ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Έλσα Παπαδημητρίου): Ευχαριστώ, κύριε Υπουργέ.
Προχωρούμε με τη με αριθμό 462/21-1-2008 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς κ. Φωτίου Κουβέλη προς τον Υπουργό Ανάπτυξης, σχετικά με τον έλεγχο της ακρίβειας και την αντιμετώπιση της κερδοσκοπίας στην αγορά κ.λπ.
Το κείμενο της επίκαιρης ερώτησης
Κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο για τρία λεπτά.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΒΛΑΧΟΣ (Υφυπουργός Ανάπτυξης): Ευχαριστώ, κυρία Πρόεδρε.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, απαντώντας στην ερώτηση, θέλω να πω ότι μιλάμε για μία αγορά η οποία είναι ελεύθερη, με την έννοια ότι λειτουργεί η προσφορά και η ζήτηση. Αυτή, εδώ και πάνω από δεκαπέντε περίπου χρόνια, είναι η πρακτική στην Ελλάδα, είναι η πρακτική στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Μέσα σʼ αυτό το κλίμα, λοιπόν, μέσα σʼ αυτή τη λειτουργία της αγοράς, εμείς, με διάφορες παρεμβάσεις, προσπαθούμε να παρέμβουμε όπου αυτό είναι εφικτό.
Και θέλω από την αρχή να καταθέσω στον κύριο συνάδελφο –και νομίζω ότι το καταλαβαίνει- ότι οι δυνατότητες παρέμβασης σε μία ελεύθερη αγορά δεν είναι πολλές, αν υπάρχουν κάποιες. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι η αγορά λειτουργεί ομαλά. Αυτό δεν το ισχυριστήκαμε ποτέ. Βλέπουμε και εμείς, μέσα από τους ελέγχους, ότι υπάρχουν αγκυλώσεις, υπάρχουν στρεβλώσεις. Είναι η αγορά που δημιουργήθηκε τα τελευταία χρόνια.
Γιʼ αυτό, λοιπόν, επειδή μιλάμε για συγκεκριμένες ενέργειες, είδατε το τελευταίο διάστημα να προσπαθούμε, πέρα από την ανακοίνωση των νέων τιμών όλων των βιομηχανιών ή των εισαγωγέων, να ζητάμε πια κοστολογικά στοιχεία.
Υπήρξε τότε κάποια άρνηση. Ακούστηκαν φωνές από Επιμελητήρια και από διαφόρους άλλους φορείς της αγοράς, ότι δεν μπορούμε, δεν πρέπει να δίνουμε στοιχεία, αφού αυτό δεν είναι υποχρεωτικό, αφού η αγορά είναι ελεύθερη.
Τυπικά εγώ θα πω ότι μπορεί να έχουν δίκιο. Πολιτικά, όμως, γιατί εμείς πολιτική παρέμβαση κάναμε, είπαμε ότι θέλουμε αυτά τα στοιχεία και βεβαίως, δεν ζητήσαμε σε καμία περίπτωση τα επιχειρηματικά κοστολόγια που μπορεί στο τέλος-τέλος να είναι και απόρρητα. Ζητήσαμε την πολιτική της κάθε εταιρείας, της κάθε επιχείρησης, προκειμένου να εξηγήσουμε στον ελληνικό λαό, γιατί έχουμε αυτές τις αλλαγές στις τιμές. Αυτή η πρακτική είναι αυτή την ώρα σε εξέλιξη και τα στοιχεία θα τα δώσουμε στη δημοσιότητα.
Θέλω να πω ότι μέσα απʼ αυτές τις συναντήσεις έχουμε και καλά μηνύματα. Μέσα από τους ελέγχους διαπιστώνουμε ότι υπάρχουν και σε κάποια προϊόντα τάσεις μείωσης των τιμών. Σε κάθε, όμως, περίπτωση, το μήνυμα που θέλουμε να εκπέμψουμε μέσα από αυτούς τους ελέγχους είναι πραγματικά ότι δεν θα μείνει τίποτα χωρίς να ελέγχεται, χωρίς να εξετάζεται.
Δεν θα σταθούμε πραγματικά, κύριε Κουβέλη, στο εάν η αγορά είναι ελεύθερη και δεν μπορούμε να παρέμβουμε. Γιʼ αυτό και φωνάξαμε τους επιχειρηματίες, γιʼ αυτό φωνάξαμε τους ιδιοκτήτες των σούπερ μάρκετ. Δεν κάναμε συμφωνία κυρίων, όπως γράφτηκε σε πολλές εφημερίδες, γιατί δεν μπορεί να υπάρξει συμφωνία κυρίων. Απλώς ζητήσαμε από όλους να στηριχτεί ο ανταγωνισμός. Ζητήσαμε από όλους να εξορθολογιστεί η αγορά. Και τους είπαμε ότι εμείς σε κάθε βήμα θα είμαστε κοντά στην αγορά να ελέγχουμε.
Αυτή η αγορά, λοιπόν, δεν μπορεί να ελεγχθεί μόνο από το Υπουργείο και από τους ελεγκτικούς μηχανισμούς. Εμείς πολιτικά χρεωνόμαστε την τεράστια ευθύνη που έχουμε και προχωράμε. Όμως, ζητάμε τη βοήθεια, ζητάμε εάν θέλετε τη συμμαχία με τις καταναλωτικές οργανώσεις. Με τις καταναλωτικές οργανώσεις που σήμερα είναι πολλές δεκάδες, που δεν μπορούν να ανταποκριθούν, κατά τη γνώμη μου, στην αποστολή τους. Και σε μερικές εβδομάδες συγκαλούμε για πρώτη φορά το Εθνικό Συμβούλιο Καταναλωτή και Αγοράς, προκειμένου εκεί και το Υπουργείο και οι καταναλωτικές οργανώσεις, να αναλάβουμε τις ευθύνες μας.
Κυρία Πρόεδρε, δεν θα ήθελα άλλο να καταχραστώ τον χρόνο. Θα συνεχίσω στη δευτερολογία μου.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Έλσα Παπαδημητρίου): Ευχαριστώ, κύριε Υπουργέ.
Ο κ. Κουβέλης έχει το λόγο για δύο λεπτά.
ΦΩΤΗΣ ΚΟΥΒΕΛΗΣ: Κύριε Υπουργέ, εκατόν δέκα εννιά προϊόντα ανατιμήθηκαν μέσα στο προηγούμενο 12μηνο σε ποσοστό 40%. Δικές σας είναι οι εκφράσεις ότι θα κόψετε τα χέρια των κερδοσκόπων. Αλλά δεν βλέπουμε να υπάρχουν κομμένα χέρια. Αντιθέτως βλέπουμε να υπάρχει η ακρίβεια συνεχώς αυξανόμενη και να πλήττει τα νοικοκυριά.
Ευθέως: σας έδωσαν τα στοιχεία προκειμένου να κάνετε την κοστολογική αξιολόγηση για να διαπιστώσετε εάν συντρέχει ή δεν συντρέχει περίπτωση αισχροκέρδειας; Και έχουν υποχρέωση να σας τα δώσουν, διότι στο βαθμό που ελέγχετε αισχροκέρδεια πρέπει να έχετε τα συγκεκριμένα στοιχεία για να διαπιστώνετε εάν και ποιοι αισχροκερδούν. Διαφορετικά όλα τα άλλα είναι εξαγγελίες, είναι ευχολόγια, είναι εάν θέλετε η οχύρωσή σας πίσω από την παραδοχή ότι μέσα στην ελεύθερη αγορά δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτε.
Τα ολιγοπώλια δεν τα γνωρίζετε; Αγνοείτε την ύπαρξη μονοπωλιακών συμπεριφορών μέσα στην αγορά; Γιατί δεν αξιοποιείται η Επιτροπή Ανταγωνισμού; Γιατί δεν δρομολογούνται οι διαδικασίες;
Για τα ολιγοπώλια και τα μονοπώλια που λειτουργούν στην αγορά, έχετε και εσείς αρμοδιότητα και όχι μόνο η Επιτροπή Ανταγωνισμού. Δικές σας είναι οι εκφράσεις ότι θα ζητηθούν κοστολογικές αιτιολογήσεις για τις αυξήσεις. Πέστε πάρα πολύ καθαρά στην Εθνική Αντιπροσωπεία: Τα πήρατε τα στοιχεία αυτά; Και όταν λέτε «θα κόψουμε τα χέρια των κερδοσκόπων», πώς το αντιλαμβάνεσθε; Διαφορετικά η ακρίβεια θα συνεχίζει, εσείς θα βγάζετε διάφορους πίνακες περί του πληθωρισμού και ο Έλληνας πολίτης θα βιώνει μια κατάσταση η οποία είναι εξαιρετικά δραματική. Καθηλωμένη εισοδηματική πολιτική από τη μια μεριά, συνεχείς αυξήσεις και το 25% του Ελληνικού λαού να ζει στα όρια της φτώχειας. Έχετε τεράστια ευθύνη.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Έλσα Παπαδημητρίου): Ο κύριος Υπουργός έχει το λόγο για δύο λεπτά.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΒΛΑΧΟΣ (Υφυπουργός Ανάπτυξης): Έλεγα στην πρωτολογία μου -για να ολοκληρώσω την φράση μου- ότι θα ζητήσουμε συνεργασία από τις καταναλωτικές οργανώσεις. Θα προχωρήσουμε σε πιστοποίηση των καταναλωτικών οργανώσεων με βάση το νόμο, προκειμένου αυτές να είναι λιγότερες σε αριθμό, να είναι πιο μαζικές, πιο ισχυρές. Και αυτό γιατί τις θέλουμε στενό συνεργάτη στην πορεία μας για τους ελέγχους στην αγορά.
Για όλα όσα συμβαίνουν στην αγορά υπάρχει η γραμμή 1520, όπου ο κάθε πολίτης μπορεί, όχι κατʼ ανάγκη επώνυμα, να καταγγείλει οτιδήποτε βρει στην αγορά.
Τι θέλω να πω με αυτά τα δύο; Ότι ζητάμε τη συνεργασία όλων των φορέων της κοινωνίας προκειμένου να ελέγξουμε τα όσα γίνονται στην αγορά, που ασφαλώς υπάρχουν προβλήματα. Θα ήμουν ο τελευταίος που θα ερχόμουν στην Εθνική Αντιπροσωπεία να πω ότι όλα είναι καλά. Δεν είναι καλά. Και μέσα στο πλαίσιο που λειτουργεί η αγορά –γιατί αυτό είναι δεδομένο, κύριε Κουβέλη- προσπαθούμε να κάνουμε παρεμβάσεις.
Η φράση του Υπουργού περί κόψιμο χεριών, ασφαλώς ήταν το μήνυμα ότι δεν θα μείνει τίποτε ανεξέλεγκτο. Έρχονται εταιρείες. Κάποιες μας φέρνουν στοιχεία. Αρχίζει μια κουβέντα. Η κουβέντα με τις επιχειρήσεις δεν είναι μια φορά και τελειώσαμε. Κρατάμε στοιχεία. Παρακολουθούμε τις τιμές σε όλα τα προϊόντα.
Κάποιες εταιρείες που μέχρι στιγμής τουλάχιστον δεν έχουν ανταποκριθεί εγώ θα ζητήσω κάποια στιγμή να αναλάβουν τις ευθύνες τους και θα ζητήσω πιθανότατα τη βοήθεια των δικαστικών αρχών, της εισαγγελικής αρχής.
Θα καταλάβουν ότι δεν θα μείνει τίποτα ανεξέλεγκτο, ότι όλα πρέπει να είναι πάνω στο τραπέζι. Η αγορά έχει αναμφίβολα αγκυλώσεις, αλλά είναι πολύ εύκολο κανείς να μιλά για ακρίβεια και για αισχροκέρδεια. Το δύσκολο είναι να συμφωνήσουμε που αρχίζει η αισχροκέρδεια και τι μέτρα πρέπει να πάρουμε σε μία αγορά που επισημαίνω ότι είναι ελεύθερη και οι παρεμβάσεις είναι πολύ λίγες.
Η Επιτροπή Ανταγωνισμού λειτουργεί με τη γνωστή διαδικασία, κύριε Κουβέλη και το ξέρετε. Στέλνουμε κι εμείς θέματα, όπως μπορούν να στείλουν και οι πολίτες και οι φορείς της αγοράς, αλλά ξέρετε ότι υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις. Μας απασχολεί κι εμάς εάν η Επιτροπή Ανταγωνισμού θα μπορούσε να λειτουργεί πιο γρήγορα, να στέλνει ένα μήνυμα προς την κοινωνία. Το θέλουμε. Είναι δύσκολη η πορεία την οποία κάνουμε και πραγματικά εγώ θέλω να ζητήσω έτσι επίσημα, το έχω πει και άλλη φορά, και τη συνεργασία και υποδείξεις –μπορώ να πω- και από τα κόμματα της αντιπολίτευσης και κυρίως να ζητήσω τη βοήθεια και υποδείξεις εάν υπάρχουν και από τα ΜΜΕ. Το να γίνεται κάποιος εύκολα κριτής καταγράφοντας την πραγματικότητα, δεν λέμε με αυτό τίποτα. Το δύσκολο είναι όλοι μαζί να υπηρετήσουμε μία πολιτική που υπηρετεί το κοινωνικό σύνολο. Αυτή είναι η δική μας αποστολή, σε αυτήν την πορεία είμαστε και την βοήθεια κάθε φορέα της αγοράς και της κοινωνίας επιζητούμε.
Σας ευχαριστώ.