Skip to main content.
Συνασπισμός της Αριστεράς των Κινημάτων και της Οικολογίας
28/03/2004

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΤΟΥ ΣΥΝ: Αποτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος. Ισχυρός Συνασπισμός στο πλαίσιο ισχυρής αριστερής παράταξης.

Σύνοδος ΚΠΕ 27-28 Μαρτίου 2004

1. Οι εκλογές της 7ης Μαρτίου ανέδειξαν την Ν. Δημοκρατία σε πρώτο κόμμα με ποσοστό 45,4%, και με τη βοήθεια του εκλογικού νόμου ανέλαβε την διακυβέρνηση του τόπου.

Το συνολικό εκλογικό αποτέλεσμα κατέγραψε την έντονη λαϊκή δυσαρέσκεια προς την πολιτική και την πρακτική των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ.

Το γεγονός ότι αυτή η δυσαρέσκεια ωφέλησε εκλογικά κυρίως τη Ν. Δημοκρατία οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο βάρος που ασκεί στους ψηφοφόρους η λειτουργία του δικομματικού συστήματος, αλλά και σε δικές μας αδυναμίες και στον κατακερματισμό της Αριστεράς

Όμως η εναλλαγή στην κυβέρνηση δεν συνεπάγεται αυτόματα και αλλαγή στις ασκούμενες πολιτικές.

Η φυσιογνωμία και το προεκλογικό πρόγραμμα της ΝΔ οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η νέα κυβέρνηση θα ακολουθήσει νεοφιλελεύθερη πολιτική παρά την σχεδόν καθολική απαίτηση της πλειοψηφίας των ψηφοφόρων για αλλαγή πολιτικής και τρόπου αντιμετώπισης των κοινωνικών και οικονομικών προβλημάτων.

2. Το ΠΑΣΟΚ υπέστη σημαντική εκλογική ήττα. Η κυβερνητική του πολιτική είχε κριθεί εδώ και πολύ καιρό. Η υιοθέτηση νεοφιλελεύθερων πολιτικών, η αποδιάρθρωση του κοινωνικού κράτους, η όξυνση των οικονομικών και κοινωνικών προβλημάτων δημιούργησαν έντονη δυσαρέσκεια και διέψευσαν προσδοκίες.

Έτσι η διάρρηξη των κοινωνικών συμμαχιών που εξέφραζε παραδοσιακά οδήγησαν στην απώλεια της πολυσυλλεκτικότητάς του.

Οι επιλογές του Γ. Παπανδρέου, που ανέλαβε την προεδρία του ΠΑΣΟΚ λίγο καιρό πριν τις εκλογές, ενίσχυσαν την δεξιά μετατόπιση του κόμματός του που είχε συντελεστεί επί των κυβερνήσεων του Κ. Σημίτη.

Έτσι, παρά την πρωτοφανή επικοινωνιακή υποστήριξη η αλλαγή ηγεσίας δεν απέτρεψε την εκλογική ήττα.

3. Το συνολικό εκλογικό ποσοστό που συγκέντρωσε ο δικομματισμός, η εκλογική νίκη της Ν. Δημοκρατίας και η δεξιά μετατόπιση του ΠΑΣΟΚ, αποτυπώνουν αλλαγές που έχουν συντελεστεί και συντελούνται στην κοινωνία.

Στη χώρα μας, όπως και σε όλον τον κόσμο, η κυριαρχία του νεοφιλελευθερισμού και η συναφής όξυνση των κοινωνικών προβλημάτων όπως συνδυάζεται με τις διεθνείς εξελίξεις με χαρακτηριστικά τους πολέμους και τα τρομοκρατικά χτυπήματα, δημιουργούν αισθήματα έντονης ανασφάλειας και αβεβαιότητας σε ευρύτερα κοινωνικά στρώματα, ενισχύοντας φαινόμενα συντηρητικού χαρακτήρα στο κοινωνικό, πολιτικό και ιδεολογικό επίπεδο.

Στη βάση αυτή, επιχειρείται η ενίσχυση ενός δικομματικού πολιτικού συστήματος όπου οι εναλλαγές στην κυβερνητική εξουσία να μην ξεφεύγουν από το νεοφιλελεύθερο πλαίσιο.

Μια τέτοια εναλλαγή αποτυπώνει το αποτέλεσμα των εκλογών, όπου, παρά το γεγονός ότι οι διαφορές των δύο κομμάτων δεν έχουν πλήρως εξαλειφθεί, τα βασικά χαρακτηριστικά των πολιτικών τους είναι κοινά και μάλιστα νεοφιλελεύθερης και ευρωατλαντικής κατεύθυνσης, κάτι που γίνεται εμφανέστερο με τον Γ.Παπανδρέου.

Οι συσχετισμοί Ν.Δ - ΠΑΣΟΚ ενισχύουν τη διακυβέρνηση της ΝΔ Η νομιμοποίηση μάλιστα από το ΠΑΣΟΚ (και επί Σημίτη και επί Παπανδρέου) των νεοφιλελεύθερων πολιτικών θα τη διευκολύνει αλλά και θα καθορίσει τον τύπο της αντιπολίτευσης που μπορεί να ακολουθήσει το σημερινό ΠΑΣΟΚ.

Τέλος, το ποσοστό του ΛΑΟΣ και κυρίως η υποστήριξη του από λαϊκά στρώματα, εκπέμπει ένα ανησυχητικό μήνυμα.

4. Ο Συνασπισμός της Ριζοσπαστικής Αριστεράς μέσα σε συνθήκες πόλωσης και παρά τις προσπάθειες του ΠΑΣΟΚ και του ΚΚΕ για την κοινοβουλευτική εξαφάνισή του και τα προβλήματα που δημιούργησαν οι προσχωρήσεις στελεχών στο ΠΑΣΟΚ, είχε θετικό αποτέλεσμα. Εξασφάλισε την είσοδο του στη Βουλή και σταθεροποίησε τη θέση του στην πολιτική ζωή. Βεβαίως, θα επιθυμούσαμε ακόμα καλύτερο ποσοστό, όμως μπορούμε να εκτιμήσουμε ότι η συμμαχία είχε θετικά αποτελέσματα που πρέπει να αξιοποιηθούν, δικαιώνει την επιλογή της που είναι στρατηγική και αποτελεί πλαίσιο για τους σχεδιασμούς. Είναι μια επιτυχία που κρατάει ανοικτό τον ελπιδοφόρο δρόμο για την παράταξη της Αριστεράς.

5. Για την Αριστερά το βασικό πρόβλημα είναι ότι δεν προσέλκυσε σοβαρό μέρος των ψηφοφόρων που απώλεσε το ΠΑΣΟΚ, ώστε να μειώσει την δύναμη του δικομματισμού.

Η μικρή άνοδος των δυνάμεων του ΚΚΕ και του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς δεν μετέβαλαν τον γενικότερο συσχετισμό των δυνάμεων αλλά και το συσχετισμό στο χώρο της Αριστεράς.

Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την κρίση ταυτότητας του ΠΑΣΟΚ οδηγεί στην ανάγκη ύπαρξης πολιτικού σχεδίου για την ανασυγκρότηση της αριστεράς που θα αντιμετωπίζει τον δικομματισμό, τις συντηρητικές πολιτικές και θα προβάλλει εναλλακτική πολιτική και όραμα για την κοινωνία.

Από αυτή την άποψη η συσπείρωση των αριστερών δυνάμεων και η ψήφος στο Συνασπισμό Ριζοσπαστικής Αριστεράς αποτελούν για την αριστερά και την ενωτική της προοπτική, θετική εξέλιξη.

6. Η συνεργασία των δυνάμεων της Αριστεράς, που εκφράστηκε μέσα από το εκλογικό σχήμα των ενωτικών ψηφοδελτίων, έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο στο εκλογικό αποτέλεσμα, δικαιώνοντας τη σχετική επιλογή όλων. Η διαμόρφωσή της συμμαχίας στηρίχτηκε στη σοβαρή παρουσία αυτών των δυνάμεων στα κοινωνικά κινήματα και στις κινητοποιήσεις των τελευταίων ετών και ανέπτυξε παραπέρα τους δεσμούς που είχαν ήδη δημιουργηθεί. Αξιοποίησε τη δράση στα ζητήματα της οικολογίας. Το αποτέλεσμα καταγράφει ακόμη την πολύ σοβαρή δουλειά που έγινε από όλες ανεξαιρέτως τις δυνάμεις του κόμματος και της συνεργασίας στην προεκλογική περίοδο. Μπορέσαμε να αξιοποιήσουμε θετικά, γεγονότα της προεκλογικής περιόδου και κινήσεις του Γ. Παπανδρέου. Οι δυνάμεις του κόμματος και της νεολαίας δούλεψαν μαζί με τους συμμάχους μας με πείσμα, μαχητικότητα και αυτοθυσία.

Το εκλογικό αποτέλεσμα σίγουρα θα ήταν καλύτερο αν υπήρχε περισσότερος χρόνος για την προβολή της συνεργασίας, των πολιτικών της θέσεων και της ενωτικής προοπτικής της.

Το γεγονός ότι δεν επετεύχθη η πλουραλιστική εκπροσώπηση στη Βουλή δημιούργησε σοβαρό πρόβλημα. Βεβαίως η κοινοβουλευτική ομάδα εκπροσωπεί τον Συνασπισμό Ριζοσπαστικής Αριστεράς στο σύνολό του. Όμως, η πλουραλιστική εκπροσώπηση είναι συστατικό στοιχείο του ενωτικού μας εγχειρήματος και ως εκ τούτου πρέπει να αναζητηθούν όλοι οι πρόσφοροι τρόποι αντιμετώπισης του προβλήματος που έχει προκύψει. Για να βελτιωθεί το κλίμα και για να εκφραστεί ακόμα πιο συγκεκριμένα η πολιτική μας θέληση στην πρώτη θέση του ευρωψηφοδελτίου να υπάρχει πρόσωπο πέραν του ΣΥΝ, ευρύτερο πρόσωπο αποδοχής του ευρύτερου σχήματος των ενωτικών ψηφοδελτίων.

Υπογραμμίζουμε ότι στην παρούσα περίοδο πολυκερματισμού και μικρής σχετικά απήχησης της Αριστεράς, η ενωτική μας πρωτοβουλία είναι απόλυτα αναγκαία και χρειάζεται να προστατέψουμε το εύρος και την πολυσυλλεκτικότητά της. Μέσα από διάλογο να βρούμε τον τρόπο συνύπαρξης με τους συμμάχους.

Στον ορίζοντα αρχίζει να διαγράφεται η ιδέα μιας Αριστεράς που θα μπορούσε να εκφράσει μαζικά τον κοινωνικό ανταγωνισμό και τις εναλλακτικές προτάσεις.

7. Οφείλουμε να μελετήσουμε σε βάθος τα εκλογικά αποτελέσματα. Το θετικό ισοζύγιο ανάμεσα στους νέους ψηφοφόρους και στις απώλειες σε σχέση με το 2000, μας υποχρεώνει να μελετήσουμε τόσο τις αιτίες των εκλογικών διαρροών όσο και τις πηγές και τους λόγους στην προσέλευση νέων ψηφοφόρων. Σημειώνουμε την διαφορά της επιρροής μας που υπάρχει μεταξύ αστικών και αγροτικών περιοχών, τις απώλειες ή την στασιμότητα στα λαϊκά στρώματα και στις λαϊκές γειτονιές των μεγάλων πόλεων.

Η ορθή εκτίμηση των αποτελεσμάτων θα μας οδηγήσει στα αναγκαία πολιτικά συμπεράσματα προκειμένου να εντοπίσουμε τις αδυναμίες που υπάρχουν και τις δυνατότητες που ξανοίγονται.

Ταυτόχρονα, θα πρέπει να μας απασχολήσει η μελέτη των κοινωνικών αλλαγών αλλά και των όρων με τους οποίους συγκροτείται το πολιτικό σύστημα, μέσα από την επίδραση του εκλογικού νόμου και του ρόλου των ΜΜΕ.

8. Τα όργανα και τις οργανώσεις του ΣΥΝ θα πρέπει άμεσα να απασχολήσουν

α) Η διατήρηση και η ενίσχυση του Συνασπισμού της Ριζοσπαστικής Αριστεράς, της συνεργασίας των αριστερών, ριζοσπαστικών και οικολογικών δυνάμεων. Η ενίσχυση του ΣΥΝ.

Το εκλογικό αποτέλεσμα αποτελεί ένα σημαντικό βήμα στην προσπάθειά μας για να διαμορφωθεί ισχυρός ΣΥΝ στο πλαίσιο Ισχυρής Αριστερής Παράταξης.

Η ισχυροποίηση του ΣΥΝ απαιτεί να καλλιεργήσουμε την προοπτική που άνοιξε το Προγραμματικό μας Συνέδριο, να θέσουμε στο κέντρο της προσοχής μας την εμβάθυνση της αριστερής ταυτότητας του κόμματος με τη διατύπωση προγράμματος στόχων που θα συμβάλει στην ανάπτυξη κινημάτων.

Η προοπτική της Αριστερής παράταξης θα πρέπει να στηριχθεί στην ενίσχυση των δεσμών με τα κοινωνικά στρώματα που πλήττονται από τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές.

Παράλληλα οφείλουμε να αναλάβουμε πρωτοβουλίες για τη διεύρυνση της συσπείρωσης με επιμονή στον ενωτικό αριστερό λόγο προς όλο τον κόσμο της Αριστεράς, τις ηγεσίες των αριστερών κομμάτων, τον αριστερό κόσμο του ΠΑΣΟΚ.

Η διαμόρφωση μιας τέτοιας Αριστερής παράταξης με ισχυρές κοινωνικές αναφορές αποτελεί την διέξοδο από την παγίωση του δικομματισμού και συνθήκη για την αντιμετώπιση των συντηρητικών πολιτικών που εφαρμόζουν οι κυβερνήσεις του.

Η διατήρηση και ανάπτυξη της συνεργασίας στο Συνασπισμό Ριζοσπαστικής Αριστεράς απαιτεί σε τοπικό επίπεδο να διατηρηθούν και να ενισχυθούν οι σχέσεις των ανθρώπων που έδωσαν μαζί την εκλογική μάχη και ταυτόχρονα στο κεντρικό επίπεδο να αναζητηθούν με διάλογο οι μορφές συνύπαρξης και ενδυνάμωσης της συνεργασίας.

β) Η διαμόρφωση της αντιπολιτευτικής τακτικής απέναντι στην κυβερνητική πολιτική της ΝΔ και η συνακόλουθη ανάπτυξη των κοινωνικών αγώνων.

Τα θέματα αυτά πρέπει άμεσα να μας απασχολήσουν συστηματικά.

γ) Η οργάνωση της προεκλογικής δουλειάς για τις ευρωεκλογές τον Ιούνιο του 2004.

Οι εκλογές αυτές μπορούν να θεωρηθούν εξ ίσου σημαντικές με τις βουλευτικές εκλογές. Οφείλουμε άμεσα να προχωρήσουμε στην προετοιμασία μας η οποία περιλαμβάνει το προβλεπόμενο εσωκομματικό δημοψήφισμα, που πρέπει να διεξαχθεί μέσα στο προβλεπόμενο διάστημα. Κυρίως όμως πρέπει να προετοιμαστούμε για αυτές καθαυτές τις ευρωεκλογές με κεντρικό ζήτημα την ανάγκη συσπείρωσης όλου του Συνασπισμού της Ριζοσπαστικής Αριστεράς. Η πολιτική βάση της συζήτησης είναι οι απόψεις μας για τα ζητήματα της Ευρώπης όπως έχουν διατυπωθεί στο τακτικό και το προγραμματικό συνέδριο του Κόμματος, καθώς και οι προτάσεις του κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς. Η οργάνωση της προεκλογικής καμπάνιας που θα αξιοποιεί τις δυνατότητες για ένα θετικό αποτέλεσμα.

δ) Η αποτελεσματική αντιμετώπιση όλων των παραπάνω θα ενισχύσει την πολιτική λειτουργία των οργανώσεων του ΣΥΝ, που μελετώντας τα εκλογικά αποτελέσματα, θα πρέπει να αναπτύξουν την πολιτική και οργανωτική τους δουλειά στο χώρο τους, για ένα ισχυρό Συνασπισμό στο πλαίσιο ισχυρής Αριστερής Παράταξης.