ΦΩΤΗΣ ΚΟΥΒΕΛΗΣ: Κύριοι συνάδελφοι, εάν οι Έλληνες πολίτες παρακολουθούσαν τον προηγούμενο διαξιφισμό, μεταξύ του Προέδρου του ΠΑ.ΣΟ.Κ. και του εκπροσώπου της Κυβέρνησης του Υπουργού Εσωτερικών, θα σκέπτονταν ότι η απαράδεκτη κατάσταση που υπάρχει στη δημόσια διοίκηση προέκυψε από παρθενογένεση και ότι ουδείς ευθύνεται για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η δημόσια διοίκηση.
Όπως επίσης, αν παρακολουθούσε κάποιος, θα έπρεπε οπουδήποτε και αν ανήκει πολιτικά να ανατριχιάζει, από την ώρα που θα διαπίστωνε ότι η σύγκριση που γινόταν αναφερόταν στο ποιος πραγματοποίησε το μεγαλύτερο αριθμό ποικιλώνυμων προσλήψεων. Η Νέα Δημοκρατία 365.000, 435.000 το ΠΑ.ΣΟ.Κ., μέσα σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Και είναι συνυπεύθυνα τα δυο αυτά κόμματα, η Νέα Δημοκρατία και το ΠΑ.ΣΟ.Κ., το ΠΑ.ΣΟ.Κ. και η Νέα Δημοκρατία, διότι αυτά κυβέρνησαν τον τόπο, για την απαράδεκτη κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα η δημόσια διοίκηση, η οποία δεν έχει την ικανότητα της οποιασδήποτε συμμετοχής στην παραγωγική διαδικασία αυτού του τόπου και βεβαίως δεν μπορεί να ανταποκριθεί στο κύριο καθήκον της, που είναι η εξυπηρέτηση της λειτουργίας του δημοσίου και βεβαίως η εξυπηρέτηση των πελατών.
Μια δημόσια διοίκηση η οποία έχει έναν υπερπληθυσμό προδήλως δυσανάλογο προς τις ανάγκες αυτού του κράτους και αυτού του δημόσιου βίου και ειλικρινά αποφεύγω να συγκρίνω τον αριθμό των υπηρετούντων στον ευρύτερο δημόσιο τομέα στην Ελλάδα με τον αριθμό των υπαλλήλων που υπηρετούν στους ευρύτερους δημόσιους τομείς, άλλων κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από τη σύγκριση αυτή προκύπτουν συγκλονιστικά συμπεράσματα και βεβαιότατα συμπεράσματα πολιτικού χαρακτήρα.
Και πώς θέλουμε η δημόσια διοίκηση να είναι όρθια, αποτελεσματική, ευέλικτη; Από την ώρα που χρόνια ολόκληρα η δημόσια διοίκηση χρησιμοποιήθηκε και χρησιμοποιείται για την προώθηση πελατειακών σχέσεων και για την εξυπηρέτηση πολιτικών σκοπιμοτήτων. Εφεύρημα, ωρομίσθιος υπάλληλος. Εφεύρημα, ελαστικοποιημένο ωράριο. Διμηνίτες συμβασιούχοι, οκταμηνίτες συμβασιούχοι, συμβασιούχοι δεκαοκτώ μηνών. Και βεβαίως οι εργαζόμενοι είναι εκείνοι που σε τελευταία ανάλυση δεν ευθύνονται, διότι εκείνο το οποίο διεκδίκησαν και διεκδικούν είναι το δικαίωμα στη εργασία. Το θέμα είναι οι κυβερνήσεις οι οποίες έχουν παρελάσει από αυτόν τον τόπο, με ποιον τρόπο αντιμετώπισαν τη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης και εν τέλει, πώς εκμεταλλεύτηκαν την ανθρώπινη διεκδίκηση, τη διεκδίκηση των πολιτών να έχουν εργασία.
Κύριοι συνάδελφοι, αν θέλουμε να λειτουργήσει αποτελεσματικά η δημόσια διοίκηση, πρέπει να υπάρξουν σαφείς, συγκεκριμένες αποφάσεις που θα συνιστούν τομή. Γιατί δεν συμφωνείτε να καταργηθεί η έννοια της σύμβασης έργου με τα φυσικά πρόσωπα; Σας το είπα και στη Διαρκή Επιτροπή. Τι είναι αυτή η σύμβαση έργου; Στη βάση ποιων αναγκών κα μάλιστα με φυσικό πρόσωπο; Δεν αντιλαμβάνεστε ότι αυτό αποτελεί την εύκολη δίοδο για να περάσουν οι πελατειακές σχέσεις και να φορτωθεί ο ευρύτερος δημόσιος τομέας με εργαζόμενους, οι οποίοι –επαναλαμβάνω- εκείνο που διεκδικούν είναι το μεροκάματο, είναι ο μισθός, είναι η απασχόληση.
Η Τοπική Αυτοδιοίκηση –δεν γενικεύω- είναι αθώα του αίματος τούτου; Η Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν αξιοποίησε δυνατότητες συμβάσεως έργου ή συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου, για να προωθήσει και αυτή πελατειακές σχέσεις; Αλλά τότε ο κριτικός λόγος, όσο και ο αντίπαλος λόγος σε μια τέτοια λογική, απουσίαζε. Και απουσίαζε ακριβώς, για να εξυπηρετηθούν και σε ένα άλλο επίπεδο, πάλι οι πολιτικές σκοπιμότητες, πάλι οι πολιτικές μεροληψίες και ιδιοτέλειες.
Εμείς σας το έχουμε προτείνει. Έχουμε επίγνωση του μεγέθους μας, αλλά σας το έχουμε προτείνει: Να καταργηθεί κάθε έννοια σύμβασης εργασίας ορισμένου χρόνου, να καταργηθεί κάθε δυνατότητα σύμβασης έργου με φυσικά πρόσωπα στον ευρύτερο δημόσιο τομέα και από εκεί και πέρα στη βάση των καταγεγραμμένων αναγκών της δημόσιας διοίκησης και μέσα από ένα συγκεκριμένο προγραμματισμό να γίνονται οι οποιεσδήποτε προσλήψεις με αντικειμενικά, με οριοθετημένα, με συγκεκριμένα κριτήρια, για να απομακρύνεται η πολιτική και κομματική μεροληψία, η οποία εν τέλει αδικεί τους πολίτες, αδικεί και τον τόπο.
Είναι πάρα πολύ απλή η πρόταση. Γιατί δεν την υιοθετείτε; Δεν την υιοθετείτε, γιατί εξακολουθείτε να είστε δέσμιοι αυτής της λογικής των πελατειακών σχέσεων. Το παιχνίδι της εξουσίας σάς κρατάει ομήρους σε απαράδεκτες πρακτικές και λογικές του παρελθόντος. Και το μεγάλο δυσμενές αποτέλεσμα που προκύπτει είναι να πλήττεται η δημόσια διοίκηση και εν τέλει, αν θέλετε, να πλήττεται και η συνοχή αυτής της κοινωνίας, πέρα από επιμερισμούς, σε ποιο κόμμα θα πάει ο ένας και σε ποιο ο άλλος, διότι αντιλαμβάνεται ότι, αν δεν τοποθετηθεί σε συγκεκριμένη παράταξη, δεν θα μπορέσει να έχει εκείνα τα αποτελέσματα προς εξυπηρέτηση του ατομικού συμφέροντος.
Και βεβαίως, και οι πολίτες πρέπει να αντιληφθούν ότι δεν υπάρχουν ατομικές λύσεις. Υπάρχουν συλλογικές ρυθμίσεις μέσα στις οποίες ο καθένας βεβαίως μπορεί να αναζητεί και την επίλυση του προσωπικού του προβλήματος. Αυτήν όμως την ιδεολογία των συλλογικών ρυθμίσεων δεν την υπηρετείτε, αγαπητοί συνάδελφοι της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑ.ΣΟ.Κ.. Δεν γενικεύω. Και την υπηρετείτε ακριβώς, διότι εκείνο που προέχει για σας, εκείνο που αποτελεί πρωτεύουσα αρχή για την κομματική και πολιτική σας λειτουργία είναι η εξυπηρέτηση του κομματικού σας συμφέροντος. Και εν τέλει, επαναλαμβάνω, ο μεγάλος αδικημένος είναι αυτός ο τόπος, αυτή η κοινωνία και η προοπτική αυτής της χώρας, η οποία σημαντικά υπονομεύεται ή και δεσμεύεται από τη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης.
Το γνωρίζετε πάρα πολύ καλά, κύριε Υπουργέ. Δεν υπάρχει αντίθετη πολιτική και επιστημονική άποψη από την παραδοχή ότι, αν μία χώρα δεν έχει αποτελεσματική δημόσια διοίκηση, δεν μπορεί με αισιοδοξία να πορευθεί σε δρόμους εξέλιξης και ανάπτυξης.
Κύριοι συνάδελφοι, σε τι ποσοστό μετέχει το δημόσιο σε δημόσια έργα που συντελούνται; Κάποιοι υποστηρίζουν ότι ο συντελεστής είναι μονοψήφιος. Και είναι μονοψήφιος παρά την ύπαρξη μεγάλου αριθμού υπαλλήλων. Κάτω από άλλες λογικές, άλλες διαδικασίες και άλλη δομή της δημόσιας διοίκησης θα μπορούσε αυτός ο συντελεστής να είναι πολύ μεγαλύτερος στην παραγωγή των έργων ανάπτυξης και αναφέρομαι σε ποικιλία έργων.
Κύριοι συνάδελφοι, δεν συνηθίζω να ευφυολογώ, αλλά είμαι βέβαιος ότι, αν ρωτήσω τώρα τον αγαπητό Υφυπουργό ποιος είναι ο ακριβής αριθμός των υπηρετούντων στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, δεν θα μπορεί να μου απαντήσει. Και δεν θα έχει ευθύνη. Και αυτό το ερώτημα το έχω κάνει και σε προηγούμενους Υπουργούς.
Και βεβαίως, είναι σωστή η άποψη ότι θα πρέπει, αν θέλουμε να βάλουμε ένα τέρμα σε όλα αυτά τα οποία έχουν γίνει, να γίνει μία απογραφή και κυρίως να γίνει μία χαρτογράφηση, με όρους αντικειμενικότητας όμως των πραγματικών αναγκών της δημόσιας διοίκησης και στον στενό της πυρήνα και στον ευρύτερο τομέα. Διαφορετικά και μετά από χρόνια, θα μιλάμε με την ίδια ένταση, με τα ίδια επιχειρήματα, με τις ίδιες επισημάνσεις και ο μεγάλος ασθενής που λέγεται δημόσια διοίκηση θα εξακολουθεί να είναι ασθενής και μάλιστα με μία νόσο η οποία δεν θα μπορεί να ιαθεί.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, υπάρχουν εκκρεμότητες της παρελθόντος, εκκρεμότητες που έχουν σχέση με τους συμβασιούχους και σας ανέπτυξα την άποψή μας γιʼ αυτούς τους συμβασιούχους. Ήρθε το Προεδρικό Διάταγμα 164 και επεχείρησε να τακτοποιήσει ζητήματα των συμβασιούχων. Ε, αυτό το Προεδρικό Διάταγμα 164, όχι μόνο δεν τακτοποίησε παρά ελαχίστους, αλλά έχει δημιουργήσει και εξαιρετικά μεγάλα προβλήματα άνισης όσο και άδικης μεταχείρισης, δηλαδή έχει μετατραπεί η σύμβαση εργαζομένων συμβασιούχων με προϋπηρεσία είκοσι τεσσάρων μηνών σε αορίστου χρόνου και δεν έχει μετατραπεί σε σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου σύμβαση εργαζομένου με τριάντα δύο, με τριάντα οκτώ, με σαράντα πέντε μήνες, διότι οι διατυπώσεις και οι ρυθμίσεις των διατάξεων οδήγησαν στο να υπάρχουν αυτές οι αδικίες και αυτές οι ανισότητες.
Πρέπει συνολικά αυτό το ζήτημα να αντιμετωπιστεί με βάση το γράμμα και το πνεύμα της σχετικής κοινοτικής οδηγίας αλλά και με βάση την παραδοχή ότι αυτοί οι άνθρωποι πρέπει να μην βρίσκονται διαρκώς αιχμάλωτοι και πρέπει να εξασφαλίσουν τη σταθερή εργασιακή τους σχέση, που δεν είναι άλλη από τη σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου. Από εκεί και πέρα, εδώ είναι η πολιτική ευθύνη να τεθεί ένα τέρμα σε όλη αυτήν την υπόθεση, διότι έχουμε ξανά δεκαοκταμηνίτες, κύριε Υπουργέ, και πάλι έχουμε συμβασιούχους με εργασία ορισμένου χρόνου και αυτό θα πολλαπλασιάζει τα αδιέξοδα και θα μεγεθύνει τον εξαιρετικά επικίνδυνο φαύλο κύκλο που υπάρχει και υπάρχει δυστυχώς με μεγάλη ένταση στο χώρο της ευρύτερης δημόσιας διοίκησης.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είναι προφανές με βάση τις παρατηρήσεις που είχα τη δυνατότητα να κάνω ότι εμείς δεν συμφωνούμε με την πρόταση νόμου, όχι γιατί δεν έχει θετική αναφορά στη ρύθμιση της συνέντευξης ή δεν έχει μία επιμέρους αναφορά θετικού χαρακτήρα στα ζητήματα των συμβάσεων έργων, αλλά διότι δεν αντιμετωπίζει τα ζητήματα, δεν προωθεί καμία τομή και εν πάση περιπτώσει δεν αποτελεί ανατροπή όλων των απαράδεκτων καταστάσεων που –επαναλαμβάνω- έχουν μέσα στη δημόσια διοίκηση διαιωνιστεί με συνευθύνη των δύο κομμάτων που έχουν κυβερνήσει τη χώρα, της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑ.ΣΟ.Κ.
Επιλέγω να ολοκληρώσω με ένα ζήτημα στο οποίο έγινε μεγάλη συζήτηση και σήμερα και σε άλλες συνεδριάσεις εδώ στη Βουλή αλλά και εκτός Βουλής, το ζήτημα της αδιαφάνειας στη διαχείριση του δημόσιου και κοινωνικού χρήματος. Το ζητούμενο είναι εάν αποκαλύπτονται οι αδιαφάνειες, οι παρανομίες ή οι παρατυπίες; Αυτό είναι ένα στοιχείο. Το ζήτημα είναι ποια παθολογία, ποια δομή είναι εκείνη η οποία επιτρέπει την παρουσία θυλάκων που έχουν τη δυνατότητα να παρανομούν, να αξιοποιούν την αδιαφάνεια και εν τέλει να προσβάλλουν το δημόσιο και κοινωνικό χρήμα.
Δεν είναι μία από τις αιτίες για όλα αυτά το γεγονός ότι στο χώρο κρίσιμων τομέων της δημόσιας διοίκησης του ευρύτερου τομέα είναι η παρουσία κομματικά εγκαθέτων, χωρίς ικανότητες, χωρίς στοιχεία τα οποία θα αναδεικνύουν την αξιοσύνη τους στη διαχείριση του δημοσίου και κοινωνικού χρήματος; Το ζητούμενο είναι ποιος απεκάλυψε περισσότερα; Ποιος έστειλε περισσότερες υποθέσεις στον εισαγγελέα ή το μεγάλο ζητούμενο είναι τι είναι εκείνο που επιτρέπει να δημιουργείται η αδιαφάνεια στη διαχείριση του δημόσιου και κοινωνικού πλούτου, του κοινωνικού και δημόσιου χρήματος; Και εδώ δεν υπήρξε καμία ρύθμιση, δεν υπήρξαν θεσμοί διαφάνειας και θωράκισης της διαχείρισης του δημόσιου και κοινωνικού χρήματος. Ή και σε όποιες περιπτώσεις –λίγες- υπήρξαν τέτοιοι θεσμοί και τέτοιοι μηχανισμοί για την εξασφάλιση της χρηστής διοίκησης του δημοσίου χρήματος και αυτοί οι θεσμοί προσεβλήθησαν, παραβιάστηκαν, περιφρονήθηκαν και πολλοί από αυτούς περιέπεσαν και σε αχρηστία.
Αυτά είναι τα μεγάλα ζητήματα τα οποία πρέπει να αντιμετωπίσει το πολιτικό σύστημα και η κυβέρνηση αυτού του τόπου. Θέλετε Νέα Δημοκρατία και ΠΑ.ΣΟ.Κ. να κάνετε τους επιμερισμούς των ευθυνών σας; Κάντε το και συνεχίστε να αναπτύσσετε την διελκυστίνδα αλλά στη μέση αυτής της διελκυστίνδας βρίσκεται αυτός ο τόπος με τα μεγάλα προβλήματα και ζητήματα. Αυτή η επιλογή της διελκυστίνδας και της στείρας αντιπαράθεσης όχι στην ουσία των προβλημάτων πολλαπλασιάζει τη νοσηρότητα ενός πολιτικού συστήματος που εκτιμώ και πέρα από την όποια κομματική αντιδικία ότι έχει διατρέξει την πορεία του και έχει εξαντλήσει τα όριά του. Μιλώ γιʼ αυτό το πολιτικό σύστημα διακυβέρνησης του τόπου και για τον τρόπο μάλιστα που εγκατεστάθη αμέσως μετά τη μεταπολίτευση και για τον τρόπο που με συνευθύνη σας Νέα Δημοκρατία και ΠΑ.ΣΟ.Κ. το συντηρήσατε για να συντηρείται εν τέλει αυτό το κομματικό πολιτικό στερεότυπο του δικομματισμού.
Δεχθείτε, όμως, ότι αυτό το στερεότυπο με τα όσα αρνητικά το συνοδεύουν πλήττει εν τέλει το συμφέρον αυτής της χώρας στην ολότητά του.