Η ανάλυση που κάνουν οι Θέσεις του 5ου Συνεδρίου του ΣΥΝ για τον ελληνικό καπιταλισμό στις αρχές του 21ου αιώνα με βρίσκουν σύμφωνο. Η άκρατη υιοθέτηση των νεοφιλελεύθερων πολιτικών στην Ελλάδα με αδύναμο κοινωνικό κράτος και η ταυτόχρονη διατήρηση του πελατειακού τρόπου άσκησης εξουσίας, δημιουργεί ένα εκρηκτικό κοινωνικό μίγμα. Η ευρωπαϊκή εμπειρία για καλύτερες υπηρεσίες στον πολίτη μέσω των αποδιαρθρώσεων του δημόσιου τομέα και του υποτιθέμενου ελεύθερου ανταγωνισμού, όχι μόνο δεν δούλεψε αλλά χειροτέρεψε την κατάσταση σε βάρος των κοινωνικά αδύναμων. Οι νεοφιλελεύθεροι όταν μιλάνε για ανάπτυξη εννοούν την καλυτέρευση της θέσης του ανώτερου 10% με το οποίο έρχονται σε επαφή και την χειροτέρευση της θέσης του υπόλοιπου 90% της κοινωνίας.
Ο παγκόσμιος καπιταλισμός οδηγεί τον πλανήτη σε οικολογική καταστροφή αν δεν αντιστραφούν οι κλιματικές αλλαγές τώρα. Η οικολογική αειφορία με κοινωνικό πρόσωπο χτυπάει στην καρδιά τα θέματα των κοινωνικών ανισοτήτων, της ποιότητας ζωής, της εργασίας, της κατοικίας, της υγείας και του ελεύθερου χρόνου των εργαζομένων. Το ζήτημα του περιβάλλοντος πρέπει να συνδεθεί πιό δυνατά με τον σοσιαλισμό που οραματιζόμαστε, σε μια ενότητα. Ο αγώνας για την οικολογική αναδόμηση της οικονομίας πρέπει να μπαίνει σε όλες τις πολιτικές και κινηματικές δραστηριότητες μας.
Πρέπει να κάνουμε σαφές ότι η κοινωνική δικαιοσύνη που διεκδικούμε σημαίνει ισότητα ευκαιριών, αξιοκρατία, ισότητα στην απόδοση της εργασίας και όχι ισοπέδωση. Επειδή οι ανάγκες των πολιτών δεν λαμβάνονται υπʼόψη από τους πολιτικούς, έχουμε τα φαινόμενα απαξίωσης της πολιτικής. Ο ΣΥΝ πρέπει να δίνει το καλό παράδειγμα στην κοινωνία με περισσότερη εσωκομματική δημοκρατία όπως, π.χ. εσωτερικά δημοψηφίσματα, ανοιχτές διαδικασίες, για να είμαστε αξιόπιστοι και προς τα έξω.
Το ΠΑΣΟΚ δεν κινείται σε αριστερότερη αλλαγή πλεύσης λόγω σοσιαλιστικού ή έστω σοσιαλδημοκρατικού πάθους, αλλά λόγω των άσχημων ποσοστών των δημοσκοπήσεων σήμερα και των μαζικών απωλειών μελών του αύριο. Το ΠΑΣΟΚ μάλιστα, εγκαταλείπει και παραδοσιακές σοσιαλδημοκρατικές του θέσεις. Λόγω της παραπάνω αδυναμίας του ΠΑΣΟΚ, ο ΣΥΝ είναι αναγκασμένος να συνεχίσει να ξεδιπλώνει και παραδοσιακές σοσιαλιστικές και σοσιαλδημοκρατικές θεματικές υπερασπιζόμενος τα αυτονόητα, που δεν κάνει το ΠΑΣΟΚ, όπως π.χ. δημόσια παιδεία, κ.λ.π. Έτσι ο ΣΥΝ και ο ΣΥΡΙΖΑ θα αποτελούν συνεχώς τις «τύψεις συνείδησης» του χώρου αυτού.
Αυτό σχετίζεται με την ανάδειξη από τον ΣΥΝ, πλειοψηφικών στην κοινωνία θεμάτων που αποτελεί μια πολύ σωστή τακτική και πρέπει να συνεχιστεί. Για να μην αποφασίζει η πλειοψηφία του κοινοβουλίου ενάντια στην πλειοψηφία του λαού. Όταν ο ΣΥΝ εκφράζει τα πλειοψηφικά αιτήματα της κοινωνίας, του καταλογίζεται αντιπολιτευτικός λαϊκισμός. Αυτή είναι η διπλή ηθική του δικομματισμού. Αυτό το πλειοψηφικό ρεύμα στην κοινωνία πρέπει να εκφράσει ο ΣΥΝ για να γίνει δυνατό το εναλλακτικό πολιτικό σχέδιό του. Στο δίλημμα της συμμετοχής σε κυβερνήσεις συνεργασίας ή στην παραμονή στην αντιπολίτευση πρέπει να απαντήσουμε με την ανάδειξη των δικών μας προγραμματικών στόχων για την αλλαγή των συσχετισμών στο πολιτικό σύστημα. Η αρχή έχει ήδη γίνει για την κατάληψη του αριστερού χώρου από τον ΣΥΝ και τον ΣΥΡΙΖΑ. Δεν πρέπει να φοβόμαστε καθόλου την διεύρυνση με δυνάμεις από άλλους πολιτικούς, κοινωνικούς και κομματικούς χώρους, χωρίς βέβαια να απαρνιόμαστε την αυτόνομη ταυτότητα που έχει αναπτυχθεί στον ΣΥΝ τα τελευταία 17 χρόνια. Ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να αποτελέσει το πρόπλασμα για μια νέα ΕΔΑ.
Έχουμε περάσει εδώ και καιρό σαν παγκόσμια Αριστερά στην μετακομμουνιστική περίοδο. Η απόρριψη των μοντέλων του κρατικού σοσιαλισμού, του σταλινισμού και της σοσιαλδημοκρατίας δημιουργούν τις βάσεις για μια νέα ελληνική Αριστερά που θα είναι αντισυστημική, δηλαδή θα προσβλέπει στην αλλαγή των σχέσεων ιδιοκτησίας και εξουσίας με δημοκρατικό και κινηματικό τρόπο και θα οραματίζεται ένα κόσμο και μια Ελλάδα όπου οι άνθρωποι θα ζούν ειρηνικά και θα αυτοκαθορίζονται με κοινωνική και οικονομική αξιοπρέπεια σε αρμονία με το περιβάλλον. Αυτή την καινούργια Αριστερά πιστεύω ότι μπορεί να την εκφράσει καλύτερα μια ηγεσία του κόμματος που δεν μεγάλωσε με τα σχήματα του παρελθόντος όπως ΚΚΕ, ΚΚΕ Εσ. κ.λ.π., και έχει φρέσκιες ιδέες και όρεξη για δουλειά.
Είναι τόσο απλό αλλά και τόσο δύσκολο, όπως είχε πεί ο Brecht.
Γιώργος Βλαστός
Μέλος Νομαρχιακής Επιτροπής ΣΥΝ
Υποψήφιος Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ
Ρέθυμνο