Γράφω τούτο το σημείωμα εν θερμώ. Πριν ακόμη σβήσουν εντελώς τα φώτα των εκδηλώσεων, που οργάνωσε, από τις 24 μέχρι τις 29 Απριλίου, το Τμήμα Πολιτισμού του Συνασπισμού, με μεγάλη προσφορά και προσπάθεια των μελών του, στο πρώην ΕΑΤ-ΕΣΑ. Στο Πάρκο Ελευθερίας, όπως το λέμε σήμερα. Εκδηλώσεις για την Τέχνη και τον Πολιτισμό, αφιερωμένες στα 40 χρόνια από την επιβολή της δικτατορίας την 21 Απριλίου 1967.
Εικαστικές παρεμβάσεις, θέατρο και μουσική, κινηματογράφος, λογοτεχνία. Πράξεις αντίστασης και προσφοράς. Έργα και δημιουργοί.
Έχοντας παρακολουθήσει και ως υπεύθυνος του Τμήματος Πολιτισμού τις εκδηλώσεις, θέλω να μιλήσω για μια μέθεξη, για μια βιωματική εμπειρία, για συγκίνηση, αλλά και ευχαρίστηση, που είμαι βέβαιος ότι διακατέχουν όλους όσους, ανάμεσά τους και πολλά νέα παιδιά, μας τίμησαν με την παρουσία τους και συμμετείχαν στις εκδηλώσεις.
- Είναι ιδιαίτερα σημαντικά ορισμένα συμπεράσματα, αλλά και γόνιμοι προβληματισμοί που πυροδοτήθηκαν στη διάρκεια της εβδομάδας.
Για παράδειγμα, δόθηκε μια απάντηση στην ένσταση που είχε διατυπωθεί ότι οι εκδηλώσεις αυτού του χαρακτήρα θυμίζουν «μνημόσυνα» και δεν συμβάλλουν στην πολιτικοποίηση ή και στην «αριστεροποίηση» των νέων ανθρώπων.
Δεν μιλάμε, φυσικά, για αυτοματισμούς. Όμως, η ποιότητα των παρεμβάσεων και η θετική ανταπόκριση αποκάλυψε σύνθετες διαδρομές για το φρονηματισμό και την πολιτικοποίηση. Βιώθηκε στη διαχρονικότητά της αυτή η αξεπέραστη επίδραση της τέχνης και του πολιτισμού στη διαμόρφωση συνειδήσεων.
Υπάρχει, ακόμη, η προτροπή «να αφήσουμε επιτέλους τις ηρωικές αναπολήσεις». Τη νοσταλγία. Να δούμε τι γίνεται σήμερα. Σωστά. Όμως παρόν ξεκομμένο από το χθες δεν οδηγεί πουθενά. Η λήθη, που «σημαίνει ότι το παρελθόν μπορεί να επαναληφθεί» είναι ύπουλο σαράκι.
Σε πρόσφατη δημοσκόπηση, πάνω από 50% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι η επτάχρονη δικτατορία «είχε και οφέλη για τη χώρα μας»! Οφείλουμε για όλους αυτούς τους λόγους να φωτίσουμε το παρόν και το μέλλον με τους προβολείς των γεγονότων και της ιστορίας. Στη λήθη να αντιπαραθέσουμε τη μνήμη. Γιατί, σε αντίθεση περίπτωση, ποιος θα μιλήσει για το τότε; Οι απόντες; Όσοι «διάβαζαν» την περίοδο εκείνη και δεν έβλεπαν, δεν άκουγαν; Όχι βέβαια! Γι΄αυτό πρέπει να λέγεται και να ξαναλέγεται, να γράφεται και να ξαναγράφεται η αλήθεια. Για τις ΗΠΑ, για την Κύπρο, για τη βαρβαρότητα, για το φόβο και τον τρόμο. Για το ρόλο των αριστερών, όλων των δημοκρατών. Γι αυτούς που ξεχώρισαν με τον ηρωισμό τους. Για τους πολλούς που φυλακίσθηκαν και εξορίστηκαν, που βασανίστηκαν, που έδωσαν και την ίδια τους τη ζωή.
Οι εκδηλώσεις του τμήματος Πολιτισμού του ΣΥΝ είχαν, φυσικά, αναφορά στην τέχνη. Γιατί στη χώρα μας – και όχι μόνο – η τέχνη ήταν και είναι πάντα σε μια σχέση αμφίπλευρου επηρεασμού με την πολιτική. Ελπιδοφόρες πολιτικές εξελίξεις στις αρχές της δεκαετίας του ʼ60, αλλά και αντίστοιχη άνθηση του πολιτισμού, της τέχνης, της καλλιτεχνικής δημιουργίας, σε κλίμακα μαζική μάλιστα.
Στα χρόνια της δικτατορίας είχαμε την απόλυτη απαγόρευση, τις διώξεις, τη λογοκρισία. Είχαμε το κιτς και την ελληνοχριστιανική «αισθητική» της χούντας.
Και από την άλλη, η αντίσταση των πνευματικών ανθρώπων, των καλλιτεχνών, των αντιστασιακών – δημιουργών. Με τη βροντερή σιωπή τους στην πρώτη περίοδο, με το έργο τους στη συνέχεια. Εμπνεύσθηκαν από τις δίκες και τη Μπουμπουλίνας, από τη Νομική και το Πολυτεχνείο. Όλοι ενάντια στη δικτατορία και το φασισμό. Και η τέχνη, ο πολιτισμός, οι εκδόσεις, οι προβολές, το τραγούδι, τροφοδότησαν τον αντιδικτατορικό αγώνα, συνειδητοποίησαν χιλιάδες νέα παιδιά. Ακούσθηκαν πολλά στη διάρκεια των εκδηλώσεων. Πολλοί θυμήθηκαν κι άλλα. Νέα παιδιά ρωτούσαν να μάθουν. Για τα «18 κείμενα» και τις «Εσπερίδες» του Αργύρη. Για τις εκδόσεις «Κάλβος». Για το «Ροντέο», τις συναυλίες, τον επικό Μίκη και τις ταινίες του Αγγελόπουλου. Για το «Ελεύθερο Θέατρο», τα τριαντάφυλλα του Κανιάρη, τα ποιήματα της αμφισβήτησης κ.λ.π. κ.λ.π. Και ακόμη, με ξεχωριστό τρόπο, για τις δημιουργίες των φυλακισμένων και των εξόριστων.
Θα ήταν παράλειψη αν δεν τονίζαμε την πολύ σημαντική ποιοτικά και ποσοτικά διάθεση για προσφορά και τη συμμετοχή στις εκδηλώσεις μας των ανθρώπων της τέχνης και των γραμμάτων. Με το έργο τους, με το λόγο τους, με την πολύτιμη παρουσία τους. Τους ευχαριστούμε, για άλλη μια φορά!
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS