Ο Πρόεδρος του ΣΥΝ Αλ. Αλαβάνος μαζί με τον Δ. Τζανακόπουλο, γραμματέα της Νεολαίας του ΣΥΝ, τον Ν. Θεοτοκά, καθηγητή Παντείου και τον Θ. Βλάχο, καθηγητή Λυκείου, μέλη της Επιτροπής Παιδείας του ΣΥΝ, έδωσαν σήμερα Συνέντευξη Τύπου εν όψει των Πανελληνίων Εξετάσεων, και ανέπτυξαν τις προτάσεις του Συνασπισμού για το σύστημα εισαγωγής στα ΑΕΙ.
Ο Αλ. Αλαβάνος στην εισηγητική του ομιλία, τόνισε τα εξής:
«Με την ευκαιρία των πανελληνίων εξετάσεων που αρχίζουν αύριο θέλουμε να ευχηθούμε σε όλες τις απόφοιτες και τους απόφοιτους όλων των Λυκείων της χώρας καλή επιτυχία, ηρεμία, παρουσία χωρίς άγχος και το ίδιο και στις οικογένειές τους. Θέλουμε όμως με αυτή την ευκαιρία να τονίσουμε ότι έχουμε ένα σύστημα πρόσβασης στα Πανεπιστήμια το οποίο όχι μόνο είναι αντιπαραγωγικό και αναποτελεσματικό αλλά στηρίζεται στην πρόκληση ενός ακραίου άγχους στους μαθητές και στις οικογένειές τους και στην διαρροή ενός πολύ μεγάλου μέρους των πόρων του οικογενειακού προϋπολογισμού για τα φροντιστήρια.
Εμείς θέλουμε να τονίσουμε τις δικές μας προτάσεις για ένα διαφορετικό σύστημα, που επιβραβεύει όσους έχουν κοπιάσει αλλά την ίδια στιγμή δεν συντρίβει τον αδύνατο, δεν τον καταδικάζει με μια τελεσίδικη απόφαση και δεν επιτίθεται στην εφηβεία. Το σύστημα που προτείνουμε στηρίζεται στην κατάργηση του περιοριστικού αριθμού εισαγομένων στα Πανεπιστήμια, στην κατάργηση του σημερινού συστήματος πανελλαδικών εξετάσεων και βέβαια στην κατάργηση της ρύθμισης που έχει φέρει η ΝΔ δηλαδή των διπλών εξετάσεων που απαιτούν δυο φορές από τους υποψηφίους να εξασφαλίσουν τη βάση του 10.
Κεντρική ιδέα στο δικό μας σύστημα και την πρότασή μας που είναι μια πρόταση διαλόγου, είναι η ελεύθερη πρόσβαση στο Πανεπιστήμιο. Όσο και αν ακούγεται αυτό προκλητικό, είναι ένα σύστημα που με διάφορες ιδιομορφίες εφαρμόζεται σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες όπως στις σκανδιναβικές χώρες, στην Αυστρία, σε ένα βαθμό στη Γερμανία, όπου οι απόφοιτοι και απόφοιτες του Λυκείου μπορούν είτε να ακολουθήσουν το δρόμο της επαγγελματικής εκπαίδευσης, είτε να ακολουθήσουν, μέσα από την ελεύθερη πρόσβαση, το δρόμο προς τα Πανεπιστήμια. Χωρίς να προτείνουμε τη δημιουργία προπαρασκευαστικής βαθμίδας, χωρίς να προτείνουμε την επιμήκυνση των σπουδών στα Πανεπιστήμια, θεωρούμε ότι η διαδικασία κατάταξης μπορεί να γίνει μέσα από το πρώτο έτος φοίτησης στο Πανεπιστήμιο, το οποίο θα έχει ένα γενικότερο χαρακτήρα. Με αυτό τον τρόπο νομίζουμε ότι το σύστημα σταματάει να είναι εξετασιοκεντρικό, σταματάει να είναι αγχογόνο και εφηβοκτόνο και είναι ένα σύστημα το οποίο, ανάμεσα στα άλλα, εξασφαλίζει την αυτονόμηση του Λυκείου, την επαναγέννηση του Λυκείου-γιατί δεν έχουμε σήμερα Λύκειο- το οποίο μπορεί να στηρίζεται όχι πια στην απομνημονευτική διαδικασία αλλά στην ενεργή, συνδυαστική και βιωματική μάθηση , στην δουλειά της ομάδας, στη δουλειά με τον ηλεκτρονικό υπολογιστή, στο άνοιγμα στην τοπική κοινωνία, στη συνδικαλιστική οργάνωση των μαθητών κλπ. Τέλος, με την ευκαιρία αυτή, εμείς, ξέροντας ότι ανάμεσα σε αυτούς που κοπιάζουν, πέρα από τους μαθητές και τις οικογένειές τους, είναι και οι καθηγητές του Λυκείου, θέλω να τονίσω ότι θεωρούμε απαράδεκτο το καθεστώς των μισθολογικών επιπέδων και των εργασιακών σχέσεων στους καθηγητές του Λυκείου, ζητάμε την αναβάθμισή τους, ζητάμε δυνατότητες προκειμένου να έχουν την ευκαιρία επανακατάρτισης και ανανέωσης των γνώσεών τους όπως επίμονα ζητάει η ΟΛΜΕ.»
Δ. Τζανακόπουλος « Όλο το προηγούμενο έτος ήταν ένα έτος αγώνων για την παιδεία. Σήμερα, μια μέρα πριν την αρχή των πανελληνίων εξετάσεων, δίνουμε αυτή την συνέντευξη τύπου για να δηλώσουμε ότι τα προβλήματα της εκπαίδευσης δεν περιορίζονται στην τριτοβάθμια εκπαίδευση αλλά είναι πολύ ευρύτερα. Αφορούν και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, δηλαδή το Λύκειο, αλλά και το σχολείο. Συγκεκριμένα, όσον αφορά στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, το Λύκειο, με το σύστημα των εισαγωγικών εξετάσεων για το Πανεπιστήμιο, έχει απολέσει τον αυτόνομο μορφωτικό του χαρακτήρα και με αυτή την έννοια χρειάζεται ένας ευρύτερος διάλογος στην ελληνική κοινωνία για να μπορέσουμε να αλλάξουμε την μορφή εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, έτσι ώστε να μην δημιουργείται μια εξετασιοκεντρική διαδικασία η οποία σκοτώνει τα παιδιά λόγω και του άγχους αλλά και της διαδικασίας εκμάθησης, και να μπορέσουμε να μειώσουμε, όσο γίνεται περισσότερο το κόστος της μορφωτικής διαδικασίας στο Λύκειο, το οποίο κόστος αυτή τη στιγμή απομυζεί τεράστια ποσά από τις ελληνικές οικογένειες. Και ένα τρίτο, να καταφέρουμε να αποδώσουμε στο Λύκειο τον αυτόνομο μορφωτικό του χαρακτήρα, απομονώνοντάς το από την τριτοβάθμια εκπαίδευση και έτσι δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για μια πραγματική λυκειακή εκπαίδευση, η οποία δεν θα περιορίζεται στο να μαθαίνει τα παιδιά πώς να γράφουν διαγωνίσματα ή πώς να συμπυκνώνουν τις γνώσεις τους σε κουτάκια, πράγμα το οποίο γίνεται τα τελευταία χρόνια και όχι μόνο μετά τη μεταρρύθμιση Αρσένη αλλά και μέσω του συστήματος των δεσμών που είχαμε προηγουμένως και μέσω των αλλεπάλληλων μεταρρυθμίσεων που έχει φέρει η ΝΔ, οι οποίες έχουν επιφέρει ένα απίστευτο αλαλούμ στην όλη διαδικασία. Εμείς λέμε ότι θα πρέπει να γίνει πολύ πιο απλό το σύστημα εισαγωγής. Όλοι όσοι έχουν απολυτήριο του Λυκείου να περνάνε στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και από κει και πέρα, μέσα από μια διαδικασία ενός έτους, να προσανατολίζονται σε ένα συγκεκριμένο πεδίο γνώσης και μάθησης. Όσον αφορά τώρα στις διάφορες αντιρρήσεις οι οποίες αφορούν τα τεχνικά χαρακτηριστικά μιας τέτοιας προσπάθειας, εμείς λέμε ότι καταρχήν η πρότασή μας είναι αξιακά φορτισμένη και τα τεχνικά χαρακτηριστικά έρχονται δεύτερα. Το μεγάλο ζήτημα το οποίο πρέπει να λήξει είναι ότι κανείς δεν δικαιούται να στερεί από κανέναν το δικαίωμά του στην πρόσβαση στη γνώση. Με αυτή την έννοια τα τεχνικά χαρακτηριστικά αυτής της πρότασης μπορούν να γίνουν αντικείμενο διαλόγου, αλλά μας ενδιαφέρει να γίνει σαφές στην ελληνική κοινωνία το αξιακό περιεχόμενο της συγκεκριμένης πρότασης, το οποίο λέει ότι κανείς δεν μπορεί να περιορίζει κανέναν από το δικαίωμά του να έχει πρόσβαση στη γνώση».
Ν. Θεοτοκάς « Από την φτωχή και την πλούσια Ευρώπη είμαστε οι τελευταίοι στις δημόσιες δαπάνες για την παιδεία. Είμαστε πολύ τελευταίοι στις ανά φοιτητή δημόσιες δαπάνες και είμαστε οι πρώτοι στις οικογενειακές δαπάνες για την εκπαίδευση. Αυτό είναι επιλογή πολλών δεκαετιών, αυτό τίθεται ως διακύβευμα στην ελληνική κοινωνία και είναι καιρός να αλλάξει. Το Λύκειο πρέπει να εξασφαλίζει τη βασική γενική παιδεία, αλλά δυστυχώς το σημερινό Λύκειο δεν την εξασφαλίζει με ευθύνη της πολιτείας και όχι των εκπαιδευτικών που μοχθούν να τα βγάλουν πέρα με απίθανες πραγματικές αδυναμίες στα μέτωπα των σχολείων.
Η διεύρυνση της Ανώτατης Εκπαίδευσης εδώ και μια δεκαετία, υπήρξε απολύτως αναποτελεσματική όσον αφορά στο προφίλ των ιδρυμάτων Ανώτατης Εκπαίδευσης. Όμως έχει παραγάγει ένα χρήσιμο αποτέλεσμα: Σε όλη την Ελλάδα σήμερα, υπάρχουν Ιδρύματα Ανώτατης Εκπαίδευσης που μπορούν να φιλοξενήσουν και να θεραπεύσουν ένα ενιαίο πρώτο έτος Ανώτατης Εκπαίδευσης ανά επιστημονικό κλάδο. Αυτό είναι νομίζουμε το σύστημα που μπορεί να ανοίξει την πρόσβαση των νέων στην ανώτατη εκπαίδευση. Έτσι μπορούν οι νέοι να έχουν δυνατότητα επιλογής και όχι τη δυνατότητα του τυχαίου των πανελληνίων εξετάσεων.»
Θ. Βλάχος: «Όλο και περισσότερο οι μαθητές πηγαίνουν πιο αναποφάσιστοι στις σχολές που θέλουν να διαλέξουν. Το άγχος όλο και πολλαπλασιάζεται για κάποιες συγκεκριμένες επιλογές που συγκεντρώνουν όλο και μεγαλύτερη προτίμηση. Το 42% δηλώνει πρώτες τις σχολές που έχουν σίγουρη επαγγελματική σταδιοδρομία και όχι αυτό που θα ήθελαν να σπουδάσουν αν ήταν απελευθερωμένοι από την επαγγελματική ανασφάλεια. Το 42% των μαθητών πέρυσι δήλωσε πρώτες τις στρατιωτικές και αστυνομικές σχολές. Γι αυτό η πρότασή μας γίνεται όλο και πιο επίκαιρη και πιο επιτακτική.»
To Γραφείο Τύπου