Πραγματοποιούμε το 5ο Συνέδριο του Συνασπισμού σε μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα, γεμάτη προκλήσεις συγκυρία. Mια συγκυρία σύνθετη και πολλές φορές αντιφατική, αφού φαίνεται πως συνυπάρχουν όλα: Έντονες κοινωνικές διεργασίες αλλά και τάση για εξατομικευμένες λύσεις. Μηδενικές προσδοκίες από τα κόμματα εξουσίας αλλά και ανανέωση της εντολής στην δεξιά. Μαχητικότητα στους δρόμους αλλά και τηλε-απάθεια στους καναπέδες. Ανάδυση νέων ιδεολογιών αλλά και βύθιση στο «πατρίς, θρησκεία, οικογένεια». Πράξεις αυτενέργειας του πλήθους αλλά και στάσεις αφασίας…
Όλα αυτά συνοδεύονται από τη χρεοκοπία του δικομματισμού, μια χρεοκοπία όχι μόνο πολιτική αλλά και ηθική. Οι μεγάλες υποσχέσεις των δύο κομμάτων εξουσίας, για αλλαγές, εκσυγχρονισμό και επανίδρυση του κράτους, δεν μπορούν πια να συγκαλύψουν την πραγματικότητα της μιζέριας, των κολλητών, του ρουσφετιού, της διαπλοκής και των σκανδάλων.
Στην περίοδο της μεταπολίτευσης, χιλιάδες νέοι και νέες ενεπλάκησαν με ενθουσιασμό στην πολιτική δράση, πιστεύοντας ότι αυτός ο κόσμος μπορεί με αγώνες να γίνει καλύτερος. Σήμερα αυτός ο μεγάλος ιστορικός κύκλος της μεταπολίτευσης κλείνει βρίσκοντας τους περισσότερους πολίτες, ιδίως τους νέους, να παλεύουν για καλύτερη ζωή μακριά από την πολιτική, ο καθένας μόνος του. Γιατί σήμερα, την πολιτική την αντιλαμβάνονται με την κυρίαρχη εκδοχή της: ως μια διαδικασία ανήθικης συνδιαλλαγής, πελατειακών σχέσεων, ανεκπλήρωτων υποσχέσεων, αναξιοπιστίας και ανεντιμότητας. Γιατί σήμερα, δεν θέλουν να αλλάξουν τον κόσμο. Απλώς ελπίζουν να τον ζήσουν καλά, αποφεύγοντας τα χειρότερα.
Η χρεοκοπία του πολιτικού συστήματος, όμως, δεν εξαντλείται στην ηθική απαξίωση της πολιτικής. Η ανεργία, η «ελαστική» και ανασφάλιστη εργασία, τα εξαντλητικά ωράρια, οι συντάξεις πείνας, αλλά και η συρρίκνωση των κοινωνικών παροχών, προκαλούν στην κοινωνία μια ασφυκτική πίεση. Ποτέ άλλοτε, από τη μεταπολίτευση και μετά, δεν κυριάρχησαν τόσο έντονα η ανασφάλεια και η αβεβαιότητα για το μέλλον. Ποτέ άλλοτε, οι επόμενες γενιές δεν περίμεναν ότι θα ζήσουν χειρότερα από τις σημερινές. Και είναι πολύ λογικό, οι πολίτες που δυσανασχετούν, δυσφορούν κι αναζητούν ελπίδα, να μην προσδοκούν πλέον τίποτα από την εναλλαγή των δύο κομμάτων στην εξουσία.
Κάτω από αυτές τις συνθήκες, η εύκολη συνθηματολογία για «ισχυρή Ελλάδα», «ισχυρή οικονομία», «εκσυγχρονισμό και ανάπτυξη», «μεταρρυθμίσεις», «ευελιξία και ανταγωνιστικότητα», «δίκαιη κοινωνία», δεν πείθει κανέναν. Ούτε καν αυτούς που την χρησιμοποιούν. Όλοι και όλες καταλαβαίνουν ότι οι διαχειριστές της εξουσίας μιλώντας για «ισχυρή οικονομία» εννοούν την ασύστολη επιχειρηματική κερδοσκοπία πέντε τραπεζών και μερικών δεκάδων εφοπλιστών, μεγαλοεκδοτών και επιχειρηματιών. Μιλώντας για «μεταρρυθμίσεις», εννοούν τη λεηλασία του δημόσιου τομέα, και για το ξεπούλημα της υγείας και της παιδείας σε ιδιωτικά συμφέροντα. Και μιλώντας για «ευελιξία» και «ανταγωνιστικότητα», εννοούν την φθηνή και επισφαλή απασχόληση, τους υπό ομηρεία συμβασιούχους, τους ενοικιαζόμενους εργαζόμενους, τους ωρομίσθιους.
Τίθεται, λοιπόν, ένα κεφαλαιώδες ερώτημα: Αφού οι ψηφοφόροι υπέστησαν στην πράξη την πολιτική της «ήπιας προσαρμογής», δηλαδή το άγριο και απότομο πέρασμα στην εποχή της αβεβαιότητας και της ανασφάλειας, γιατί συνεχίζουν να επιλέγουν στη κάλπη τα δύο μεγάλα κόμματα;
Εδώ οφείλουμε να αναζητήσουμε την δική μας ευθύνη αλλά και να διερευνήσουμε τις δυνατότητες που μας ανοίγονται. Αν ο δικομματισμός βρίσκεται σε κρίση, αυτό που οφείλουμε να κάνουμε είναι να φέρουμε στο προσκήνιο μια ελκυστική, κατανοητή και εφικτή εναλλακτική προοπτική για την ανατροπή του σημερινού μίζερου πολιτικού σκηνικού, που ελέγχεται στενά από τις ανεξέλεγκτες δυνάμεις της αγοράς. Δεν αρκεί λοιπόν να παρακολουθούμε τις αντιστάσεις της κοινωνίας. Τώρα πρέπει να τις εκφράσουμε πολιτικά.
Τα τελευταία χρόνια έχουμε κάνει σημαντικά βήματα σε αυτή την κατεύθυνση. Σημασία έχει αυτή η λογική να διαπεράσει πλήρως κάθε πλευρά της πολιτικής μας στάσης. Η αριστερά, που θέτει τη διαχωριστική γραμμή στις πραγματικές αντιθέσεις της νέας εποχής (στη σύγκρουση δημόσιας σφαίρας - ιδιωτικών συμφερόντων και στο σύνθημα «οι άνθρωποι πάνω από τα κέρδη»), οφείλει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της σημερινής κατάστασης και να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις μιας νέας μεταπολίτευσης. Μια «μεταπολίτευσης από τα κάτω» στην οποία ο κόσμος της εργασίας, των κοινωνικών κινημάτων, των αντιστάσεων, θα διεκδικήσει ξανά την ηγεμονία από τις δυνάμεις του κέδρους και τα επιχειρηματικά συμφέροντα .
Η κοινωνία δυσφορεί και αναζητά ελπίδα σε μια μεγάλη ανατροπή. Ολοένα και περισσότεροι άνδρες και γυναίκες προσδοκούμε ένα 'Big bang', μια πολιτική έκρηξη που θα επαναφέρει τη πολιτική με όρους διεκδίκησης, με όρους αξιών και οραμάτων και όχι με όρους μηχανισμών, ρουσφετιού και εκλογικής πελατείας. Σε αυτές τις συνθήκες, οι περισσότερες προσδοκίες και ελπίδες επικεντρώνονται στις διεργασίες της δικής μας αριστεράς. Ολοένα και περισσότεροι διαβλέπουν στο Συνασπισμό και στην ευρύτερη πολιτική μας συμμαχία, τον ΣΥΡΙΖΑ, μια δυναμική που θα μπορέσει με εμπεριστατωμένο λόγο, με ριζοσπαστική δυναμική αλλά και με συναίσθημα να ανατρέψει τους σημερινούς πολιτικούς συσχετισμούς. Να προκαλέσει αλλαγές που θα δώσουν άλλη προοπτική και άλλο ενδιαφέρον στη ζωή και την καθημερινότητα όλων μας.
Ας μην τους διαψεύσουμε κι ας μην διαψευστούμε.
“Η πραγματική ιστορία είναι, όπως και η φύση, πολύ πιο ιδιότροπη και εφευρετική από τη λογική που ταξινομεί και συστηματοποιεί...» Ας μετατρέψουμε το επικείμενο 5ο Συνέδριό μας, σε σημαντική αφετηρία μιας νέας πορείας προς τη κοινωνία και τις ανάγκες της. Ας γίνουμε εφευρετικοί.
Ο Συνασπισμός, το κόμμα μας, είναι μια επιλογή μακράς πνοής. Συγκροτήθηκε μέσα σε μια περίοδο που οι αλλαγές ήταν καταλυτικές για την αριστερά, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά σε ολόκληρο το κόσμο. Κατάφερε να συστεγάσει πολλές και διαφορετικές πολιτικές ταυτότητες, πολλά και διαφορετικά ρεύματα σκέψης, με τρόπο, πολλές φορές επώδυνο, αλλά πάντα δημιουργικό και γόνιμο.
Σήμερα, 20 χρόνια μετά τη γέννησή μας, καλούμαστε να βγούμε από τη θαλπωρή των ιστορικών μας κεκτημένων και να συγκροτήσουμε με ολοκληρωμένο τρόπο τη νέα αριστερή ριζοσπαστική μας ταυτότητα. Μια ταυτότητα που διαμορφώνεται μέσα από τους σύγχρονους κοινωνικούς αγώνες, στη Γένοβα και στο Σιάτλ της κοινωνικής ανυπακοής, στη Φλωρεντία και στην Αθήνα του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Φόρουμ, στη Θεσσαλονίκη και στις Βρυξέλες των μεγάλων ευρωπορειών, στα αντιρατσιστικά φεστιβάλ, στο σπάσιμο της κόκκινης ζώνης, στις φοιτητικές κινητοποιήσεις για το άρθρο 16, στις μεγάλες απεργίες για το ασφαλιστικό, στους αγώνες και τις διαμαρτυρίες για την υπεράσπιση του περιβάλλοντος.
Υπάρχουμε ήδη κοντά 20 χρόνια και συνεχίζουμε πιο δυνατοί για να συνδέσουμε τους ιστορικούς αγώνες της αριστεράς με αυτούς των σημερινών νέων. Με εφόδιο την ιστορία μας, ανανεώνουμε την αριστερή μας ταυτότητά για να υπερασπιστούμε αποτελεσματικότερα την κοινωνία. Είμαστε σε επαφή με τους καιρούς μας. Δεν μένουμε στα ιδεολογικά εργαλεία του παρελθόντος, αλλά παρεμβαίνουμε στις σύγχρονες αντιθέσεις, στην Ελλάδα, την Ευρώπη, τον κόσμο.
Η ανανέωση δεν είναι για μας μια πάλη γενεών, αλλά μια συγκροτημένη διαδικασία, ένα πολιτικό σχέδιο που θα μας εμπνεύσει όλους και όλες. Από τους συντρόφους και τις συντρόφισσες της Εθνικής Αντίστασης ως τους σημερινούς μαθητές και μαθήτριες. Όλοι μαζί οφείλουμε να υπερβούμε κατεστημένες νοοτροπίες, παραλυτικές ισορροπίες και άγχη του παρελθόντος. Να δράσουμε δυναμικά μέσα στην κοινωνία, πρώτα από όλα για όλα αυτά που μας απασχολούν ως πολίτες. Κυρίως, να ανοίξουμε το κόμμα μας σε καινούριους ανθρώπους, σε καινούριες δυνάμεις. Αυτό είναι πραγματική ανανέωση: το άνοιγμα των οργανώσεών μας σε νέους ανθρώπους, άνδρες και γυναίκες. Έτσι θα μετασχηματιστούμε σε ένα σύγχρονο μαζικό κόμμα της αριστεράς, σε ένα κίνημα για την κοινωνική χειραφέτηση που θα αποτελεί ανταγωνιστική δύναμη στις κυρίαρχες δυνάμεις του πολιτικού φάσματος.
Προϋπόθεση για την υλοποίηση ενός τέτοιου σχεδίου, είναι να δημιουργήσουμε τους κατάλληλους χώρους, τις κατάλληλες δομές για να υποδεχθούμε νέες δυνάμεις όχι απλά για να μας παρακολουθήσουν αλλά για να συμβάλουν ουσιαστικά στη συγκρότηση ενός σύγχρονου ανταγωνιστικού πολιτικού υποκειμένου. Και πρέπει να παραδεχθούμε ότι όσο και αν έχουμε κάνει σημαντικά βήματα στον οργανωτικό τομέα, απέχουμε πολύ από τις διαρκείς διακηρύξεις μας για ένα «κόμμα των μελών του».
Δε μπορούμε να διεκδικούμε την αλλαγή της κοινωνίας αν πρωτίστως δεν είμαστε διατεθειμένοι να αλλάξουμε εμείς. Να αλλάξουμε νοοτροπία, να ξαναδούμε τον τρόπο λειτουργίας μας, τις δομές και τα σχήματα. Μια δύναμη που διεκδικεί το βάθεμα της δημοκρατίας και την κοινωνική αυτοοργάνωση, δε μπορεί να αγνοεί αυτές τις παραμέτρους στο οργανωτικό μοντέλο λειτουργίας της.
Ίσως για να ανταποκριθούμε ικανοποιητικά σε αυτές τις συνθήκες θα πρέπει να τολμήσουμε να πειραματιστούμε και σε νέα μοντέλα λειτουργίας, που χωρίς να χάνουν τίποτα από την πολιτική τους ουσία θα μπορέσουν να δουλέψουν περισσότερο συμμετοχικά, περισσότερο δημοκρατικά, αποκεντρωμένα και ταυτόχρονα αποτελεσματικά.
Αλήθεια, πόσο ενδιαφέρουσα μπορεί να είναι σήμερα η συμμετοχή σε μια τοπική οργάνωση, σε μια πολιτική κίνηση, αν η μόνη της λειτουργία είναι ενημερωτική και διαδικαστική επί των ήδη ευλιμένων αποφάσεων στα ανώτατα όργανα ;
Συνήθως όταν ξεκινάμε να σχεδιάζουμε οργανωτικές αλλαγές, ξεκινάμε από τα ανώτατα όργανα, ενώ στη πραγματικότητα πρέπει να ξεκινήσουμε από τον πυρήνα του κομματικού ιστού που είναι η πολιτική κίνηση.
Και αυτό ενώ στο παρελθόν μπορεί να ήταν πολύ δύσκολο, σήμερα με τη βοήθεια των νέων τεχνολογιών μπορεί να γίνει εύκολο. Μπορούν ευκολότερα να επικοινωνούν οριζόντια οι οργανώσεις βάσης μέσω του διαδικτύου και τα αποτελέσματα των επεξεργασιών τους να γίνονται κτήμα όλου του κόμματος. Μπορούμε εύκολα να οργανώνουμε δημοψηφίσματα και να λαμβάνουμε υπόψη μας τις απόψεις των μελών και τις επεξεργασίες των πολιτικών μας κινήσεων, πριν πάρουμε τις οριστικές μας αποφάσεις στην Κεντρική Πολιτική Επιτροπή.
Κυρίως όμως χρειάζεται να μεταθέσουμε το κέντρο βάρους των πολιτικών μας αποφάσεων στη βάση και στα όργανα του Κόμματος από τους διαδρόμους της Κουμουνδούρου.
Επειδή η δική μας αριστερά θα κληθεί να δώσει μια μάχη, πρώτα και κύρια αξιακή, ενάντια σε ένα πολιτικό σύστημα που βρίσκεται σε ηθικό τέλμα, δε μπορούμε να αφήσουμε εκτός συζήτησης, εκτός κριτικής και εκτός κανόνων, φαινόμενα που και εντός του κόμματος απογοητεύουν και αποθαρρύνουν τα μέλη μας. Φαινόμενα παραγοντισμού, θεσιθηρίας, προνομιακής και ιδιοτελούς διαχείρισης των ΜΜΕ, απαξίωσης καταστατικών κανόνων κλπ. Ένας νέος κώδικας δεοντολογίας που θα ισχύει απαρέγκλιτα για όλα τα μέλη, ανεξαρτήτως ή άποψης, ή θέσης στην κομματική ιεραρχία, πρέπει να αποτελέσει ένα κοινό ηθικό συμβόλαιο για όλους μας. Έτσι θα υπερασπιστούμε αποτελεσματικότερα το κύρος και την αξιοπιστία της αριστεράς, τον αξιακό και οραματικό ρομαντισμό των ιδεών μας, που αποτελούσε πάντα και εξακολουθεί να αποτελεί ανεξάντλητη πηγή έμπνευσης στους κοινωνικούς αγώνες. Ας μην ξεχνάμε ποτέ ότι οι άνθρωποι και ειδικά η νεολαία, στρατεύονται σε κοινές υποθέσεις από ανιδιοτέλεια.
Οι τάσεις και τα ρεύματα ιδεών αποτελούν πρωτοποριακή δημοκρατική κατάκτηση για τον Συνασπισμό, μια κατάκτηση που δεν πρέπει ούτε μπορούμε να περιορίσουμε με οργανωτικά μέτρα. Χρειάζεται όμως να εκτιμήσουμε σωστά τον ρόλο και τη λειτουργία τους. Είναι γνωστό ότι οι τάσεις βοήθησαν αρχικά στην συνύπαρξη διαφορετικών ρευμάτων και πολιτικών ταυτοτήτων μέσα στο κόμμα. Αυτό είναι αναμφίβολα θετικό. Παραμένει όμως πάντα ζητούμενο το πώς το κόμμα θα λειτουργεί προς τα έξω ως κάτι ευρύτερο από το άθροισμα των τάσεών του, πως δεν θα εξαντλεί την δυναμική του σε εσωκομματικές αντιπαραθέσεις, αλλά θα την διοχετεύει δημιουργικά στη πάλη για κοινωνικές αλλαγές. Παραμένει επίσης ζητούμενο το πώς θα υπερβούμε τις πολιτικές ταυτότητες της προ του 89 εποχής, που αντιστοιχούν σε ρεύματα, τάσεις και ιδεολογικές διαφορές της τότε αριστεράς, για να συγκροτήσουμε την νέα πολιτική ταυτότητα της σύγχρονης ριζοσπαστικής, κινηματικής και οικολογικής αριστεράς.
Στην κατεύθυνση αυτή, η ηλικιακή ανανέωση των στελεχών μπορεί να παίξει ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο. Όχι γιατί η ηλικία από μόνη της αποτελεί στοιχείο ανανέωσης, αλλά γιατί η νέα γενιά του κόμματος, εκπροσωπεί με τον καλύτερο τρόπο αυτή τη νέα πολιτική ταυτότητα, μια ταυτότητα που αξιοποιεί και εμπλουτίζει τα θετικά στοιχεία των παραδοσιακών ιστορικών ρευμάτων, αλλά είναι απαλλαγμένη από τα αρνητικά. Αυτή η νέα γενιά, είναι φορέας μιας διαφορετικής αντίληψης, όχι μόνο για την πολιτική δράση και την πολιτική επικοινωνία, αλλά και για την ευθύνη απέναντι στην βάση, την στάση στα κομματικά όργανα, την προστασία της δημόσιας εικόνας του κόμματος.
Σε κάθε περίπτωση πρέπει να θέσουμε ως βασικό μας στόχο να ξεφύγουμε από παραλυτικές ισορροπίες και να ανοίξουμε τη πολιτική διαβούλευση σε όλο το κόμμα, ώστε η συζήτηση και η αντιπαράθεση να εστιάζεται πάνω στα πραγματικά ιδεολογικά και πολιτικά προβλήματα και όχι σε προσχηματικές ιδεολογικές κατασκευές για την αναπαραγωγή των συσχετισμών. Σε μια τέτοια προοπτική, κατεύθυνση οφείλουμε να αναβαθμίσουμε την επιμόρφωση και να ενθαρρύνουμε την διαρκή ιδεολογική αναζήτηση των στελεχών μας. Να αναβαθμίσουμε τη λειτουργία των τμημάτων της ΚΠΕ, ώστε να παίζουν ουσιαστικό ρόλο στη διαμόρφωση της πολιτικής μας. Να θεσπίσουμε συστηματική παρακολούθηση της δουλειάς τους και ταυτόχρονα να αρχίσουμε να θεωρούμε αυτονόητο κάτι που έχουμε ήδη ξεχάσει: ότι τα στελέχη που αναλαμβάνουμε χρεώσεις θα πρέπει να 'λογοδοτούμε' για τα αποτελέσματα της δουλείας μας, όχι στον εαυτό μας ή στην τάση μας αλλά στα όργανα του κόμματος.
Τέλος, να αναγνωρίσουμε όλοι, την αναντικατάστατη συμβολή στη λειτουργία του κόμματος των στελεχών με συνεχή παρουσία και δράση στον κοινωνικό τους χώρο. Ας αποτελέσει, λοιπόν, μέλημά μας η τουλάχιστον ισομερής συμμετοχή στελεχών με ενεργό επαγγελματική δράση και κοινωνική αναφορά, στα καθοδηγητικά όργανα του κόμματος. Αυτό θα μας έδινε και τη δυνατότητα να αξιοποιήσουμε τα επαγγελματικά μας στελέχη σε εξωστρεφή δουλειά για την εξυπηρέτηση του πολιτικού μας σχεδιασμού.
Η επιλογή μας να συγκροτήσουμε τον Συνασπισμό της Ριζοσπαστικής Αριστεράς, με άλλες αριστερές δυνάμεις, προέκυψε από την ανάγκη να εκφραστεί σε πολιτικό επίπεδο η αντίσταση την κοινωνίας στις νεοφιλελεύθερες αναδιαρθρώσεις. Με τις οργανώσεις και τις κινήσεις με τις οποίες συναποτελούμε τον ΣΥΡΙΖΑ, δεν συναντηθήκαμε εχθές. Πορευόμαστε δίπλα δίπλα εδώ και πάρα πολύ καιρό, σε όλους τους κοινωνικούς αγώνες, τις αντιπολεμικές κινητοποιήσεις, τις τοπικές αντιστάσεις, την υπεράσπιση του περιβάλλοντος, τις πρωτοβουλίες του Ελληνικού Κοινωνικού Φόρουμ.
Μετά από δύο εκλογικές μάχες και παρά τα προβλήματα που κατά καιρούς παρουσιάστηκαν, ο απολογισμός είναι θετικός και οι προοπτικές ακόμα καλύτερες. Οι διαφορετικές πολιτικές και ιδεολογικές προσεγγίσεις που υπάρχουν στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ δεν αποτελούν πρόβλημα, αλλά στοιχείο γόνιμου διαλόγου, που ενισχύει ακόμα περισσότερο την ενότητα. Ο Συνασπισμός προσέρχεται στην συνεννόηση με τους συμμάχους χωρίς να απεμπολεί κανένα από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της πολιτικής του ταυτότητας, όπως ο αριστερός ευρωπαϊσμός, ο δημοκρατικός σοσιαλισμός, ο αντιεθνικισμός. Δεν φοβόμαστε την συντροφική συζήτηση, ούτε την σύνθεση, γιατί αυτά τα στοιχεία - και όχι το κουκούλωμα των αντιθέσεων, είναι που καθιστούν μια πολιτική συμμαχία ζωντανή και αποτελεσματική.
Η σημαντική επιτυχία του ΣΥΡΙΖΑ είναι ότι με την ενωτική δυναμική του, επανέφερε στην πολιτική δράση κοινωνικές δυνάμεις και ανένταχτους ανθρώπους που είχαν για μεγάλο διάστημα απογοητευτεί από την αριστερά. Οφείλουμε λοιπόν, όχι μόνο να διαφυλάξουμε αυτό το εγχείρημα, αλλά να το αναβαθμίζουμε διαρκώς ποιοτικά, μέσα από διάλογο και οργανωμένες πολιτικές διαδικασίες, αλλά κυρίως μέσα από εξωστρεφείς πρωτοβουλίες σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο. Ακόμα περισσότερο οφείλουμε να το διευρύνουμε, προσεγγίζοντας δυνάμεις από τον οικολογικό χώρο, καθώς και δυνάμεις που απεγκλωβίζονται από το ΠΑΣΟΚ και από το ΚΚΕ.
Το συμμαχικό μας σχήμα δε μπορεί να λειτουργεί με κλειστό τρόπο. Αντιθέτως, μπορεί και πρέπει να χωρέσει όλους όσοι μοιράζονται έμπρακτα τις ίδιες αξίες και επιθυμούν να αγωνιστούν για τα ίδια πράγματα. Και κυρίως τους ανένταχτους πολίτες και τους νέους.
Δεν αποτελεί αυτοσκοπό μας η συντήρηση των μηχανισμών. Αυτό που μας απασχολεί είναι η είσοδος στο παιχνίδι των ανένταχτων αριστερών, των «επισφαλώς» εργαζόμενων, των ανέργων και κυρίως της νέας γενιάς με ρόλο πρωταγωνιστή και όχι θεατή. Για αυτό και πρέπει να τολμήσουμε. Να δούμε κατάματα τις αδυναμίες μας και να πάρουμε πρωτοβουλίες που θα αλλάζουν το τοπίο.
Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να βγει από τα κομματικά γραφεία. Να μετεξελιχθεί σε πλατύ και ανοιχτό σχήμα συνάντησης, όχι μόνο των οργανωμένων δυνάμεων αλλά και του ανένταχτου κόσμου της αριστεράς. Δεν μπορεί και δεν πρέπει να αποκτήσει χαρακτηριστικά ενιαίου κόμματος. Μπορεί όμως να αποκτήσει διαδικασίες που θα τον μετατρέπουν από κίνηση κορυφής σε μια πλατιά και ανοιχτή πανελλαδική δικτύωση που θα συζητά ανοιχτά τα μεγάλα αιτήματα των καιρών και θα δρα μέσα στους κοινωνικούς χώρους. Μπορεί να αποτελέσει τον καταλύτη για ενδιαφέρουσες ζυμώσεις στο ευρύτερο κοινωνικό πεδίο, αλλά και τον χώρο υποδοχής των κοινωνικών δυνάμεων που ασφυκτιούν και αναζητούν διέξοδο. Οι δυνάμεις αυτές, πέρα από τα όρια των σημερινών συνιστωσών ή ακόμη και των παραδοσιακών σχημάτων της αριστεράς, θα μπορούσαν να ενταχθούν σε ένα σχέδιο αυτοοργάνωσης, με κοινό στόχο την αναζήτηση ενός κοινού προγραμματικού πλαισίου για την ανατροπή της σημερινής αντικοινωνικής και νεοφιλελεύθερης πολιτικής.
Για το στόχο αυτό θα πρέπει άμεσα να εργαστούμε για τη διοργάνωση ενός ανοιχτού στην κοινωνία συνεδρίου για την ενότητα και την κοινή δράση της αριστεράς. Να προσανατολιστούμε με εξωστρέφεια σε κάθε εργασιακό χώρο, σε κάθε γειτονιά, σε κάθε πόλη της χώρας και να ξεκινήσουμε μια πλατιά διαδικασία διαλόγου μαζί με τον κόσμο της εργασίας, μαζί με τη γενιά των 400 ευρώ, μαζί με τον κόσμο της αριστεράς. Να προχωρήσουμε με πλατιές και ανοιχτές πολιτικές διαδικασίες σε επιτροπές διαλόγου και κοινής δράσης, σε κάθε ζωντανό χώρο, στις τοπικές κοινωνίες. ΝΑ προσκαλέσουμε στις διεργασίες αυτές, πέραν των συνιστωσών του ΣΥΡΙΖΑ και δυνάμεις από το σοσιαλιστικό και τον οικολογικό χώρο, αλλά και από την εξωκοινοβουλευτική αριστερά. Κυρίως όμως να καλέσουμε όλους τους πολίτες που απογοητευμένοι και αποκαρδιωμένοι τα τελευταία χρόνια από τις πολιτικές εξελίξεις, βρέθηκαν μόνοι και αναζητούν ένα νέο κίνητρο για ενεργό δράση. Και ακόμα να προσκαλέσουμε ανθρώπους της διανόησης αλλά και των τεχνών, να συγκροτήσουν τις δικές τους επιτροπές και να συμβάλουν σε μια προσπάθεια ιδεολογικής εμβάθυνσης αλλά και πολιτιστικής αναγέννησης, για μια νέα μεγάλη αριστερά. Μια αριστερά που θα έχει ως στόχο να ανατρέψει τους πολιτικούς συσχετισμούς και να αναταράξει το ηθικό, αξιακό και πολιτιστικό τέλμα των καιρών μας.
Μέσα από μια τέτοια μεγάλη, ανοιχτή διαδικασία να οδηγηθούμε σε ένα, από κοινού επεξεργασμένο με τη κοινωνική αριστερά, προγραμματικό πλαίσιο, για τις άμεσες και αναγκαίες τομές, για τις αλλαγές και τις μεταρρυθμίσεις που θα διεκδικήσουμε για να ανατρέψουμε τη σημερινή πραγματικότητα, για να αλλάξουμε τη ζωή μας και τη καθημερινότητά μας. Να καταλήξουμε, με λίγα λόγια, στην εκπόνηση ενός νέου κοινωνικού συμβολαίου, σε μια εναλλακτική προγραμματική πρόταση για την ανατροπή της νεοφιλελεύθερης πολιτικής.
¨ Η στρατηγική που επικυρώθηκε με τις αποφάσεις του 4ου Συνεδρίου δοκιμάστηκε και κρίθηκε θετικά σε δύο εκλογικές αναμετρήσεις. Έχοντας ως βασικό σημείο αναφοράς τις αποφάσεις αυτές, αλλά και το κείμενο θέσεων που εγκρίθηκε για το 5ο Συνέδριό μας, θα πρέπει να αποσαφηνίσουμε τις προτεραιότητές μας για το επόμενο διάστημα.
Το νήμα που συνδέει την πολιτική απόφαση του προηγούμενου Συνεδρίου μας με το τωρινό, είναι η απόρριψη της κυρίαρχης απολίτικης προσέγγισης που υποβαθμίζει την σημασία των κοινωνικών αντιθέσεων και αγνοεί τις διαχωριστικές γραμμές.
Η διαχωριστική γραμμή αριστεράς και δεξιάς συνεχίζει να υπάρχει. ¨Όχι όμως στο γενικόλογο δίπολο προόδου - συντήρησης, αλλά ανάμεσα σε όσους αποδέχονται την απόλυτη κυριαρχία της αγοράς πάνω στην κοινωνία και σε όσους την αντιμάχονται
Μέσα από τους αγώνες του σήμερα, διαγράφονται οι άξονες της πολιτικής μας παρέμβασης. :
Αυτά τα χαρακτηριστικά, συνθέτουν ισότιμα το πολιτικό και ιδεολογικό μας στίγμα. Το ερώτημα αν η αριστερά πρέπει να είναι κατά προτεραιότητα προσανατολισμένη στις ταξικές συγκρούσεις, στους νέους κοινωνικούς αγώνες ή στα περιβαλλοντικά προβλήματα, είναι ανύπαρκτο. Η αριστερά πρέπει να είναι μπροστά σε όλα τα μέτωπα, να ανταποκρίνεται στις πολύμορφες απαιτήσεις των καιρών με ένα μαχητικό ριζοσπαστικό και ενωτικό πολιτικό πρόγραμμα. Η νέα τάξη πραγμάτων μας οδήγησε σε έναν περίπλοκο κόσμο γεμάτο με κάθε είδους αντιθέσεις, και απέναντι στα σύνθετα σημερινά προβλήματα δεν υπάρχουν μεμονωμένες απαντήσεις.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, απαντάται και το ερώτημα αν θέλουμε μια αριστερά που θα προωθεί κοινωνικές μεταρρυθμίσεις, ή μια αριστερά προσανατολισμένη στα κινήματα και στις κοινωνικές συγκρούσεις. Το δίλημμα είναι ψεύτικο. Πάντοτε τα κινήματα και οι κοινωνικές συγκρούσεις συνδεόντουσαν με αιτήματα για ριζοσπαστικές προοδευτικές μεταρρυθμίσεις. Και η αριστερά ποτέ δεν έπαψε να αγωνίζεται για τις μεταρρυθμίσεις αυτές, με κάθε τρόπο, είτε στους δρόμους, είτε μέσα από τους θεσμούς.
Το πραγματικό πρόβλημα επομένως δεν είναι στο αν η αριστερά θα προτείνει μεταρρυθμίσεις, γιατί αυτό το κάνει ούτως ή άλλως. Το πρόβλημα είναι πως τοποθετείται απέναντι σε μεταρρυθμίσεις που προωθούνται από το κυρίαρχο σύστημα εξουσίας, μεταρρυθμίσεις με απολύτως σαφείς κοινωνικούς στόχους, όπως η αποδιάρθρωση του κοινωνικού κράτους, οι ιδιωτικοποιήσεις, η υπονόμευση της δημόσιας δωρεάν παιδείας. Αν λοιπόν το δίλημμα είναι η αποδοχή τέτοιου είδους μεταρρυθμίσεων (και κατά συνέπεια η ενσωμάτωση σε ένα πολιτικό σύστημα που προωθεί την αγορά εις βάρος της κοινωνίας), ή η ιδεολογική και πολιτική μας αυτονομία και η σύνδεσή μας με τους κοινωνικούς αγώνες, η απάντηση είναι προφανώς το δεύτερο. Μια αριστερά ενσωματωμένη στο σύστημα, δεν έχει λόγο ύπαρξης.
Στο ερώτημα λοιπόν αντίσταση ή μεταρρύθμιση, απαντάμε και αντίσταση και μεταρρύθμιση. Η διεκδίκηση της εξουσίας δεν είναι προοπτική που αφήνει της αριστερά αδιάφορη. Η αριστερά όμως δεν επιδιώκει την εξουσία για να την διαχειριστεί μέσα στα στενά σημερινά περιθώρια, αλλά για να ανατρέψει τους σημερινούς πολιτικούς και κοινωνικούς συσχετισμούς.
Το ΠΑΣΟΚ από την πλευρά του, έχει περιορίσει τον πολιτικό του προβληματισμό στο πως θα διατηρήσει την επαφή του με την εξουσία. Στην βάση αυτή άσκησε για μεγάλο χρονικό διάστημα πίεση στην αριστερά, πάνω στην γραμμή της «κεντροαριστεράς». Το πολιτικό σχέδιο της «κεντροαριστεράς» δεν είναι τίποτε άλλο από την προσπάθεια να συρθεί η αριστερά ως άλλοθι σε κυβερνητικές λύσεις εντελώς περιορισμένες ως προς την προοπτική και την αποτελεσματικότητά τους. Η ανάλογη εμπειρία από την Ευρώπη, έδειξε ότι τέτοιες λύσεις είχαν ελάχιστη επίδραση στην κοινωνία, ενώ οδήγησαν την αριστερά στην αναξιοπιστία, την συρρίκνωση, ή ακόμα χειρότερα σε απογοητευτικές μεταλλάξεις. Και αυτό συμβαίνει γιατί καμία κυβερνητική λύση δεν μπορεί να σπάσει το σημερινό ασφυκτικό πλαίσιο, αν δεν συνοδεύεται από μια ισχυρή ριζοσπαστική κοινωνική δυναμική, πράγμα που βλέπουμε να γίνεται, στον έναν ή τον άλλο βαθμό στη Λατινική Αμερική.
Σήμερα το ΠΑΣΟΚ, επιτίθεται στην αριστερά, κατηγορώντας την ότι δεν το βοηθάει να επανέλθει στην εξουσία. Το ερώτημα είναι αν το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι σε θέση να προσεγγίσει οποιαδήποτε εναλλακτική πρόταση εξουσίας, μόνο του ή με συμμάχους. Γιατί η αντίληψη ότι όλες οι κοινωνικές αντιθέσεις μπορούν να λυθούν με λίγη συμμετοχή, λίγη διαβούλευση και λίγη καλή διακυβέρνηση, δεν συνιστά εναλλακτική πρόταση εξουσίας, ακόμα και αν γίνει πράξη, κάτι εντελώς αμφίβολο. Σε όλο το προηγούμενο διάστημα, προτείναμε στο ΠΑΣΟΚ κοινές πρωτοβουλίες για σοβαρά κοινωνικά ζητήματα, όπως η υπεράσπιση του δημόσιου πανεπιστήμιου, η Ολυμπιακή, τα εργασιακά. το ασφαλιστικό. Η απάντηση ήταν ότι επιμένουμε πάνω σε στοιχεία διαφωνίας, κάτι που καθιστά την πρόταση μας για κοινή δράση, προσχηματική. Η αλήθεια είναι ότι το ΠΑΣΟΚ ήθελε να αποφύγει να τοποθετηθεί πάνω σε αυτά τα ζητήματα, που για μας βρίσκονται στον πυρήνα της πολιτικής αντιπαράθεσης. Έτσι όμως δεν συγκροτείται εναλλακτική πρόταση εξουσίας. Για μας, στην βάση κάθε πολιτικής συνεργασίας, είτε πρόσκαιρης είτε μόνιμης, βρίσκεται η αξιοπιστία λόγων και έργων. Κάτι που το ΠΑΣΟΚ παρακάμπτει συστηματικά, ερχόμενο ολοένα και περισσότερο σε αντίθεση με τον κόσμο που παραδοσιακά συγκροτεί τον χώρο αναφοράς του.
Από την άλλη πλευρά, είναι ανοιχτή η συζήτηση και για το πώς μέσα από την στρατηγική μας για την μέγιστη δυνατή ενότητα της αριστεράς, αντιμετωπίζουμε το ΚΚΕ. Το πρόβλημα δεν είναι δικό μας αλλά του ΚΚΕ. Εμείς θεωρούμε ότι μια συμμαχία με σαφείς αριστερούς κινηματικούς στόχους μπορεί και πρέπει να συμπεριλάβει οποιονδήποτε συμφωνεί με τους στόχους αυτούς, στην βάση του ισότιμου και ειλικρινούς διαλόγου και ανεξάρτητα από την ευρύτερη κοσμοθεωρία του καθενός. Η πραγματική κατάσταση όμως είναι ότι το ΚΚΕ έχει διαρρήξει κάθε σχέση με την κοινή δράση και τον διάλογο. Δεν αναγνωρίζει άλλη αριστερή δύναμη εκτός από τον εαυτό του και βλέπει γύρω του πράκτορες του ιμπεριαλισμού και αναχώματα του καπιταλισμού. Έχει επιλέξει την πολιτική της απομόνωσης και της ιδεολογικής καθαρότητας.
Δεν θεωρούμε ότι το ΚΚΕ θα αλλάξει στρατηγική από την μία μέρα στην άλλη. Γι αυτό, οφείλουμε να αναδεικνύουμε την ανάγκη για όσο το δυνατόν πιο διευρυμένη ενότητα και κοινή δράση, χωρίς να παραιτούμαστε από την κριτική και την αντιπαράθεση, πάνω σε πολιτικά και ιδεολογικά ζητήματα. Η συνεργασία της αριστεράς είναι μια διαδικασία που έχει ήδη ξεκινήσει παρά την προσπάθεια της ηγεσίας του ΚΚΕ να τη σταματήσει. Από εκεί και πέρα, η πρόσκλησή μας ισχύει, η άρνησή του δεν μας εμποδίζει να προχωράμε..
Στοχεύοντας στη συγκρότηση μιας νέας ανταγωνιστικής προς το σύστημα αριστεράς, το επόμενο διάστημα θα συνεχίσουμε με όλες μας τις δυνάμεις να στηρίζουμε τις κοινωνικές αντιστάσεις, να αγωνιζόμαστε για τη διεύρυνση της απήχησης των κοινωνικών κινημάτων. Η μεγάλη νίκη των φοιτητών και των φοιτητριών, απέναντι στην συντηρητική Συνταγματική μεταρρύθμιση, τον περασμένο χρόνο, μας έμαθε να τολμάμε να αγωνιζόμαστε και κυρίως να τολμάμε να νικάμε.
Στην ίδια κατεύθυνση θα κινηθούμε και στους μεγάλους κοινωνικούς αγώνες της επόμενης περιόδου για τη διατήρηση της κοινωνικής ασφάλισης, για την διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα των μεγάλων κοινωφελών οργανισμών, για τη διεκδίκηση του δικαιώματος όλων μας να ζούμε με αξιοπρέπεια από τη δουλεία μας.
Σύνθημά μας η απελευθέρωση των εργαζομένων και όχι της εργασίας. Αίτημά μας η αξιοπρεπής εργασία για όλους και όλες, στόχος μας είναι η υπεράσπιση των στρωμάτων που στοχοποιούνται από την πολιτική της «ανταγωνιστικότητας». Το κύριο βάρος όμως οφείλουμε να το δώσουμε στα προβλήματα των νέων εργαζομένων. Οι δουλειές των 400?, η ανασφάλιστη εργασία, η υποαπασχόληση, το ατελείωτο ωράριο, η οπισθοδρόμηση από κατακτημένα εργασιακά δικαιώματα, δεν μπορεί να είναι το μέλλον για την νέα γενιά.
Για να είναι όμως νικηφόροι και αποτελεσματικοί οι αγώνες που έρχονται πρέπει να δουλέψουμε στη κατεύθυνση μεγάλων ανατροπών και εντός του εργατικού κινήματος, τα θεσμικά όργανα του οποίου έχουν πάψει εδώ και καιρό να εκφράζουν τις αγωνίες και τα αιτήματα ενός νέου στρώματος εργαζομένων, των εργαζομένων χωρίς δικαιώματα, στον ιδιωτικό αλλά και στον δημόσιο τομέα. Ενίσχυση του συνδικαλιστικού κινήματος σημαίνει πρώτα και κύρια. αντιπαράθεση με την γραφειοκρατία και τους εργατοπατέρες, ανατροπή του σημερινού κατεστημένου των συνδικαλιστών-εκκολαπτόμενων βουλευτών και υπουργών. Δεν μπορούμε να ακολουθήσουμε την ανιστόρητη διασπαστική πολιτική του ΠΑΜΕ. Θα αγωνιστούμε όμως και για μια νέα αντίληψη στο συνδικαλιστικό κίνημα. που να μπορεί να εκφράζει το σύγχρονο προλεταριάτο: τους ωρομίσθιους, τους «απασχολήσιμους», τους «ενοικιαζόμενους», τους ομήρους των σουπερ μάρκετ, των τηλεφωνικών υπηρεσιών και του εμπορικού κλάδου, τους κούριερς και τους «ντιλιβεράδες». ΘΑ αγωνιστούμε για την συνδικαλιστική ένταξη των μεταναστών και για την οργάνωση των ανέργων. και των προς ενοικίαση εργαζομένων, που να δίνει αποτελεσματικούς αγώνες, πρώτα και κύρια για τα δικαιώματα των στρωμάτων που πλήττονται βάναυσα από τις εφαρμοζόμενες εργασιακές πολιτικές των τελευταίων ετών. Θα αγωνιστούμε για τη θεσμική ενσωμάτωσή των σωματείων τους, για να μην υπάρχει εργασιακός χώρος δίχως σωματεία και δίχως συλλογικές συμβάσεις εργασίας
Το περιβάλλον θα συνεχίσει να αποτελεί σημαντική προτεραιότητα. Στον τομέα, έχουμε την τιμή, να είμαστε το μόνο κοινοβουλευτικό κόμμα που έχει να επιδείξει δράσεις και παρεμβάσεις από τότε που όποιος μιλούσε για πολιτική οικολογία τον κατέτασσαν στους γραφικούς που αντιστέκονται στην ανάπτυξη της χώρας. Κι όμως σήμερα είμαστε στην οδυνηρή θέση να επιβεβαιωνόμαστε από παντού για τις θέσεις μας που πολύ έγκαιρα και κόντρα στο ρεύμα είχαμε πάρει, όπως για παράδειγμα η αντίθεσή μας στην ανάληψη της Ολυμπιάδας του 2004.
Σήμερα είναι πιο αναγκαίο από ποτέ ένα πλατύ αλλά επαρκώς πολιτικοποιημένο και στοχοθετημένο περιβαλλοντικό κίνημα που θα αμφισβητήσει το κυρίαρχο μοντέλο της ανάπτυξης, το κυρίαρχο μοντέλο κατανάλωσης που έχει οδηγήσει σε οριακό σημείο τη βιωσιμότητα του πλανήτη. Χρειάζεται να υιοθετήσουμε άμεσα πολιτικές εξοικονόμησης ενέργειας και πόρων, καθαρές τεχνολογίες, περιβαλλοντικά κριτήρια σε κάθε επιλογή έργου. Να εφαρμόσουμε μια επιθετική πολιτική απέναντι στους οικοπεδοφάγους και στα μεγάλα εργολαβικά συμφέροντα που δεν αφήνουν σπιθαμή γης ανεκμετάλλευτη. Να επιβάλλουμε υψηλή φορολογία στους μεγάλους ρυπαντές, που συνήθως αντιμετωπίζουμε ως μεγάλους ευεργέτες .
Στις μέρες μας μαίνεται μια αδυσώπητη μάχη ανάμεσα στο δημόσιο και το ιδιωτικό, ανάμεσα στην εκμετάλλευση και την ʽανταποδοτικότηταʼ της δημόσιας σφαίρας από τη μια και στην ανάγκη ανάδειξης του δημόσιου χώρου από την άλλη. Αντιλαμβανόμαστε την παραπάνω αντίθεση ως το σημαντικότερο δίπολο των καιρών μας. Ένα δίπολο που εκφράζεται από την συρρίκνωση του δημόσιου χώρου στις μεγαλουπόλεις και πάρκα που μετατρέπονται σε εμπορικά κέντρα, τις παραλίες που περιφράσσονται με κάγκελα ως τη διάλυση της δημόσιας Ολυμπιακής και της κοινωνικής ασφάλισης.
Σε αυτό τα δίπολο έχουμε ήδη πάρει μια σαφή και ξεκάθαρη θέση : Την υπεράσπιση του δημόσιου χώρου έναντι στην ιδιωτικοποίηση των πάντων. Την αντιπαράθεση με καθετί που πλήττει το δημόσιο χώρο: από τις ιδιωτικοποιήσεις και το outsourcing μέχρι την γραφειοκρατία του δημόσιου τομέα που εξευτελίζει ανθρώπους και μας αναγκάζει σε χαμηλής ποιότητας υπηρεσίες που δεν μας αξίζουν. Δεν δεχόμαστε ότι η Ολυμπιακή πρέπει ή να μπαίνει μέσα και να έχει καθυστερήσεις ή να είναι ιδιωτική. Δεν δεχόμαστε να συμβιβαστούμε με κακά νοσοκομεία ή αλλιώς πανάκριβα ιδιωτικά. Είναι δικαίωμά μας να θέλουμε το καλύτερο για εμάς και τους γύρω μας και θα το πετύχουμε σε πείσμα του κυρίαρχου και ενίοτε εκσυγχρονιστικού ιδεολογήματος.
Οι αγώνες αυτοί δεν αποτελούν απλώς αιχμές ενός πολιτικού προγράμματος. Αποτελούν επιμέρους εκφάνσεις μιας συνολικής προσπάθειας ριζικής αλλαγής του σημερινού τρόπου οργάνωσης της κοινωνίας. Ξέρουμε όμως ότι αυτή η αλλαγή δεν μπορεί να επιτευχθεί μόνο στην Ελλάδα, ούτε αφορά μόνο τη χώρα μας. Απέναντί μας δεν έχουμε μόνο τις καθεστωτικές πολιτικές δυνάμεις της Ελλάδας, αλλά συνολικά της Ευρώπης. Η ΕΕ όλο και περισσότερο μετατρέπεται σε μια ένωση πολυεθνικών εταιρειών και οικονομικών συμφερόντων και απομακρύνεται από το όραμα μιας Ευρώπης των λαών. Το Ευρωσύνταγμα που επιχειρούν τώρα να περάσουν από την πίσω πόρτα, αδιαφορώντας πλήρως ακόμη και για την τήρηση δημοκρατικών προσχημάτων, δείχνει το μέγεθος της επίθεσης που έχει εξαπολύσει το κεφάλαιο εναντίων των πολιτών της ΕΕ, αλλά και την απόλυτη χρεοκοπία του κυρίαρχου πολιτικού συστήματος. Η απάντηση στην κατάσταση αυτή δεν μπορεί φυσικά να είναι η περιχαράκωση στα όρια των εθνικών κρατών. Δεν ήταν ποτέ για τη αριστερά και πολύ περισσότερο δεν είναι σήμερα, στην εποχή της παγκοσμιοποίησης. Άλλωστε ο στόχος μας δεν είναι να πέσουμε μαχόμενοι ηρωικά, αλλά να οργανώσουμε αποτελεσματικά την αντεπίθεσή μας για τη διεκδίκηση ενός κόσμου χωρίς εκμετάλλευση. Στην πορεία αυτή η Ευρώπη αποτελεί ένα κρίσιμο μέγεθος. Η αλλαγή των συσχετισμών σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι εφικτή και μπορεί να συμπαρασύρει αλλαγές σε όλο τον κόσμο, και αυτό την καθιστά κομβικό πεδίο αντιπαράθεσης με τον καπιταλισμό. Συναντιόμαστε με τους λαούς της Ευρώπης για να αλλάξουμε την πορεία των πραγμάτων στις χώρες μας. Συντονίζουμε τις δυνάμεις μας με την Ευρωπαϊκή Αριστερά για μια διαφορετική Ευρώπη. Μια Ευρώπη των λαών, της κοινωνικής αλληλεγγύης, της ειρήνης.
Τέλος, θα συνεχίσουμε να αποτελούμε τον κατεξοχήν πολιτικό χώρο που αψηφά το πολιτικό κόστος και αντιπαρατίθεται με τον ρατσισμό και τον κοινωνικό συντηρητισμό. Ο αγώνας για καλύτερες συνθήκες ζωής στο οικονομικό επίπεδο πάει χέρι χέρι και με τον αγώνα για μια ανοιχτή και προοδευτική κοινωνία, όπου όλοι θα έχουν τη δυνατότητα να διαμορφώσουν ελεύθερα την προσωπικότητα και τη ζωή τους. Αριστερή πολιτική χωρίς ισχυρό προοδευτικό πρόσημο αυτοακυρώνεται. Δεν μπορούμε να περιμένουμε να ωριμάσουν οι συνθήκες από μόνες τους. Δεν μπορούμε πια να είμαστε ικανοποιημένοι με την «ανοχή» της διαφορετικότητας. Διεκδικούμε την αποδοχή της διαφορετικότητας, αγωνιζόμαστε για ίσα δικαιώματα όλων όσοι ζουν στην Ελλάδα, έχομε ανοιχτό μέτωπο με τον ρατσισμό και τον αυταρχισμό.
Aλ. Τασούλη (MEGA) Πώς σχολιάζετε τα όσα είπε η κ. Παπαρήγα για τον ΣΥΝ, ότι είναι σαν ζαχαρωτό, απέξω ζάχαρη κι από μέσα ζυμάρι, και επίσης σε ότι «εμείς δεν είμαστε πολιτικάντηδες»;
ΑΛ. ΤΣΙΠΡΑΣ: Στόχος δικός μας δεν είναι να κάνουμε άνοιγμα στις άλλες πολιτικές δυνάμεις. Στόχος μας είναι να κάνουμε άνοιγμα στην κοινωνία, στον κόσμο που πλήττεται σήμερα από την εφαρμοζόμενη κυβερνητική πολιτική, είτε ψήφισε τον ΣΥΡΙΖΑ, είτε το ΚΚΕ, είτε το ΠΑΣΟΚ, είτε και τη Ν.Δ., έχοντας αυταπάτες ότι κάτι θα αλλάξει, και να του πούμε ότι υπάρχει προοπτική εναλλακτική απ΄ αυτό που βιώνουμε όλα αυτά τα χρόνια. Υπάρχει ελπίδα. Εκεί θέλουμε κυρίως να κάνουμε άνοιγμα.
Βεβαίως, διάβασα κι εγώ τα σχόλια των ΜΜΕ και πράγματι άλλοι ερμήνευσαν τις απόψεις μου ως κριτική στην ηγεσία του ΚΚΕ και στον Περισσό, άλλοι ως άνοιγμα, άκουσα και κάποιες δηλώσεις χθες της κας Παπαρήγα που αφορούσαν την πολιτική του ΣΥΝ. Υπάρχει μια κινητικότητα ευρύτερη. Υπάρχει μια κινητικότητα και στο ΠΑΣΟΚ και στο ΚΚΕ. Φαίνεται ότι υπάρχει μια αμηχανία σε σχέση με τις εξελίξεις στον ΣΥΝ, διότι είναι εξελίξεις που αφορούν συνολικά το πολιτικό σύστημα.
Θα ήθελα να απαντήσω ευθέως και να πω ότι το να ακουμπάμε αυτό που οι περισσότεροι που, είτε βρίσκονται στην Αριστερά, είτε αγωνιούν και αγωνίζονται για την Αριστερά -την αγωνία και τη λαχτάρα δηλαδή του κόσμου της Αριστεράς για την ενότητα στη δράση των αριστερών δυνάμεων- σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να χαρακτηριστεί «πολιτικαντισμός».
Βρίσκομαι σε μια γενιά που το ΄68 της διάσπασης είναι πολύ μακρινό. Το ΄89-΄90 ήμουν 15 χρόνων παιδί. Οι φοιτητές που βρεθήκανε προχθές στους δρόμους και διεκδίκησαν ένα εναλλακτικό εκπαιδευτικό σύστημα, το ΄89 είτε ήταν αγέννητοι, είτε ήταν στον παιδικό σταθμό. Τα σύγχρονα διακυβεύματα είναι αυτά που ορίζουν την πολιτική μας δράση και στάση. Δεν είναι πολιτικαντισμός το να θεωρούμε ότι μπορεί να ανατραπεί το πολιτικό σύστημα, όταν βλέπουμε όλες τις δημοσκοπήσεις να δείχνουν διαρκώς τα δύο μεγάλα κόμματα εξουσίας να καταρρέουν και την Αριστερά να ανεβαίνει. Δεν είναι πολιτικαντισμός όταν στα exit-polls των προηγούμενων εκλογών είδαμε μια αντι-συστηματική, αντιδικομματική ψήφο όλων των δυνάμεων εκτός του φάσματος των δύο μεγάλων κομμάτων να υπερβαίνει τις ηλικίες 18-24 το 25%.
Και για να μην υπάρχουν συγχύσεις, είναι σαφείς και ευδιάκριτες σε όλους οι ιδεολογικές και πολιτικές διαφορές που έχουμε με το ΚΚΕ. Θεωρούμε όμως ότι μπορεί να υπάρξει κοινή δράση σε πολύ συγκεκριμένα σημεία, για να απαντηθεί η κυβερνητική πολιτική σήμερα που συρρικνώνει τα δικαιώματά μας, συρρικνώνει τις ελπίδες των νέων ανθρώπων και των εργαζομένων. Κι αυτό είναι μια μεγάλη ελπίδα και για μας και για τον κόσμο της Αριστεράς. Και θα συνεχίζουμε να πιστεύουμε σ΄ αυτό και θα συνεχίζουμε να παλεύουμε γι αυτό.
Η ενότητα της Αριστεράς όμως είναι μια διαδικασία η οποία έχει ξεκινήσει. Είτε το θέλει η ηγεσία του ΚΚΕ, είτε όχι. Και δεν πρόκειται να μας σταματήσει σ΄ αυτή την προοπτική.
Σωτηριάδου Ελένη (Flash)΄ Πώς σχολιάζετε το γεγονός ότι μέσα στο ΣΥΝ υπήρξαν διαφορετικές φωνές, σε σχέση με το νεαρό της ηλικίας σας και το γεγονός ότι δεν διαθέτετε την κοινοβουλευτική ιδιότητα για να γίνετε πρόεδρος του ΣΥΝ; Επίσης, πώς σχολιάζετε την αλλαγή σκηνικού μετά την υπόθεση Ζαχόπουλου και την στάση του ΠΑΣΟΚ;
Κατ΄ αρχήν, ναι. Είναι γεγονός ότι η υποψηφιότητά μου έχει μια ιδιαιτερότητα. Στις μέρες μας δεν συνηθίζεται ένας άνθρωπος 33 ετών να διεκδικεί την ηγεσία ενός κόμματος. Από την άλλη, αυτή η ιδιαιτερότητα κουβαλάει μαζί και τα θετικά και τα αρνητικά της. Πρέπει να σας πω όμως ότι σαν στόχο εμείς έχουμε βάλει να ανατρέψουμε λίγο τα κυρίαρχα μοντέλα, όχι μονάχα σε σχέση με το ηλικιακό, αλλά και σε σχέση με τον τρόπο λειτουργίας. Θέλουμε να πάμε σε μια πιο συλλογική διαδικασία διακυβέρνησης του κόμματός μας, σε μια πιο συλλογική ηγεσία. Και θέλουμε να ξεφύγουμε λίγο από αρχηγοκεντρικά πρότυπα του παρελθόντος. Νομίζω ότι δεν είναι κακό να δούμε κι ένα άλλο μοντέλο, όπου ο επικεφαλής ενός κόμματος μπορεί να μην είναι και επικεφαλής του Κοινοβουλίου. Δεν υπάρχει κάποιο θέσφατο, το οποίο να μας αναγκάζει να οδηγούμαστε σε μια τέτοια ταύτιση.
Από εκεί και πέρα, εγώ πιστεύω ότι αυτό έχει και τα θετικά του στοιχεία. Ένα θετικό είναι, για παράδειγμα, ότι το επόμενο διάστημα θα είναι ενεργός στην πολιτική ζωή του τόπου ο Αλ. Αλαβάνος, με ότι θετικό αυτό σηματοδοτεί και για τον ΣΥΝ και για τον ΣΥΡΙΖΑ και για την πολιτική ζωή του τόπου. Κι ένα δεύτερο θετικό είναι ότι θα προσπαθήσουμε -το είπα και πριν- να λειτουργούμε πιο συλλογικά.
Σε σχέση με το δεύτερο ερώτημά σας, εάν αλλάζει κάτι στη σχέση μας με το ΠΑΣΟΚ, πρέπει να σας πω ότι εδώ και πολύ καιρό αλλάζει κάτι. Αυτό που αλλάζει είναι ότι συναντιόμαστε με τον κόσμο του ΠΑΣΟΚ. Συναντηθήκαμε στις μεγάλες κινητοποιήσεις για τη Συνταγματική αναθεώρηση ενάντια στο άρθρο 16. Συναντηθήκαμε με τη βάση του ΠΑΣΟΚ, με τους φοιτητές του ΠΑΣΟΚ σ΄ όλες τις επιτροπές, στα πανεπιστήμια. Συναντηθήκαμε μ΄ αυτόν τον κόσμο στις διαδηλώσεις για το ασφαλιστικό. Συναντηθήκαμε στο Σύνταγμα στις μεγάλες διαδηλώσεις για το περιβάλλον, σε μεγάλες διαμαρτυρίες που έγιναν ενάντια στο οικολογικό ολοκαύτωμα του περασμένου καλοκαιριού. Και συνεχίζουμε να συναντιόμαστε.
Είπα πριν ότι το ΠΑΣΟΚ επιδεικνύει μια κινητικότητα. Αν έχει καταλάβει ότι πρέπει να ξεκινήσει να κάνει αντιπολίτευση, είναι πάρα πολύ θετικό. Μόνο που καλό θα είναι να κάνει αντιπολίτευση στην κυβέρνηση και όχι στην Αριστερά και τον ΣΥΝ.
Γ. Σιδέρης ( ρ/σ SKY) Βγαίνετε και λέτε ότι η Αριστερά δεν έχει δαχτυλίδια. Τι διαφορετικό υπάρχει στον τρόπο που έγινε η δική σας επιλογή για υποψήφιος πρόεδρος από αυτήν που έγινε στο ΠΑΣΟΚ;
Όλη αυτή η συζήτηση για τα δαχτυλίδια είναι μια συζήτηση που, σε μεγάλο βαθμό, απαξιώνει τις διεργασίες στον ΣΥΝ και τα κομματικά μας μέλη. Έχουμε την πιο πολιτικοποιημένη βάση απ΄ όλα τα κόμματα. Και ξέρετε δαχτυλίδια υπάρχουν όταν κάποιος επιλέγει να δώσει την ηγεσία στον κολλητό του, στον φίλο του, στο παιδί του. Όχι, όταν ανοίγουν δημοκρατικές διαδικασίες, πλατιές και ανοιχτές, και επιλέγει η βάση του κόμματος. Είναι μια συνήθεια να αναφερόμαστε σ΄ αυτό, την οποία την κληρονομήσαμε από τις διαδικασίες στο ΠΑΣΟΚ της προηγούμενης περιόδου, που και εκεί δεν υπήρξε ουσιαστικά δαχτυλίδι, αλλά σωσίβιο που έριξε μπας και σωθεί τότε η κυβέρνηση.
Νομίζω ότι μας υποτιμά όλη αυτή η συζήτηση και εν πάση περιπτώσει οι διαδικασίες είναι ανοιχτές, βαθιά πολιτικές και δημοκρατικές και αυτοί που τελικά θα αποφασίσουν για το πολιτικό σχέδιο που θα ακολουθήσουμε και για την ηγεσία του κόμματος, για τη διάρθρωση των οργάνων του, της Κεντρικής του Επιτροπής, του Προέδρου, για το ποιος θα είναι ο Πρόεδρος θα είναι οι σύνεδροι. Οι σύνεδροι που θα εκλεγούν με δημοκρατικές διαδικασίες στις πολιτικές κινήσεις του κόμματος.
Για το αν διαφέρω ή δεν διαφέρω από τους άλλους πολιτικούς, είναι κάτι το οποίο θα το κρίνει η ιστορία, θα το κρίνουν οι πολίτες. Δεν μπορώ να απαντήσω εγώ σ΄ αυτό. Το μόνο που έχω να σας πω είναι ότι εγώ δεν θέλησα στις προηγούμενες βουλευτικές εκλογές να είμαι υποψήφιος βουλευτής, όταν κατά γενική ομολογία θα ήταν μια εύκολη εκλογή, ακριβώς διότι ήθελα να τηρήσω τη δέσμευσή μου στους πολίτες, να ασχοληθώ με τα προβλήματα του Δήμου της Αθήνας και να τηρήσω την υπόσχεσή μου ότι θα ασχοληθώ με τα προβλήματα του Δήμου. Πράγμα το οποίο θα κάνω. Δεν προτίθεμαι να παραιτηθώ από το Δήμο της Αθήνας και δεν θεωρώ ότι υπάρχει ασυμβίβαστο ανάμεσα σε μια αιρετή θέση και σ΄ ένα κομματικό αξίωμα. Υπάρχει ασυμβίβαστο ανάμεσα σε δύο αιρετές θέσεις, βεβαίως. Δεν θα μπορούσα να είμαι και βουλευτής και δημοτικός σύμβουλος. Όμως πιστεύω ότι στη σημερινή εποχή, που η αξιοπιστία της πολιτικής θίγεται από παντού, είναι πάρα πολύ σημαντικό κάποιος, ανεξαρτήτως του τι πιστεύει, να τηρεί τις υποσχέσεις του και να κρατάει μια σχέση αξιόπιστη με τους πολίτες.
Γρ. Ρουμπάνης (ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ): Επειδή ο πρόεδρος ενός κόμματος ασχολείται και με θέματα εξωτερικής πολιτικής, ποια είναι η γνώμη σας για το ταξίδι του πρωθυπουργού στην Τουρκία , για την προσέγγιση μεταξύ των δύο χωρών και για τις πιέσεις που υπάρχουν με παραβιάσεις στο Αιγαίο, παραβιάσεις της υφαλοκρηπίδας κλπ;
Εμείς δεν θεωρούμε ότι είναι κακό -ίσα-ίσα είναι θετικό- να υπάρχει διάλογος και συνεννόηση ανάμεσα στις δύο πλευρές. Υπ΄ αυτή την έννοια, νομίζω ότι το ταξίδι του Πρωθυπουργού, εάν βρίσκεται σ΄ ένα κλίμα συνεννόησης, διαλόγου και επίλυσης των διαφορών στα πλαίσια του διεθνούς δικαίου, καλώς γίνεται.
Με την ευκαιρία όμως θα ήθελα να επαναλάβω ότι ο ΣΥΝ έχει καταθέσει πολύ συγκεκριμένες προτάσεις, σε συνεργασία με το αδελφό κόμμα στην Τουρκία, το ODP, για βήματα αμοιβαίας προόδου στη μείωση των εξοπλισμών, στην προσπάθεια να έρθουν κοντά οι δύο λαοί, να λύσουν τις διαφορές τους στα πλαίσια του διεθνούς δικαίου. Κι αυτές τις προτάσεις, με την ευκαιρία, θα θέλαμε να υπενθυμίσουμε στον Πρωθυπουργό, να τις καταθέσουμε εκ νέου, κάτι το οποίο ενδεχομένως θα μπορούσε να βοηθήσει. Μονάχα όμως σε μια τέτοια προοπτική μπορεί να λυθούν οι όποιες διαφορές με τους γειτονικούς λαούς. Όχι υπό την επιδιαιτησία της κυρίαρχης σήμερα δύναμης, των ΗΠΑ, που έχει άλλες βλέψεις κι άλλους σκοπούς στην ευρύτερη περιοχή, όχι με την καλλιέργεια αμοιβαίων εντάσεων ανάμεσα στις δύο πλευρές.
Ως προς τις πιέσεις, αυτό το πλαίσιο πίεσης υπάρχει όσο θυμάμαι τον εαυτό μου. Οι παραβιάσεις στο Αιγαίο οι αμφισβητήσεις για την υφαλοκρηπίδα πιο πρόσφατα για τα Ίμια, ο πόλεμος της τσιπούρας προσφάτως είναι εντάσεις οι οποίες υπάρχουν σκοπίμως για να καλλιεργούν ένα κλίμα το οποίο έχει οδηγήσει και τις δύο χώρες και τους δύο λαούς σε μια ατελέσφορη κούρσα αύξησης των εφοπλιστικών τους δαπανών μια αντιπαλότητα που δεν οδηγεί πουθενά βεβαίως και μας ανησυχεί αν είναι αυτό το ερώτημά σας βεβαίως και μας ανησυχεί, πιστεύουμε όμως ότι δεν υπάρχει άλλος δρόμος από τον δρόμο του διαλόγου και της αμοιβαίας συνεννόησης.
Β. Παπαδημητρίου (ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΠΕΝΔΥΤΗ) Η άποψή σας ότι ο κ.
Κουβέλης είναι σύντροφος και όχι πολιτικός σας αντίπαλος, θα ήθελα να μου αναφέρετε τρία σημεία διαφορετικών εκτιμήσεων από αυτόν.
Αυτό είναι πολύ εύκολο. Νομίζω ότι βγήκε από τις ερωτήσεις σας. Το ένα ήταν το αν θα πρέπει να είναι βουλευτής ή όχι ο πρόεδρος του κόμματος. Είναι ένα σημείο διαφωνίας σε αυτήν την φάση. Υπάρχουν κι άλλα σημεία διαφωνίας σας παραπέμπω στις τροπολογίες που έχει καταθέσει η πλευρά την οποία υποστηρίζει ο Φώτης κι υποστηρίζεται από τον Φώτη τον Κουβέλη σε τρία σημεία στο κοινό κείμενο των θέσεων.
Αυτό όμως που έχει σημασία και θέλω να επαναλάβω είναι ότι στον ΣΥΝ δεν ακολουθήσαμε κι ούτε πρόκειται να ακολουθήσουμε ένα μοντέλο προσωποκεντρικό, προεδροκεντρικό, αντιπαράθεσης δυο υποψήφιων προέδρων οι οποίοι διεκδικούν τον ρόλο του αρχηγού, εκφέρουν τις προσωπικές τους θέσεις και τις προσωπικές τους απόψεις και τα μέλη του κόμματος ψηφίζουνε πρόσωπα και όχι πολιτικές. Δεν το κάναμε και δεν θα το κάνουμε. Δεν πρόκειται να δείτε ούτε από μένα ούτε από τον σύντροφό μου τον Φώτη τον Κουβέλη μια αντιπαράθεση σαν αυτήν που είδαμε στους δέκτες της τηλεόρασής μας το προηγούμενο διάστημα όσον αφορά στην αντιπαράθεση μεταξύ των κου Παπανδρέου και του κου Βενιζέλου. Δεν θα το δείτε αυτό. Κι εγώ πραγματικά αυτό το είπα γιατί το αισθάνομαι. Αισθάνομαι ότι ο Φώτης είναι σύντροφός μου δεν είναι αντίπαλός μου δεν μπορώ να τον δω ως αντίπαλο. Βεβαίως πιστεύω ότι έχουμε διαφορετική εκτίμηση στην παρούσα φάση όμως, αύριο όπως και χθες θα συνεχίσουμε να είμαστε μαζί και πιστεύω και πως το συνέδριο του συν θα είναι μια τομή. Ανεξάρτητα από το αποτέλεσμά του. Θα μας κάνει δυνατότερους για να προχωρήσουμε μπροστά.
Αννέτα Καββαδία (ΝΕΤ) Αισθάνεστε να είστε μια trendy επιλογή σε ένα emo κόμμα; Και τι θα γίνει με τα στελέχη που είναι μεγαλύτερα σε ηλικία, θα μπουν σε αποστρατεία αν βγείτε πρόεδρος;
Χαριτωμένο το σχόλιο. Η ουσία είναι όμως να δούμε ότι μελαγχολική είναι η πολιτική κατάσταση που βιώνουμε όλοι μας. Το πολιτικό σύστημα είναι μελαγχολικό. Και η αριστερά αν καμιά φορά γίνεται μελαγχολική νομίζω ότι έχουμε τις προϋποθέσεις να την κάνουμε και αισιόδοξη και σύγχρονη και επιπλέον να την κάνουμε αποδεκτή και αρεστή σε πλατιά στρώματα. Να κάνουμε την αριστερά τρόπο ζωής. Να ξαναγίνει η αριστερά εντός εισαγωγικών θα το έλεγα γιατί δεν είναι ακριβής η έκφραση αλλά όπως ήταν στην δεκαετία του 70 και του 80 που ήταν ʽμόδαʼ -εντός εισαγωγικών πάλι- για τις πλατιές μάζες για τους νέους ανθρώπους. Πάντως όλη αυτή η συζήτηση μας έκανε να μάθουμε και κάποια ρεύματα που επικρατούν ιδιαίτερα στους νέους ανθρώπους και άρα καλό είναι.
Τώρα όσον αφορά το ερώτημά σας για το αν αρκεί η ηλικία ή για το αν είναι εμπόδιο για να κάνει κανείς -πώς το είπατε;- πολιτική καριέρα καταρχήν εγώ δεν μπορώ να συμβιβαστώ με την έννοια της καριέρας όταν κανείς μιλάει για την πολιτική. Όλοι όσοι βρισκόμαστε από θέσεις της αριστεράς σε αυτήν την προσπάθεια και εκεί είναι διαφορά μας για να επανέλθω και σε ένα προηγούμενη ερώτημα με τους άλλους πολιτικούς σε έναν άλλο χώρο είναι ότι δίνουμε κομμάτι του χρόνου μας και της ζωής μας, στοχευόμενοι σε μια κοινή υπόθεση. Έχουμε την επαγγελματική μας δραστηριότητα και σταδιοδρομία, κι εγώ προσωπικά την έχω κι ήταν επιλογή μου να την έχω δεν θεωρώ ότι η πολιτική μπορεί να, να αντιλαμβάνεται κανένας την πολιτική με όρους καριέρας. Όχι λοιπόν δεν έχω την ηλικία κριτήριο, κριτήριο είναι ο πολιτικός λόγος. Κριτήριο είναι αν θέλετε το τι όραμα έχει ο καθένας μας και συλλογικά ο πολιτικός χώρος στον οποίο ανήκει για την αντιμετώπιση των προβλημάτων, ποιες είναι οι πολιτικές του θέσεις. Ξέρετε κυρία Καββαδία εγώ ξέρω πάρα πολλούς νέους ανθρώπους, στην ηλικία μου ή και μικρότερους στα δύο κόμματα εξουσίας οι οποίοι όταν μιλάνε ή όπως συμπεριφέρονται είναι σα να βλέπεις ένα πιστό αντίγραφο των πολιτικών μπαμπάδων τους ή των πολιτικών παππούδων τους κι αυτή είναι μια αποκρουστική εικόνα. Εν πάση περιπτώσει για την αριστερά ουδέποτε αυτά τα κριτήρια έπαιζαν ιδιαίτερο ρόλο. Δεν βάραιναν στην επιλογή των αριστερών στελεχών, δεν βάραιναν ποτέ στην επιλογή της βάσης των κομμάτων της αριστεράς αλλά αυτό που μέτραγε και μετράει πάντα είναι οι πολιτικές θέσεις οι πολιτικές απόψεις και πάντοτε η αντιπαράθεση γινόταν επί αυτών.
Π. Τσούτσιας (ΕΘΝΟΣ) Πώς σχολιάζετε την ανακοίνωση της ανανεωτικής πτέρυγας μετά την προχθεσινή Πολιτική Γραμματεία, ότι η επιτυχία σας είναι επικοινωνιακή;
Αρκεί να δείτε στον τρόπο με τον οποίο τα ΜΜΕ χειρίστηκαν και την υποψηφιότητά μου στον δήμο της Αθήνας και εν πάση περίπτωση κάποιες από τις πρωτοβουλίες που και τώρα παίρνω
Το κόμμα μας έχει μια συγκεκριμένη κουλτούρα εσωκομματικών διεργασιών. Και έχει πολύ συγκεκριμένες διεργασίες όταν πρόκειται να πάρει πολύ σημαντικές αποφάσεις που αφορούν τα Συνέδριά του και την εκλογή ηγεσίας. Δεν εκλέγουμε πρώτη φορά στην ιστορία μας πρόεδρο. Έχουμε εκλέξει αρκετούς και κάθε φορά δεν είχαμε έναν υποψήφιο, είχαμε πολλούς υποψηφίους. Εγώ λοιπόν είμαι ο τελευταίος που αρνούμαι το διάλογο, πόσο μάλλον μέσα στο κόμμα μου. Πόσο μάλλον, έναν διάλογο που πρέπει να έχει κάποια συγκεκριμένα και συγκροτημένα χαρακτηριστικά. Δεν θα γίνουμε δημοκρατικοί και ρεπουμπλικάνοι. Αν ο διάλογος αυτός γίνει συγκροτημένα και συντεταγμένα μέσα στα πλαίσια που ορίζουν τα όργανα του κόμματος, εγώ δεν έχω καμία πρόθεση να το αρνηθώ. Ίσα-ίσα τον επιθυμώ και θεωρώ ότι μπορεί να συμβάλλει στο να οικοδομήσουμε και καλύτερες σχέσεις, να δούμε πού ακριβώς διαφωνούμε, πού ακριβώς συμφωνούμε. Ξέρετε, εγώ θεωρώ ότι η δυναμική της παρουσίας μου στα πολιτικά πράγματα, δεν είναι αυτό που ορισμένοι νομίζουν, η εικόνα. Είναι ο πολιτικός μου λόγος, Και είμαι ανοιχτός στο διάλογο, στην κατάθεση των απόψεων και το κάνω σε όλη τη διάρκεια της διαδρομής μου στο δημόσιο πολιτικό βίο με επάρκεια, θέλω να πιστεύω.
K. Σιδηρόπουλος (ΑΠΕ TV) Ξέρετε μια νομοτέλεια, ότι όποιος απότομα ανεβαίνει απότομα κατεβαίνει κιόλας. Δεν φοβάστε μια τέτοια πτώση;
Κατ΄ αρχήν το πιο σημαντικό είναι να μπορέσει το πολιτικό μας σχέδιο να φτάσει στην κορυφή. Είτε απότομα, είτε δύσκολα είτε με αργές κινήσεις, αυτό είναι το σημαντικό.
Από κει και πέρα αν με ρωτάτε σε προσωπικό επίπεδο, δεν αισθάνομαι ότι ο κίνδυνος που διατρέχω είναι να διαψευστώ ή αν θέλετε το ρίσκο που αναλαμβάνω να μην πετύχει. Θα είναι απόλυτα φυσιολογικό. Σημασία έχει το ότι αναλαμβάνω αυτό το ρίσκο. Η χαρά μου εμένα βρίσκεται εκεί, στη δημιουργικότητα αυτής της προσπάθειας όταν αναλαμβάνουμε όλοι μαζί ένα μεγάλο ρίσκο. Το αν θα πετύχει ή θα αποτύχει είναι κάτι που θα το κρίνει η ιστορία. Θα το κρίνει η ίδια η ζωή. Αλλά η αποτυχία θα ήταν να έχεις μπροστά σου τη δυνατότητα να αναλάβεις ένα ρίσκο και από φόβο να μην το αναλάβεις.
Από την άλλη αν πιστεύετε ότι υπάρχει ο κίνδυνος για μένα να πέσω γρήγορα χαμηλά, να σας πω ότι αυτό θα ήταν και μια προσωπική απελευθέρωση διότι θα μπορούσα ενδεχομένως αν δεν τα καταφέρουμε -πράγμα το οποίο απεύχομαι και πιστεύω στο ότι θα τα καταφέρουμε- θα μπορούσα να ασχοληθώ και με άλλα πράγματα. Η ζωή δεν είναι μονάχα η πολιτική δράση καθότι ευτυχώς η πολιτική δράση δεν υπάρχει μονάχα μέσα από τα αξιώματα. Εγώ τιμώ τους ανθρώπους, τους συντρόφους μου που διατέλεσαν μέλη της Κεντρικής Επιτροπής ή της Πολιτικής γραμματείας, ηγετικά στελέχη του χώρου που και σήμερα συμβάλλουν στον αγώνα για μια δίκαιη κοινωνία, στον αγώνα της αριστεράς, στο συλλογικό μας αγώνα, από άλλες θέσεις, όχι από τη θέση της ηγεσίας, αλλά μέσα από τη θέση ενός απλού μέλους του κόμματος και αυτό αν θέλετε είναι σημαντικότερη συμβολή. Άρα λοιπόν εμένα δεν με φοβίζει αυτό που εσείς αποκαλείται κίνδυνο να πέσω ξαφνικά.
Α. Παπαδόπουλος (ΑΥΓΗ) Πώς ερμηνεύετε την αλλαγή στάσης του ΠΑΣΟΚ προς την Αριστερά αλλά και το πρόσωπό σας;
Δεν ξέρω αν πρόκειται για μια στρατηγική. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι το ΠΑΣΟΚ βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι. Η σοσιαλδημοκρατία γενικά βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι. Και το κρίσιμο σημείο δεν είναι πώς θα απαντήσει στην Αριστερά. Το κρίσιμο σημείο για τη σοσιαλδημοκρατία και για το ΠΑΣΟΚ είναι πώς θα απαντήσει στα μεγάλα προβλήματα και διλήμματα που βρίσκονται μπροστά.
Αν εννοείτε αλλαγή στρατηγικής το ότι, όπως διάβασα σε κάποιες συνεντεύξεις και δηλώσεις του εκπροσώπου του ΠΑΣΟΚ που μας κατηγορεί ότι κάνουμε διμέτωπο , πρέπει να σας απαντήσω ευθέως ότι εμείς δεν αισθανόμαστε ότι κάνουμε κάτι τέτοιο. Εμείς έχουμε ένα στόχο, ένα μέτωπο. Είναι αυτό το σύστημα εξουσίας, είναι ο συναινετικός δικομματισμός που έχει φθαρεί, που βρίσκεται σε τέλμα και σε παρακμή. Αν το ΠΑΣΟΚ αισθάνεται τον εαυτό του ή αισθάνεται μέρος αυτού του συστήματος εξουσίας είναι ένα ζήτημα που πρέπει να το λύσει και είναι υπαρξιακού χαρακτήρα ζήτημα αυτό. Παρακολουθούμε τις διεργασίες και στο ΠΑΣΟΚ, θα παρακολουθήσουμε και το συνέδριό του με μεγάλο ενδιαφέρον και ελπίζουμε να το λύσει και να βρεθεί απέναντι από αυτό το σύστημα και να πάψει να αισθάνεται μέρος αυτού του συστήματος. Όσο αισθάνεται μέρος αυτού του συστήματος και δεδομένου ότι εμείς αυτό το σύστημα το πολεμάμε, το χτυπάμε, θα αισθάνεται ότι το χτυπάμε κι αυτό. Δεν είναι στόχος μας να χτυπήσουμε το ΠΑΣΟΚ, στόχος μας είναι να χτυπήσουμε αυτό το σύστημα εξουσίας, αυτό το πολιτικό σύστημα, το οποίο βρίσκεται σε παρακμή, το οποίο μέρα με τη μέρα φθίνει και πιστεύουμε ότι υπάρχει ελπίδα να ανατραπεί.
Π.Λάμπρου (ΕΠΟΧΗ) Ποιο είναι το επίδικο σήμερα για τον ΣΥΡΙΖΑ;
Κατ αρχήν θεωρώ ότι είναι σημαντικό κεκτημένο για το ΣΥΝ το ότι κατάφερε εν όψει του 5ου συνεδρίου να έχει ένα κοινό κείμενο βάσης και διαφορετικές εκδοχές σε σημαντικά επιμέρους σημεία. Και πρέπει να σας πω ότι αυτό το συλλογικό και κοινό κεκτημένο, είναι αυτό που μας πάει πιο μπροστά. Υπάρχει ένα κόκκινο νήμα που διατρέχει την απόφαση του 4ου Συνεδρίου που δεν την ψηφίσαμε όλοι και δεν την ψήφισε η ανανεωτική πτέρυγα, και το σημερινό κείμενο που το ψηφίσαμε όλοι με κάποιες εκδοχές.
Αυτή είναι η νέα στρατηγική που έχει ο ΣΥΝ το τελευταίο διάστημα, είναι η πολιτική του. Είναι το ότι δεν αντιλαμβανόμαστε σαν κυρίαρχη διαχωριστική γραμμή την αντίθεση γενικά προόδου - συντήρησης, αλλά εστιάζουμε στις νέες σημερινές αντιθέσεις που είναι από τη μια οι δυνάμεις της αγοράς και από την άλλη οι δυνάμεις που αντιτίθενται στις δυνάμεις της αγοράς, που είναι από τη μια ο δημόσιος χώρος και η υπεράσπιση του δημόσιου χώρου και από την άλλη τα ιδιωτικά συμφέροντα. Αυτό είναι το κόκκινο νήμα. Το γεγονός ότι καταφέραμε μέσα σε 3 χρόνια και κάναμε κοινό κτήμα όλων των δυνάμεων του κόμματος αυτό το βασικό χαρακτηριστικό που διαπνέει και το κείμενο θέσεων το σημερινό και την απόφαση του 4ου Συνεδρίου είναι επιτυχία. Είναι σημαντική επιτυχία.
Όσον αφορά το πολιτικό σχέδιο, υπάρχουν διαφορές, τις οποίες συζητάμε ανοιχτά. Είπα και πριν ότι μια διαφορά είναι στο ζήτημα της ηγεσίας. Μια δεύτερη διαφορά έχει να κάνει με την εκτίμησή μας για το πώς θα αναπτυχθεί μέσα στο επόμενο διάστημα η ευρύτερη συμμαχία μας, ο Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς. Διαφωνίες τις οποίες είχαμε και το προηγούμενο διάστημα. Δεν τις κρύβουμε εμείς τις διαφορές κάτω από το χαλί. Σας θυμίζω ότι πριν από τις εκλογές κάναμε ένα διαρκές συνέδριο και ανοιχτά στην κοινωνία, τις ανοίξαμε τις διαφορές. Τότε λοιπόν οι σύντροφοί μας θεωρούσαν ότι η προοπτική της ενίσχυσης του ΣΥΡΙΖΑ είναι μια προοπτική που θα μας οδηγήσει σε πάρα πολύ κακά αποτελέσματα. Τελικά φάνηκε ότι δεν είχαν δίκιο. Τις διαφορές λοιπόν εμείς δεν τις κρύβουμε. Υπάρχουν διαφορετικά πολιτικά σχέδια, τα συζητάμε αλλά είναι και σημαντική δημοκρατική κατάκτηση και είμαι πάρα πολύ ευτυχής που καταφέρνουμε και παρά τις διαφορές, αναθεωρούνται απόψεις, ερχόμαστε πιο κοντά, συγκροτούμε ένα κοινό σχέδιο, έχουμε ένα κοινό σπίτι που είναι ο Συνασπισμός που πρέπει να πάει πιο μπροστά.
Βούλα Κεχαγια (ΝΕΑ) Η πρώτη ερώτηση, αν βλέπετε κάποια μετεξέλιξη του Συνασπισμού σε ΣΥΡΙΖΑ και η δεύτερη, δεν σας ενοχλεί το γεγονός ότι ο κ. Κουβέλης λέει ότι σας έχει δοθεί το δαχτυλίδι;
Κατ αρχήν στο κείμενο που καταθέτω σήμερα κάνω εκτενή αναφορά για τις απόψεις μου και τις σκέψεις για τον τρόπο με τον οποίο πρέπει ο Συνασπισμός να ανοίξει στην κοινωνία. Δεν πιστεύω ότι ο Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς μπορεί να μετεξελιχθεί σε ένα ενιαίο κόμμα και εν πάση περιπτώσει αυτή η συζήτηση σήμερα είναι τελείως άκαιρη. Αντιθέτως θεωρώ ότι η δυναμική του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς είναι ότι μπορεί να συνθέσει και να αποτελέσει φορέα συνύπαρξης διαφορετικών πολιτικών συλλογικοτήτων κυρίως όμως του ανένταχτου κόσμου της αριστεράς αλλά και δυνάμεων που σήμερα δεν εντάσσονται σε κάποια από τις υπάρχουσες δυνάμεις του πολιτικού φάσματος και επιπλέον απλούς ψηφοφόρους που είναι απογοητευμένοι από αυτές τις λεγόμενες σοσιαλιστικές δυνάμεις και εννοώ συγκεκριμένα τις δυνάμεις του ΠΑΣΟΚ. Παράλληλα ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να αποτελέσει χώρο διαλόγου για τον κόσμο που πίστεψε και πιστεύει ακόμα ή ψηφίζει το ΚΚΕ, από τον κόσμο της οικολογίας, και αν θέλετε πιστεύω πάρα πολύ στην προοπτική του να καταληφθεί ο Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς σε επίπεδο βάσης από κοινωνικές δυνάμεις. Να προσπαθήσει έτσι να ανιχνεύσει μορφές αυτοοργάνωσης στη δράση και στη δομή αυτής της συνάντησης. Πιστεύω επίσης ότι πρέπει να πάμε σε ένα πολιτικό σχέδιο που να βάλει ως προτεραιότητα το διάλογο και τη συζήτηση σε επίπεδο βάσης στα πλαίσια του ΣΥΡΙΖΑ και την κοινή δράση στα πλαίσια του ΣΥΡΙΖΑ και με άλλες δυνάμεις, και αυτός ο διάλογος να καταλήξει ενδεχομένως στην εκπόνηση ενός προγραμματικού πλαισίου, των θέσεών μας για ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο, για ένα εναλλακτικό πρόγραμμα και διεκδικήσεις και μεταρρυθμίσεις που έχει ανάγκη ο τόπος, έχουν ανάγκη οι νέοι άνθρωποι, οι εργαζόμενοι, που βάλλονται από την κυρίαρχη σημερινή πολιτική.
ʽΌσον αφορά πάλι στη συζήτηση για το δαχτυλίδι, γενικά θεωρώ ότι αυτή η συζήτηση δεν πρέπει να ενοχλεί εμένα. Ξέρετε πάρα πολύ καλά ότι δεν συνηθίζω να φοράω δαχτυλίδια, ξέρετε ότι δεν αντιμετωπίζω την πολιτική με τέτοιους όρους. Αυτή η συζήτηση θα έπρεπε να ενοχλεί όλους όσους αύριο θα πάνε να ψηφίσουν, θα έπρεπε να ενοχλεί τα μέλη του κόμματος, τους συνέδρους που αύριο θα κληθούν να ψηφίσουν. Είναι μια πλατειά δημοκρατική διαδικασία, ουσιαστική πολιτική διαδικασία. Θέλω να πιστεύω όμως ότι αδικεί το σύντροφό μου και όχι αντίπαλό μου Φώτη Κουβέλη όταν του αποδίδετε την πρόθεση ότι εγώ έχω αποδεχθεί το δαχτυλίδι και όλη αυτή η συζήτηση. Έκανε κριτική ο Φώτης ο Κουβέλης, έχει αναφαίρετο το δικαίωμα να κάνει κριτική, είναι σεβαστή η άποψή του , όμως έχω την αίσθηση ότι η κριτική του σε καμία περίπτωση δεν εστιάζεται στο πρόσωπο το δικό μου.
ΕΡ. Εστιάζεται στο πρόσωπο του κ. Αλαβάνου;
-Αυτό πρέπει να το ρωτήσετε στον ίδιο. Η δικιά μου εκτίμηση είναι ότι η κριτική αυτή είναι μια κριτική που είναι άδικη και είναι άδικη γιατί στην Αριστερά δεν συζητάμε με τέτοιους όρους, και κυρίως είναι άδικη διότι αυτοί οι οποίοι δίνουν δαχτυλίδια και είναι αυτοκράτορες. Δεν παίρνουν αποφάσεις ψυχής να αποχωρήσουν από την ηγεσία και την καρέκλα ενός κόμματος, τη στιγμή που κατά γενική ομολογία έχουν πετύχει σε όλα τα ρίσκα που έχουν αναλάβει και βρίσκονται καβάλα στο άλογο. Οι αυτοκράτορες έχουν άλλες συνήθειες, να γαντζώνονται στην εξουσία και να φεύγουν από αυτήν όταν οι συνθήκες είναι τέτοιες που δεν μπορούν να την κρατήσουν άλλο, όταν τους διώχνουν δηλαδή, ή όταν επέλθει η βιολογική φθορά. Τίποτα από τα δυο δεν συμβαίνει στην περίπτωση του Αλέκου Αλαβάνου.
Κ Αττίας (ALTER) Θα δεχθείτε την πρόταση του κ. Κουβέλη για δημόσιο debate; Επίσης, θα ήθελα να μου πείτε επειδή αναφέρεστε σε μια αλλαγή του πολιτικού συστήματος, τι άλλαξε στο Δήμο Αθηναίων με τη δική σας συμμετοχή; Και τρίτον, μήπως υπάρχει ένας ιδιότυπος εγωισμός όσον αφορά στο θέμα των συμμαχιών από την πλευρά της αριστεράς;
Νομίζω ότι στην πρώτη ερώτηση σας έχω απαντήσει ήδη. Σε σχέση με το δεύτερο ερώτημα, εμείς πιστεύουμε ότι για να αλλάξει η σημερινή πραγματικότητα είτε αυτή τη βιώνουμε στον Δήμο της Αθήνας, στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, είτε στην κεντρική πολιτική σκηνή, χρειάζεται να διεκδικήσουμε σημαντικές μεταρρυθμίσεις, ριζοσπαστικές μεταρρυθμίσεις. Και ενδεχομένως χρειάζεται κάποια στιγμή πρέπει να έχουμε και συγκεκριμένη πρόταση. Συγκεκριμένη πρόταση για το πώς, σε ποια κατεύθυνση πρέπει να αλλάξουν τα πράγματα. Δεν αρκεί κανείς να βρίσκεται απέναντι και να διαμαρτύρεται μόνο. Πρέπει να κάνει και προτάσεις. Από την άλλη, πρέπει να σας πω - γιατί εκεί είναι ο πυρήνας της ερώτησής σας, αν κατάλαβα καλά,… γιατί δεν συμπορευόμαστε με δυνάμεις που….. - εμείς είμαστε κατʼ εξοχήν ένα κόμμα διαλόγου. Συζητάμε. Δεν είμαστε αυτοί που αρνούμαστε τον διάλογο. Και δεν είμαστε και ένα κόμμα που δεν έχει στο μυαλό του το ζήτημα της εξουσίας. Βεβαίως και το έχουμε στο μυαλό μας, η Αριστερά το είχε ανέκαθεν. Όταν το κομμουνιστικό κίνημα έπαιρνε τα όπλα τη δεκαετία του ʼ40, είχε σαν στόχο τον σοσιαλισμό και τον κομμουνισμό, είχε όμως και πρόγραμμα εξουσίας. Γιατί μέχρι να έρθει ο σοσιαλισμός και ο κομμουνισμός, πρέπει να δούμε πώς δεν θα πεθάνει της πείνας ο κόσμος, πώς δεν θα γεμίζει η Αθήνα με τσιμέντο και μπετόν. Πώς δεν θα ξεριζώνονται όλα τα δένδρα από τα δάση μας. Πώς δεν θα καταρρεύσει το ασφαλιστικό σύστημα. Και γιʼ αυτό, λοιπόν, συγκροτούμε προτάσεις μεταρρυθμιστικές, διεκδικητικές και μάχιμες.
Η διαφορά ξέρετε ποια είναι; Ότι σήμερα αυτές οι προτάσεις φαντάζουν επαναστατικές. Είναι τόσο ριζοσπαστικές ακριβώς επειδή δεν μπορεί το κυρίαρχο σύστημα να τις αποδεχθεί, να τις ενσωματώσει, όπως τη δεκαετία του ΄70, τη δεκαετία του ʼ80, και είναι πράγματι επαναστατικού χαρακτήρα αυτές οι προτάσεις. Αλλά, όμως αυτό που μας ενδιαφέρει εμάς δεν είναι η εξουσία και να διαχειριστούμε τα πράγματα ως έχουν. Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι να τα αλλάξουμε. Και γιʼ αυτό δεν μας αφορά η συζήτηση που έχει να κάνει με το «γιατί δεν βοηθάτε το ΠΑΣΟΚ να έρθει στην εξουσία για να φύγει η Δεξιά και μην συζητάτε πάνω σε προγραμματική βάση, θα τα βρείτε αυτά όταν έρθει η ώρα». Έ, όχι, αυτό εμείς δεν μπορούμε να το ακολουθήσουμε. Δεν έχουμε την ανάγκη να βοηθήσουμε κανέναν. Πάνω σε συγκεκριμένες προτάσεις ανιχνεύουμε δρόμους συνεργασίας. Το κάναμε. Το κάνουμε και στο Δημοτικό Συμβούλιο. Άλλοτε πετυχαίνει, άλλοτε όχι. Το κάναμε και στην κεντρική πολιτική σκηνή, όταν πριν από λίγες μέρες - δεν σας μιλάω για πολύ παλιότερα - τώρα, κάναμε πρόταση κοινής επερώτησης για το Ασφαλιστικό. Κάναμε πρόταση κοινής δράσης για να σώσουμε τους δημόσιους Οργανισμούς από τα χέρια των διάφορων Σαουδαράβων εμίρηδων. Για την Ολυμπιακή. Για τον ΟΤΕ. Για να μην περάσει από το παράθυρο η ιδιωτικοποίηση των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων μέσα από τα Κέντρα Ελευθέρων Σπουδών. Δεν πήραμε, όμως, απάντηση. Και δεν φταίμε εμείς που δεν πήραμε απάντηση.
Μ.Πολλάτος (ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ) Αν εκλεγείτε πρόεδρος του κόμματος, θα υπάρξει παραμερισμός όσων έχουν διαφορετική άποψη; Θα μπορέσετε να κρατήσετε τις ισορροπίες; Και δεύτερον, οι δημοσκοπήσεις που παρουσιάζουν την επιτυχία σας ως επικοινωνιακή, δεν σας ενοχλούν;
Να ξεκινήσω από το τελευταίο. Εμένα δεν με ενοχλεί, διότι ξέρω πάρα πολύ καλά ότι όποιος εκτίθεται - και οι πολιτικοί εκτίθενται, βγαίνουν δημόσια είτε στην τηλεόραση είτε στο βήμα - δεν μπορεί να κρύψει την πραγματικότητα. Δεν μπορεί κανένα μέσο ούτε να σε «φουσκώσει» ούτε να σε αλλοιώσει. Άρα, αργά ή γρήγορα, πιο αργά ή πιο γρήγορα θα φανεί και θα λυθεί το ερώτημά σας, η απορία σας. Δεν με ενοχλούν ούτε τα δημοσιεύματα, ούτε οι δημοσκοπήσεις, ούτε το τι μπορεί να πιστεύει ο κόσμος. Έχω εμπιστοσύνη στη συλλογικότητα που με στηρίζει και στηρίζομαι σʼ αυτήν και έχω εμπιστοσύνη και στο κοινό πολιτικό σχέδιο που πάμε να συγκροτήσουμε όλοι μαζί σʼ αυτή τη νέα προσπάθεια που κάνουμε και με βέβαια την εμπειρία του παρελθόντος καθότι όσες προσπάθειες κάναμε στέφτηκαν με επιτυχία. Το εγχείρημα της «Ανοιχτής Πόλης», δηλαδή, τι ήταν για εσάς; Ένα επικοινωνιακό πυροτέχνημα; Ήταν μια επικοινωνιακή επιτυχία ή μια επιτυχία που στηρίζονταν σε στέρεα πόδια γιατί είχε πολύ συγκεκριμένες, συγκροτημένες προτάσεις για την αλλαγή της ζωής στην πόλη μας; Η παρουσία μας στο Δημοτικό Συμβούλιο τι ήταν; Αυτά, λοιπόν, αργά ή γρήγορα θα απαντηθούν.
Τώρα, σε σχέση με αυτό που είπατε για τις παραλυτικές ισορροπίες και για το αρχηγοκεντρικό μοντέλο, δεν το κατάλαβα καλά. Θέλω να σας πω ότι ο ΣΥΝ είναι το πρώτο κόμμα στη χώρα που έχει αποδεχθεί ένα δημοκρατικό μοντέλο και επισήμως την ύπαρξη διαφορετικών ρευμάτων, ιδεών και τάσεων στο εσωτερικό του. Κιʼ αυτό είναι μια κατάκτηση. Από την άλλη, βεβαίως, κάνουμε την αυτοκριτική μας στο τρόπο λειτουργίας μας και λέμε ότι αυτή η δημοκρατική κατάκτηση πρέπει να ορθολογικοποιηθεί, να μπει σʼ ένα πλαίσιο ούτως ώστε να μην χάνεται το στίγμα των συλλογικών αποφάσεων από την ύπαρξη - που είναι πλούτος - πολλών και διαφορετικών απόψεων. Κι έχουμε κάνει προσπάθειες προς αυτήν την κατεύθυνση και έχουμε καταφέρει πολλά τα τελευταία χρόνια. Η περίφημη και περιβόητη αμφισημία, για την οποία μας κατηγορούσαν όλοι το προηγούμενο διάστημα, δεν υπάρχει πια. Αν πάντως ψάχνεται σε μας, στο εσωτερικό του ΣΥΝ, να βρείτε δυνάμεις που θέλουν να στριμώξουν τη δημοκρατία και την ελεύθερη έκφραση απόψεων και ιδεών, αδίκως ψάχνετε. Δεν θα τις βρείτε στο εσωτερικό μας.
Μαρίνα Βήχου (ΑΠΕ) Μπορεί ένα κόμμα της Αριστεράς να βάλει σαν στόχο την ανατροπή του πολιτικού συστήματος; Ποιες είναι οι θέσεις σας και οι προτάσεις σας, για παράδειγμα, στο θέμα της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης και του άρθρου 16;
Σε σχέση με το αίτημα της ανατροπής του πολιτικού συστήματος, όταν πριν από δύο χρόνια μιλάγαμε στον ΣΥΝ, μίλαγε ο Αλέκος Αλαβάνος για το κύκνειο άσμα του δικκοματισμού, κάποιοι τον λοιδορούσαν. Όταν έλεγε ότι η συνταγματική αναθεώρηση θα μείνει στα χαρτιά και δεν θα περάσει, όταν στη βουλή συγκέντρωνε όχι 180 αλλά 280 ψήφους, κάποιοι τον λοιδορούσαν και έλεγαν ότι δεν πρόκειται να γίνει αυτό, εθελοτυφλεί ο ΣΥΝ, είναι γραφική η πολιτική που ακολουθεί. Όταν προεκλογικά μιλήσαμε για αλλαγή του πολιτικού σκηνικού, για το «αλλάζουμε το τοπίο» που είπαμε, πάλι κάποιοι μας λοιδορούσαν. Νομίζω ότι η ίδια η ζωή έδειξε ότι κάτι που μπορεί σήμερα να φαντάζει πολύ μακρινό, όταν ωριμάζει πραγματικά και γίνεται κοινωνική αναγκαιότητα, παύει να είναι τόσο μακρινό όσο φαντάζει. Υπό αυτήν την έννοια, νομίζω ότι και η ανατροπή του πολιτικού συστήματος - έτσι όπως το βιώνουμε σήμερα, με αυτή τη μιζέρια - του συναινετικού δικομματισμού, δηλαδή, της εναλλαγής των δύο κομμάτων στην εξουσία χωρίς αλλαγή πολιτικής είναι κάτι το οποίο θα το βρούμε μπροστά μας. Είμαι σίγουρος ότι θα έχουμε την ευτυχία, η δική μου η γενιά τουλάχιστον, να το ζήσει. Και γιʼ αυτό θα παλέψουμε, γιʼ αυτό θα αγωνιστούμε. Αν αυτό πάει χέρι-χέρι με την προσπάθεια να σταματήσουν να έχουν αυτήν την υπερεξουσία αυτά τα ανεξέλεγκτα οικονομικά κέντρα, βεβαίως, πάει χέρι-χέρι.
Όσον αφορά στην Παιδεία, επιτρέψτε μου να σας πω ότι ο ΣΥΝ έχει μια πολύ συγκροτημένη πρόταση που αφορά τόσο σε ένα διαφορετικό σχολείο, δεν στέκεται μονάχα στο θέμα της υποχρηματοδότησης που είναι αυτό που ταλανίζει τη δημόσια παιδεία για πάρα πολλά χρόνια, αλλά και σε μια διαφορετική προοπτική του εκπαιδευτικού συστήματος. Μιλάει για την ανάγκη να αναβαθμίσουμε το δημόσιο σχολείο, το Λύκειο να πάψει να είναι εξεταστικός προθάλαμος των ΑΕΙ, μιλάει για ελεύθερη πρόσβαση στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, μιλάει για την ανάγκη να ξεφύγουμε από το σύστημα της παραπαιδείας που σφιχταγκαλιάζει κάθε ελληνική οικογένεια γιατί ένας ισόποσος δημόσιος προϋπολογισμός δαπανών δίνεται από τις ιδιωτικές δαπάνες της κάθε οικογένειας. Βεβαίως, μέσα στο πλαίσιο αυτό συζητάμε και έχουμε στην προβληματική μας κι άλλες σκέψεις και προτάσεις. Και στο πώς μπορεί να στηθεί αυτό το εναλλακτικό σύστημα που θέλουμε, ποιες θα είναι οι παιδαγωγικές μέθοδοι, πώς μπορούν οι ίδιες οι τοπικές κοινωνίες να πάρουν τα πράγματα στα χέρια τους, κ.λ.π. Τα συζητάμε. Αλλά νομίζω ότι το σημαντικό είναι να συμφωνήσουμε σήμερα ότι δεν μπορεί να προχωρήσει έτσι άλλο η κατάσταση στον χώρο της Παιδείας. Και δεν μπορεί να προχωρήσει με αλλαγές που πληγώνουν τον κορμό του εκπαιδευτικού μας συστήματος και που θέλουν να κρατήσουν σαν δεδομένες τις χαμηλές δημόσιες επενδύσεις και να εισαγάγουν τα ιδιωτικά συμφέροντα και μέσα στον χώρο της Παιδείας.
Γ.Γουλιέλμος (ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ) Είπατε πως ο δικομματισμός περνάει κρίση, το αποτυπώνουν όντως όλες οι δημοσκοπήσεις. Φαίνεται επίσης να υπάρχει και σοβαρή μετακίνηση ψηφοφόρων προς τον ΣΥΝ. Πώς πιστεύετε ότι μπορεί να κεφαλαιοποιηθεί αυτή η υπάρχουσα δυναμική, ώστε οι δυσαρεστημένοι σήμερα ψηφοφόροι να παραμείνουν στη βάση του ΣΥΝ;
Κατʼ αρχήν το ευκταίο είναι να έρθουν στη βάση του ΣΥΝ και βεβαίως, από εκεί και πέρα, η δουλειά μας όλη θα είναι να παραμείνουν. Αλλά, ξέρετε κάτι; Το ζήτημα για μας δεν είναι να διατηρήσουμε τα ποσοστά μας ούτε να δουλέψουμε το επόμενο διάστημα για να μετατρέψουμε το 5% σε 5,5%. Σημαντικό; Πάρα πολύ σημαντικό. Εύκολο; Καθόλου εύκολο. Δύσκολο να κάνουμε το 5% 5,5%. Αλλά ο στόχος μας είναι να προσπαθήσουμε να γίνουμε μια δύναμη που θα ανασυνθέσει πλήρως το τοπίο. Και ακριβώς σε αυτή τη βάση και σε αυτή τη λογική κινείται και το κείμενο που κατέθεσα. Η ανάλυση της συγκυρίας και το μεγάλο στοίχημα για τη δική μας Αριστερά το επόμενο διάστημα. Νομίζω, πάντως, ότι υπάρχει πράγματι ένα μεγάλο μέρος ψηφοφόρων όλων των κομμάτων που στρέφεται με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον στις προσπάθειές μας. Και είναι πάρα πολύ μεγάλη η ευθύνη του να μην το διαψεύσουμε. Αν θέλετε, ο μεγαλύτερος αντίπαλός μας το επόμενο διάστημα θα είναι να μην διαψεύσουμε αυτές τις προσδοκίες.
Ν.Φίλης (ΑΥΓΗ) Αναδειχθήκατε υποψήφιος πρόεδρος από το Αριστερό Ρεύμα. Αν εκλεγείτε θα διατηρήσετε την αλληλεγγύη σας με το Αριστερό Ρεύμα;
Δεν θα λειτουργήσω ως πρόεδρος μιας τάσης, αλλά ως πρόεδρος όλου του κόμματος.
ΕΡ. (δεν ακούστηκε το όνομα του ερωτώντος) Θα προβείτε σε αλλαγές καταστατικού όσον αφορά στον τρόπο λειτουργίας των τάσεων; Υπάρχει πάλη γενεών στον ΣΥΝ;
Στο κείμενο που έχω καταθέσει, έχω αναφερθεί αναλυτικά στην άποψη μου για τον τρόπο λειτουργίας των τάσεων αλλά πιστεύω ότι αυτές οι διαδικασίες δεν επιβάλλονται με καταστατικές ρυθμίσεις. Οι αδυναμίες δεν λύνονται με αλλαγές καταστατικού τύπου. Το αίτημα για ανανέωση θα δρομολογηθεί μέσα από τις δημοκρατικές διαδικασίες του κόμματος και όχι με καταστατικά μέτρα.
Όσο για το δεύτερο ερώτημα δεν υπάρχει πάλη γενεών στο κόμμα μας. Η ανανέωση είναι μία αναγκαιότητα. Αυτό το αίτημα δεν έχει γίνει από τη δική μου τη γενιά αλλά εξαιτίας της διάθεσης για τομές και ρήξεις από τις προηγούμενες γενιές, όπως από την γενιά του Πολυτεχνείου. Το στοίχημα είναι η χημεία μεταξύ παλιού και καινούργιου.
To Γραφείο Τύπου
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS