Παλιά ήταν η συμμετοχή στην Εθνική Αντίσταση, η στάση γενικότερα στα χρόνια της κατοχής. Μετά ήταν η δικτατορία και ο αγώνας για τη δημοκρατία. Μετά ήταν οι κοινωνικοί αγώνες για τη διεύρυνση της δημοκρατίας, για τα κοινωνικά δικαιώματα.
Οι προκλήσεις αυτές λειτούργησαν ως πεδία δοκιμασίας και απετέλεσαν πηγές ανανέωσης του πολιτικού προσωπικού και των στελεχών όλων των κομμάτων. Η συμμετοχή στους κοινωνικούς και τους πολιτικούς αγώνες, ιδίως σε συνθήκες ανελευθερίας, απαιτεί πάντα κάποιες προσωπικές θυσίες, περικλείει κάποιους βαθμούς προσωπικής διακινδύνευσης. Αλλά και γενικότερα, σε τέτοια πρωτοβάθμια επίπεδα κοινωνικής και πολιτικής δραστηριότητας, σ' ένα σωματείο, σε μια φοιτητική συνέλευση, σε μια κίνηση πολιτών, δοκιμάζονται το ήθος, οι αξίες, η προσωπικότητα και η ικανότητα του καθενός να εμπνέει εμπιστοσύνη και να εκπροσωπεί άλλους στην προώθηση ενός συλλογικού σκοπού. Σ' αυτό το επίπεδο ξεχωρίζουν ο συμφεροντολόγος από τον ανιδιοτελή, ο συνεπής από τον καιροσκόπο, ο ουσιαστικός από το φαφλατά. Εκεί πλάθονται οι πρωταγωνιστές και αναδεικνύονται οι φυσικοί ηγέτες,
Θέλω να πω, δηλαδή, ότι η πολιτική είναι σαν τη σκηνή ενός θεάτρου. Επιδεικνύει σ' αυτήν, καταρχήν, ο καθένας και η καθεμία ό,τι έχει ήδη συγκροτήσει ως προσωπικότητα και ως σύστημα αξιών.
Κάθε συζήτηση για την πολιτική και τους πολιτικούς, για να έχει νόημα επομένως, πρέπει να έχει ως σημείο αναφοράς την κοινωνία. Πώς δρα η κοινωνία, τι παράγει, τι δημιουργεί, μέσα από ποιες διαδικασίες τροφοδοτεί την "πολιτική σκηνή" με ιδέες και ανθρώπους;
Βεβαίως μια κοινωνία μπορεί να παράγει ιδέες, να αναδεικνύει φυσικούς ηγέτες, αλλά τόσο οι ιδέες όσο και τα πρόσωπα να συνθλίβονται μέσα από κομματικούς ή άλλους μηχανισμούς.
Υπάρχει και το πρόβλημα αυτό. Όμως δεν πρέπει να του δίνουμε μεγαλύτερη σημασία απ' ό,τι έχει. Μπορεί κάποια στιγμή να γίνει κυρίαρχο.
Τώρα κυρίαρχο πρόβλημα είναι ότι η γονιμότητα της κοινωνίας σα να έχει μπλοκαριστεί. Οι κοινωνικοί αγώνες έχουν υποχωρήσει. Οι συλλογικές δράσεις έχουν ατονήσει. Ο δημόσιος πολιτικός διάλογος έχει εκφυλιστεί σε μια μάχη εντυπώσεων, αφού οι δύο μεγάλοι κομματικοί οργανισμοί (ΠΑΣΟΚ και ΝΔ) συνωστίζονται στα ίδια στενάχωρα πλαίσια πολιτικής. Έτσι, έχουμε μια διαμάχη ομοίων για το λάφυρο της εξουσίας και όχι μια αντιπαράθεση διαφορετικών ή και αντίθετων ιδεών και πολιτικών. Η τηλεόραση, στο μεταξύ, διαμόρφωσε νέα πρότυπα που έχουν να κάνουν κυρίως με τη δημόσια εικόνα, παρά με το περιεχόμενο. Διαμορφώθηκαν νέοι τύποι πολιτικών, οι πολιτικοί των τηλεοπτικών παραθύρων. Η επωνυμία, η δημοσιότητα, ως αυτοτελής αξία και όχι ως έκφραση ενός αξιοκρατικού περιεχομένου ή αποτέλεσμα μιας κοινωνικής δράσης, έγιναν κυρίαρχα κριτήρια αξιολόγησης, επιλογής και ανάδειξης.
Η πολιτική όμως, όσο και αν συγκροτεί μια "σκηνή", δεν είναι θέατρο. Είναι μέρος της πραγματικής ζωής κάθε κοινωνίας. Είναι αντιμέτωπη με τα προβλήματά της. Και σε μας, είναι αντιμέτωπη με τη διεύρυνση των ανισοτήτων, τις χωρίς απάντηση οικολογικές απειλές, τη διεύρυνση και τη διάχυση της ανασφάλειας. Ακριβώς γι' αυτό, η κοινωνία μας ασφυκτιά μέσα στο δικομματικό καλούπι. Και οι νέοι το νοιώθουν περισσότερο. Το έδειξαν θετικά οι φοιτητικές κινητοποιήσεις, το έδειξε αρνητικά ο φασίζων χουλιγκανισμός.
Έχουμε, λοιπόν, ένα διπλό πρόβλημα. να αλλάξουμε την πολιτική ως περιεχόμενο, αλλά και να δώσουμε οξυγόνο και ζωντάνια στην πολιτική ως δραστηριότητα. Και τα δυο, από κοινού, συγκροτούν το αίτημα για ανανέωση της πολιτικής μας ζωής. Αλλά και τα δυο απαιτούν να γίνει η πολιτική καθημερινή υπόθεση των απλών ανθρώπων. Και θα γίνει αυτό εκεί που, κάθε ημέρα, κάθε ώρα, κάθε στιγμή, συγκρούονται ο ισχυρός με τον αδύναμο, η ανθρωπιά με τη βαρβαρότητα, το δίκιο με το άδικο, για τα μικρά και τα μεγάλα της ζωής.
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS