Ευχαριστούμε για την πρόσκληση και χαιρετίζουμε την πρωτοβουλία τεσσάρων φορέων, για τη διοργάνωση της σημερινής Ημερίδας σε ένα τόσο σημαντικό ζήτημα.
Το θέμα ασφάλιση της αγροτικής παραγωγής, είναι πολύ σημαντικό, γιατί συνδέεται με την εξασφάλιση του εισοδήματος του αγρότη, έναντι φυσικών κυρίως κινδύνων.
Στις σημερινές συνθήκες, αυξανόμενης ανασφάλειας λόγω των ρυθμίσεων της νέας ΚΑΠ, το ζήτημα της κάλυψης του εισοδήματος έναντι ζημιών, αποκτά αντικειμενικά πρόσθετη σημασία.
Δε θα αναλύσω σε έκταση τις ανεπάρκειες ασφαλιστικής κάλυψης των παραγωγών, ούτε τις παρατηρούμενες, «εν πολλοίς» καθυστερήσεις στην απόδοση αποζημιώσεων, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες των απασχολούμενων (μόνιμου και έκτακτου προσωπικού).
Για τον ΣΥΝ, οι ανεπάρκειες αυτές αποτελούν μέρος του μεγάλου ελλείμματος αγροτικής πολιτικής, στήριξης του μικρου-μεσαίου αγρότη και της οικογενειακής γεωργίας, που τόσο η σημερινή κυβέρνηση της ΝΔ όσο και η προηγούμενη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ ακολούθησαν.
α) Κατά την άποψη μας υπάρχει ένα αρχικό «θεσμικό έλλειμμα» στην εξασφάλιση της βιωσιμότητας του ΕΛΓΑ. Όταν δημιουργήθηκε δεν «προικοδοτήθηκε» με τ΄ αναγκαία κεφάλαια, με αποτέλεσμα να καταφεύγει διαρκώς σε τραπεζικό δανεισμό με συνέπεια:
• Δυσκολία άσκησης αναπτυξιακού και κοινωνικού ρόλου
• Αβεβαιότητα και δυαδικό καθεστώς απασχόλησης (μόνιμοι και έκτακτοι που καλύπτουν μόνιμες και διαρκείς ανάγκες)
• Μεγαλύτερο κόστος λειτουργίας λόγω δανεισμού
• Ανάληψη πρόσθετων υποχρεώσεων διαχείρισης ΠΣΕΑ
β) Στη λειτουργία του ΕΛΓΑ υπάρχουν έντονα φαινόμενα κομματικοποίησης, στη μεταχείριση των υπαλλήλων (μετακινήσεις, μεταθέσεις κλπ), εκδήλωση του γενικότερου προβλήματος κομματικοποίησης στη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης.
γ) Ο ΕΛΓΑ δε διαθέτει στρατηγικό σχέδιο δράσης και ανάπτυξης του, για κάλυψη νέων κινδύνων στη γεωργική, κτηνοτροφική και αλιευτική παραγωγή, λαμβάνοντας υπόψη και την εμπειρία άλλων χωρών
• Αναρωτιέμαι αν οι κλιματικές αλλαγές και η ένταση των ακραίων καιρικών φαινόμενων, με τις συνέπειες που έχουν στην αγροτική παραγωγή, απασχολούν τη διοίκηση στην επεξεργασία σχεδίου δράσης του ΕΛΓΑ. Το ίδιο ισχύει με τους κινδύνους επιμόλυνσης των βιοκαλλιεργειών από ενδεχόμενες μεταλλαγμένες καλλιέργειες.
• Δυστυχώς σε συνθήκες κυριαρχίας των αντιλήψεων περί ελεύθερων αγορών, ο αγρότης καλείται, σε ένα ακόμα ζήτημα, να αναλάβει πρόσθετες ευθύνες και ρίσκα!!!
i. Ο ΣΥΝ θεωρεί ότι πρέπει να εξασφαλιστεί οικονομική αυτοδυναμία του ΕΛΓΑ με «προικοδότηση» των αναγκαίων κεφαλαίων.
ii. Ανάληψη από το κράτος όλων των χρεών, καθώς και το κόστος κάλυψης εκτάκτων κινδύνων (με κοινωνικά κριτήρια), καθώς το κόστος διαχείρισης ΠΣΕΑ
iii. Επεξεργασία στρατηγικού σχεδίου ανάπτυξης για κάλυψη νέων κινδύνων, σε νέες παραγωγικές δραστηριότητες. Π.χ. Κάλυψη ζημιών από παθογενές ή ακατάλληλο πολλαπλασιαστικό υλικό και διεκδίκηση του κόστους ζημιάς από προμηθευτικές εταιρίες.
iv. Επέκταση της ασφαλιστικής κάλυψης στο διαμέρισμα Κρήτης και μείωση ποσοστού παρακράτησης 3% επί των αγροτικών προϊόντων όταν δεν υπάρχουν ζημιές (π.χ. θερμοκήπια Ιεράπετρας).
v. Επίλυση θεσμικών προβλημάτων:
- Να σταματήσει ο ΕΛΓΑ να χρησιμοποιείται ως κομματικός μηχανισμός.
- Αξιοκρατικά κριτήρια στελέχωσης και σεβασμός της επετηρίδας σε όλες τις βαθμίδες.
- Επαρκής στελέχωση, με αναγκαίο προσωπικό και μονιμοποίηση εκτάκτων που καλύπτουν πάγιες και διαρκείς ανάγκες. Προστασία αγοραστικής δύναμης μισθών και εργασιακών δικαιωμάτων.
- Στενότερη επαφή με αγρότες, παροχή συμβουλών για αποφυγή κινδύνων, μείωση χρόνου καταβολής αποζημιώσεων στο 1½-2 μήνες, από την περίοδο συγκομιδής, κα.
- Τα προβλήματα ασφάλισης της αγροτικής παραγωγής, είναι σε άμεση σχέση με το γενικότερο πλαίσιο αγροτικής πολιτικής. Χωρίς να επιτρέπει η στιγμή, εκτεταμένες αναφορές επιγραμματικά κάνω ορισμένες επισημάνσεις:
- Ο ΣΥΝ δε συμφωνεί με τη φιλοσοφία της νέας ΚΑΠ και την ασκούμενη αγροτική πολιτική της κυβέρνησης
- Είμαστε υπέρ της ριζικής μεταρρύθμισης της νέας ΚΑΠ και την αλλαγή προσανατολισμού της αγροτικής πολιτικής με στόχο:
Όλα αυτά προϋποθέτουν την δραστήρια και αγωνιστική παρέμβαση των εργαζομένων στον ΕΛΓΑ, των γεωτεχνικών οργανώσεων, που ενδιαφέρονται για τον αγροτικό χώρο, με όρους οικονομικούς, κοινωνικούς, περιβαλλοντικούς, λαϊκής παράδοσης και πολιτισμού.