Το μεγάλο στοίχημα
Ότι είναι στερεό εξαερώνεται: είναι νόμος της φυσικής. Ότι είναι ιερό βεβηλώνεται: είναι νόμος της ιστορίας. Αυτή η φράση του Κάρολου Μαρξ, έχουμε την εντύπωση πως περικλείει με τον πιο σαφή τρόπο την πρόκληση που ο ΣΥΝ σαν κύρια συνιστώσα του ΣΥΡΙΖΑ καλείται να διαχειριστεί. Με απλά λόγια. Θα καταφέρουμε να μετασχηματίσουμε την ιστορική αριστερά του 20ου αιώνα, σε σύγχρονη πλειοψηφική αριστερά του 21ου ;
Μια αριστερά που θα συντονίζεται με τις απαιτήσεις των καιρών και τις ανάγκες της κοινωνίας. Μια δύναμη ικανή να διατυπώσει το πλαίσιο ενός νέου κοινωνικού συμβολαίου, που θα συσπειρώνει τις μεγάλες κοινωνικές ομάδες που δοκιμάζονται από την νεοφιλελεύθερη λαίλαπα. Μια πρωτοπορία που θα μπορεί να αντιμετωπίσει το ζήτημα του περιβάλλοντος και σαν πολιτικό πρόβλημα αλλά και σαν κοινωνικό όραμα. Ένα θεσμικό φορέα που επιτέλους θα ξεκαθαρίζει, πως ζητήματα όπως το νερό, η εκπαίδευση, τα πολιτικά δικαιώματα, που θεωρούνται αναντικατάστατα κοινωνικά αγαθά, δεν μπορούν να ρυθμίζονται από τους μηχανισμούς των αγορών.
Αυτό είναι σύντροφοι το μεγάλο στοίχημα του σήμερα. Θα καταφέρουμε να προσδώσουμε στη δυναμική μας, ισχύ και διάρκεια; Η θα επιβεβαιώσουμε για μια ακόμη φορά το Μαρξιστικό τσιτάτο, συμπληρώνοντας το με την διαχρονική προσθήκη, πως η ιστορία επιβεβαιώνεται είτε σαν φάρσα, είτε σαν τραγωδία..
Επί τον τύπο των ήλων
Αν η υποψηφιότητα Τσίπρα θέτει με άμεσο τρόπο το ζήτημα της ηλικιακής ανανέωσης, η υποψηφιότητα Κουβέλη, θέτει το ισοδύναμο αίτημα της πολιτικής ενηλικίωσης, συμπληρωμένη με την τολμηρή πρόταση της εκλογής προέδρου απʼ ευθείας από τα μέλη, με ταυτόχρονη μάλιστα παρουσίαση της κάθε υποψηφιότητας, στις πολιτικές οργανώσεις. Η ενδιαφέρουσα εναλλακτική πολιτική πρόταση που κατεβαίνει στο συνέδριο, μιλάει ξεκάθαρα για την ανάγκη, να εξελιχθούμε επιτέλους σε κόμμα μελών.
Ρωτάμε λοιπόν χωρίς περιστροφές. Υπάρχει κανείς που να συμφωνεί και να αποδέχεται τη σημερινή οργανωτική κατάσταση του κόμματος, σε μια χρονική στιγμή που όλο και περισσότεροι πολίτες ακουμπούν την ριζοσπαστική και τολμηρή πολιτική μας πρόταση;
Ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλο μας. Όσο ενδιαφέρουσες κι αν είναι οι θεωρητικές προσεγγίσεις που θα κατατεθούν στο συνέδριο, θα εκφυλιστούν στο επίπεδο του ιδεολογικού μετεωρισμού, αν δεν συνοδεύονται από προϋποθέσεις αποτελεσματικότητας στην πράξη και την καθημερινή διαχείριση, ξαναγυρίζοντας μας στο γνωστό τʼ είχες Γιάννη τʼ είχα πάντα;
Η εκλογή προέδρου δεν είναι το μόνο, ζητούμενο του 5ου συνεδρίου. Επιτέλους ας δούμε άφοβα το πρόσωπο μας στον καθρέφτη άβαφτο,. Γιατί το ρηξικέλευθο και καινοτόμο της πολιτικής μας πρότασης, δεν είναι απλά επικοινωνιακό ζήτημα όποιας ηγετικής ομάδας εκλεγεί.
Ας θέσουμε το δάχτυλο ʽʼεπί τύπο των ήλωνʼʼ, προχωρώντας άμεσα σε οργανωτικό συνέδριο, με κεντρικό θέμα τον επαναπροσδιορισμό της οργανωτικής μας δομής, γιατί σύντροφοι, οι καιροί δεν περιμένουν.
Αντιπροσωπευτικότητα ή συμμετοχή;
Πριν από μερικές μέρες ο Αλέκος Αλαβάνος προλόγισε το βιβλίο του Κώστα Βεργόπουλου ʽʼΤο μεγάλο ρήγμαʼʼ . Ποιος μπορεί να διαφωνήσει με την προσέγγιση πως τα συστήματα ελέγχου επιτήρησης και εκφοβισμού των πολιτών, αντί για ευθυγράμμιση και ομοιομορφία φέρνουν στην πράξη, απείθεια ανυπακοή και αποστασία. Η εξέγερση των γαλλικών προαστίων και η παλαιστινιακή ιντιφάντα αποτελούν αψευδείς αποδείξεις.
Ο μεγάλος Γκράμσι νοιώθοντας πως η μετάβαση από την εποχή των φεουδαρχών γαιοκτημόνων στην βιομηχανική περίοδο, απαιτούσε νέους θεσμούς, στήριξε τις εργοστασιακές επιτροπές στις φάμπρικες του Τορίνο, βάζοντας το θεμέλιο του ευρωπαϊκού κοινωνικού κράτους και των εργασιακών δικαιωμάτων, που καταχτήθηκαν με αγώνες δεκαετιών, και σήμερα αποδομούνται στο πλαίσιο του ʽʼνεοφιλεύθερου ιδεώδουςʼʼ.
Η μετάβαση από την βιομηχανική περίοδο, στη φάση των τεχνολογιών αιχμής και της άϋλης γνώσης, βάζει στο τραπέζι αυτό που ο Ιταλός νομπελίστας Αλμπέρτο Μοράβια τονίζει χαρακτηριστικά: Η νέα γενιά αγραμμάτων, η μόνη διαφορά που θα έχει με την προηγούμενη είναι, πως οι νέοι αγράμματοι θα γνωρίζουν γραφή και ανάγνωση!
Να γιατί με πυλώνα την Γκραμσιανή σκέψη, πρέπει εδώ και τώρα να διαμορφώσουμε τόσο τους θεσμούς όσο και τους πολιτικούς σχηματισμούς της νέας εποχής. Δεν σας κάνει εντύπωση που οι πολίτες απαντούν σε δημοσκοπήσεις, αλλά δεν συμμετέχουν σε πολιτικές διαδικασίες; Στον ασύμμετρο κόσμο των χάκερ, των bloggers, και των off shore εταιριών, το ζητούμενο δεν είναι η βελτίωση της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας αλλά η υπέρβαση της. Συμμετοχική δημοκρατία που να μας οδηγεί σε κοινωνίες πολιτών, είναι το μεγάλο ζητούμενο της εποχής μας.
Πολιτική ανάγκη, το σύγχρονο κόμμα,
Όταν το κόμμα περνούσε ʽʼσύριζαʼʼ το όριο της κοινοβουλευτικής εκπροσώπησης, μιλούσαμε για κείνους τους συντρόφους που κρατάνε αναμμένο το κεράκι του ΣΥΝ στο θολό τοπίο της ελληνικής επαρχίας.
Η εκλογή-στοίχημα Αλαβάνου στην Κρήτη δεν είναι επιτυχία μόνο για τον ίδιο και το κόμμα. Αντανακλά και στους πολίτες του Ηρακλείου, που σπάζοντας πολιτικά στεγανά δεκαετιών, έστειλαν στη βουλή, τον επικεφαλής της ανατέλλουσας δύναμης της πολιτικής μας πραγματικότητας επιβραβεύοντας την πιο ριζοσπαστική αλλά και πιο ενδιαφέρουσα πολιτική πρόταση που κατατέθηκε σʼ αυτή την κρίσιμη ιστορική συγκυρία .
Τέτοιες στιγμές μπορούμε να τις ζήσουμε και σε άλλες περιφέρειες. Αναδεικνύοντας όχι μόνο βουλευτές, αλλά και στελέχη που θα τρέξουν τον πολιτικό μας λόγο σε κάθε γειτονιά. Γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε πως όχι μόνο τα κράτη αλλά κι οι κάθε μορφής οργανισμοί, τελικά αποδεικνύονται πολύ μικροί για να λύνουν τα μεγάλα προβλήματα, και πολύ μεγάλοι για να λύνουν τα μικρά.
Είναι άκαιρο να μπούμε σε πιο συγκεκριμένες προτάσεις τώρα. Αυτά στο συνέδριο. Ένα είναι σίγουρο. Πως μπορούμε να δρομολογήσουμε τις διαδικασίες όχι μόνο για την συνολική ανάπτυξη του κόμματος αλλά και ειδικότερα. Και στο επίπεδο της νεολαίας, και της συμμετοχής σε μαζικούς φορείς, και στο χώρο της αυτοδιοίκησης, αλλά και να κουβεντιάσουμε, τόσο την λειτουργία των τάσεων, όσο και τον τρόπο ανάπτυξης του ΣΥΡΙΖΑ.
Είναι απογοητευτικό να χαιρόμαστε τον θρίαμβο του Αλέκου στο προεκλογικό debate, και να φοβόμαστε να δούμε Φώτη και Αλέξη να επιχειρηματολογούν ο ένας δίπλα στον άλλο. Να βλέπουμε το υπουργείο εσωτερικών να ενσωματώνει στον κώδικα δήμων και κοινοτήτων τα τοπικά δημοψηφίσματα, και εμείς να βρισκόμαστε ένα βήμα πίσω. Να χαιρόμαστε που οι δημοσκοπήσεις μας δείχνουν ψηλά, και να διστάζουμε να εγκαταστήσουμε μεθόδους ποσοτικής ανάλυσης στην πολιτική μας διαδικασία.
Από τον Μαρξ στον Γκράμσι
Ο Μακιαβέλλι στον ʽʼΗγεμόναʼʼ τονίζει πως οι άνθρωποι αρέσκονται να κρίνουν αυτό που φαίνεται, κι όχι αυτό που υπάρχει πραγματικά πίσω απʼ αυτό. Σχολιάζοντας τον ο Γκράμσι μέσα από τα τετράδια της φυλακής, θέτει το καίριο ερώτημα. Θέλουμε να υπάρχουνε για πάντα κυβερνήτες και κυβερνώμενοι, ή να δημιουργήσουμε τους όρους ώστε η αναγκαιότητα αυτή να πάψει να υπάρχει και η διαίρεση να εξαφανιστεί;
Αν η αριστερά δεν καταφέρει να πείσει τους πολίτες με ʽʼπροοδευτικό τρόποʼʼ να τοποθετηθούν με το μέρος της θα την υποκαταστήσουν ʽʼοι κλίκες οι συμμορίες, οι μαφίες, τόσο οι λαϊκές όσο και οι συνδεδεμένες με τις ανώτερες τάξεις.ʼʼ. Θυμίζουμε πως ο μεγάλος διανοητής κι επαναστάτης, δεν ζει στην Ελλάδα του σήμερα, έσβησε στη φυλακή 70 χρόνια πριν.
Ο ευνοϊκός άνεμος της χρονικής συγκυρίας μας ανεβάζει ψηλά στα μάτια της κοινωνίας. Και τα ερωτήματα που πρέπει να απαντήσουμε δεν είναι μόνο θεωρητικά αλλά και πρακτικά. Τι αριστερά οραματιζόμαστε; Που θέλουμε να την φτάσουμε; Με τι όρους θα την οικοδομήσουμε; Αν δεν καταφέρουμε κι αυτή τη φορά να δώσουμε πειστικές απαντήσεις, τότε σύντροφοι, άντε γεια.
Το κείμενο υπογράφουν
Καίτη Κυλάκου
Δημήτρης Βεντούρης
Χάϊκ Κασσαρτζιάν
Αντώνης Πετράτος
Μέλη Π.Κ. ΣΥΝ Κορυδαλλού