Ο ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ θεωρεί ότι η μεγάλη όξυνση της ανεργίας στο σύγχρονο κόσμο επιβεβαιώνει την αδυναμία του σύγχρονου εκμεταλλευτικού συστήματος να αξιοποιήσει προς όφελος του ανθρώπου τα επιτεύγματα της νέας τεχνολογίας, να ικανοποιήσει το βασικό ανθρώπινο δικαίωμα για εργασία. Εκφράζει επίσης την αποτυχία του μοντέλου της νεοφιλελεύθερης διαχείρισης που επιχειρεί κυρίως με όρους ανεξέλεγκτης αγοράς και με απολυτοποίηση της ανταγωνιστικότητας να δώσει απαντήσεις στα σύγχρονα προβλήματα.
Δημιουργεί μεγάλες ζώνες φτώχειας και περιθωριοποίησης μεγάλων τμημάτων του πληθυσμού, οδηγεί σε μείωση των εισοδημάτων και στην εντατικοποίηση της εργασίας των ήδη εργαζομένων, χειροτερεύοντας συνολικά το βιοτικό επίπεδο της εργατικής τάξης. Διευκολύνει την απαδιάρθρωση των εργασιακών σχέσεων και τη γενίκευση της μερικής απασχόλησης σε χαμηλά αμοιβόμενες, χωρίς προστασία και ασφάλιση θέσεις εργασίας, πλήττει το κοινωνικό κράτος. Δυσκολεύει τη δράση των εργατικών συνδικάτων και οδηγεί στην απομαζικοποίηση τους. Συμβάλλει σε ανεξέλεκτες μεταναστεύσεις των πληθυσμών προς τα μεγάλα αστικά κέντρα και προς τις αναπτυγμένες χώρες. Απομυζά τους κρατικούς προϋπολογισμούς και φθείρει τις βασικές κοινωνικές αξίες της δημοκρατίας και της κοινωνικής αλληλεγγύης προκαλεί σοβαρές ανισορροπίες και υπονομεύει το στόχο της βιώσιμης ανάπτυξης.
Το πρόβλημα της απασχόλησης οξύνεται και περιπλέκεται λόγω των βαθύτερων αλλαγών που συντελούνται στο Διεθνές περιβάλλον.
Το παγκόσμιο εμπόριο έχει αυξηθεί και η ανταλλαγή υπηρεσιών έχει πολλαπλασιαστεί.
Ομως το 20% των φτωχότερων ανθρώπων στον κόσμο έχουν ελάχιστα ωφεληθεί από τη διεθνοποίηση των οικονομιών και το μερίδιό τους στο παγκόσμιο εμπόριο ανέρχεται μόνο στο 1%.
Οι ιδιωτικές επενδύσεις στις αναπτυσσόμενες χώρες έχουν αυξηθεί από 5 δις $ στα 160 δις $ τα τελευταία 20 χρόνια. Τα 3/4 όμως αυτών των επενδύσεων έγιναν κυρίως στην Ανατολική Ασία και στη Λατινική Αμερική. Το εξωτερικό χρέος την ίδια ώρα των αναπτυσσόμενων χωρών έχει ξεπεράσει το 1.8 τρισεκατομμύριο.
Το παγκόσμιο εισόδημα έχει αυξηθεί από 4 τρις $ στα 23 τρις $ στα τελευταία τριάντα χρόνια, ενώ σοβαρές είναι οι επιπτώσεις στο περιβάλλον.
Τα 3/4 των ανθρώπων ζουν στον αναπτυσσόμενο κόσμο, απολαμβάνουν όμως μόνο το 16% του παγκόσμιου εισοδήματος, ενώ στις πιό πλούσιες χώρες το 20% των ανθρώπων έχουν το 85% του παγκόσμιου εισοδήματος με πολύ μεγάλη φυσικά ανακατανομή του εισοδήματος μεταξύ τους.
Η διάρθρωση της παγκόσμιας παραγωγής έχει αλλάξει. Η συμβολή του αγροτικού τομέα στο ΑΕΠ έχει μειωθεί στις χώρες μικρού και μεσαίου εισοδήματος, ενώ έχει αυξηθεί το μερίδιο της βιομηχανίας στις χαμηλού εισοδήματος χώρες.
Το 1/4 του εργατικού δυναμικού στις αναπτυσσόμενες χώρες και πάνω από τα 2/3 του εργατικού δυναμικού των βιομηχανικών χωρών βρίσκονται στις υπηρεσίες.
Περίπου 40 εκατομμύρια άνθρωποι είναι άνεργοι στις βιομηχανικές χώρες. Και θα χρειαστεί να δημιουργηθούν θέσεις απασχόλησης για ένα δισεκατομμύριο ανθρώπους στον αναπτυσσόμενο κόσμο κατά την προσεχή δεκαετία.
Ο άτυπος τομέας απασχόλησης αναπτύσσεται σχεδόν σε όλες τις αναπτυσσόμενες χώρες.
Η ραγδαία πρόοδος στην τεχνολογία έχει επιφέρει επαναστατικές αλλαγές στις ζωές των ανθρώπων. Σήμερα ένα δίκτυο 19 δορυφόρων παρέχει υπηρεσίες σε 180 χώρες.
Η τεχνολογία των ηλεκτρονικών υπολογιστών έχει περάσει πάνω από τέσσερις φάσεις εξέλιξης στη διάρκεια της ζωής ενός ανθρώπου. Το 1993 οι παγκόσμιες πωλήσεις ηλεκτρονικών τερματικών ξεπέρασαν τις 12 εκατομμύρια μονάδες.
('Ολα τα πιό πάνω στοιχεία έχουν σαν πηγή τον ΟΗΕ)
Eκτός από την πιό πάνω αναφερόμενη εικόνα οι εξελίξεις στο Διεθνές περιβάλλον, χαρακτηρίζονται ακόμα από:
Την πλήρη απελευθέρωση των συναλλαγών και των αγορών.
Την παγκοσμιοποίηση του εμπορίου.
Τη δημιουργία παγκόσμιων επιχειρήσεων που ωχριούν μπροστά τους οι πολυεθνικές του '70.
Τις μεγάλες ροές θέσεων απασχόλησης λόγω της μεταφοράς πόρων και δραστηριοτήτων στις ζώνες χαμηλού κόστους της Ασίας και του Ειρηνικού.
Την φρενίτιδα στην ανταγωνιστικότητα, στα πλαίσια του υπάρχοντος τριαδικού περιφερειακού συστήματος (ΗΠΑ, ΙΑΠΩΝΙΑ, ΕΕ)
Τη μορφή ανάπτυξης, χωρίς απασχόληση στο Βορρά και την άγρια εκμετάλλευση και το φτηνό εργατικό δυναμικό στο Νότο και την Ανατολή
Την έκρηξη της χρηματοοικονομίας που απορροφά το μεγαλύτερο ποσοστό των χρηματικών πόρων στις κερδοσκοπικές δραστηριότητές.
Τη διεύρυνση του χάσματος μεταξύ πλουσίων και φτωχών χωρών.
Την παγκόσμια ανεργία, τον κοινωνικό αποκλεισμό και τη νέα φτώχεια.
Την καταστροφή του περιβάλλοντος και την κρίση των υποδομών και φυσικών πόρων.
Την κρίση των μεγαλουπόλεων με την εξαθλίωση των προαστικών συνοικιών, την ξενοφοβία, το ρατσισμό και την εγκληματικότητα, τις μεγάλες μεταναστευτικές ροές με επίκεντρο τις χώρες της ΕΕ.
Ειδικά όσον αφορά την απασχόληση στις αναπτυγμένες χώρες, παρατηρούνται τρία κεντρικά χαρακτηριστικά:
α) Η αυξητική τάση της ανεργίας και η μονιμότητα υψηλών ποσοστών ανεργίας.
β) Η αύξηση των μισθολογικών ανισοτήτων
γ) Η αύξηση της πόλωσης μεταξύ πρωτογενούς και δευτερογενούς αγοράς εργασίας.
Η παγκοσμιοποίηση αποτελεί μιάν αντικειμενική τάση στο σύγχρονο κόσμο. Ο βαθμός ανάπτυξής της και η επίδραση της παγκοσμιοποίησης στις εθνικές οικονομίες χρειάζεται περαιτέρω εξέταση. Ομως οι όροι με βάση τους οποίους πραγματοποιείται διαμορφώνονται από τον ανταγωνισμό των περιφερειακών ολοκληρώσεων και από τη δράση των πολυεθνικών επιχειρήσεων και των κυρίαρχων ελίτ των διεθνών κεφαλαιαγορών.
Ο τρόπος αξιοποίησης των νέων τεχνολογιών στην παραγωγή και ιδίως στους τομείς της πληροφορίας και της επικοινωνίας ενώ αυξάνει σημαντικά τα επίπεδα της παραγωγικότητας της εργασίας και τον παραγόμενο πλούτο αποτελεί πρόσθετο παράγοντα που οδηγεί σε κρίση της απασχόλησης.
Η πολυπλοκότητα του προβλήματος σε παγκόσμιο επίπεδο, οι διαφορές στα επίπεδα ανάπτυξης και οι διαφορές στις εκφράσεις της κρίσης της απασχόλησης, δεν πρέπει να οδηγήσουν την αριστερά σε περιορισμό του ορίζοντά της μόνο στο επίπεδο των περιφερειακών ολοκληρώσεων ή στην αναζήτηση μόνο εθνικών λύσεων.
Αντίθετα, η απαίτηση για μία νέα δίκαιη, οικονομική τάξη πραγμάτων πρέπει να είναι στις προτεραιότητες της Αριστεράς σε συνδυασμό με την πάλη για αλλαγή των συσχετισμών σε όφελος της Αριστεράς και την ενίσχυση του ρόλου των κοινωνικών κινημάτων. Ο στόχος της πλήρους και σταθερής απασχόλησης παραμένει σαν βασική προτεραιότητα. Σήμερα το σύνθημα για την Αριστερά παίρνει τη μορφή: ΔΟΥΛΕΥΟΥΜΕ ΛΙΓΟΤΕΡΟ ΓΙΑ ΝΑ ΔΟΥΛΕΨΟΥΜΕ ΟΛΟΙ.
Παράλληλα η αποτελεσματικότητα επίτευξης αυτού του στόχου θα ενισχύεται στο βαθμό που οι αναζητήσεις της αριστεράς και των προοδευτικών δυνάμεων σε παγκόσμιο επίπεδο θα οδηγούν στη διαμόρφωση ενός σχεδίου παγκόσμιας βιώσιμης ανάπτυξης με σεβασμό στο περιβάλλον και στον άνθρωπο.
Χρήσιμες ιδέες προς αυτή την κατεύθυνση είναι:
α) Η δραστική μείωση του χρόνου εργασίας με διατήρηση των αποδοχών.
β) Επανεξέταση των όρων και των δεικτών της παγκόσμιας βιώσιμης ανάπτυξης με οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά και εισαγωγή αυτών των κριτηρίων στις παρεμβάσεις των διεθνών οργανισμών.
γ) Η επιβολή μέτρων φορολόγησης στην κερδοσκοπική κίνηση κεφαλαίων.
δ) Η παγκοσμιοποίηση των κοινωνικών δικαιωμάτων και η γενικευμένη κύρωση των θεμελιωδών συμβάσεων της διεθνούς οργάνωσης εργασίας (ΔΟΕ).
ε) Η μεταφορά πόρων προς τις αναπτυσσόμενες χώρες σε διπλάσιο ποσοστό από αυτό που χορηγείται σήμερα.
στ) Η ενίσχυση του ρόλου της αποτελεσματικότητας της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας σε αντίθεση με τη σημερινή πορεία υποβάθμισής του και η ανασυγκρότηση των οργανισμών της διεθνούς κοινότητας (Παγκόσμια Οργάνωση Εμπορίου, ΔΝΤ, Παγκόσμια Τράπεζα) και τη ριζική αλλαγή των πολιτικών δομικής αναπροσαρμογής και ρύθμισης που εφαρμόζουν αυτοί οι οργανισμοί στις χώρες του Νότου, προκειμένου να υπάρξει μία αναπτυξιακή διαδικασία σ΄αυτές τις χώρες.
ζ) Η επιβολή της κοινωνικής ρήτρας στις διεθνείς συναλλαγές.
Οι άνεργοι στην Ευρωπαϊκή Ενωση έφθασαν τα 18,5 εκατομμύρια άτομα, δηλαδή σε ποσοστό 11,1% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού, (ανεργία των γυναικών 12,6 % έναντι 9,8% των ανδρών) από τους οποίους το 47% είναι μακροχρόνια άνεργοι, ενώ η ανεργία στους νέους κάτων των 25 ετών έφθασε στο 21,2%. Ταυτόχρονα 50 και πλέον εκατομμύρια Ευρωπαίοι πολίτες ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας. Σύμφωνα μάλιστα με εκτιμήσεις της ίδιας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η τάση ανόδου της ανεργίας θα συνεχιστεί και τα επόμενα 2 χρόνια μέχρι το 1997. Υπολογίζεται ότι το 85% των 50 εκατομμ. που βρίσκονται κάτω από το όριο της φτώχειας είναι γυναίκες. Η κατάσταση θα γίνει ακόμα δυσκολότερη, εάν δεν εξασφαλιστούν οι πολιτικές και κοινωνικές προϋποθέσεις και συσχετισμοί, στόχος βέβαια πάρα πολύ δύσκολος, για να αμφισβητηθεί η νεοφιλελεύθερη λογική της συνθήκης του Μάαστριχτ και να αναθεωρηθεί ριζικά σε προοδευτική κατεύθυνση.
Τα αυξημένα και μόνιμα υψηλά ποσοστά ανεργίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση έχουν οδηγήσει σε κρίση το πρότυπο ανάπτυξης που ακολουθείται την τελευταία 10ετία.
Μετά την πετρελαϊκή κρίση την 10ετία του 1970 η δημιουργία θέσεων εργασίας σταμάτησε να αποτελεί κεντρικό πολιτικό στόχο και σταδιακά δρομολογήθηκαν πολιτικές που έδιναν προτεραιότητα στην προώθηση της σταθερότητας και της ανταγωνιστικότητας.
Εκτοτε η ανεργία πολλαπλασιάστηκε και παρά το γεγονός ότι η ανάκαμψη στο τέλος της 10ετίας του '80 οδήγησε στη δημιουργία 10 εκατομμυρίων επιπλέον θέσεων εργασίας πολλές από αυτές χάθηκαν και πάλι, ενώ η συνολική ανεργία στα μέσα του 1994 έφθασε το 11,4% ξεπερνώντας κατά πολύ το προηγούμενο ποσοστό 9,8% του 1985.
Οι ρυθμοί ανάπτυξης στα μέσα της δεκαετίας του '80 αύξησαν την απασχόληση κατά 1,5% ετησίως περιορίζοντας έτσι την ανεργία κατά 1% ετησίως. Ομως η απασχόληση μειώθηκε κατά 4% στη διάρκεια της τριετίας 1991-94, δηλαδή κατά ποσοστό διπλάσιο σε σχέση με οποιαδήποτε πτώση σε αντίστοιχη περίοδο μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Αποτέλεσμα ήταν να χαθούν ουσιαστικά 6 εκατομμύρια θέσεις απασχόλησης από τα 10 εκατομμύρια που δημιουργήθηκαν την περίοδο 1985-1990.
Τα στοιχεία αποδεικνύουν ότι στο βαθμό που το αναπτυξιακό πρότυπο στην Ευρώπη στηρίχθηκε σε νεοφιλελεύθερες πολιτικές, αυτό είχε σαν συνέπεια τη δραματική διόγκωση της ανεργίας. Η αύξηση αυτή προκαλεί αντίστοιχα κρίση στο κοινωνικό κράτος και δρομολογεί εξελίξεις με στόχο την αποδόμηση του ευρωπαϊκού κοινωνικού οικοδομήματος από την πλευρά των συντηρητικών πολιτικών και των εργοδοτών.
Ο πληθωρισμός μπόρεσε να μειωθεί, αλλά στα πλαίσια μιας σκληρής πολιτικής μονόπλευρης λιτότητας και σε βάρος του κοινωνικού κράτους και των ρυθμών ανάπτυξης. Το οικονομικό, κοινωνικό και ανθρώπινο κόστος ήταν ιδιαίτερα υψηλό και με συνέπειες την αύξηση της ανασφάλειας, την αποσταθεροποίηση των δημόσιων οικονομικών, την αρνητική επίδραση στην ανταγωνιστικότητα και στην ανάκαμψη.
Αν αυτό το αναπτυξιακό πρότυπο και οι πολιτικές νεοφιλελεύθερης κατεύθυνσης συνεχίστουν τότε οι συνέπειες θα είναι ακόμα δραματικότερες με παραπέρα διόγκωση της ανεργίας, του κοινωνικού αποκλεισμού, της πλήρους αποδόμησης του ευρωπαϊκού κοινωνικού οικοδομήματος.
Το πραγματικό όμως μάθημα από την ιστορία της Ευρώπης είναι ότι η οικονομική ανάπτυξη και η κοινωνική πρόοδος μπορεί να είναι φίλοι και όχι εχθροί. Η Ευρώπη έγινε και παραμένει η μεγαλύτερη εμπορική δύναμη του κόσμου, ακολουθώντας υψηλότερα πρότυπα, υψηλή παραγωγικότητα. Το ευρωπαϊκό πρότυπο είναι αυτό που έδωσε δυνατότητες για υψηλούς μισθούς, χαμηλό πληθωρισμό και πολύ χαμηλή ανεργία.
Ο δρόμος για την Ευρωπαϊκή Ενωση δεν μπορεί να στηριχθεί στη μονόπλευρη φιλοσοφία της νομισματικής και δημοσιονομικής σταθεροποίησης που εμπεριέχεται στη Συνθήκη του Μάαστριχτ. Ο ΣΥΝ τάχθηκε υπέρ της άμεσης και ριζοσπαστικής μεταρρύθμισης της συνθήκης του Μάαστριχτ ώστε η πορεία προς την Ευρωπαϊκή Ενωση να αποκτήσει αναπτυξιακό, κοινωνικό και δημοκρατικό, οικολογικό δυναμισμό και να επαναδεσμευθούν στην υπόθεση της οικοδόμησης της Ενωμένης Ευρώπης μεγάλα τμήματα της κοινωνίας που αποστασιοποιούνται και γίνονται ευάλωτα σε εθνικιστικές και άλλες δημαγωγίες.
Για την ανάκαμψη της απασχόλησης πρέπει να αναθεωρηθούν ριζικά οι προσανατολισμοί της μακροοικονομικής πολιτικής της Ενωσης και των κρατών μελών. Προσανατολισμοί που εξακολουθούν να αντανακλούν μόνο τα κριτήρια της ονομαστικής σύγκλισης, του πληθωρισμού και του δημόσιου ελλείμματος χωρίς να δίνεται προτεραιότητα στην απασχόληση και στους δείκτες ανάπτυξης.
Οι αριθμητικοί στόχοι του Λευκού Βιβλίου για τα 15.000.000 νέων θέσεων εργασίας και της μείωσης κατά το ήμισυ από τώρα μέχρι το τέλος του αιώνα της ανεργίας στην Ε.Ε., εξειδικευμένοι στην ουσία μόνο στις 5 κατευθύνσεις πολιτικής του ΕΣΣΕΝ, για διαχείριση της ανεργίας τριβής ή στην καλύτερη περίπτωση στη χρηματοδότηση των διευρωπαϊκών δικτύων, δεν μπορούν σε καμμία περίπτωση να επιτευχθούν.
Στη διαδικασία αναθεώρησης της Συνθήκης του Μάαστριχτ υπάρχει αρκετή συζήτηση γύρω από το θέμα της απασχόλησης.Αναγνωρίζεται από όλους σαν το μείζον πρόβλημα, όπως πρόσφατα και στη Σύνοδο της Φλωρεντίας. Ομως απ' ότι δείχνουν τα πράγματα θα υπάρξουν μερικές διακηρυχτικού χαρακτήρα επαναδιατυπώσεις χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα και παραγωγή δεσμεύσεων.
Η προσπάθεια του Προέδρου της Κομισσιόν Σαντέρ για την υπογραφή ενός συμφώνου για την απασχόληση έχει κυρίως το στόχο να εμπλέξει τους κοινωνικούς φορείς εργοδοτών και εργαζομένων για ευρωπαϊκού χαρακτήρα λύσεις στην αγορά εργασίας ξεπερνώντας πιθανά τα εμπόδια που προκύπτουν από την πρόθεση των κυβερνήσεων να δώσουν λύσεις σε εθνικό επίπεδο. (Τα όργανα του ΣΥΝ θα παρακολουθήσουν και θα αξιολογήσουν πολιτικά αυτή τη διαδικασία)
Παραμένει πρωταρχικά αναγκαίος ένας στρατηγικός σχεδιασμός προγράμματος δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων σε μακροπρόθεσμο επίπεδο, επικεντρωμένο κατά κύριο λόγο σε υποδομή συμπεριλαμβανομένης της κοινωνικής και στους τομείς μεταφοράς ενέργειας, πληροφορικής, περιβάλλοντος, έρευνας και κατάρτισης.
Η Ευρωπαϊκή Αριστερά στηρίζοντας τους αγώνες των εργαζομένων και των κοινωνικών κινημάτων επιδιώκει να προωθηθούν μέσα από μια συντονισμένη πολιτική οι δημόσιες επενδύσεις και να τονωθούν οι ιδιωτικές για να διευρύνουν την παραγωγική βάση στη βιομηχανία και τις υπηρεσίες για να στηρίξουν, να εκσυγχρονίσουν και να ενσωματώσουν στον τοπικό, περιφερειακό και ευρωπεριφερειακό ιστό τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.Αυτή η επενδυτική πολιτική θα πρέπει να συνοδεύεται από μία νομισματική πολιτική που θα οδηγήσει σε μεγάλη και ταυτόχρονη μείωση επιτοκίων.
Βασική ενίσχυση σε μιά τέτοια κατεύθυνση θα πρέπει να προέλθει από την ανάπτυξη διαφορετικών πολιτικών που θα στοχεύουν στην μείωση του χάσματος στην ανάπτυξη μεταξύ των διαφόρων ευρωπαϊκών περιοχών και όπου πρωταρχικό ρόλο εδώ έχουν να διαδραματίσουν τα διαρθρωτικά ταμεία.
Καθοριστικό στοιχείο μιας τέτοιας διαφορετικής προσέγγισης παραμένει η προώθηση της πραγματικής σύγκλισης και η εμβάθυνση της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής. Αυτό πρέπει να είναι και το κριτήριο που θα εμπνέει όλες τις κοινές πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Ο ΣΥΝ αναζητά μαζί με τις άλλες δυνάμεις της Σύγχρονης Αριστεράς στην Ευρώπη και προτείνει ένα νέο εναλλακτικό σχέδιο Ευρωπαϊκής Ενοποίησης που αντικειμενικά αμφισβητεί το πρότυπο ενοποίησης που έχει επιλεγεί ως κατεύθυνση από την πλειοψηφία των κυβερνήσεων των κρατών μελών.
Με τις αποφάσεις του ο ΣΥΝ προτείνει μία συνεκτική στρατηγική όπου όλες οι επιμέρους πολιτικές: οικονομικές, δημοσιονομικές, διαρθρωτικές, περιβαλλοντικές, βιομηχανικές, εμπορικές και κοινωνικές να εντάσσονται οργανικά σε μία ευρύτερη πολιτική που στοχεύει στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Με αιχμή επίσης την απασχόληση η πολιτική του ΣΥΝ αναδεικνύει τους εξής άξονες:
α) Επιμονή στην πλήρη, σταθερή και αναβαθμισμένη ελεύθερη επιλεγμένη απασχόληση. Οι όποιες ελαστικότητες στην αγορά εργασίας θα πρέπει να έχουν συμπληρωματικό χαρακτήρα, εθελοντική βάση, περιορισμένη έκταση και να είναι αποτέλεσμα συλλογικής διαπραγμάτευσης.
Αντιτάσσεται στη λογική της διεύρυνσης των ανισοτήτων με τη δημιουργία χαμηλής στάθμης θέσεων εργασίας.
β) Δραστική και συνολική μείωση του χρόνου εργασίας στις 35 ώρες την εβδομάδα χωρίς μείωση των αποδοχών με προοπτική τις 32.
γ) Ενίσχυση της κοινωνικής προστασίας και του κοινωνικού κράτους στην Ευρώπη.
δ) Ενταξη ειδικού κεφαλαίου για την απασχόληση στην υπό αναθεώρηση συνθήκη με την κατοχύρωσή του ως θεμελιώδους δικαιώματος των ευρωπαίων πολιτών με δεσμευτικούς στόχους για αύξηση κατά 15.000.000 θέσεις εργασίας μέχρι το 2000 και μείωση της ανεργίας στο μισό του ποσοστού που βρίσκεται σήμερα. Συνυπολογισμό της τάσης μείωσης της απασχόλησης στη διαδικασία ενοποίησης. Ενταξη του κοινωνικού πρωτοκόλλου και του κοινοτικού χάρτη θεμελιωδών δικαιωμάτων στην υπό αναθεώρηση συνθήκη.
ε) Φορολογική εναρμόνιση, ριζική αύξηση των ιδίων πόρων και σημαντική ενίσχυση του Κοινωνικού Ταμείου και των άλλων διαρθρωτικών ταμείων.
στ) Ιση μεταχείριση ανδρών - γυναικών. Θεσμοθέτηση μηχανισμών ελέγχου που να εντοπίζουν τις επιπτώσεις της ΟΝΕ στις γυναίκες.
ζ) Εφαρμογή κοινών πολιτικών και δράσεων για την δια βίου εκπαίδευση καθώς επίσης για ειδικές κατηγορίες, νέους, γυναίκες, κοινωνικά αποκλεισμένους.
η) Ενίσχυση της απασχόλησης στους τομείς κοινωνικών υπηρεσιών, πολιτισμού και προστασίας του περιβάλλοντος.
θ) Ισχυροποίηση και αποτελεσματικότητα των Δημοσίων Υπηρεσιών.
ι) Η ίση μεταχείριση των αλλοδαπών που εργάζονται στην ευρωπαϊκή αγορά και προέρχονται από τρίτες χώρες με πλήρη εξασφάλιση οικονομικών, εργασιακών και κοινωνικών δικαιωμάτων.
Με ευθύνη των κυβερνήσεων Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ έχει μπει η χώρα μας σ΄αυτή τη πορεία συντηρητικής διαχείρισης, τα τελευταία χρόνια με συνέπεια το πρόβλημα της ανεργίας να έχει πάρει πλέον δραματικές διαστάσεις, αφού σύμφωνα με τις επίσημες εκτιμήσεις, εφέτος έχει φθάσει στο 10,5% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού. Το 60% των ανέργων είναι γυναίκες, ενώ το 25% των νέων εργαζομένων είναι άνεργοι. Παράλληλα διευρύνεται ο αριθμός των μακροχρόνια ανέργων (53%), των μερικά και προσωρινά απασχολούμενων και των εξαθλιωμένων και χαμηλά αμειβόμενων αλλοδαπών. Ταυτόχρονα κλονίζεται το σύστημα κοινωνικής προστασίας των ανέργων, ενώ το επίπεδο της παρεχόμενης επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης δεν ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες της παραγωγής και των υπηρεσιών.
Στην Ελλάδα το πρόβλημα της ανεργίας οξύνθηκε την τελευταία δεκαετία, γιατί από το 1985 - και πιό έντονα μετά το 1990 - στο όνομα της καταπολέμησης των ελλειμμάτων, του εκσυγχρονισμού και της προσαρμογής και σύγκλισης της Ελληνικής Οικονομίας με τις Οικονομίες των άλλων κρατών - μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης εφαρμόστηκαν με συνέχεια και συνέπεια από τις κυβερνήσεις της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ με βάση βέβαια τον ιδιαίτερο χρωματισμό της κάθε μιας, προγράμματα σταθεροποίησης, λιτότητας σε βάρος των εργαζομένων και ιδιωτικοποιήσεων, που υπονόμευσαν την παραγωγική βάση της χώρας και οδήγησαν σε μαρασμό και ερήμωση ολόκληρες περιοχές, στις απολύσεις, στην ανεργία, στη φτώχεια και στην απόγνωση μεγάλα στρώματα των εργαζομένων. Οι πολιτικές αυτές αποτυπώθηκαν και στα προγράμματα σύγκλισης, που κατατέθηκαν από τη χώρα μας (κυβερνήσεις Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ) στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Εκτός όμως από αυτή τη βασική αιτία στη χώρα μας συνυπάρχουν και ορισμένες ιδιαίτερες συνθήκες, όπως η καθυστέρηση τεχνολογικού και οργανωτικού εκσυγχρονισμού της παραγωγικής βάσης, που οδηγεί σε αποδιάρθρωση, η έλλειψη κλαδικών πολιτικών και γενικότερου αναπτυξιακού σχεδιασμού, η αυξημένη παραοικονομία, το χαμηλό επίπεδο επαγγελματικής κατάρτισης, που καθιστούν πιό δισεπίλυτο το πρόβλημα της ανεργίας. Επίσης οι εξελίξεις και οι μεταβολές που μεσολάβησαν από τη λήξη του εμφυλίου μέχρι σήμερα, στην ανάπτυξη, στην οικονομία, στην παραγωγή, στην αγορά εργασίας, στην εσωτερική και εξωτερική μετανάστευση διαμόρφωσαν τη σημερινή διάρθρωση της απασχόλησης με τον τριτογενή τομέα υπέρμετρα διογκωμένο και με την αδυναμία διατήρηση σταθερού επιπέδου απασχόλησης στη βιομηχανία λόγω της μη δημιουργίας μιας σταθερής και αναπτυσσόμενης βιομηχανικής βάσης. Επί πλέον το χαμηλό ποσοστό (53%) του ενεργού πληθυσμού που απασχολείται με μισθωτή εργασία είναι γεγονός που δημιουργεί από μόνο του τεράστιες δυσκολίες στο προγραμματισμό και τη ρύθμιση των ροών στην αγορά εργασίας. Σοβαρές αναδιαρθρώσεις στη δομή της απασχόλησης και αύξηση της ανεργίας θα προκαλέσουν στη χώρα μας οι αρνητικές συνέπεις της συμφωνίας της Παγκόσμιας Οργάνωσης Εμπορίου 9ΠΟΕ) και της ΚΑΠ στους αγρότες και οι πολιτικές σε βάρος των αυτοαπασχολούμενων και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Η ανεργία στην Ελλάδα αυξάνει σταθερά στη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, φτάνοντας σε ποσοστά που ξεπερνούν το 10% στα μέσα της δεκαετίας του 1990, με αιχμές που εντοπίζονται σε κλάδους, δραστηριότητες, περιοχές και κατηγορίες εργαζομένων που εμφανίζουν τις μεγαλύτερες αντιστάσεις στους ανέμους της προσαρμογής και της αναδιάρθρωσης. Ταυτόχρονα, παρατηρείται μετατόπιση της απασχόλησης προς τον τριτογενή τομέα, που είναι άλλωστε ο μοναδικός που μέχρι στιγμής δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας.
Θα πρέπει, ωστόσο, να ληφθούν υπ' όψιν δύο παράγοντες: Πρώτον, ότι εξαιτίας του σημαντικού (και άδηλου, εν πολλοίς) μεριδίου της παραοικονομίας, οι στατιστικές απασχόλησης στην Ελλάδα δεν είναι ευθέως συγκρίσιμες με αυτές άλλων χωρών. Δεύτερον, ότι υπολογίζεται πως ζουν και εργάζονται στην Ελλάδα περίπου 500.000 ξένοι/ες εργάτες/τριες, που δεν εμφανίζονται στις στατιστικές, επειδή αποτελούν παράνομη και "αφανή" κατηγορία εργασίας.
Στο σύνολο της ελληνικής οικονομίας, οι ρυθμοί δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας εξελίσσονται βραδέως (1,2 στο διάστημα 1989-1993) και οι νέες θέσεις απασχόλησης δημιουργούνται στον τριτογενή τομέα (ενώ ο πρωτογενής και δευτερογενής παρουσιάζουν συρρίκνωση της απασχόλησης και της συμμετοχής τους στο ΑΕΠ). Οπως συμβαίνει και αλλού, η αύξηση της απασχόλησης στον τριτογενή τομέα δείχνει να ευνοεί περισσότερο τις γυναίκες (αύξηση σε ποσοστό 20,2% για τις γυναίκες και 15,4% για τους άντρες).
Γενικότερα παρατηρείται μία ταχύτερη αύξηση της συμμετοχής των γυναικών στην αγορά εργασίας (όπως άλλωστε συμβαίνει εδώ και μερικές δεκαετίες στην Ευρώπη, όπου η συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας αυξάνει με σαφώς υψηλότερους ρυθμούς. Ταυτόχρονα, η συμμετοχή των γυναικών στην ανεργία είναι πολύ υψηλότερη από των ανδρών (αν και τείνει να μειώνεται στα τελευταία χρόνια). Ετσι το 1993 το ποσοστό ανεργίας των γυναικών ήταν 15,2% δηλαδή υπερδιπλάσιο του ποσοστού των ανδρών (που ήταν 6,4%), ενώ αυξημένη ήταν και η συμμετοχή των γυναικών στην ανεργία μακράς διάρκειας (αποτελώντας το 66% των ανέργων μακράς διάρκειας). Θα πρέπει ωστόσο να υπογραμμιστεί ότι η ανεργία των γυναικών αυξάνει βραδύτερα σε σύγκριση με των ανδρών, ενώ σταδιακά μειώνεται η συμμετοχή των γυναικών στην ανεργία μακράς διάρκειας.
Το 1993 το ποσοστό συμμετοχής (ενεργός πληθυσμός επί του πληθυσμού από 14 ετών και άνω) ανέρχεται στο 48,5%. Για τους άνδρες το ποσοστό συμμετοχής είναι 63,4%, για τις γυναίκες είναι 34,7%.
Σε όλους τους τομείς η Ελλάδα παρουσιάζει ποσοστά μικρότερα μισθωτής εργασίας σε σχέση με τις άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Το 1989 το ποσοστό μισθωτής εργασίας του εργαζόμενου πληθυσμού ήταν 51,4%. Μεταξύ 1989 και 1993 αυτό το ποσοστό αυξάνεται κατά 5,2% και το 1993 οι μισθωτοί αποτελούν το 53,2% του εργαζόμενου πληθυσμού (2.017.700: μισθωτοί 1.284.900: άντρες 732.800: γυναίκες)
Το 1993 οι γυναίκες σε "αδράνεια" ανάμεσα στον πληθυσμό 14 ετών και άνω αποτελούν το 65,3% αυτού του πληθυσμού, από το οποίο ένα τμήμα ανήκει στην κατηγορία των αποθαρρυμένων ανέργων. Ενας μεγάλος αριθμός γυναικών δεν καταβάλλει προσπάθεια για να μπει στην αγορά εργασίας γιατί δεν διαθέτει τα μέσα. Ελλειψη κατάρτισης και δυνατότητας πρόσβασης στην αγορά εργασίας. Επιπλέον σε πολλές περιπτώσεις οι γυναίκες αποθαρρύνονται από το περιβάλλον τους ή και εμποδίζονται να ενταχθούν στην αγορά εργασίας. Ενας αριθμός επίσης σημαντικός των γυναικών, που στατιστικά βρίσκεται μεταξύ των αδρανών, απασχολείται στην παραοικονομία. Η τάση είναι προς την αύξηση του ποσοστού συμμετοχής των γυναικών στην αγορά εργασίας.
Η Ελλάδα έχει το μεγαλύτερο ποσοστό αυτοαπασχολουμένων στην Ευρωπαϊκή Ενωση (34%). Εχει επίσης μεγάλο ποσοστό εργαζομένων στην κατηγορία των συμβοηθούντων και μη αμοιβόμενων μελών οικογενειακών επιχειρήσεων.
Ολες οι μέχρι σήμερα κυβερνητικές πολιτικές στη χώρα μας ήταν αναντίστοιχες της εξέλιξης του προβλήματος ανεργίας, που επιδεινώθηκε την περίοδο 1985-96 και των αναγκών ουσιαστικής αντιμετώπισής της. Το γεγονός ότι το κόστος ασφάλισης της ανεργίας δεν βαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό συμβάλλει στην αδιαφορία των κυβερήσεων.
Το παλαιό πλαίσιο διατηρείται:
Τα λίγα έσοδα του ΟΑΕΔ στηρίζονται αποκλειστικά σε εισφορές από την εργασία (βλ. έκθεση ΟΑΕΔ), που λόγω της ανεπάρκειάς τους άρχισαν να απορροφούν κ' μέρος των οικογενειακών επιδομάτων.
Οι πόροι του Α' ΚΠΣ σε μεγάλο ποσοστό κατέληξαν στις τσέπες επιτήδειων χωρίς να υπάρχουν αποτελεσματικοί στόχοι ενίσχυσης των εργαζομένων και των ανέργων (επιδότηση εργασίας, ενδοεπιχειρησιακή κατάρτιση κ.λ.π.), ενώ παρόμοια τύχη φαίνονται πως θα έχουν και οι πόροι του Β' ΚΠΣ.
Η προστασία των ανέργων κινείται στο επίπεδο της προνοιακής στήριξης και δεν έχει να κάνει σε τίποτα με μία πραγματική ασφάλιση ανεργίας. Τα επιδόματα ανεργίας πάγωσαν από το 1985-88 (ήταν τα 2/3 του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη) και οι αυξήσεις τους υπολείπονταν του πληθωρισμού, ενώ με τον ν. 2024/94 καταργήθηκε και τυπικά η "δέσμευση" των 2/3. Οι αυξήσεις των επιδομάτων, που πρόσφατα χορηγήθηκαν, δεν θα αφορούν όλους τους επιδοτούμενους ανέργους αλλά αυτούς που θα απολύονται μετά τον Ιούλιο του 1996. Επομένως εξακολουθεί να ισχύει το πάγωμα στα επιδόματα των ήδη ανέργων, που επιδοτούνται με 65.000 δρχ. το μήνα.
Η υποστήριξη των ανέργων μέσω των υπηρεσιών του ΟΑΕΔ είναι άθλια και ουσιαστικά ανύπαρκτη, ενώ ο θεσμός αυτός υποφέρει από τη γενικότερη κρίση του συστήματος της Δημόσιας Διοίκησης.
Το πολυδιαφημιζόμενο πακέτο μέτρων για την αντιμετώπιση της ανεργίας δεν αποτελεί απάντηση στο πρόβλημα. Απλά προσπαθεί με καθυστέρηση και ασάφειες, που θα διευκρινιστούν μέσω Υπουργικών Αποφάσεων, να κάνει προσαρμογές σε ορισμένες κατευθύνσεις της συνόδου του ΕΣΣΕΝ (διαρθρωτικές παρεμβάσεις στην αγορά εργασίας).
Μοχλός για τη "νέου τύπου" διαχείριση της ανεργίας, που προτείνεται από την κυβέρνηση, είναι η γενικευμένη, χωρίς ειδικές στοχεύσεις και έλεγχο, επιδότηση της εργασίας, η προσπάθεια δημιουργίας όρων για πιό φθηνή εργατική δύναμη των νέων που πρωτοεισάγονται στην αγορά εργασίας, και των μακροχρόνια ανέργων, η απόπειρα διασύνδεσης κατάρτισης και απασχόλησης, η εμπλοκή των ιδιωτικών επιχειρήσεων στον τομέα εύρεσης εργασίας. Με λίγα λόγια η κυβέρνηση επιχειρεί τη δημιουργία μεγαλύτερης κινητικότητας μεταξύ των ανέργων με την αύξηση της προσωρινής εργασίας θέτοντας σε κίνδυνο την πλήρη και μόνιμη απασχόληση, αλλά και τα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης με την επιδότηση του μη μισθολογικού κόστους εργασίας (ασφαλιστικές εισφορές) των νέων μέχρι 29 ετών.
Το Νομοσχέδιο έχει ένα διακηρυκτικό χαρακτήρα και αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι τα σημαντικότερα θέματα ρυθμίζονται με υπουργικές αποφάσεις. Επί πλέον οι διαδικασίες που επιλέγονται δημιουργούν βάσιμες υπόνοιες για εμπορευσιμότητα του πόνου και της αγωνίας των ανέργων μέσα από ρουσφετολογικές πρακτικές και για δημιουργία προϋποθέσεων λόγω της γενικευμένης χωρίς ειδικούς στόχους και ελέγχους επιδότησης των εργοδοτών, η οποία θα οδηγήσει σε νέες μορφές χρηματοδότησής τους από τους πόρους, που θα έπρεπε να προορίζονται για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και για την προστασία των ανέργων.
Μεγάλα προβλήματα όπως είναι η προστασία των ανέργων, η αυστηροποίηση των όρων απόλυσης, η κατάργηση της υπερεργασίας, η τριμερής χρηματοδότηση του ΟΑΕΔ, μένουν εκτός ύλης του Νομοσχεδίου. Αναδιανέμονται οι ήδη υπάρχοντες πόροι, υπάρχει έλλειψη όχι μόνο πόρων, αλλά και ειδικών στόχων . Συμπερασματικά τα μέτρα της κυβέρνησης όχι μόνο δεν απαντούν στις πραγματικές ανάγκες αντιμετώπισης της ανεργίας, αλλά δεν συνιστούν ούτε καν μία ολοκληρωμένη πολιτική διαχείρισής του προβλήματος, ενώ κινούνται αυστηρά στα πλαίσια των αδιεξόδων πολιτικών ύφεσης και σκληρής μονόπλευρης λιτότητας σε βάρος των δυνάμεων της εργασίας.
Ο ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ εκτιμά το πρόβλημα της ανεργίας απαιτεί το σχεδιασμό και εφαρμογή μιας συγκροτημένης και συνεκτικής πολιτικής, διαρθρωμένης σε ευρωπαϊκό επίπεδο και σε εθνικό επίπεδο. Μιας πολιτικής που θα παρεμβαίνει στην αύξηση της ζήτησης εργασίας, με μακροοικονομικά μέτρα, αλλά και στον τομέα προσφοράς εργασίας, με προτεραιότητες, ομάδες - στόχους, αιχμές και συγκεκριμένα μέτρα, κατά περιφέρεια τομέα, κλάδο, ενώ ταυτόχρονα θα δίνει απαντήσεις στο πρόβλημα των πόρων. Μιας πολιτικής που θα βασίζεται σε υψηλούς ρυθμούς παραγωγικότητας της εργασίας, στην ενίσχυση του ρόλου της μισθωτής εργασίας και της δραστικής μείωσης του χρόνου εργασίας.
Σ΄αυτό το πλαίσιο σε εθνικό επίπεδο είναι καθοριστικά:
Το ανορθωτικό σχέδιο που έχει προτείνει ο ΣΥΝ απαντά προς αυτήν την κατεύθυνση, εμπεριέχοντας προτάσεις που στηρίζονται στην αναβάθμιση της μισθωτής εργασίας και την ενεργοποίηση σε μία αναπτυξιακή λογική, των εθνικών και κοινοτικών πόρων και των παραγωγικών δυνάμεων της ελληνικής κοινωνίας.
Σημαντικές προτεραιότητες σ΄αυτό το πλαίσιο αποτελούν τα παρακάτω:
ΠΡΩΤΟ: Αύξηση της απασχόλησης με την παραγωγική αξιοποίηση των εθνικών και κοινοτικών πόρων για δημόσιες και κοινωνικές επενδύσεις για εξασφάλιση υποδομών και δικτύων με τρόπους φιλικούς για το περιβάλλον. Ενίσχυση των πόρων και των αρμοδιοτήτων της Τοπικής και Νομαρχιακής αυτοδιοίκησης για να συμβάλλουν στην αύξηση της απασχόλησης με νέες κοινωνικές υπηρεσίες, γειτονιάς κ.λ.π.
ΔΕΥΤΕΡΟ: Αύξηση της απασχόλησης με επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα, που μπορούν να προέλθουν από τη μείωση των επιτοκίων χορηγήσεων και από τον εξορθολογισμό των αναπτυξιακών κινήτρων που θα πρέπει να προσανατολιστούν στη δημιουργία πραγματικά νέων θέσεων εργασίας. Ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων για τον αναγκαίο εκσυγχρονισμό τους και την αναβάθμιση του ρόλου του ΕΟΜΜΕΧ. Αντιμετώπιση των ανρητικών συνεπειών στους αγρότες και στην αγροτική οικονομία από τις επιπτώσεις της ΚΑΠ και της συμφωνίας της ΠΟΕ και προώθηση των μέτρων για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών αγροτικών προϊόντων (υποδομές, εκσυγχρονισμός, αναδιαρθρώσεις κ.λ.π.).
ΤΡΙΤΟ: Επεξεργασία και προώθηση κλαδικών και περιφερειακών πολιτικών για τη διάσωση και ανάπτυξη της βιομηχανίας. Αναπτυξιακή - παραγωγική ανασυγκρότηση αποβιομηχανοποιημένων περιοχών με αξιοποίηση των συγκριτικών τους πλεονεκτημάτων.
ΤΕΤΑΡΤΟ: Ακύρωση του προγράμματος ιδιωτικοποίησης των ΔΕΚΟ στρατηγικής σημασίας. Εξασφάλιση της αυτοτέλειας τους από το κράτος, τις κυβερνήσεις και τα κόμματα. Προώθηση προγραμμάτων ανάπτυξης και εκσυγχρονισμού τους και διεύρυνση των δραστηριοτήτων τους στην εγχώρια και διεθνή αγορά.
ΠΕΜΠΤΟ: Δημιουργία νέων θέσεων εργασίας σε τομείς κοινωνικής πολιτικής (πρόνοιας, εκπαίδευσης, περιβάλλοντος).
Είναι επιτακτική ανάγκη:
Να κατοχυρωθεί άμεσα η τριμερής χρηματοδότηση του ΟΑΕΔ. Η συμμετοχή του κρατικού προϋπολογισμού μπορεί να διασφαλιστεί μέσω της ριζική φορολογικής μεταρρύθμισης, της ουσιαστικής πάταξης της φοροδιαφυγής, του χτυπήματος της παραοικονομίας και μέσω της διεύρυνσης της απασχόλησης.
Αμεσα πρέπει να ληφθούν μέτρα που θα αποδώσουν νέους πόρους για την ανεργία:
α) φορολόγηση των τίτλων του Δημοσίου.
β) φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας.
γ) επιβολή αυξημένης εισφοράς για την ασφάλιση της ανεργίας σε επιχειρήσεις έντασης τεχνολογίας.
δ) ασφαλιστική κάλυψη αλλοδαπών εργατών.
1. Εφαρμογή του 35ωρου χωρίς μείωση των αποδοχών, κατάργηση της υπερεργασίας και δραστικός περιορισμός των υπερωριών και της πολυαπασχόλησης, είτε των εργαζομένων, είτε των συνταξιούχων με παράλληλη όμως αναδιανομή εισοδημάτων υπέρ τους, με στόχο τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Αυστηροποίηση των όρων απόλυσης με την εξομοίωση των αποζημιώσεων των εργατών με αυτές των υπαλλήλων.
2. Εκσυγχρονισμός του ΟΑΕΔ (ισότιμη τριμερής συμμετοχή, συντονισμός όλων των δράσεων για την αντιμετώπιση της ανεργίας, αποδοτική χαρτογράφηση αγοράς εργασίας, μελέτη των τάσεων της απασχόλησης, ενίσχυση των τοπικών γραφείων προώθησης της απασχόλησης. Ανασυγκρότηση και ενίσχυση των επιθεωρήσεων εργασίας για την αποτελεσματικότερη προστασία των εργαζομένων από απολύσεις.
3. Αποτελεσματική σύνδεση κατάρτισης - απασχόλησης.
Αξιολόγηση της μέχρι σήμερα διαδικασίας κατάρτισης σε συνδυασμό με την εξεύρεση απασχόλησης των καταρτισθέντων. Εμπλοκή των κοινωνικών φορέων στο μηχανισμό κατάρτισης και αντίστοιχη του περιεχομένου της με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας. Ειδικό ζήτημα για την Αριστερά αποτελεί η προσπάθεια εξυγίανσης όλου του πλέγματος των σχέσεων που έχουν διαμορφωθεί γύρω από τη χρηματοδότηση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης και η απόκρουση της σπατάλης και της καταλήστευσης των σχετικών κονδυλίων που γίνεται από ποικιλώνυμα κυκλώματα τα όπου έχουν την ανοχή ή και την κάλυψη κρατικών, πολιτικών και κυβερνητικών παραγόντων.
4. Επιδότηση εργασίας ειδικών κατηγοριών, περιοχών και τομέων.
Η επιδότηση της εργασίας δεν μπορεί αν είναι ούτε γενική, ούτε να είναι θέμα ατομικής επιλογής των ανέργων. Σχεδιασμένα και ελεγχόμενα πρέπει να λειτουργεί ως κίνητρο για απασχόληση ειδικών κατηγοριών: νέων, μακροχρόνια ανέργων και ηλικιωμένων ανέργων. Επίσης, πρέπει να ισχύει σε περιοχές βιομηχανικής αποδιάρθρωσης, καθώς και για την αύξηση της απασχόλησης στον κοινωνικό τομέα, στον τομέα πολιτισμού και ποιότητας ζωής, καθώς και στον τομέα του περιβάλλοντος (πράσινη εργασία).
5. Κίνητρα ενίσχυσης της γεωγραφικής κινητικότητας των ανέργων.
6. Πάταξη της μαύρης εργασίας με τη νομιμοποίηση των αλλοδαπών εργατών, την κοινωνική ένταξη και τη διασφάλιση σ΄αυτούς όλων των εργασιακών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων τους.
7. Αποτροπή της γενίκευσης μορφών μερικής - προσωρινής απασχόλησης, σε βάρος της σταθερούς και πλήρους απασχόλησης, και χορήγηση πλήρων εργασιακών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων σε όσους και όσες απασχολούνται με τέτοιες μορφές ή με ΦΑΣΟΝ στο σπίτι και σε οικογενειακού χαρακτήρα επιχειρήσεις.
8. Κατάργηση των διακρίσεων για τις γυναίκες που αφορούν την πρόσβασή τους στην αγορά εργασίας, στην κατάρτιση, στις αμοιβές και την επαγγελματική εξέλιξή τους.
9. Συγκρότηση κινήματος υποστήριξης, αλληλεγγύης και οργάνωσης των ανέργων με εμπλοκή συνδικάτων, τοπικής αυτοδιοίκησης και άλλων κοινωνικών φορέων.
Στο μεγάλο θέμα της προστασίας των ανέργων απαιτούνται:
α) Αύξηση του επιδόματος ανεργίας στο 80% του μισθού του ανειδίκευτου εργάτη.
β) Διεύρυνση του χρόνου καταβολής του πέραν των 12 μηνών, που δίνεται σήμερα.
γ) Πλήρης ασφαλιστική τους κάλυψη.
δ) Δημιουργία υποδομών υποστήριξης των ανέργων με εμπλοκή των συνδικάτων (κοινωνική, νομική στήριξη, επανακατάρτιση, εύρεση νέας εργασίας, επαγγελματικός προσανατολισμός τους κ.λ.π.).
ε) Επιδότηση των νέων από τη στιγμή που βγαίνουν στην αγορά εργασίας και δεν βρίσκουν δουλειά.
Τα προβλήματα απασχόλησης που δημιουργούνται από τις τεχνολογικές αλλαγές στην παραγωγή και τις αναδιαρθρώσεις στην οικονομία, επιβάλλεται να αντιμετωπιστούν με ένα αποτελεσματικό σύστημα συνεχούς κατάρτισης και εκπαίδευσης των ανέργων και του εργατικού δυναμικού.
Ενας σημαντικός τρόπος με τον οποίο μπορεί η κοινωνία της πληροφορίας να αποφύγει τις κοινωνικές παγίδες της φτώχειας και της περιθωριοποίησης είναι να μετατραπεί σε “κοινωνία συνεχούς εκμάθησης”. Ομως, αν δεν υπάρξει δραστήρια και ενεργητική παρέμβαση με στόχο τη διασφάλιση ίσων ευκαιριών, τα διαθέσιμα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης θα οδηγήσουν σε αναπαραγωγή και ίσως σε όξυνση του κατακερματισμού των κοινωνικών ρολων στη βάση του φύλου. Τέτοιου τύπου παρέμβαση πρέπει να αντιμετωπίσει ταυτόχρονα μια σειρά ζητημάτων. Κατ΄αρχήν την κατάργηση των παραδοσιακών ρόλων ανδρών γυναικών, μέσα από νέες αντιλήψεις που θα καλλιεργηθούν και από τα προγράμματα της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, τα ΜΜΕ κλπ. Ακολούθως σχετικά με την κατάρτιση: τί διδάσκεται, πώς διδάσκεται, από ποιόν διδάσκεται, τη φύση και τη διαθεσιμότητα των μαθημάτων και των εκπαιδευτικών αποθεμάτων, την αξία που αποδίδει η κοινωνία σε διαφορετικού τύπου γνώσεις και δεξιότητες, καθώς και την κοινωνική υποστήριξη που προσφέρεται σε όσους/ες σπουδάζουν. Ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να τοποθετηθεί στη δυνατότητα όσων είναι αυτοαπασχολούμενοι/ες ή ευέλικτα απασχολούμενοι/ες να έχουν πρόσβαση σε μηχανισμούς χρηματοδότησης για ειδίκευση και κατάρτιση (πρόσβαση που συνήθως έχουν όσοι/ες εργάζονται ή ανήκουν στην κατηγορία των ανέργων). Αλλωστε, δεν θα πρέπει να ξεχνάει κανείς ότι οι δεξιότητες που απαιτεί η κοινωνία της πληροφορίας δεν εξαντλούνται μόνο σε αυστηρά τεχνικό επίπεδο, αλλά επεκτείνονται σε ένα ευρύτατο φάσμα απαιτούμενων κοινωνικών δεξιοτήτων όπως τον συντονισμό δραστηριοτήτων που είναι σκορπισμένες στο χώρο, τη διαχείριση του χρόνου, τον συνδυασμό διαφορετικών δραστηριοτήτων, τη διαπραγμάτευση και τη συνεννόηση/ επικοινωνία. Αυτού του τύπου τις δεξιότητες συνήθως τις έχουν αναπτύξει οι γυναίκες εξ αιτίας των πολλαπλών ρόλων και καθηκόντων που καλούνται να συνδυάσουν, αλλά σπανίως αναγνωρίζονται ως δεξιότητες από το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο.
6. Η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στη χώρα μας με την οξύτητα του προβλήματος της ανεργίας επιβάλλει την άμεση πολιτική δράση των δυνάμεων της Αριστεράς.
Η κοινωνία δείχνει ευαισθητοποιημένη απέναντι στο πρόβλημα και αναζητά αποτελεσματικές λύσεις.
Οι πολιτικές των κυρίαρχων πολιτικών δυνάμεων αναγνωρίζουν στα λόγια το πρόβλημα ενώ στην πράξη δεν παίρνουν ουσιώδη μέτρα για την αντιμετώπισή του.
Η πάλη του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος βρίσκεται σε εμφανή αναντιστοιχία με την ένταση και την οξύτητα του προβλήματος. Οι συσχετισμοί δημιουργούν πρόσθετες δυσκολίες στην οικοδόμηση ενός αγωνιστικού μετώπου για την αντιμετώπιση της Ανεργίας.
Μπροστά σ΄αυτή την κατάσταση ο ΣΥΝ πρέπει να δώσει όλες του τις δυνάμεις για την ενεργοποίηση και κινητοποίηση της ελληνικής κοινωνίας.
Πρέπει να μιλήσουμε με σαφήνεια για την αλλαγή του πολιτικού και κοινωνικού συσχετισμού των δυνάμεων ως ουσιαστική προϋπόθεση για να ξεφύγουμε από το τέλμα της παρακμής και της υποβάθμισης της χώρας.
Χρειάζεται να πείσουμε την ελληνική κοινωνία ότι η όξυνση της ανεργίας αποτελεί πρόβλημα του τρόπου ανάπτυξης, αλλά και της συντηρητικής διαχείρισης των οικονομικών μας πραγμάτων
Χρειάζεται να πείσουμε για την ορθότητα ρεαλιστικότητα και αποτελεσματικότητα της αριστερής απάντησης σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές πλαίσιο.
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS