Την 1η Αυγούστου του 1975 υπογράφηκε στο Ελσίνκι η Τελική Πράξη, προϊόν και αποτέλεσμα της Πανευρωπαϊκής Διάσκεψης για την Ασφάλεια και την Συνεργασία, που χαιρετίστηκε απ΄ τους λαούς της Ευρώπης ως βήμα ενίσχυσης της ύφεσης και της ειρήνης.
32 χρόνια μετά διαπιστώνεται το επίκαιρο του περιεχομένου της Τελικής Πράξης, που περιέχει αξίες και αρχές , πολύ αναγκαίες στις μέρες μας, όπως μεταξύ άλλων:
- σεβασμός στην εδαφική ακεραιότητα και το απαραβίαστο των συνόρων,
- αποκήρυξη της βίας ή/και της απειλής χρήσης βίας στις σχέσεις μεταξύ των χωρών,
- αφοπλισμός και περιβαλλοντική προστασία,
- προσήλωση στην ειρηνική επίλυση των διαφορών και αποφυγή ανάμειξης στις εσωτερικές υποθέσεις,
- σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες, συμπεριλαμβανομένων της ελευθερίας της σκέψης, της συνείδησης , της θρησκείας και των πεποιθήσεων.
Αυτές οι αρχές πρέπει να περιφρουρηθούν εν όψει των κινδύνων που συνεπάγεται η επαπειλούμενη εγκατάσταση της αμερικανικής «αντι-πυραυλικής ασπίδας στην Πολωνία και την Τσεχία και της κρίσης στην οποία περιήλθε η Συνθήκη για τις Συμβατικές Ένοπλες Δυνάμεις στην Ευρώπη, που ονομαζόταν και «ακρογωνιαίος λίθος» της ευρωπαϊκής ασφάλειας.
Η χώρα μας, που ήταν μια από αυτές που συνυπέγραψαν το κείμενο, έχει το δικαίωμα και το καθήκον της υπεράσπισης των προβλέψεων-δεσμεύσεων της Τελικής Πράξης, στην κατεύθυνση της αναβάθμισης του ΟΑΣΕ.
Είναι λυπηρό να διαπιστώνουμε , ότι η διαδικασία του Ελσίνκι φάνηκε να αποδυναμώνεται μέσω της υποβάθμισης του ΟΑΣΕ. Ο τελευταίος θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση ενός πανευρωπαϊκού συστήματος ασφάλειας, ενταγμένου στον ΟΗΕ, με παράλληλη κατάργηση του ΝΑΤΟ.
Τμήμα Εξωτερικής Πολιτικής και Άμυνας