Στις 11 Σεπτεμβρίου στη Ν. Υόρκη διεπράχθη ένα έγκλημα κατά της ανθρωπότητας. Η αναζήτηση των υπευθύνων και η απόδοση δικαιοσύνης από τη διεθνή κοινότητα δεν μπορεί να οδηγήσει σ΄ ένα νέο και διαρκές έγκλημα κατά της ανθρωπότητας.
Το τρομοκρατικό χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου σηματοδότησε μια ποιοτική τομή στις διεθνείς εξελίξεις και μ΄αυτή την έννοια την έναρξη μιας νέας ιστορικής φάσης. Ο κόσμος ολόκληρος συνειδητοποιεί τις αλλαγές που έχουν συντελεστεί, με αφετηρία το 1989, κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας του 20ου αιώνα, και βρίσκεται αντιμέτωπος με τις αντιθέσεις, τα διλήμματα, τη ρευστότητα στόχων και συσχετισμών της νέας ιστορικής φάσης στην οποία ήδη έχουμε μπει.
Ο πόλεμος στο Αφγανιστάν, η απειλή για δεκαετή αντιτρομοκρατικό πόλεμο με την επέκταση του και σε άλλες χώρες, οι λεγόμενες ασύμμετρες νέες απειλές, οι ενδεχόμενες επιπτώσεις από μέτρα περιστολής των δημοκρατικών εγγυήσεων και ελευθεριών και η επαπειλούμενη «σύγκρουση πολιτισμών» διαμορφώνουν ένα νέο πεδίο αντιπαραθέσεων και γεωστρατηγικών συγκλίσεων και ανταγωνισμών. Εγκυμονούν όμως και σοβαρές αλλαγές και επιπτώσεις στην καθημερινότητα των πολιτών, στην εσωτερική δομή και συνοχή της κοινωνίας και βέβαια στην εφαρμογή ή την ανατροπή των κανόνων δικαίου.
Στην αφετηρία αυτής της νέας ιστορικής περιόδου η Αριστερά, η Ευρωπαϊκή Αριστερά, ιδιαίτερα, οφείλει να διαμορφώσει τις δικές της στρατηγικές απαντήσεις στα μεγάλα ερωτήματα που τίθενται.
Στα πλαίσια αυτά και ο ΣΥΝ οφείλει να καθορίσει με σαφήνεια τη σκοπιά προσέγγισης και ανάλυσης της νέας πραγματικότητας και να διαμορφώσει τη δική του αντίληψη και τις δικές του απαντήσεις.
1. Απαραίτητη προϋπόθεση για τη διαμόρφωση μιας συνολικής πολιτικής με στόχο την ειρήνη, την σταθερότητα και την ασφάλεια στο σύγχρονο κόσμο, με την ταυτόχρονη προάσπιση και διεύρυνση ελευθεριών και δικαιωμάτων, είναι εκτός όλων των άλλων η ορθή κατανόηση της φύσης της σύγχρονης τρομοκρατίας, της τυφλής μαζικής βίας με θύματα αθώους πολίτες στο όνομα ακραίων φανατικών επιδιώξεων από ομάδες που ενθαρρύνθηκε η συγκρότησή τους την προηγούμενη δεκαετία και η ένταξη των φαινομένων αυτών στο ευρύτερο ιστορικό πλαίσιο.
Από αυτήν τη σκοπιά η δική μας ανάλυση, η ανάλυση της Αριστεράς, οφείλει να επισημάνει τα εξής:
α) Οι τεράστιες οικονομικές ανισότητες που χαρακτηρίζουν σήμερα τον κόσμο, η πολύ μεγάλη διαφορά βιοτικού επιπέδου ανάμεσα στις αναπτυγμένες και τις υποανάπτυκτες χώρες, οι εκτεταμένες ζώνες φτώχειας σε ολόκληρο τον πλανήτη και στο εσωτερικό των κοινωνιών σε συνδυασμό με τη δημογραφική έκρηξη αποτελούν το μεγάλο πρόβλημα του σύγχρονου κόσμου. Η αίσθηση και η γνώση αυτών των ανισοτήτων δημιουργούν το θερμοκήπιο για φονταμενταλισμούς, μεταφυσικές δοξασίες, την έκρηξη φαινομένων ρατσισμού και ξενοφοβίας, την επιβίωση εθνικιστικών φαινομένων, τη δημιουργία μαζικών μεταναστευτικών ρευμάτων, την αναπαραγωγή πολιτικών εθνοκαθάρσεων και γενοκτονίας.
Οι εκρηκτικές διαστάσεις που έχει προσλάβει αυτό το κεντρικό πρόβλημα οφείλονται στην επιβολή της πιο επιθετικής νεοφιλελεύθερης αντίληψης ως προς τη διαχείριση της παγκόσμιας οικονομίας, στην πλήρη κυριαρχία των νόμων της αγοράς και στην απουσία μηχανισμών και πολιτικών ανακατανομής του πλούτου. Ιδιαίτερα η κυριαρχία του υπερεθνικού, χρηματιστικού κεφαλαίου σε διεθνή κλίμακα διευρύνει την παρασιτική κερδοφορία, επιταχύνει την συσσώρευση πλούτου σε μικρό μέρος του πλανήτη και ασκεί έλεγχο στην ανάπτυξη και την κατεύθυνση των νέων τεχνολογιών για τα στενά συμφέροντα των πλουσίων χωρών.
β) Η απόλυτη κυριαρχία των νόμων της αγοράς σε παγκόσμια κλίμακα στις σύγχρονες συνθήκες παγκοσμιοποίησης των οικονομικών διαδικασιών έχει αλλάξει το πεδίο λήψης των αποφάσεων και έχει αλλάξει δραματικά τους όρους άσκησης της πολιτικής.
Η πραγματική εξουσία συγκεντρώνεται πια σε ισχυρά υπερεθνικά και έξω από κάθε διαδικασία νομιμοποίησης και ελέγχου κέντρα, τα εθνικά κράτη απογυμνώνονται από πραγματικές εξουσίες, στους κρίσιμους τομείς οι πολιτικοί θεσμοί αφυδατώνονται και οι πολίτες συνειδητοποιούν ολοένα και πιο έντονα το ατελέσφορο της πολιτικής συμμετοχής.
γ) Η αλλαγή του πεδίου λήψης των αποφάσεων, η ιδεολογική σύγχυση που προέκυψε μετά την κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού και τα σημερινά αδιέξοδα του ακραίου φιλελευθερισμού και ολοκληρωτικού καπιταλισμού, που διαμορφώνουν σήμερα συνθήκες ώστε να εμφανίζονται με μεγάλη ένταση φαινόμενα εθνικιστικών ιδεολογικών εξάρσεων και θρησκευτικού φανατισμού.
Οι εθνικοί και θρησκευτικοί φανατισμοί απειλούν να καλύψουν τα μεγάλα ιδεολογικά και πολιτικά κενά του σύγχρονου κόσμου και στο βαθμό που αυτή η απειλή θα γίνεται πραγματικότητα θα τροφοδοτούνται αντιλήψεις και λογικές βίας, πολέμου και τρομοκρατίας.
Δυστυχώς καθ΄όλη τη διάρκεια της 10ετίας του ʼ90 είχαμε πάρα πολλά δείγματα που έπρεπε, πολύ πριν την 11η Σεπτεμβρίου, να μας έχουν πείσει ότι αυτή η απειλή μετατρέπεται σε πραγματικότητα.
δ) Οι οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές αλλαγές που έχουν σημειωθεί τα τελευταία χρόνια στον κόσμο σε συνδυασμό με το καθεστώς της μιας υπερδύναμης που διαμορφώθηκε μετά το 1989 πιέζουν σήμερα και για ριζική αλλαγή του συστήματος διεθνών σχέσεων και των αρχών επί των οποίων στηρίζονταν το σύστημα που διαμορφώθηκε μετά τους δυο παγκοσμίους πολέμους του 20ου αιώνα.
Οι ΗΠΑ ως μόνη υπερδύναμη και ταυτόχρονα ως ο κύριος εκφραστής της ακραίας νεοφιλελεύθερης αντίληψης στο πεδίο της παγκόσμιας οικονομίας πιέζουν για την οριστική αναμόρφωση του συστήματος των διεθνών σχέσεων με κριτήριο την εδραίωση της δικής τους παγκόσμιας ηγεμονίας και την επιβολή των δικών τους αντιλήψεων για την αντιμετώπιση των προβλημάτων του σύγχρονου κόσμου.
Η αποδόμηση των αρχών και των μηχανισμών ενός διεθνούς συστήματος, που στη βάση των εμπειριών δύο παγκοσμίων πολέμων, στηρίχθηκε στη λογική της ισορροπίας δυνάμεων και στην επιδίωξη ειρηνικής επίλυσης των διαφορών δημιουργεί μια μεγάλη ρευστότητα και αβεβαιότητα για τον κόσμο και θα τροφοδοτήσει με τη σειρά της εντάσεις απρόβλεπτης έκτασης σε πολλά σημεία του πλανήτη.
Η δημιουργία πολλών νέων μικρών και «εθνικά καθαρών» κρατών, οι αμφισβητήσεις συνόρων, οι τοπικοί πόλεμοι, το, τεραστίων διαστάσεων εμπόριο όπλων, τα κυκλώματα ξεπλύματος βρώμικου χρήματος και διακίνησης ναρκωτικών, το σύγχρονο δουλεμπόριο αλλά και η δράση των μυστικών υπηρεσιών που συνδέεται με όλα αυτά τα φαινόμενα σημαδεύουν την φάση αποδόμησης των αρχών του Διεθνούς Δικαίου και των μηχανισμών του διεθνούς συστήματος της προηγούμενης περιόδου και διαμορφώνουν το πλαίσιο για τη δράση ανεξέλεγκτων δυνάμεων.
Αν όλα τα παραπάνω σημάδεψαν τη φύση και τις αντιφάσεις των φαινομένων αυτής της περιόδου νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης σε συνθήκες ηγεμονίας της «μόνης σκέψης», αν έτσι δημιουργήθηκαν οι αιτίες και καλλιεργήθηκαν οι συναινέσεις για να αναδειχθεί η τρομοκρατία σε πραγματική απειλή με τις τρομακτικές διαστάσεις που προσέλαβε με τις επιθέσεις σε Ν. Υόρκη και Ουάσιγκτον, η απάντηση σε όλες αυτές τις επιλογές και τις ιδέες της «μονόδρομης νεοφιλελεύθερης πολιτικής» δεν είναι η επιστροφή σε παλαιά δόγματα και περιχαρακώσεις, σε βεβαιότητες και αναλύσεις που αντιστοιχούσαν σε άλλες εποχές. Αντίθετα μπορούν να εμπνεύσουν μια θετική στάση αντίστασης και υπέρβασης αυτών των φαινομένων, η λογική ότι ο άνθρωπος είναι πάνω από τα κέρδη, η λογική της πολύμορφης αριστεράς και των κοινωνικών οργανώσεων που σφράγισαν τα τελευταία χρόνια αυτό το κίνημα κριτικής ριζοσπαστικής σκέψης και αντίθεσης στα δόγματα της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης με σταθμούς το Σιάτλ, το Πόρτο Αλλέγκρε και βέβαια τη Γένοβα.
2. Ο πόλεμος που εξαπέλυσαν οι ΗΠΑ με αφορμή το αποτρόπαιο έγκλημα της 11ης Σεπτεμβρίου όχι μόνον δεν αποτελεί απάντηση στο πρόβλημα ασφάλειας του σύγχρονου κόσμου, αλλά απεναντίας μέσο και μακροπρόθεσμα οξύνει όλα τα προβλήματα που τροφοδοτούν τις συνθήκες επώασης των φαινομένων της σύγχρονης τυφλής βίας και τρομοκρατίας. Είναι γνωστό ότι εθνικιστικές δυνάμεις, φονταμενταλιστικές θρησκευτικές τάσεις και φαινόμενα κρατικής τρομοκρατίας υπήρξαν κατά καιρούς, συμπτώματα που ενθαρρύνθηκαν από την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ. Άλλωστε είναι σαφείς ήδη οι μεγάλες αρνητικές επιπτώσεις τόσο στην οικονομία και την απασχόληση, όσο και στο πλέγμα περιορισμού των εγγυήσεων των δημοκρατικών ελευθεριών από τον συνεχιζόμενο «αντιτρομοκρατικό» πόλεμο εναντίον του Αφγανιστάν με απροσδιόριστο μάλιστα χρονικό ορίζοντα και πιθανή την επέκτασή του.
Η φύση της σύγχρονης τρομοκρατίας, η συνάρτησή της με τα ευρύτερα κοινωνικά και πολιτικά προβλήματα, επιβάλλουν τη διαμόρφωση μιας σύνθετης και μακροπρόθεσμης στρατηγικής που θα αντιμετωπίζει πέραν της απόδοσης δικαιοσύνης και της σύλληψης και τιμωρίας των ενόχων, την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων και των εστιών έντασης, με κορυφαίο το Παλαιστινιακό, που ανατροφοδοτούν αυτά τα φαινόμενα.
Η αποκατάσταση του τρωθέντος γοήτρου των ΗΠΑ, τα δικά τους ιδιαίτερα συμφέροντα και επιδιώξεις και οι δικές τους αντιλήψεις για τη συγκρότηση του σύγχρονου κόσμου και την αντιμετώπιση των προβλημάτων του δεν μπορεί να γίνουν το κριτήριο για τη στάση όλων, δεν μπορούν και δεν πρέπει να αποτελούν αιτίες για «αντιτρομοκρατικές» μακρόχρονες σταυροφορίες, δεν πρέπει να αποτελούν τη νομιμοποιητική βάση για συγκρότηση της «διεθνούς κοινότητας» σε παθητική επίδειξη αλληλεγγύης, χωρίς την ενεργό στρατηγική αντιμετώπισης και άρσης των φαινομένων ανισότητας και των εστιών έντασης στον κόσμο..
Η λογική του πολέμου από μας δεν είναι αποδεκτή και δεν είναι αποδεκτή όχι μόνο για λόγους αρχής που και αυτοί από μόνοι τους θα αρκούσαν. Δεν είναι αποδεκτοί και για σαφείς και συγκεκριμένους πολιτικούς λόγους.
Ο πόλεμος ενοχοποιεί κάθε συζήτηση περί του ιστορικού πλαισίου εντός του οποίου εκδηλώνεται η σύγχρονη τρομοκρατία και επιβάλλει τη μονοσήμαντη προσέγγιση του προβλήματος ως θέματος που θα λυθεί με τη στρατιωτική και αστυνομική δράση.
Ο πόλεμος πυροδοτεί το θρησκευτικό φανατισμό και διαμορφώνει το πρόσφορο έδαφος για την καλλιέργεια αντιλήψεων που θα νομιμοποιούν τη βία και την τρομοκρατία. Μʼ αυτήν την έννοια οι στρατιωτικές «νίκες» θα δημιουργούν νέες γενιές-δυνάμεις τρομοκρατών μεταξύ των «ηττημένων».
Ο πόλεμος περιθωριοποιεί τους Διεθνείς Οργανισμούς και φέρνει σε πρώτο πλάνο την υπό τις ΗΠΑ στρατιωτική συμμαχία με κορμό σήμερα το ΝΑΤΟ. Ιδιαίτερη σημασία από αυτή τη σκοπιά έχει τόσο η ακύρωση του ΟΗΕ, όσο και η πολιτική ακύρωση της Ε.Ε. και η επικάλυψή της από το ΝΑΤΟ.
Ο πόλεμος αυτός προωθεί, για πρώτη φορά τόσο καθαρά, την αυτοκρατορική δομή του κόσμου που επιδιώκουν οι ΗΠΑ και προσφέρει ρόλο σε όσες δυνάμεις είναι διατεθειμένες να ενσωματωθούν σε αυτήν τη δομή όπως η Ρωσία και η Κίνα. Από αυτήν την άποψη έχει τεράστια σημασία για το μέλλον η στάση ευρωπαϊκών χωρών και κυβερνήσεων (Αγγλία). Διότι σʼ αυτήν την αυτοκρατορική δομή του κόσμου προφανώς δεν θα υπάρχει θέση για άλλες ισχυρές οντότητες με παγκόσμιο πολιτικό και οικονομικό ρόλο, όπως θα ήταν μια και πολιτικά ενοποιημένη Ευρώπη.
Ο συγκεκριμένος πόλεμος εισάγει και νομιμοποιεί τη λογική της εκδίκησης των στρατιωτικών αντιποίνων και της συλλογικής ευθύνης ολόκληρων λαών. Αυτή η λογική ανοίγει την πόρτα της αβύσσου για τον κόσμο.
Ο πόλεμος προωθεί γενικότερες γεωπολιτικές ανατροπές και ανακατατάξεις στην ευρύτερη περιοχή της Ευρασίας και της Μ. Ανατολής. Επιδιώκονται νέοι συσχετισμοί, ζώνες επιρροής και οικονομικές επιδιώξεις. Είναι φανερό ότι και άλλες μεγάλες χώρες συμμετέχουν στη «μεγάλη συμμαχία» για την προώθηση δικών τους συμφερόντων, με κορυφαίο παράδειγμα τη Ρωσία που έχει κάνει ήδη δύο πολέμους «κατά της τρομοκρατίας» στην Τσετσενία.
Τα 100.000 παιδιά που σύμφωνα με τον ΟΗΕ κινδυνεύουν να πεθάνουν φέτος το χειμώνα στο Αφγανιστάν εξ αιτίας του πολέμου δεν θα είναι θύματα μιας ομάδας παρανοϊκών δολοφόνων. Θα είναι τα θύματα μιας εν ψυχρώ δολοφονίας από εκείνες τις δυνάμεις που υποτίθεται ότι μάχονται τη βαρβαρότητα. Και το ίδιο ισχύει για τα αθώα θύματα που δημιούργησε ο πόλεμος του Κόλπου και οι ανθρωπιστικοί βομβαρδισμοί προ διετίας στη Γιουγκοσλαβία. Η συνειδητοποίηση αυτής της αλήθειας στις κοινωνίες των αναπτυγμένων χωρών, οι διεργασίες και μέσα στην αμερικανική κοινωνία είναι μια εξέλιξη θετική και ελπιδοφόρα.
3. Η σύγχρονη δημοκρατική Αριστερά δεν είναι δυνατόν να αποδεχτεί τη λογική αυτού του πολέμου και σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να εγκλωβιστεί στο δίλημμα του κ. Μπους ότι όποιος δεν υποστηρίζει τον πόλεμο υποστηρίζει την τρομοκρατία. Η αντίθεση της Αριστεράς με τον πόλεμο, ο ανθρωπισμός και η αντίθεση με την τρομοκρατία, αποτελούν πραγματικά «αυτονόητα» και κατακτήσεις της δημοκρατικής ανανεωτικής αριστεράς που δεν εγκλωβίζεται σε διλήμματα μανιχαϊστικού τύπου. Αναδεικνύει την ανθρώπινη ύπαρξη τα κοινωνικά δικαιώματα και τις ελευθερίες ως αξίες διαχρονικές, αυθύπαρκτες και αλληλοσυμπληρούμενες έξω από δαιμονοποιήσεις και σε αντίθεση με λογικές υποταγής στα διλήμματα που θέτουν οι δογματικές θεωρήσεις των κυρίαρχων δυνάμεων της αγοράς, των θρησκευτικών φανατισμών και των εθνικιστικών επιλογών.
Η ανάλυση που κάνει η Αριστερά για τη φύση της σύγχρονης τρομοκρατίας και το ιστορικό πλαίσιο της περιόδου στην οποία έχουμε μπει πρέπει να οδηγήσει την Αριστερά στη διεκδίκηση της προγραμματικής της αυτονομίας και στην προβολή μιας συνολικής εναλλακτικής προοπτικής για το σύγχρονο κόσμο.
Για την Αριστερά η 11η Σεπτεμβρίου πρέπει να αποτελέσει την αφετηρία για την προγραμματική ανασύνταξη και αυτονομία της και όχι το ορόσημο της συνθηκολόγησής της με μια αντίληψη για τον κόσμο που δεν έχει καμιά σχέση με την ιστορία, τις παραδόσεις και τις αξίες της. Είναι μάλιστα ιδιαίτερα προσχηματική η αιτίαση για ουδέτερο πασιφισμό και για ουμανισμό άλλων εποχών που εκτοξεύονται προς την σύγχρονη ριζοσπαστική Αριστερά από τις απόψεις που σήμερα, αλλά και όλη την προηγούμενη δεκαετία ανέχθηκαν και συναίνεσαν στους πολέμους των ΗΠΑ.
Για μας λοιπόν το ζητούμενο σήμερα είναι μια συνολική εναλλακτική πρόταση. Μιας συνολικής πρότασης που θα συνδέει την απάντηση στο πρόβλημα ασφάλειας του σύγχρονου κόσμου με την απάντηση στα τεράστια οικονομικά, κοινωνικά και οικολογικά προβλήματα που απειλούν τον πλανήτη, στο πρόβλημα της νέας οργάνωσης της διεθνούς ζωής και στο πρόβλημα της αποκαταστάσεως της δημοκρατίας και της πολιτικής στις συνθήκες παγκοσμιοποίησης.
α) Μια τέτοια πολιτική πρέπει να καθιστά σήμερα κεντρικό στόχο την κοινωνική αναδιανομή του πλούτου τόσο σε παγκόσμια όσο και σε εθνική κλίμακα.
Όμως αυτή η ανακατανομή δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί όσο κυριαρχούν μονοσήμαντα οι νόμοι και οι μηχανισμοί της αγοράς.
Υπ΄αυτή την έννοια το μοντέλο της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης που σήμερα προωθείται αποτελεί τον προγραμματικό αντίπαλο της Αριστεράς. Αλλά και τον στόχο αντίστασης και θετικής εναλλακτικής πρότασης από τα κινήματα στα οποία η δική μας αριστερά βρέθηκε παρούσα με τις ευρωπορείες σ΄όλη τη διαδρομή από το Σιάτλ στη Γένοβα.
β) Η αντιπαράθεση με το νεοφιλελεύθερο μοντέλο παγκοσμιοποίησης, επειδή προφανώς δεν μπορεί να γίνει από τη σκοπιά υπεράσπισης μιας παρελθούσας πραγματικότητας, θέτει το μεγάλο πρόβλημα της αποκατάστασης σε εθνική και κυρίως σε υπερεθνική κλίμακα της δημοκρατικά νομιμοποιημένης πολιτικής εξουσίας. Θέτει δηλαδή με νέους όρους το πρόβλημα της λαϊκής κυριαρχίας στο σύγχρονο κόσμο και της πολιτικής ως διαδικασίας άσκησής της.
Μια πολιτική της Αριστεράς που αναδεικνύει σήμερα ως κεντρικό το πρόβλημα της κοινωνικής αναδιανομής του πλούτου πρέπει για να είναι αποτελεσματική να προτείνει τις μορφές πολιτικής οργάνωσης και τους θεσμούς εκείνους που θα εξασφαλίσουν την έκφραση της λαϊκής κυριαρχίας στα πραγματικά πεδία λήψης των αποφάσεων. Και αυτό που σήμερα διακυβεύεται είναι το πώς θα τεθούν υπό κοινωνικό και πολιτικό έλεγχο τα αόρατα υπερεθνικά κέντρα που λαμβάνουν τις κρίσιμες αποφάσεις για την πορεία των οικονομιών και των κοινωνιών. Όταν λέμε «ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός» καταθέτουμε ακριβώς αυτή την ελπίδα και τη θέληση για νέους κοινωνικούς – πολιτικούς συσχετισμούς με διεθνείς αναφορές και με θεσμοθετημένα κέντρα που θα εγγυώνται τη ριζική αλλαγή προτεραιοτήτων και πολιτικών που έχει επιβάλλει η νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση. Σʼ αυτήν την προοπτική έχει τεράστια σημασία η πολιτική ενοποίηση της Ε.Ε. όπως έχει τεράστια σημασία να τίθεται και να καλλιεργείται η ιδέα της νέας παγκόσμιας ρύθμισης και του στόχου της δημοκρατικής πολιτικής διακυβέρνησης της παγκοσμιοποίησης.
γ) Τέλος, μια τέτοια πολιτική της Αριστεράς πρέπει να έχει ως κεντρικό στόχο τη διαμόρφωση ενός πολυκεντρικού κόσμου, την υπέρβαση του καθεστώτος της μιας υπερδύναμης και τη διαμόρφωση ενός συλλογικού συστήματος που θα εγγυάται την ειρήνη και την ασφάλεια στον κόσμο.
Κεντρική θέση σʼ ένα τέτοιο σύστημα πρέπει να κατέχει ο ΟΗΕ και οι άλλοι διεθνείς οργανισμοί. Ιδιαίτερα το θέμα του ΟΗΕ σήμερα προσλαμβάνει κεντρική σημασία καθώς γύρω από την πραγματική υπόσταση και τον αυτόνομο ρόλο του, θα εξελιχθεί μια πολύ ενδιαφέρουσα αντιπαράθεση. Η Αριστερά οφείλει να υπερασπιστεί τον αυτόνομο ρόλο του ΟΗΕ και να μετατρέψει αυτό το ζήτημα ως κεντρικό, γιατί μπορεί να συμβολίσει τις δυο διαφορετικές αντιλήψεις για την οργάνωση του σύγχρονου κόσμου. Ο ΣΥΝ έχει επεξεργαστεί συνολικά το ζήτημα του αναγκαίου εκδημοκρατισμού και του νέου ρόλου που πρέπει ο ΟΗΕ να διαδραματίσει σε όλα τα μεγάλα κρίσιμα διεθνή ζητήματα.
Για την Αριστερά η αντιμετώπιση των προβλημάτων ασφάλειας στο σύγχρονο κόσμο δεν μπορεί να απομονωθεί από τις άλλες πτυχές. Γι αυτό και δεν εντάσσονται στις πολιτικές επιλογές και τις αξιακές αναφορές της δημοκρατικής ριζοσπαστικής αριστεράς και των οικολογικών κοινωνικών κινημάτων τα διλήμματα που αντιδιαστέλλουν, στο όνομα της παγκοσμιοποίησης, το αίσθημα ασφάλειας από τις ατομικές ελευθερίες και τα ιδεολογήματα που νομιμοποιούν προσχηματικά «ανθρωπιστικές» πολεμικές ενέργειες σε βάρος κυριαρχικών δικαιωμάτων. Η επιλεκτική ευαισθησία και η διαχείρισή της μέσα από τα πολεμικά οπλοστάσια των ΗΠΑ με την ταυτόχρονη περιθωριοποίηση του ΟΗΕ είναι μια στρατηγική που βρίσκεται στον αντίποδα των ανθρωπιστικών αξιών της Αριστεράς, των Κινημάτων των δικαιωμάτων και του φιλειρηνικού κινήματος.
Επισημαίνουμε ιδιαίτερα τις ευθύνες της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, που δημιούργησε ή ενθάρρυνε πολλά από τα προβλήματα και τις εστίες έντασης. Όπως επίσης επισημαίνουμε την προτεραιότητα για την άμεση επίλυση του Παλαιστινιακού που έχει ιδιαίτερη σημασία στην κρίσιμη περιοχή της Μ.Ανατολής.
Για την Ευρωπαϊκή Αριστερά οι τρεις αυτοί κεντρικοί άξονες μπορούν και πρέπει να αποτελέσουν τη βάση για ένα σημαντικό πολιτικό πρόγραμμα, για μεγάλες πολιτικές πρωτοβουλίες και για την ανάπτυξη πολύμορφων κινημάτων.
4. Η πολιτική ενοποίηση της Ευρώπης, μέσα από τις διαδικασίες διεύρυνσης και κοινωνικής εμβάθυνσης, η χειραφέτηση της ΕΕ από τις ΗΠΑ με τη διαμόρφωση κοινής εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής σε φιλειρηνική κατεύθυνση και η παρέμβαση της ΕΕ στις διαδικασίες παγκοσμιοποίησης από τη σκοπιά των αντιλήψεων του κοινωνικού κράτους, της κοινωνικής αλληλεγγύης, της κοινωνικής τελικά αναδιανομής του πλούτου, αποτελούν το πεδίο ιστορικής συγκρότησης της σύγχρονης ευρωπαϊκής αριστεράς και το πεδίο αποτελεσματικής για τις παγκόσμιες εξελίξεις παρέμβασής της.
Στη βάση ενός τέτοιου προγράμματος η Ευρωπαϊκή Αριστερά μπορεί και πρέπει να συναντηθεί με τα νέα κοινωνικά κινήματα κατά της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης που εκδηλώνεται σε όλο τον κόσμο, με όλα τα φιλειρηνικά, αντιεθνικιστικά και αντιρατσιστικά κινήματα, με όλες τις οικολογικές ευαισθησίες και κινήματα σε ολόκληρο τον πλανήτη, με όλα τα κινήματα για τα ανθρώπινα, τα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα.
5. Στη βάση των παραπάνω αντιλήψεων ο ΣΥΝ πρέπει να σχεδιάσει την πολιτική του παρέμβαση και δράση το επόμενο διάστημα.
α) Πρώτος άξονας της παρέμβασής μας πρέπει να είναι η οργάνωση του ιδεολογικού και πολιτικού μετώπου.
Με ανοιχτές συγκεντρώσεις, εκδηλώσεις, αρθρογραφία κλπ πρέπει να οργανώσουμε την προβολή της δικής μας αντίληψης, την απόκρουση των κριτικών που μας ασκούνται και κυρίως την αντιπαράθεση προς τις αντιλήψεις που προσπαθούν να επιβάλλουν το δίλημμα Τρομοκρατία ή Πόλεμος. Την αντίθεσή μας με την πολιτική της κυβέρνησης και της ΝΔ, που βρίσκονται σε μεγάλη απόσταση από τις απόψεις και τις διαθέσεις του ελληνικού λαού και συνομολογούν την παθητική αποδοχή στην ενεργοποίηση του άρθρου 5 του ΝΑΤΟ και των αποφάσεων των κυρίαρχων δυνάμεων της ΕΕ για τον πόλεμο και την «αντιτρομοκρατική» νομοθεσία.
β) Σε συνάρτηση με αυτό το ιδεολογικό μέτωπο ο ΣΥΝ πρέπει να στοχεύσει το επόμενο διάστημα στην ανάπτυξη φιλειρηνικού κινήματος στην Ελλάδα και στον συντονισμό με τις ευρωπαϊκές και παγκόσμιες κινητοποιήσεις σε όλον τον κόσμο.
Βάση αυτού του φιλειρηνικού κινήματος προφανώς πρέπει να είναι η αντίληψή μας για τα θέματα του πολέμου και της τρομοκρατίας.
Ο στόχος ανάπτυξης ενός μαζικού φιλειρηνικού κινήματος συνδέεται άμεσα τόσο με την απόκρουση του διλήμματος Πόλεμος ή Τρομοκρατία όσο και με την απόκρουση αντιλήψεων που στο όνομα της αντιπαράθεσης με τις ΗΠΑ παραβλέπουν το υπαρκτό πρόβλημα της σύγχρονης τρομοκρατίας όπου προηγούμενα το αναλύσαμε. Φορέας αυτών των αντιλήψεων στην Ελλάδα είναι κατά κύριο λόγο η ηγεσία του ΚΚΕ που υποτιμάει συστηματικά αυτή την πραγματικότητα.
Εκτίμησή μας είναι ότι σε σωστή πολιτική βάση μπορεί να αναπτυχθεί σήμερα ένα φιλειρηνικό κίνημα που θα αγκαλιάζει την πλειοψηφία του ελληνικού λαού.
Τέλος πολιτικός στόχος αυτού του κινήματος πρέπει να είναι η μη εμπλοκή της Ελλάδας σε οποιαδήποτε στρατιωτική επιχείρηση στα πλαίσια αυτού του πολέμου.
γ) Ο τρίτος άξονας πρωτοβουλιών και παρεμβάσεων πρέπει να αναφέρεται στις ευρωπαϊκές εξελίξεις.
Ο ΣΥΝ πρέπει να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στα πλαίσια της Ριζοσπαστικής Ευρωπαϊκής Αριστεράς ώστε στην Ευρώπη σήμερα να ανοίξουν μεγάλα πολιτικά και ιδεολογικά μέτωπα.
Η στάση των θεσμικών οργάνων και του συνόλου των κυβερνήσεων της Ε.Ε. απέναντι στον πόλεμο αναδεικνύει το τεράστιο πρόβλημα της απουσίας της Ε.Ε. από την παγκόσμια σκηνή ως αυτόνομης δύναμης και της πλήρους εξάρτησης της από τις ΗΠΑ.
Η Ευρωπαϊκή Αριστερά πρέπει να αντιπαρατεθεί με τις κυβερνήσεις και τα θεσμικά όργανα της Ε.Ε. στο όνομα των ιδεών της Ευρωπαϊκής πολιτικής ενοποίησης, στο όνομα ενός διαφορετικού ρόλου στις παγκόσμιες εξελίξεις.
Αυτήν την στιγμή που οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ξαναγυρνάνε σε μια εθνοκεντρική πολιτική και συναγωνίζονται για το ποια θα διαμορφώσει τις στενότερες σχέσεις με τις ΗΠΑ, η ευρωπαϊκή Αριστερά πρέπει να σηκώσει την σημαία της άλλης Ευρώπης. Της πολιτικά ενωμένης και αυτόνομης από τις ΗΠΑ Ευρώπης.
Ο πόλεμος δημιουργεί μια τεράστια απειλή για τα δημοκρατικά δικαιώματα στην Ευρώπη. Η Ευρωπαϊκή Αριστερά οφείλει να αγωνιστεί για την προάσπιση των δημοκρατικών κατακτήσεων των ευρωπαϊκών κοινωνιών και να αποκρούσει την συρρίκνωσή τους.
Τέλος ο πόλεμος φέρνει – όπως ήδη αναλύσαμε – στην επιφάνεια όλα τα μεγάλα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα στη λύση των οποίων θα έπρεπε να συμβάλλει κατά κύριο λόγο η ΕΕ. Όπως επίσης είναι άμεση υποχρέωση της ΕΕ και της χώρας μας να αποδοθεί η ιδιότητα του πολιτικού πρόσφυγα στους ανθρώπους που φεύγουν από τις πολεμικές εστίες και να ενεργοποιηθούν προγράμματα στη βάση ποσόστωσης για ειδικά κέντρα, οικονομική στήριξη και φιλοξενία.
Μ΄αυτή την έννοια αποκτά πολύ ευρύτερο περιεχόμενο ο αγώνας της Ευρωπαϊκής Αριστεράς για την αλλαγή της οικονομικής πολιτικής της ΕΕ και την ήττα των νεοφιλελεύθερων αντιλήψεων.
Στη βάση όλων αυτών πρέπει να οργανωθεί μια πρώτη πολύ σοβαρή παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Ριζοσπαστικής Αριστεράς με αφορμή την Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες.
Για το σκοπό αυτό είναι αναγκαίος ο συντονισμός με τα κοινωνικά κινήματα κατά της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης και με τα ευρωπαϊκά συνδικάτα.
Σε όλα αυτά ο ΣΥΝ πρέπει να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο.
Η Σύνοδος του Forum των νέων αριστερών δυνάμεων της Ευρώπης που θα πραγματοποιηθεί τον Νοέμβριο στην Αθήνα θα είναι ένας σταθμός για όλη αυτή την εξέλιξη.
Όπως φιλοδοξούμε να είναι και ένας σταθμός για την προώθηση της ιδέας του ευρωπαϊκού κόμματος της Αριστεράς.
δ) Το προγραμματικό συνέδριο είναι άλλος ένας βασικός άξονας του πολιτικού μας σχεδιασμού.
Είναι φανερό ότι οι διεθνείς εξελίξεις και τα προβλήματα που θέτει προσδίδουν στο προγραμματικό μας συνέδριο πολύ μεγαλύτερο ενδιαφέρον
Η προγραμματική αυτονομία και επάρκεια της αριστεράς σήμερα είναι η προϋπόθεση για την ανασυγκρότηση ενός μεγάλου και μαζικού πολιτικού ρεύματος.
ε) Τέλος η συζήτηση για όλα αυτά τα μεγάλα προβλήματα, το εύρος των αναγκαίων πρωτοβουλιών από τη πλευρά της αριστεράς και η ανάγκη διαμόρφωσης ενός διακριτού και μεγάλου ρεύματος της Σύγχρονης Δημοκρατικής Αριστεράς στην Ελλάδα κάνουν πιο επιτακτική την ανάγκη να ενταθούν οι πρωτοβουλίες του ΣΥΝ για διάλογο και αναζήτηση σημείων προγραμματικής συνάντησης και κοινής δράσης με άλλες δυνάμεις στον ευρύτερο χώρο της Αριστεράς και της Οικολογίας.
Ο Χώρος Διαλόγου και Κοινής Δράσης είναι ένα πρώτο σημαντικό βήμα. Προφανώς δεν απαντάει στο συνολικό πρόβλημα, όμως είναι μια θετική εξέλιξη που πρέπει να έχει συνέχεια.
6. Στην καινούργια φάση που ο ΣΥΝ θα προωθήσει τις θέσεις και πρωτοβουλίες που αναφέρονται στην απόφαση της ΚΠΕ, αποκτά ιδιαίτερη σημασία η ανάπτυξη της μεγαλύτερης συσπείρωσης και η υπεράσπιση των συλλογικών αποφάσεων του κόμματος. Η ευθύνη αυτή ανήκει σε όλα τα στελέχη, τους βουλευτές, τα μέλη και ιδιαίτερα στα πολιτικά όργανα του κόμματος, ώστε να εξασφαλίζονται οι απαραίτητες συνθετικές και προωθητικές αποφάσεις με σεβασμό στην τήρηση των δημοκρατικών καταστατικών λειτουργιών του ΣΥΝ. Είναι δεδομένο ότι δεν αντιστοιχεί στην πολιτική μας κουλτούρα η τεχνητή ομογενοποίηση και τα διοικητικά μέτρα. Ότι όποιος αισθάνεται ότι δεν τον εκπροσωπεί η θέση του κόμματος, έχει κάθε δικαίωμα να εκφράσει την προσωπική του άποψη. Άλλωστε ο πόλεμος είναι μια κορυφαία στιγμή. Απέναντι σε αυτό το μεγάλο πρόβλημα, όχι απλώς δικαιούνται αλλά είναι υποχρεωμένοι όλοι να τοποθετηθούν υπεύθυνα.
Η σ. Μ. Δαμανάκη στη δημόσια προβολή στα ΜΜΕ της διαφορετικής της άποψης για τον πόλεμο δεν κινήθηκε σε αυτά τα πλαίσια. Συνόδευσε την άποψή της με ανυπόστατες αιτιάσεις για την πολιτική του κόμματος. Ισχυρίστηκε ότι αυτή η πολιτική ταυτίζεται με θέσεις του ΚΚΕ και ότι ο ΣΥΝ δεν έχει σαφές μέτωπο στην τρομοκρατία. Απέδωσε πρωτοβουλίες του ΣΥΝ σε επιρροή άλλων απόψεων και τις ενέταξε σε μια πορεία φυσιογνωμικής μετάλλαξης. Ως αποτέλεσμα, δημιουργήθηκε εξ αντικειμένου στην κοινή γνώμη μια εικόνα διχασμού και ασαφούς πολιτικής κατεύθυνσης του ΣΥΝ.
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS