ΠΡΟΤΑΣΗ ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΟΥ ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΤΩΝ ΚΙΝΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑΣ
Α. ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΣΗΜΕΡΙΝΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΣΤΟ ΣΥΝ
Το σημαντικότερο, κατά την εκτίμησή μας, ζήτημα, που αφορά στην ύπαρξη και τη φυσιογνωμία του ΣΥΝ, ως αριστερού κόμματος, είναι η διατύπωση προς την κοινωνία μιας πρότασης εξουσίας, που θα διαθέτει τα στοιχεία της σαφήνειας, της καθαρότητας και της διαφάνειας.
Από την ίδρυση του ΣΥΝ έως σήμερα, το κατεξοχήν ζητούμενο, ο σοσιαλισμός με δημοκρατία και ελευθερία, αναφέρεται μεν στα κείμενα, ως μακρινή ουτοπία, αλλά δεν εντάσσεται και δεν συνδέεται με τη γενικότερη φυσιογνωμία του κόμματος και την πολιτική πρακτική του.
Αποτέλεσμα αυτής της τακτικής είναι ότι, για μια μακρά περίοδο, οι αποφάσεις του ΣΥΝ περιορίζονταν σε πολιτικές που είχαν στόχο την κυβερνητική διαχείριση, στο πλαίσιο του σημερινού συστήματος. Ειδικότερα, το τελευταίο διάστημα οι αναφορές στο σοσιαλισμό με ελευθερία και δημοκρατία γίνονται με τη μορφή συνθημάτων. Στην ουσία, οι αποφάσεις που λαμβάνονται και οι πολιτικές που χαράσσονται δεν έχουν σχέση με το δημοκρατικό σοσιαλισμό, απορρέουν από παραδοσιακές λογικές. Οι λογικές αυτές επιμένουν στη θεωρία των σταδίων και τη δημιουργία αντικαπιταλιστικών και αντινεοφιλελεύθερων μετώπων στα οποία η θέση του κόμματος θεωρείται ως αυτονόητα κυρίαρχη.
Η ιδεολογική και πολιτική ασάφεια του ΣΥΝ εκφράζεται και στην πολιτική των συμμαχιών. Στις αποφάσεις του τελευταίου συνεδρίου, η ενότητα της μεγάλης αριστεράς διατυπώθηκε ως βασικός και μακροπρόθεσμος στόχος. Ωστόσο, δεν προσδιορίζεται η πολιτική και προγραμματική βάση αυτής της ενότητας. Στη διακηρυγμένη ενότητα της μεγάλης αριστεράς περιλαμβάνεται, εν δυνάμει, και το ΚΚΕ- ένα κόμμα που εκφράζει ακόμα και σήμερα την αυθεντική μορφή του Σταλινισμού-, αλλά και άλλες ομάδες από τα γνωστά παραδοσιακά σχήματα κομμουνιστικής έκφρασης.
Παράλληλα, η αντίθεση με τα καθεστώτα του “υπαρκτού σοσιαλισμού” παραμένει σε γενικό φραστικό επίπεδο, χωρίς ανάλυση σε θεμελιακά ζητήματα όπως το πανίσχυρο κράτος, ο κρατικισμός και η εξουσία της κομματικής και κρατικής γραφειοκρατίας. Οι αδυναμίες αυτές βοηθούν τις γενικεύσεις που αναπτύσσονται από το νεοφιλελεύθερο στρατόπεδο και οι οποίες υποστηρίζουν την πολιτική και ιδεολογική ήττα του σοσιαλισμού. Ο δημοκρατικός σοσιαλισμός δεν κατέρρευσε, επομένως δεν ηττήθηκε ιδεολογικά. Παραμένει οραματικός και το γεγονός αυτό αποτελεί δύναμη για τις δυνάμεις της Ανανεωτικής Αριστεράς. Στο πλαίσιο αυτής της δύναμης η Ανανεωτική Αριστερά μπορεί να διαλέγεται με τα νέα κοινωνικά κινήματα, σεβόμενη την αυτονομία τους. Επομένως, ζητούμενο παραμένει η πολιτική επικράτηση των δυνάμεων της Ανανεωτικής Αριστεράς που εκφράζονται μέσα από την προοπτική του δημοκρατικού σοσιαλισμού.
Στην προοπτική της ενότητας της μεγάλης αριστεράς προστίθεται και η εκδοχή της σοσιαλιστικής συνιστώσας, χωρίς να διευκρινίζεται η πολιτική και προγραμματική βάση αυτής της πρότασης. Σε αυτήν την περίπτωση η ενότητα της αριστεράς εντάσσεται στο πλαίσιο του ηγεμονισμού και της μετωπικής λογικής της παραδοσιακής αριστεράς.
Σήμερα, η μακροχρόνια κρίση του πολιτικού μας συστήματος κάνει περισσότερο ασαφή την πολιτική πρόταση του ΣΥΝ. Εξαιτίας, δε των θέσεών του, που αφορούν στη φυσιογνωμία του, η κοινή γνώμη τον εντάσσει πολιτικά κάτι ανάμεσα στο ΠΑΣΟΚ και το ΚΚΕ, ενώ, εξαιτίας ορισμένων πρακτικών του, αρκετές φορές, συνδέεται με απόψεις και πρακτικές σχηματισμών και παραγόντων της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς. Αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής ασάφειας είναι η διαπιστωμένη πολιτική και ιδεολογική ασυνέχεια σχετικά με τις ιδέες της Ανανεωτικής Αριστεράς. Το κενό αυτό τείνει να καλυφθεί είτε από νεοφιλελεύθερες απόψεις είτε από άλλες παραδοσιακές πολιτικές απόψεις, αριστερές ή μη, που φαίνεται ότι εδραιώνονται στο ΣΥΝ. Στις συνειδήσεις των πολιτών αυτές οι απόψεις είναι ταυτισμένες με καταδικασμένα ιστορικά μοντέλα και μορφές άσκησης πολιτικής που εμπνέονται από το λαϊκισμό, την καταγγελία, την απαξίωση και την εμμονή στο πολιτικό κόστος.
Το αίτημα για πολιτική και ιδεολογική ανασύνθεση και επανασυγκρότηση του ανανεωτικού χώρου γίνεται όλο πιο επιτακτικό και επίκαιρο. Ανάμεσα στο νεοφιλελευθερισμό και την κομμουνιστική παλινόρθωση, την αύξηση της φτώχειας και της ανισότητας, ανάμεσα στο νεο- φασισμό, τον εθνικισμό, το ρατσισμό και τον εντεινόμενο αντιδραστικό λαϊκισμό, τον περιορισμό και την επιτήρηση των δημοκρατικών ελευθεριών, με προφανή στόχο την ποινικοποίηση των λαϊκών κινητοποιήσεων, υπάρχει πραγματικά ένας τρίτος δρόμος. Είναι ο δρόμος της Ανανεωτικής Αριστεράς, που πρέπει να αναζητήσει, εκ νέου, έναν κοινό βηματισμό με τις πολιτικές και κοινωνικές εκφράσεις της οικολογίας, της ειρήνης, των δημοκρατικών και κοινωνικών κινημάτων που ζητούν την οικολογική ανάπτυξη και το σεβασμό στο περιβάλλον, την αναδιανομή του εισοδήματος, την αντιμετώπιση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, τη διεύρυνση των πολιτικών και δημοκρατικών ελευθεριών, την ισότιμη μεταχείριση των πολιτών. Είναι ο δρόμος της συνάντησης με ευρωπαϊκές δυνάμεις της Δημοκρατικής Αριστεράς και της Οικολογίας, που παλεύουν για μια κοινή προοπτική των λαών και των εργαζομένων της Ευρώπης.
Το πρόβλημα της φυσιογνωμίας συναρτάται με την πολιτική και οργανωτική κατάσταση του κόμματος. Το παραδοσιακό οργανωτικό μοντέλο του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού παραμένει ισχυρό, με αποτέλεσμα να διαπιστώνεται έλλειψη εσωκομματικής δημοκρατίας, φαινόμενο που διευρύνει τα χάσματα ανάμεσα στην ηγεσία και τη βάση.
Β. ΤΙ ΠΡΟΤΕΙΝΟΥΜΕ
Ο ΣΥΝ, ως κόμμα της Ανανεωτικής Αριστεράς, πρέπει άμεσα να υιοθετήσει και να επεξεργαστεί, όσο το δυνατόν πιο αναλυτικά και συγκεκριμένα, το πρόγραμμα για το Σοσιαλισμό με Δημοκρατία και Ελευθερία, το οποίο θα αποτελέσει την άμεση εναλλακτική προοπτική στο σημερινό πολιτικό σύστημα.
Το πρόγραμμα αυτό πρέπει να έχει ως βασικούς άξονες τις εξής αρχές και βασικές συνιστώσες:
1. TΟ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟ ΔΡΟΜΟ
Η σαφής αναφορά στο πρόγραμμά μας της αρχής αυτής, αποτελεί σημαντικό στοιχείο της τακτικής μας, που καθορίζει και τη φυσιογνωμία μας. Η μη αναφορά στο δημοκρατικό δρόμο παραπέμπει σε λογικές και πρακτικές “κατάληψης της εξουσίας” κλπ.
Ειδικότερα, το περιεχόμενο του «δημοκρατικού δρόμου» ορίζεται από:
Α) Τη συμμετοχική δημοκρατία, ως εναλλακτική πρόταση στη κρίση του σημερινού πολιτικού συστήματος και της πολιτικής κυριαρχίας των μεγάλων επιχειρηματικών συμφερόντων, που όλο και πιο άμεσα συνδέονται με τις κομματικές ελίτ (είτε συντηρητικές είτε σοσιαλδημοκρατικές) που κατέχουν την εξουσία και διαχειρίζονται το σύστημα.
Β) Τον εργατικό και κοινωνικό έλεγχο των θεσμών και το διαλεκτικό συνδυασμό της αντιπροσωπευτικής και της άμεσης δημοκρατίας, που στην έντασή του συνεχώς θα βαθαίνει υπέρ της τελευταίας.
Γ) Τη μακρά πορεία μεταρρυθμίσεων δομικού χαρακτήρα, με τη συμμετοχή και τη στήριξη των κοινωνικών κινημάτων και γενικότερα του λαού, και με συνεχή και σταδιακή κοινωνική και πολιτική θεσμοθέτηση των αλλαγών, μέσω της, δημοκρατικά εκφρασμένης, θέλησης της πλειοψηφίας του λαού, με το δικαίωμα της εναλλαγής στις θέσεις εκπροσώπησης και τα κέντρα λήψης των αποφάσεων.
Δ) Τις μεταρρυθμίσεις και τις αλλαγές που πρέπει να οδηγούν στον κοινωνικό μετασχηματισμό. Η πορεία αυτή προϋποθέτει κοινωνικές και πολιτικές συμμαχίες με τη ενεργή συμμετοχή και την πρωτοβουλία των πολιτών. Η πορεία αυτή βρίσκεται σε αντίθεση με λογικές κατάληψης εξουσίας.
Ε) Την αναζωογόνηση και τον ουσιαστικό ρόλο των κινημάτων, που αποτελεί άμεσο καθήκον.
2. ΤΗΝ ΑΥΤΟΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ στο οργανωτικό, πολιτικό και οικονομικό τομέα, στη βάση της ίδιας της πρωτοβουλίας και αυτοοργάνωσης των πολιτών και της αντίστοιχης θεσμικής ενίσχυσης, ανάλογα με το συσχετισμό δυνάμεων, από την εξουσία της κοινωνίας των πολιτών. αποτελούν επίσης συστατικό στοιχείο του εναλλακτικού προγράμματός μας, που δίνουν απάντηση και στο πρόταγμα της κοινωνικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής, σε αντίθεση με τις πολιτικές του “κρατικισμού”.
3. ΤΟΥΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥΣ – ΤΑ ΜΕΤΩΠΑ ΠΑΛΗΣ.
Η ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ
Έχοντας προβάλλει ανοιχτά και με διαφάνεια το πρόγραμμα και το δρόμο προς το Σοσιαλισμό με δημοκρατία και ελευθερία, σε αντίθεση είτε με τα θολά και ασαφή κοινωνικοπολιτικά μέτωπα εξουσίας, είτε με άμεσες κυβερνητικές προτάσεις καλύτερης διαχείρισης του συστήματος, και με αδιαπραγμάτευτη την αυτόνομη παρουσία μας, η εναλλακτική προγραμματική μας πρόταση, ως λογική συνέπεια της στρατηγικής μας , πρέπει να στοχεύει στην προώθηση μετώπων πάλης, προγραμματικών στόχων και πολιτικών συμμαχιών που θα προωθούν δομικές μεταρρυθμίσεις, ανάλογα με το συσχετισμό δυνάμεων και την κρατούσα πολιτική κατάσταση.
Το εισηγητικό κείμενο της πλειοψηφίας, έχει αποσυνδέσει και απομακρύνει την εναλλακτική προγραμματική πρόταση από τον στρατηγικό στόχο και την πολιτική και ιδεολογική του αφετηρία.
Δομικές μεταρρυθμίσεις, που οδηγούν στον Σοσιαλισμό με δημοκρατία και ελευθερία, δεν προτείνονται, ούτε υπάρχει στόχευση για την συμμετοχή των πολιτών και της κοινωνίας, γενικότερα, στις αποφάσεις και τον έλεγχο της σημερινής δημοκρατίας, ούτε για τον εκδημοκρατισμό του κράτους, ούτε για τον έλεγχο και περιορισμό της ασυδοσίας της οικονομίας της αγοράς και του κεφαλαίου. Απουσιάζει ακόμη και το διαχρονικό βασικό πολιτικό μέτωπο της διεύρυνσης της πολιτικής και κοινωνικής Δημοκρατίας, ή το σαφές προοδευτικό πατριωτικό στίγμα, σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής.
Η εναλλακτική προγραμματική πρόταση – σχέδιο, χρήζει συμπλήρωσης, επεξεργασίας, και ολοκλήρωσης στη βάση σαφούς εναλλακτικής αριστερής στρατηγικής στόχευσης διότι απʼαυτήν εξαρτάται αποφασιστικά η πολιτικοϊδεολογική φυσιογνωμία του κόμματος.
Η σημερινή πολιτική συγκυρία (πολιτική της κυβέρνησης της ΝΔ και αντίστοιχη πολιτική και φυσιογνωμία του Π.Α.Σ.Ο.Κ., του Κ.Κ.Ε. κλπ.) δεν επιτρέπει την προώθηση ευρύτερων πολιτικών συμμαχιών, με βάση την εναλλακτική προγραμματική πρόταση.
ʽ Όσον αφορά την προοπτική της σημερινής συνεργασίας του ΣΥΡΙΖΑ (εκλογική διακήρυξη και ενιαία κοινοβουλευτική ομάδα), αυτή θα πρέπει να εκτιμηθεί με νηφαλιότητα, και πολιτικούς και ιδεολογικούς όρους, στο πλαίσιο των αρχών και των στόχων της Ανανεωτικής Αριστεράς.
Σε κάθε περίπτωση σήμερα, η δράση του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να βασίζεται στην εμβάθυνση της εναλλακτικής προγραμματικής πρότασης του ΣΥΝ, και στον σεβασμό της αυτοτέλειας των συνιστωσών.
Αθήνα, 26-11-2007
Ακολουθούν υπογραφές μελών του ΣΥΝ
ΥΠΟΓΡΑΦΕΣ ΜΕΛΩΝ
1. Χαρμανίδης Φίλιππος
2. Φωτεινού Ζωή
3. Φωτεινός Θράσος
4. Τσουμάκου Μαρία
5. Τσουκνίδας Άρης
6. Τσακόπουλος Χρήστος
7. Τροχαλίδης Μανώλης
8. Σπυροπούλου Ελίνα
9. Πουλάκης Χρήστος
10. Παππάς Γιώργος
11. Παπαδάκης Γιώργος
12. Ντόβολος Γιώργος
13. Νιώτη Στέλλα
14. Μπαχάρας Δημήτρης
15. Μοναστηριώτης Βαγγέλης
16. Μαντίκος Θάνος
17. Ανδρεούλη Ελένη
18. Αϊδίνη Σοφία
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS