Ούτε αναπόφευκτες ούτε αναγκαίες είναι.!! Βεβαίως υπάρχουν σενάρια από την κυβέρνηση και την εργοδοσία, για ρυθμίσεις που θίγουν τους ασφαλισμένους. Τι ακριβώς θα γίνει, θα εξαρτηθεί από τις αντιστάσεις και αντιδράσεις των εργαζόμενων και συνολικά της κοινωνίας.
Οι εκτιμήσεις είναι σωστές και το πρόβλημα υπαρκτό. Ωστόσο η κατεύθυνση αναζήτησης λύσης δεν είναι σωστή. Να το ξεκαθαρίσουμε από την αρχή. Το ασφαλιστικό από οικονομική άποψη, έχει δύο σκέλη. Την πλευρά των πόρων (έσοδα) και την πλευρά των παροχών. Οι όποιες πολιτικές επηρεάζουν άμεσα, τόσο το ύψος των συντάξεων και επίπεδο υγειονομικής περίθαλψης, όσο την κατανομή εισοδήματος, εργασιακές σχέσεις, κερδοφορία επιχειρήσεων, κά. Αυτό που κάνει η κυβέρνηση και οι διάφοροι «σοφοί» διορισμένων επιτροπών, είναι να εστιάζουν τη συζήτηση αποκλειστικά στο σκέλος των παροχών, αφήνοντας έξω το ζήτημα των πόρων (δηλ. των εσόδων), όπου βρίσκεται η ουσία του προβλήματος. Δυστυχώς το ασφαλιστικό σύστημα, έχει χρόνια διαρροή πόρων (μια «μαύρη τρύπα»), με αποτέλεσμα να μην μπορεί να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του (συντάξεις, υγειονομική περίθαλψη, κά). Πρόκειται για «αιμορραγία εσόδων» που αν δεν σταματήσει, δεν μπορεί να εξυγιανθεί.
Κατʼ αρχήν είναι το τεράστιο ύψος της «εισφοροδιαφυγής» από την ανασφάλιστη εργασία 1 εκατομμυρίου εργαζόμενων (κυρίως νέων και μεταναστών), η οποία υπολογίζεται σε 5 δις ευρώ το χρόνο. Επίσης έχουμε μεγάλες οφειλές του δημοσίου και της μεγάλης ιδιωτικής εργοδοσίας, που ανέρχονται σε 8,7 δις και 8,2 δις αντίστοιχα. Είναι επίσης οι τεράστιες απώλειες από την κακοδιαχείριση των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων, άλλοτε με τα χαμηλά επιτόκια στις τράπεζες, άλλοτε με τις «κομπίνες» στο χρηματιστήριο και τελευταία με τα «δομημένα ομόλογα». Είναι επίσης η εφαρμογή ευέλικτων μορφών εργασίας («μερική» απασχόληση σημαίνει, «μερικό» ασφάλιστρο, «μερική» σύνταξη, «μερική» υγειονομική περίθαλψη). Είναι τέλος οι κατά καιρούς χαριστικές ρυθμίσεις υπέρ της εργοδοσίας στο όνομα εξυγίανσης κλάδων, ανταγωνιστικότητας, ανάπτυξης, κά, όπως και η όλη δομή του συστήματος (πολλαπλότητα φορέων, γραφειοκρατική λειτουργία, κά). Όλα αυτά προσδιορίζουν τα αδιέξοδα και δυσκολίες να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του.
Δυστυχώς πρόκειται για συνειδητή επιλογή, τόσο της σημερινής κυβέρνησης της ΝΔ, όσο και των προηγούμενων ΠΑΣΟΚ και ΝΔ. Ακολουθούν συνειδητά πολιτική χρησιμοποίησης του ασφαλιστικού συστήματος ως μηχανισμού ενίσχυσης της κερδοφορίας των επιχειρήσεων και γενικότερα ως μηχανισμού ενίσχυσης της συσσώρευσης κεφαλαίου. Δηλαδή η οικονομική πολιτική δεν περιορίζεται στην πρωτογενή και δευτερογενή κατανομή και ανακατανομή εθνικού εισοδήματος σε όφελος των «εχόντων και κατεχόντων», αλλά «βάζει χέρι» και στον κουμπαρά της οικογένειας (γονιών, παιδιών, παππού, γιαγιάς), δηλαδή στο κονδύλι σύνταξης και υγειονομικής περίθαλψης, να ενισχύσει τα κέρδη της ολιγαρχίας (τραπεζών, εφοπλιστών, εργολάβων, εμπόρων, βιομηχάνων) και φυσικά των πολυεθνικών εταιριών.
Ο εξορθολογισμός ορισμένων πλευρών του συστήματος, ιδιαίτερα στον τομέα διαχείρισης των πόρων και ενοποίησης ασφαλιστικών φορέων, υπάρχει. Ωστόσο μόνο οριακές και βραχυπρόθεσμες θα είναι οι βελτιώσεις. Από την άλλη η περικοπή συντάξεων, αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης, κά, δεν οδηγούν πουθενά. Δείτε τις προηγούμενες ρυθμίσεις των νόμων Σιούφα (1992) και Ρέππα (2002). Επανήλθαμε στο ίδιο σημείο. Υπάρχουν κάποια αντικειμενικά όρια που δεν μπορείς να πας πιο πέρα (ήδη σήμερα το 70% των συντάξεων είναι κάτω από 600 ευρώ το μήνα. Πόσο κάτω να πας;). Θα πρέπει να τονίσουμε ότι το μοντέλο των χαμηλών συντάξεων δεν εξασφαλίζει τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικούς συστήματος. Αντίστοιχα το μοντέλο των χαμηλών μισθών, δεν εξασφαλίζει την ανταγωνιστικότητα μιας οικονομίας. Φαίνονται εύκολες λύσεις αλλά δεν είναι λύσεις.
Από όλα τα παραπάνω προκύπτει καθαρά ότι αυτό που χρειάζεται είναι να κλείσουν κατʼ αρχήν οι τρύπες διαρροής εσόδων (αντιμετώπιση εισφοροδιαφυγής με κατάργηση της ανασφάλιστης εργασίας, απόδοση χρεών δημοσίου και ιδιωτικών επιχειρήσεων, ορθολογική διαχείριση αποθεματικών σε ειδικά κρατικά ομόλογα με θετικό επιτόκιο, κατάργηση χαριστικών ρυθμίσεων υπέρ εργοδοσίας, ενοποίηση ταμείων με εξομοίωση παροχών προς τα πάνω, κά). Σε συνέχεια να δούμε τη γενικότερη φιλοσοφία του συστήματος. Η κυβέρνηση προωθεί ένα συνταξιοδοτικό με τρεις πυλώνες (κατώτατη σύνταξη, επαγγελματική σύνταξη στη θέση της επικουρικής και σύνταξη από ιδιωτική ασφάλιση). Ταυτόχρονα προωθεί τη μείωση συντάξεων και αύξηση ορίων συνταξιοδότησης. Γενικότερα προωθεί την αντικατάσταση του «αναδιανεμητικού» χαρακτήρα του συστήματος με το λεγόμενο «κεφαλαιοποιητικό», στα πλαίσια των νεοφιλελεύθερων κατευθύνσεων του ΔΝΤ, του ΟΟΣΑ και της ΕΕ.
Ο ΣΥΡΖΑ διεκδικεί δημόσια κοινωνική ασφάλιση για όλους τους πολίτες. Ουσιαστική αύξηση των συντάξεων και κυρίως των χαμηλότερων. Καθιέρωση κύριας σύνταξης στο 80% και επικουρικής στο 20% των συντάξιμων αποδοχών. Κατώτερη σύνταξη στα 20 ημερομίσθια του ανειδίκευτου εργάτη. Σύνταξη στα 35 χρόνια χωρίς όριο ηλικίας για όλους. Σύνταξη στα 30 χρόνια χωρίς όριο ηλικίας στα βαρέα και ανθυγιεινά. Καθιέρωση βαρέων και ανθυγιεινών στους αντίστοιχους κλάδους του δημοσίου. Απόδοση στο ΙΚΑ της προβλεπόμενης επιχορήγησης 1% του ΑΕΠ. Επαναφορά της τριμερούς χρηματοδότησης της κοινωνικής ασφάλισης, με 3/9 συμμετοχή του κράτους. Δημιουργία ειδικού αποθεματικού κεφαλαίου (στήριξη του ασφαλιστικού), χρηματοδοτούμενο από το κράτος και τις κερδοφόρες επιχειρήσεις. Κατάργηση των αντιασφαλιστικών νόμων (2084/92 και 3029/02), πάταξη της φοροδιαφυγής, αύξηση της φορολογίας των εχόντων και κατεχόντων, κά.
Ο «διάλογος» που επιδιώκει η κυβέρνηση, είναι προσχηματικός. Ζητάει διάλογο ως άλλοθι για να περιορίσει τις αντιδράσεις. Ο δημόσιος διάλογος γίνεται, με πολλούς τρόπους. Θα ήταν ενδιαφέρον πχ. να έβλεπα στην εφημερίδα σας, τις απόψεις των βουλευτών της περιφέρειας Αττικής, ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, για το ασφαλιστικό ώστε να γνωρίζουν οι πολίτες τι λένε. Επίσης σημαντικό στοιχείο διαλόγου, είναι οι προτάσεις, αντιδράσεις και αγωνιστικές κινητοποιήσεις των εργαζόμενων στις επιλογές που προωθούνται, όχι μόνο στο ασφαλιστικό, αλλά σε πολλά ζητήματα οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής. Άρα αυτό που μετράει, είναι ο χαρακτήρας των επιλογών και εάν αντιμετωπίζουν τα προβλήματα.
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS