Είναι μια υπόθεση πάρα πολύ δυσάρεστη για το δημόσιο βίο της χώρας. Έχει πάρα πολλές πτυχές, πολιτική πτυχή, ποινική πτυχή και ανθρώπινη πτυχή. Καλό είναι το συντομότερο δυνατό να γίνουν με τον πιο αξιόπιστο τρόπο οι σωστοί χειρισμοί σε όλα τα επίπεδα, γιατί όσο αυτή η υπόθεση δεν ξεκαθαρίζει και μένει έτσι να αποτελεί την κύρια ενασχόληση των ΜΜΕ, τόσο δηλητηριάζεται η κοινωνία και διασύρεται ο δημόσιος βίος της χώρας.
Η κυβέρνηση έχει την ευθύνη. Δεν κάνει σωστούς χειρισμούς.. Οφείλει ως προς το πολιτικό της μέρος να μην αφήσει αυτή την υπόθεση να σέρνεται έτσι, γιατί μαζί με αυτή την υπόθεση σέρνεται και η πολιτική ζωή του τόπου.
- Τι πρέπει να κάνει;...
Οφείλει η κυβέρνηση να ενημερώσει ως κυβέρνηση για την πολιτική πτυχή της υπόθεσης, τα πραγματικά στοιχεία που αναφέρονται στην άσκηση εξουσίας ή στην κατάχρηση εξουσίας, στη διαφάνεια ή στην αδιαφάνεια και στον προσωποπαγή τρόπο συμπεριφοράς ενός κρατικού λειτουργού. Τα υπόλοιπα είναι υπόθεση της δικαιοσύνης.
- Η οποία πιστεύετε ότι ενεργεί αποτελεσματικά επί του παρόντος;..
Δεν θέλω να κάνω κρίσεις. Είναι όμως αυτονόητο ότι η υπόθεση αυτή πρέπει να τεκμηριώνεται και η ανάκριση κινείται με έναν τρόπο που δεν πρέπει να χρονίσει. Πρέπει να είναι όμως και τεκμηριωμένα τα αποτελέσματά της.
- Κατά τη γνώμη σας, γιατί διαβάζοντας και την ομιλία σας χθες στην παρουσία του βιβλίου του κ. Λαλιώτη αυτό προκύπτει, πιστεύετε ότι έχουν ωριμάσει οι συνθήκες για τη δημιουργία μιας καινούργιας Κεντροαριστεράς με συνεργασία ΠΑΣΟΚ- ΣΥΝ;
Πιστεύω ότι η συζήτηση μέχρι σήμερα γύρω από τη νέα περίοδο στην οποία έχουμε μπει γίνεται με λαθεμένο τρόπο. Γίνεται με συνθηματολογικές αναφορές και όχι με προγραμματικές θέσεις.
Είναι φανερό ότι η μεταπολίτευση έχει τελειώσει. Κατά συνέπεια δεν μπορεί να διαιωνίζεται η μεταπολίτευση και να διαιωνίζονται και τα σχήματα ή οι πρακτικές της μεταπολίτευσης. Είναι φανερό επίσης ότι το μοντέλο διακυβέρνησης της αυτοδύναμης μονοκομματικής κυβέρνησης έχει εξαντλήσει τη δυναμική του. Δεν πείθει και ολοένα και περισσότερο αμφισβητείται. Δεν είναι ποτέ, λοιπόν, δυνατόν να συνεχίζονται όλες οι πρακτικές που εξασφαλίζουν αυτό το τελειωμένο πια, το πολυχρησιμοποιημένο μοντέλο της αυτοδύναμης μονοκομματικής κυβέρνησης. Και είναι, επίσης, φανερό ότι βρισκόμαστε σε μια καινούργια περίοδο, κατά τη διάρκεια της οποίας γίνονται νέες διεργασίες, υπάρχουν ορατές μεγάλες αλλαγές εντός της κοινωνίας, στο διεθνές περιβάλλον τρέχουν εξελίξεις. Κι όλα αυτά τα καινούργια στοιχεία δεν χωρούν στο αναλυτικό πλαίσιο της κομματικής αντιπαράθεσης του 1990 και του 1980.
- Είπατε κάποια στιγμή χθες ότι η εγκατάλειψη του φθαρμένου σχήματος της Ένωσης Κέντρου και ίδρυσης του ΠΑΣΟΚ ήταν μια πρωτοβουλία που έμελλε να σφραγίσει την μεταπολίτευση, όπως αντίστοιχα και η εγκατάλειψη της ΕΡΕ και η ίδρυση της Ν.Δ. στο συντηρητικό χώρο. Και λέτε μετά, μήπως σήμερα οι πολιτικές ευθύνες επιβάλλουν παρόμοιου χαρακτήρα τομές ως προς τις πολιτικές εκφράσεις... Μιλάτε για συνεργασία ΠΑΣΟΚ-ΣΥΝ ή για υπέρβαση των υπαρχόντων σχημάτων και να πάμε σε κάτι νέο;...
Υπάρχουν τρία ζητήματα σοβαρά.
Το ένα είναι οι πολιτικές που εφαρμόζονται. Η σύγκλιση των δύο μεγάλων κομμάτων στις κυβερνητικές τους πολιτικές, και στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες της Ευρώπης, έχει δημιουργήσει μεγάλα προβλήματα στα παραδοσιακά σοσιαλδημοκρατικά κόμματα, μεγάλες αναστατώσεις στην κοινωνία και, επίσης, διεργασίες στις δυνάμεις της δημοκρατικής Αριστεράς.
Στη Γερμανία επιχειρείται, με πρωτοβουλία των δυνάμεων της δημοκρατικής Αριστεράς και ορισμένων δυνάμεων της σοσιαλδημοκρατίας και των κοινωνικών κινημάτων, η αναδιάρθρωση του πολιτικού σκηνικού με τη δημιουργία ενός νέου κόμματος, στο οποίο συγχωνεύτηκαν τα σχήματα τα οποία παλιότερα συνεργάζονταν προεκλογικά.
Στην Ιταλία, το ίδιο πρόβλημα, η κυβερνητική πολιτική δηλαδή της κεντροαριστεράς που συμπίπτει με τη νεοφιλελεύθερη πολιτική, δημιουργεί ανακατατάξεις και προς τις δύο κατευθύνσεις. Τα μεν κόμματα της δημοκρατικής Αριστεράς, τα κομμουνιστογενή της σχήματα σχηματίζουν το Ουράνιο Τόξο, ενώνονται, φτιάχνουν άλλο σχήμα, τα δε κόμματα της κεντροαριστεράς στην Ιταλία ενώνονται σε νέο σχήμα υπό τον Βελτρόνι.
Πιστεύω ότι στην Ελλάδα πρέπει να ανοίξει μια συζήτηση .Δεν γίνεται κατά παραγγελία, δεν γίνεται με συνθήματα. Πρέπει να ανοίξει μια συζήτηση μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων, χωρίς ηγεμονισμούς, χωρίς διεμβολισμούς αμφίπλευρους. Πρέπει να ανοίξει μια συζήτηση για τα μεγάλα ζητήματα που απασχολούν τις κοινωνίες και τις πολιτικές δυνάμεις.
- Και ο στόχος αυτής της συζήτησης είναι να διαπιστωθεί αν μπορεί να γίνει το αντίστοιχο με τη Γερμανία και την Ιταλία και στην Ελλάδα;...
Βεβαίως. Πιστεύω ότι μπορούν να συζητήσουν τα κόμματα με ηρεμία, εν όψει της νέας περιόδου στην οποία έχουμε μπει, αυτό το μεγάλο ζήτημα. Αναδιάρθρωση του πολιτικού συστήματος, διαρθρωτικές αλλαγές στο θεσμικό και κομματικό πλαίσιο και ανασύνταξη, αναδιάρθρωση των συσχετισμών.
Δεν είναι ποτέ δυνατόν να βλέπουμε στις σφυγμομετρήσεις ότι μεγαλώνει διαρκώς το χάσμα μεταξύ κοινωνίας και πολιτικών δυνάμεων και κομμάτων και να μην προβληματιζόμαστε για το τι θα γίνει αύριο. Να βλέπουμε αυτάρεσκα μονάχα αν παίρνουμε περισσότερα ή λιγότερα εκλογικά ποσοστά.
- Έχετε ουσιαστικά ταχθεί υπέρ της εκλογής του Αλ. Τσίπρα ....
Κρατάω μια στάση την οποία σέβονται, πιστεύω, και τα στελέχη του ΣΥΝ αλλά και οι δύο υποψήφιοι. Δεν θέλω να αναμιχθώ. Αυτή είναι η πολιτική μου στάση. Εκτιμώ και τους δυο. Ήμουν Πρόεδρος του ΣΥΝ, δεν έπαψα να είμαι Πρόεδρος με δική μου απόφαση για να γίνω υποστηρικτής του ενός ή του άλλου. Δεν θέλω να εκφραστώ δημόσια. Με τον Φ. Κουβέλη έχω συνεργαστεί άριστα για χρόνια πολλά. Τον εκτιμώ απεριόριστα. Το ίδιο εκτιμώ τον Αλ. Τσίπρα, που βεβαίως έχω συνεργαστεί λιγότερα χρόνια γιατί είναι και νεώτερος. Είναι και οι δυο που αυτοί τη στιγμή δίνουν ένα διαφορετικό δείγμα γραφής στον τρόπο με τον οποίον πρέπει να λειτουργούν οι εσωτερικές δημοκρατικές διαδικασίες.
- Αυτό το λέτε σε αντιδιαστολή με τα όσα συνέβησαν στο ΠΑΣΟΚ;...
Βεβαίως. Και δικαιούμαι να το πω, διότι ο ΣΥΝ έχει ταλαιπωρηθεί από το γεγονός ότι πιστεύει στις δημοκρατικές διαδικασίες. Κι εγώ προσωπικά πολλές φορές βρέθηκα σε πολύ μεγάλη δοκιμασία, όταν, είτε οι τάσεις λειτουργούσαν παρερμηνεύοντας την αποστολή τους και το ρόλο τους, είτε η εμμονή στη διαδικασία της σύνθεσης εμφανίζονταν από διάφορα μέσα ως επιλογή ισορροπιών.
Η δημοκρατία είναι η σύνθεση. Και η δημοκρατική διαδικασία μέσα στα κόμματα μόνον αυτή μπορεί να δημιουργεί ιδέες και να διαμορφώνει προγράμματα.
- Και τελικά είναι ζητούμενο πόση δημοκρατική παιδεία έχουμε σ΄ αυτόν τον τόπο....
Τελικά να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους. Σε όλα τα κόμματα υπάρχει πρόβλημα εσωτερικής δημοκρατίας. Γι αυτό και βλέπουμε ότι αναβιώνουν νεοδογματισμοί, νεοαργηγισμοί και νεολαϊκισμοί που βλάπτουν την πολιτική ζωή του τόπου.
- Σέβομαι απολύτως τη στάση σας να μην ταχθείτε ανοιχτά υπέρ κανενός εκ των υποψηφίων. .... Ωστόσο ο κ. Τσίπρας η πρώτη κίνηση που έκανε ήταν να κάνει ένα άνοιγμα προς τις δυνάμεις της Αριστεράς και να είναι πολύ πιο κάθετος σε ότι αφορά τη συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ. Αυτό δεν είναι μια παράμετρος η οποία λαμβάνεται υπ΄ όψιν;..
Πιστεύω ότι αυτή τη στιγμή πρέπει να απαντήσουμε σε τρία κρίσιμα ερωτήματα. Και η απάντηση σ΄ αυτά τα τρία κρίσιμα ερωτήματα παραπέμπει αμέσως και στο ποιες δυνάμεις είναι εκείνες οι οποίες έχουν την ευθύνη να ανοίξουν περπατησιά για να μετακινηθούμε προς τα εμπρός.
Τα ερωτήματα για μένα είναι τρία. Ποια είναι η διαφορετική πολιτική που χρειάζεται ο τόπος για να αντικαταστήσει τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές.
Δεύτερον. Αυτός ο διαφορετικός δρόμος, που είναι διαφορετικός προς το νεοφιλελευθερισμό, από ποιες δυνάμεις μπορεί να διεκδικηθεί. Ποιοι θέλουν, δηλαδή, αυτό το διαφορετικό δρόμο και ποιοι μπορούν να τον ακολουθήσουν.
Και, τρίτον, ποια κοινωνική προοδευτική πλειοψηφία μπορεί πολιτικά να εφαρμόσει αυτή την εναλλακτική πολιτική, Με προγραμματική συμφωνία, προεκλογική συνεργασία, ακόμη και κυβερνητική συνεργασία.
Αυτές οι δυνάμεις, κατά την άποψή μου, είναι η αριστερή σοσιαλδημοκρατία, ο κόσμος δηλαδή που ξεκινάει από μέσα από το ΠΑΣΟΚ, η δημοκρατική Αριστερά και τα νέα κοινωνικά κινήματα.
- Άρα το ΚΚΕ δεν είναι...
Η άποψή μου είναι ότι δεν μπορούμε να γυρίσουμε σε μοντέλα τα οποία δεν έχουν καμία αναφορά με την πραγματικότητα, δεν αναβιώνει στην πολιτική τίποτε, ούτε επανιδρύεται τίποτε. Η επανίδρυση του παρελθόντος δεν είναι παραγωγή πολιτικής. Πολιτική είναι δημιουργία για σήμερα και για αύριο.
- Βλέπω αιχμές και προς τα δω και προς τα εκεί.....
Λέω ευθέως την άποψή μου. Σήμερα χρειάζεται στην Ελλάδα να υπάρξει αυτή η εξέλιξη. Και πρέπει τα κόμματα που ενδιαφέρονται να συζητούν αυτά τα θέματα με διαφορετικό τρόπο απ΄ ότι τα συζητούσαν μέχρι σήμερα. Όχι να παριστάνουμε ότι η νεοφιλελεύθερη πολιτική είναι εκσυγχρονιστική πολιτική δεν είναι- ούτε να θέλουμε να διεμβολίσουμε τα άλλα κόμματα, ούτε να περιμένουμε να πιάσουμε με το καλάθι περισσότερους από αυτούς οι οποίοι διαφωνούν με την πολιτική των άλλων κομμάτων.
Εκείνο που χρειάζεται είναι να συζητήσουν τα κόμματα, να εξασφαλίσουν κουλτούρα διαλόγου, να εξασφαλίσουν διάθεση πλειοψηφικών συναινέσεων και να αναπτύσσουν κοινή δράση αποδεχόμενοι ότι στην πορεία μπορεί εκ των πραγμάτων να κληθούν να αποφασίσουν και για προεκλογική συνεργασία και για κοινοβουλευτική συνεργασία και για κυβερνητική συνεργασία.
To Γραφείο Τύπου