή και τη διαδικασία για την περαιτέρω αποδυνάμωση, γιατί δεν είναι ο μόνος δρόμος. Γι αυτό ακριβώς με την υπογραφή της Πράξης Προσχώρησης μεθαύριο ανοίγει μια κρίσιμη περίοδος για την Ευρωπαϊκή Ένωση με καθοριστικούς σταθμούς την ολοκλήρωση των εργασιών της Συντακτικής Συνέλευσης για το μέλλον της Ευρώπης και την Διακυβερνητική Διάσκεψη του επόμενου χρόνου.
Γι αυτή την κρίσιμη περίοδο οι θέσεις του Συνασπισμού είναι σαφείς. Εμείς υποστηρίζουμε ότι πρέπει να ενισχυθεί η διαδικασία πολιτικής ενοποίησης της Ευρώπης με δημοκρατία, κοινωνική συνοχή και οικολογική προστασία. Να καταστεί η Ευρώπη παράγοντας ειρήνης, ασφάλειας, αλλά και συνεργασίας στο διεθνές πλαίσιο.
Θεωρούμε βασικό στοιχείο της πολιτικής ενοποίησης της Ευρώπης τη διαμόρφωση κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής για την άμυνα με βάση συγκεκριμένες αρχές που διέπουν το Διεθνές Δίκαιο. Προϋπόθεση για μια τέτοια εξέλιξη αποτελεί η χειραφέτηση από τον ευρωατλαντισμό και τους μηχανισμούς του ΝΑΤΟ, όπως επιβεβαίωσαν οι πρόσφατες δραματικές εξελίξεις.
Υποστηρίζουμε πρωτοβουλίες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μια συνεργασία αμυντικού χαρακτήρα που θα κινείται στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου και θα ενισχύει το ρόλο των Διεθνών Οργανισμών. Δεν θεωρούμε, ότι μια τέτοια αμυντική συνεργασία σημαίνει υποχρεωτική ένταση των εξοπλιστικών ανταγωνισμών ή ενίσχυση της στρατικοποίησης της Ενωμένης Ευρώπης.
Πιστεύουμε στη συγκρότηση ενός ευρωπαϊκού συστήματος ασφάλειας και συνεργασίας που θα διαμορφώνεται σε συνεργασία της Ενωμένης Ευρώπης, της Ρωσίας και άλλων γειτονικών χωρών της Μεσογείου.
Απορρίπτουμε τη λογική μιας Ενωμένης Ευρώπης που, σε ανταγωνισμό με τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, θα επιβάλλει ή θα συμμετέχει σε στρατιωτικές επεμβάσεις τύπου Ιράκ και σε βάρος των Τρίτων Χωρών που θα θεωρούνται εν δυνάμει απειλή για τις πλούσιες χώρες του Βορρά.
Απορρίπτουμε τη λογική μιας Ενωμένης Ευρώπης κλειστού φρουρίου έναντι των φτωχών χωρών και την αστυνομική αντιμετώπιση του μεταναστευτικού προβλήματος. Η Ευρώπη ως χώρα υποδοχής μεταναστών οφείλει να διαμορφώσει πολιτική ένταξής τους στις ευρωπαϊκές κοινωνίες και ταυτόχρονα πολιτική προληπτικής αντιμετώπισης των προβλημάτων στις περιοχές που η φτώχεια, η αδικία, οι διώξεις και οι στρατιωτικές επεμβάσεις δημιουργούν το έδαφος για νέα μεταναστευτικά κύματα.
Υποστηρίζουμε την πολιτική ενοποίηση της Ευρώπης με την ενίσχυση των δημοκρατικών θεσμών, την υπεράσπιση και διεύρυνση των δημοκρατικών δικαιωμάτων και των ελευθεριών. Η συζήτηση για την προοπτική της Ενωμένης Ευρώπης πιστεύουμε πως πρέπει να καταλήξει στη διαμόρφωση ενός δημοκρατικού ευρωπαϊκού Συντάγματος που να κατοχυρώνει τα ατομικά και συλλογικά δικαιώματα, να θεμελιώνει τη διάκριση των εξουσιών και των αρμοδιοτήτων σε διάφορα επίπεδα.
Πιστεύουμε, ότι οι εξελίξεις δικαιώνουν την κριτική μας για την περιορισμένη ατζέντα των θεμάτων, που αφορούν στην προοπτική της Ενωμένης Ευρώπης. Το οικονομικό και κοινωνικό μοντέλο που προωθείται ως αντίγραφο του αμερικανικού νεοφιλελεύθερου σχεδίου και ως προσαρμογή στις συνθήκες του παγκόσμιου ανταγωνισμού οδηγεί σε μεγάλα κοινωνικά προβλήματα, οξύνει τις κοινωνικές ανισότητες, δεν διασφαλίζει αναβαθμισμένη οικονομική οντότητα στις διεθνείς συναλλαγές.
Η ριζική αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας, η διαμόρφωση κοινής πολιτικής για την απασχόληση, ο πολιτικός έλεγχος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η αύξηση του κοινοτικού προϋπολογισμού, η αντιμετώπιση του αγροτικού προβλήματος αποτελούν άμεσους στόχους.
Είχαμε υποστηρίξει, ότι η εμβάθυνση των κοινών πολιτικών της Ενωμένης Ευρώπης είναι η καλύτερη προετοιμασία ενόψει της διεύρυνσης. Υποστηρίζουμε τη διεύρυνση της Ενωμένης Ευρώπης και πιστεύουμε ότι πρέπει να ενισχυθούν οι διαδικασίες ένταξης όλων των Βαλκανικών χωρών που το επιθυμούν.
Η πρόσφατη κρίση στην Ε.Ε. με τον πόλεμο στο Ιράκ απέδειξε ότι η ένταξη αυτών των χωρών πρέπει να συνοδεύεται από την αναγκαία χρηματοδότηση, τη συμμετοχή τους σε συλλογικές διαδικασίες ασφάλειας και σταθερότητας προκειμένου να καταστούν ισότιμα μέλη της ευρωπαϊκής οικογένειας.
Ο Συνασπισμός πιστεύει, ότι το αντιπολεμικό κίνημα που αγκαλιάζει όλη την Ευρώπη, το κίνημα κατά της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης με τη διαμόρφωση του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Φόρουμ και του Ελληνικού Κοινωνικού Φόρουμ αποτελεί τον πιο αισιόδοξο και ελπιδοφόρο παράγοντα για την αντιμετώπιση του αμερικανικού μιλιταρισμού.
Ο Συνασπισμός πιστεύει επίσης, ότι το πιο συνεπές ενοποιητικό στοιχείο για μια Ευρώπη της δημοκρατίας, της ειρήνης και της ασφάλειας είναι αυτό το αντιπολεμικό και φιλειρηνικό κίνημα. Η Ευρωπαϊκή Αριστερά θα πρέπει να ενισχύσει την παρουσία και τη δράση της στα κινήματα αυτά. Παραλλήλως οφείλει να εμπνευστεί από τα αιτήματα, την ευρύτητα των συμμετοχών και τις μορφές αμφισβήτησης που διαμορφώνονται στο πλαίσιο αυτών των κινημάτων.
Η ανάγκη αναβαθμισμένης παρουσίας, αλλά και η υποχρέωση να διαμορφώσει την εναλλακτική αριστερή στρατηγική για την Ευρώπη και τον κόσμο καθιστά πιο επιτακτικό το προχώρημα της ίδρυσης του Ευρωπαϊκού Κόμματος της Αριστεράς.
Ο Συνασπισμός θα επιμείνει στη συνέχιση και ευόδωση της πρωτοβουλίας που ανέλαβε με άλλα ευρωπαϊκά κόμματα για τη συγκρότηση του Ευρωπαϊκού Κόμματος της Αριστεράς. Δουλεύουμε για την επιτυχία της νέας συνάντησης που θα γίνει στις 3 Μαϊου και πάλι στην Αθήνα, με συμμετοχή υπερδιπλάσιου αριθμού κομμάτων, προκειμένου να διαμορφωθούν τα πολιτικά κείμενα του Ευρωπαϊκού Αριστερού Κόμματος.
Σήμερα ο ΟΗΕ πρέπει να καταδικάσει τους προληπτικούς πολέμους και να μην νομιμοποιήσει την παράνομη στρατιωτική εισβολή των Αμερικανών στο Ιράκ. Να αποχωρήσουν τα κατοχικά στρατεύματα και να συγκληθεί αμέσως η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, ώστε να αποφασίσει την ευθύνη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών στη συνολική αντιμετώπιση των προβλημάτων του Ιράκ και να μην γίνει ο ΟΗΕ κάλυμμα για την επιβεβαίωση, τη νομιμοποίηση και τη στήριξη όλων αυτών των παράνομων που συντελέστηκαν με την στρατιωτική εισβολή των Αμερικανών, των Εγγλέζων και των συμμάχων τους στο Ιράκ.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να στηρίξει μια τέτοια απόφαση και να μην αναγνωρίσει την μόνιμη παρουσία των αμερικανικών στρατευμάτων στην περιοχή μετά απ αυτό τον βάρβαρο πόλεμο, του οποίου η εμπειρία συγκλονίζει και σημαδεύει την ανθρωπότητα. Είναι στη διάθεσή σας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, μιλήσατε για τη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ταχθήκατε σαφέστατα υπέρ της όχι μόνο τώρα και στο παρελθόν. Θα ήθελα απλά να σας πω, ότι την Πέμπτη η νέα Ευρώπη των 25 κρατών μελών, η πλειοψηφία της τουλάχιστον τάσσεται υπέρ αυτού του πολέμου. Πόσο αισιόδοξος είστε γι αυτή την Ευρώπη που μιλήσατε πριν από λίγο;
Ν.ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Ο Συνασπισμός έχει υποστηρίξει την ανάγκη ρητής καταδίκης και αποδοκιμασίας αυτού του πολέμου. Και αυτό ήταν μια μεγάλη πολιτική και ιστορική ευκαιρία της Ενωμένης Ευρώπης που δεν την αντιμετώπισε με τον τρόπο που έπρεπε να την αντιμετωπίσει.
Ήδη και από όσα είπα εισαγωγικά είναι αυτονόητο, ότι εκφράζουμε τις πολιτικές, αλλά και τις θεσμικές προϋποθέσεις που θα επιτρέψουν την ολοκλήρωση αυτής της ευρωπαϊκής ενοποίησης με δημοκρατικούς, κοινωνικούς, ιδεολογικούς και οικολογικούς όρους.
Και θεωρούμε ότι είναι ένα πρώτο στοιχείο διαμόρφωσης ευρωπαϊκής συνείδησης μεταξύ των πολιτών η ενίσχυση αυτού του φιλειρηνικού αντιπολεμικού κινήματος. Αυτή η κοινή ευρωπαϊκή συνείδηση που λείπει ανάμεσα στις κυβερνήσεις, διαμορφώνεται μεταξύ των πολιτών, καθώς μεγαλώνει αυτό το φιλειρηνικό αντιπολεμικό κίνημα.
Ο Συνασπισμός υποστηρίζει τις κινητοποιήσεις του ευρωπαϊκού κοινωνικού φόρουμ και του ελληνικού κοινωνικού φόρουμ. Ο ελληνικός λαός πρέπει να εκφράσει την αντίθεσή του σ εκείνους τους Ευρωπαίους ηγέτες που υποστήριξαν τον πόλεμο. Και πάνω απ όλα να εκφράσει την αντίθεσή του στη διφορούμενη και προκλητική τακτική του κ. Μπλερ.
Πιστεύουμε, ότι ο Ελληνικός λαός πρέπει να στείλει σε όλους τους Ευρωπαίους ηγέτες ένα μήνυμα, ότι θέλει μιαν Ευρώπη ειρηνική, δημοκρατική, αυτόνομη από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Και αυτό το μήνυμα πρέπει να σταλεί και στις ηγεσίες των νεοεισερχόμενων χωρών. Οι χώρες αυτές πρέπει να καταλάβουν ότι μπαίνουν στην Ενωμένη Ευρώπη και ότι σαν μέλη της Ενωμένης Ευρώπης δεν μπορούν να έχουν σχέση πατρωνίας ή προτεκτοράτου με τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής.
Στηρίζουμε, λοιπόν, την αισιοδοξία μας στην εγρήγορση, την κινητοποίηση και την αγωνιστική διεκδίκηση των πολιτών της Ευρώπης, των κινημάτων της Ευρώπης, των λαών της Ευρώπης, των κοινωνιών της Ευρώπης.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Πρόεδρε, είπατε, πως για την Ευρώπη των 15, όλοι συμφωνούν πως επιτακτική ανάγκη είναι να αποκτήσει κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική άμυνας. Θα έχουμε την Ευρώπη των 25 και εσείς είπατε, ότι θα πρέπει να προχωρήσουμε και στην ένταξη και άλλων Βαλκανικών χωρών, γιατί όχι και της ίδιας της Ρωσίας. Δεν νομίζετε ότι πληθαίνουν οι φωνές και όσο πληθαίνουν απομακρύνεται χρονικά η στιγμή όπου η Ευρώπη θα αποκτήσει κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική άμυνας;
Ν.ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Η κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική άμυνας δεν είναι μια αφηρημένη ευχή, είναι μια συγκεκριμένη πολιτική επιδίωξη που πρέπει να γίνει με βάση συγκεκριμένες αρχές για τη διαμόρφωση διαφορετικής πολιτικής στάσης απ αυτή που σήμερα κυριαρχεί.
Η κοινή εξωτερική πολιτική σημαίνει πολιτική για την ειρήνη, πολιτική για την ενίσχυση των συλλογικών οργάνων της διεθνούς κοινότητας, πολιτική για τον εκδημοκρατισμό του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, πολιτική για την αντιμετώπιση της αυτοκρατορικής ηγεμονίας των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, πολιτική δηλαδή χειραφέτησης και στρατηγικής αυτονομίας έναντι των Ευρω-ατλαντικών στρατηγικών προτεραιοτήτων που σήμερα είναι εν δράσει.
Είναι αυτονόητο, ότι η πολιτική χειραφέτηση της Ευρώπης έναντι των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής προϋποθέτει, ότι η κοινή εξωτερική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν έχει καμία σχέση ούτε με την νομιμοποίηση τέτοιων πολέμων, ούτε με τη νομιμοποίηση της περιθωριοποίησης του ΟΗΕ, ούτε με τη διατήρηση της ομπρέλας του ΝΑΤΟ ως στρατιωτικού βραχίονα και στρατιωτικού μοχλού για την πολιτική άμυνας στα πλαίσια της Ευρώπης.
Επίσης η πολιτική για την άμυνα είναι αυτονόητο, ότι δεν πρέπει να δημιουργήσει νέα διλήμματα του τύπου ή χρήματα για την άμυνα ή περιορισμός του κοινωνικού κράτους και των κοινωνικών στόχων, γιατί τότε πάλι θα μεγαλώσουν τα ελλείμματα τα οποία σήμερα υπάρχουν και βασανίζουν τους ευρωπαϊκούς λαούς.
Είναι ένα δύσκολο εγχείρημα, αλλά η προοπτική της Ενωμένης Ευρώπης μόνο στον άξονα επιδίωξης αυτού του στόχου, μπορεί πραγματικά να καταστήσει την Ευρώπη με στρατηγική οντότητα για την αντιμετώπιση των εξελίξεων στον κόσμο και των προβλημάτων του πλανήτη.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Διάβαζα χθες μία δήλωση του κ. Αλαβάνου που περιέγραφε περίπου πως η διεύρυνση θα περιπλέξει λίγο περισσότερο τα πράγματα στην Ενωμένη Ευρώπη. Επειδή μιλάμε συνέχεια για την πολιτική ενοποίηση και για την πολιτική άμυνας και με δεδομένο ότι δεν συμφωνούν όλες οι χώρες, η άποψη του Συνασπισμού είναι, ότι πρέπει να προχωρήσουν όσες χώρες συμφωνούν;
Ν.ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ: Εμείς υποστηρίζουμε την ανάγκη κοινής αμυντικής πολιτικής. Πιστεύουμε, ότι έτσι μόνον η Ευρώπη μπορεί να αυτονομηθεί από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και την ΝΑΤΟΪκή ομπρέλα. Από τη στιγμή όμως που δεν συμφωνούν όλες οι χώρες, τότε υποστηρίζουμε την ιδέα της συνεργασίας όσων συμφωνούν.
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS