Η παροχή σύγχρονων, υψηλού επιπέδου υπηρεσιών υγείας, ισότιμα και χωρίς διακρίσεις προς όλους τους πολίτες, είναι βασική υποχρέωση της Πολιτείας. Στην Ελλάδα όμως ουδέποτε δημιουργήθηκε ένα ολοκληρωμένο, ποιοτικό και αποτελεσματικό Εθνικό Σύστημα Υγείας-Πρόνοιας.Το ΕΣΥ που υλοποίησε το ΠΑΣΟΚ, καινοτόμος στην εποχή του θεσμός, με σημαντική προσφορά στο καθυστερημένο υγειονομικό μας σύστημα, ουδέποτε ολοκληρώθηκε, δεν εκσυγχρονίσθηκε και περιέπεσε γρήγορα σε αδυναμία να παρακολουθήσει τις εξελίξεις και να ανταποκριθεί στις ανάγκες.
Το υγειονομικό μας σύστημα παραμένει πάντοτε νοσοκομειοκεντρικό και ιατροκεντρικό. Δεν υπάρχει ενιαίος εθνικός σχεδιασμός του συνόλου των υπηρεσιών υγείας. Δεν δημιουργήθηκε Ενιαίος φορέας Υγείας ούτε εκπονήθηκε ποτέ ολοκληρωμένος υγειονομικός χάρτης της χώρας. Η κατανομή δημόσιων υγειονομικών μονάδων, μέσων και πόρων παραμένει εντελώς άνιση. Υπερσυγκέντρωση στο κέντρο εις βάρος πάντοτε της περιφέρειας, αλλά και των υποβαθμισμένων περιοχών της πρωτεύουσας.
Καινούργια Νοσοκομεία παραμένουν κλειστά ή υπολειτουργούν (π.χ. Αττικό) από έλλειψη προσωπικού και για τον ίδιο λόγο 150 έτοιμες κλίνες Μ.Ε.Θ. παραμένουν αναξιοποίητες. Τα κενά σε προσωπικό είναι τεράστια. Το νοσηλευτικό προσωπικό είναι λιγότερο του 40% του Ευρωπαϊκού μέσου όρου και λιγότερο του 20% αν συγκριθεί με χώρες όπως η Φινλανδία. Λείπουν τουλάχιστον 25.000 νοσηλευτές-τριες περισσότεροι από 15.000 στα άλλα επαγγέλματα υγείας, ενώ 3.000 και πλέον θέσεις γιατρών παραμένουν επί έτη κενές, παρότι εδώ δεν παρεμβάλλεται το χρονοβόρο ΑΣΕΠ.
Η κατάσταση αναμένεται να επιδεινωθεί με την επικείμενη πρώιμη συνταξιοδότηση (νόμος Ρέππα) και τα μεγάλα κενά που πρέπει να καλυφθούν για τις εφημερίες των νοσοκομειακών γιατρών, σε εφαρμογή των κοινοτικών οδηγιών και του Π.Δ. 76/2005 που ορίζει εβδομαδιαία εργασία 48 ωρών για τους ειδικευμένους και 58 για τους ειδικευόμενους γιατρούς.
Η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ενημέρωση, πρόληψη, πρωτοβάθμια περίθαλψη) παραπέμπεται συνεχώς στις καλένδες, όπως και τα Κέντρα Υγείας Αστικού Τύπου ή ο θεσμός του οικογενειακού γιατρού. Τα υπάρχοντα Κέντρα Αγροτικού Τύπου, υπολειτουργούν από έλλειψη υποδομών, στελέχωσης και προσωπικού.
Τα άτομα με αναπηρία παραμένουν στο περιθώριο. Ο τομέας της αποκατάστασης είναι υποτυπώδης (200 συνολικά κρεβάτια αντί των χιλιάδων που απαιτούνται). Στα προνοιακά Ιδρύματα η κατάσταση είναι απελπιστική. Η δε λειτουργία υπηρεσιών κοινωνικής φροντίδας, για παιδιά, ηλικιωμένους και άτομα με αναπηρίες, έχει αφεθεί στη δράση «φιλάνθρωπων» που έχουν τη δυνατότητα να αξιοποιούν τα κοινοτικά κονδύλια.
Οι χαμηλές δημόσιες δαπάνες αποτελούν την Αχίλλειο πτέρνα του υγειονομικού μας συστήματος και την κύρια αιτία της κακοδαιμονίας του. Στο σύνολο των δαπανών υγείας καλύπτουν μόλις το 53%, επίδοση μοναδική για όλη την Ευρώπη. Η χώρα μας κρατάει ζηλότυπα την τελευταία θέση στην Ευρώπη των 25, όσον αφορά το ποσοστό που δαπανά για την υγεία στο σύνολο του προϋπολογισμού-μόλις το 6%, ενώ ο μέσος κοινοτικός όρος είναι 13,6%, της Πορτογαλίας 14,9 και της Ιρλανδίας 19,5%.
Στο πλαίσιο της ακολουθούμενης νεοφιλελεύθερης πολιτικής και της κλιμακούμενης συμπίεσης του κράτους πρόνοιας το ποσοστό του ΑΕΠ που διατίθεται για την υγεία περιορίζεται συνεχώς φέτος έπεσε στο 2,62%, χαμηλότερο και από το γλίσχρο 2,72% του 2006 ή το 2,84% του 2004.
Τα κονδύλια για προσλήψεις στον φετινό προϋπολογισμό ανέρχονται σε 10 εκ. ευρώ, το 1/3 των περυσινών, μόλις και επαρκούν για 700 συνολικά προσλήψεις.
Η κατάσταση που επικρατεί σήμερα στα Δημόσια Νοσοκομεία και τις άλλες μονάδες υγείας, είναι επιεικώς απαράδεκτη, η δε ανησυχία και η αγανάκτηση ασθενών και συγγενών απόλυτα δικαιολογημένη. Μακροχρόνιες αναμονές για εξετάσεις ή για εισαγωγή, συνωστισμός, μάχη για ένα κρεβάτι, λίστες και αναμονές για τα χειρουργεία. Στους χώρους των εξωτερικών ιατρείων η κατάσταση τις ημέρες των εφημεριών είναι συχνά τριτοκοσμική, και μόνο η αυτοθυσία των εργαζομένων διατηρεί σε λειτουργία το σύστημα.
Η ψυχιατρική μεταρρύθμιση και η αποασυλοποίηση των ασθενών βρίσκεται σε διάλυση, από την αδιαφορία της Κυβέρνησης, την ελλιπή στελέχωση των εξωνοσοκομειακών δομών (ξενώνες, οικοτροφεία, διαμερίσματα) και την περικοπή των σχετικών πιστώσεων, ενώ σημαντικό μέρος των αντίστοιχων κοινοτικών κονδυλίων παραμένει αναξιοποίητο.
Η πολυδιαφημισμένη απομάκρυνση των ράντζων δεν βελτίωσε την ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών έκανε δε ακόμη δυσκολότερη την εξεύρεση ενός κρεβατιού, ιδίως για τους οικονομικά ασθενέστερους.
Δεδομένες είναι οι ευθύνες τόσο των προηγούμενων Κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ όσο και, προπαντός, της σημερινής της Ν.Δ., για την χρόνια κακοδαιμονία του υγειονομικού μας συστήματος.
Η κυβέρνηση διακηρύσσει συνεχώς ότι ο δημόσιος χαρακτήρας του συστήματος υγείας είναι αδιαπραγμάτευτος, ενώ στην πράξη με τις νομοθετικές της ρυθμίσεις (Ολυμπιακή Πολυκλινική, ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, συμβάσεις για νέες μονάδες κ.ο.κ.) και τις άλλες ενέργειές της, πριμοδοτεί γενναιόδωρα τον ιδιωτικό τομέα. Συγχρόνως συνεχίζει την εκχώρηση προς την Ιδιωτική πρωτοβουλία σημαντικών τομέων της υγείας που ξεκίνησε το ΠΑΣΟΚ (σίτιση, φύλαξη, καθαριότητα), περιλαμβάνοντας και νέους τομείς (τεχνικές υπηρεσίες, οικονομική διαχείριση, νοσοκομειακά απόβλητα κ.λ.π.)
Προχώρησε στη δημιουργία Α.Ε. Μονάδων Υγείας που λειτουργεί με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια και σκοπό το κέρδος, όπου υπάγεται η Ολυμπιακή Πολυκλινική με προοπτική δε υπαγωγή και την τυχόν νέων Κέντρων Υγείας.
Η Κυβέρνηση:
-Επιβάλλει το θεσμό των περιορισμένης παραμονής επικουρικών γιατρών και νοσηλευτών -τριών, των οποίων η μισθοδοσία δεν καλύπτεται από τον προϋπολογισμό, αλλά από τα ίδια τα έσοδα των Νοσοκομείων.
-Εισάγει την οικονομική επιβάρυνση των ασθενών για σειρά εμβολίων, που μόνο η γενική κατακραυγή απέτρεψε την επέκταση της και στους άλλους τομείς της προληπτικής ιατρικής.
-Προωθεί με όλες τις δυνάμεις τη σύμπραξη Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), την οποία θεωρεί ως πανάκεια για την κάλυψη των ελλείψεων και κενών του υγειονομικού μας συστήματος. Εκχωρείται έτσι μεταξύ άλλων, με τη μέθοδο της αντιπαροχής, το μεγαλύτερο μέρος του Ασκληπιείου της Βούλας στον όμιλο «Υγεία» - «Μάρφιν», μεθοδεύεται η δημιουργία μεγάλης μονάδας ΜΕΘ στη Σωτηρία, ενώ σχεδιάζεται επίσης με ΣΔΙΤ η ανέγερση μεγάλου Νοσοκομείου στην Ανατολική Αττική των 500.000 μονίμων κατοίκων, που το κράτος εμφανίζεται, επί έτη, ανίκανο να την πραγματοποιήσει.
Τις τελευταίες ημέρες υπάρχει κατακλυσμός δημοσιεύσεων για εκχώρηση ακόμη και του Ευαγγελισμού, του Ιπποκράτειου και άλλων Νοσοκομείων στον ιδιωτικό τομέα, από τον οποίο το Υπουργείο Υγείας θα ενοικιάζει κρεβάτια και υπηρεσίες.
Οι προμήθειες των Νοσοκομείων, σε φάρμακα και εξοπλισμό, όπου εμπλέκεται άμεσα ο ιδιωτικός τομέας, είναι θερμοκήπιο διαπλοκής και διαρπαγής του δημόσιου χρήματος από τα αδηφάγα πιράνχας που λυμαίνονται το χώρο. Η γιγάντωση του ιδιωτικού τομέα, απορροφά σχεδόν το ήμισυ του συνόλου των δαπανών για την υγεία, φαινόμενο μοναδικό για όλη την Ευρώπη, οδηγεί σε κατακόρυφη αύξηση του κόστους των προσφερομένων υπηρεσιών με την εκτός των άλλων, υπερτιμολόγηση και τεχνητή ζήτηση εξετάσεων και θεραπειών, ακόμη και μη αναγκαίων χειρουργικών επεμβάσεων.
Η Κυβέρνηση κάνει ακόμη πιο συγκεντρωτικό το υγειονομικό μας σύστημα με τον περιορισμό σε πρώτη φάση και την προγραμματιζόμενη τελική κατάργηση των ΔΥΠΕ. Καταργεί τη συμμετοχή Αυτοδιοίκησης και υγειονομικών στη Διοίκηση των ΔΥΠΕ, αποκλείοντας έτσι κάθε κοινωνικό έλεγχο. Οι Διοικήσεις των υγειονομικών μονάδων γίνονται πλέον προσωπική υπόθεση του Υπουργού Υγείας, ο οποίος διορίζει διαχειρίζεται και συγχρόνως ελέγχει τα πάντα, φαινόμενο που μόνο σε απολυταρχικά καθεστώτα παρατηρείται.
Με βάση τα παραπάνω, ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί πως προτίθενται να δράσουν ώστε:
-Να διασφαλισθεί ο δημόσιος χαρακτήρας των υπηρεσιών υγείας; Να υπάρξει ενιαίος εθνικός σχεδιασμός των υπηρεσιών υγείας, Ενιαίος Φορέας Υγείας, εκπόνηση του υγειονομικού χάρτη της χώρας, ορθολογική κατανομή υγειονομικών μονάδων και πόρων, εκσυγχρονισμός και βελτίωση των υπηρεσιών που να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες της χώρας;
-Να δημιουργηθούν οι υποδομές για την πλήρη εφαρμογή της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας (ενημέρωση, πρόληψη, πρωτοβάθμια περίθαλψη) που θα περιλαμβάνει τον θεσμό του προσωπικού-οικογενειακού γιατρού και των υπεσχημένων Κέντρων Υγείας αστικού τύπου;
-Να λειτουργήσουν τα νέα Νοσοκομεία που παραμένουν κλειστά, όπως και οι νέες κλίνες ΜΕΘ, να προχωρήσει η δημιουργία των υπεσχημένων Κέντρων Υγείας αστικού τύπου.Να εκσυγχρονισθεί ο εξοπλισμός των Νοσοκομείων και των Κέντρων Υγείας αγροτικού τύπου.
-Να καλυφθούν όλες οι κενές οργανικές θέσεις σε νοσηλευτικό, ιατρικό και άλλο προσωπικό αφού συγχρόνως εκσυγχρονισθούν οι απαρχαιωμένοι Οργανισμοί των νοσοκομείων, ώστε να ανταποκρίνονται στις σημερινές ανάγκες;
-Να απορροφηθεί το σύνολο των κονδυλίων του Γ΄ και Δ΄ ΚΠΣ που αφορούν τα επιχειρησιακά και άλλα προγράμματα του τομέα Υγείας-Πρόνοιας;
-Να ολοκληρωθεί η ψυχιατρική μεταρρύθμιση και η αποασυλοποίηση των ψυχικώς πασχόντων με την πλήρη οικονομική στήριξη και στελέχωση από το Δημόσιο και τα κοινοτικά προγράμματα όλων των αναγκαίων δομών;
-Να δημιουργηθούν όλες οι απαιτούμενες σύγχρονες μονάδες αποκατάστασης για τους ανάπηρους με την απαραίτητη στελέχωση και την ανάλογη χωροταξική κατανομή;
-Να αναβαθμισθεί η πολύ χαμηλή ποιότητα των προσφερομένων υπηρεσιών στα προνοιακά Ιδρύματα με ανάλογη οικονομική ενίσχυση, στελέχωση και προμήθεια του αναγκαίου ειδικού εξοπλισμού;
-Να ελεγχθεί η ανεξέλεγκτη εμπορευματοποίηση της υγείας και η οικονομική εκμετάλλευση των ασθενών, να χαλιναγωγηθούν οι αδηφάγες διαθέσεις των ιδιωτικών συμφερόντων, να υπάρξει νομοθετική ρύθμιση για τη λειτουργία του συνόλου των δραστηριοτήτων του ιδιωτικού τομέα στο χώρο της υγείας. Να παταχθεί η παραοικονομία που αναπτύσσεται στους χώρους της ασκούμενης ιατρικής. Σε ποια νοσοκομεία και άλλες υγειονομικές μονάδες και από πότε σχεδιάζει η κυβέρνηση να προωθήσει τη μέθοδο ΣΔΙΤ;
-Πότε σχεδιάζεται να αρχίσει η εφαρμογή του ωραρίου των νοσοκομειακών γιατρών, σύμφωνα με τις επιταγές του Π.Δ. 76/2005; Πώς θα καλυφθούν τα κενά σε ιατρικό προσωπικό και από ποια κονδύλια;
-Και, το κυριότερο, προγραμματίζεται να αυξηθούν οι δημόσιες δαπάνες για την υγεία σε επίπεδα αντίστοιχα του Ευρωπαϊκού μέσου όρου, δηλαδή σε ποσοστό τουλάχιστον 5% του ΑΕΠ;
Οι επερωτώντες βουλευτές
Θανάσης Λεβέντης
Ιωάννης Δραγασάκης
Νίκος Α. Κωνσταντόπουλος
Φώτης Κουβέλης
Ασημίνα Ξηροτύρη Αικατερινάρη
Αλέκος Αλαβάνος