Επερώτηση προς τους Υπουργούς Δικαιοσύνης και Επικρατείας κατέθεσαν οι 14 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ με επικεφαλής τον Αλέκο Αλαβάνο, αναδεικνύοντας τις κυβερνητικές ευθύνες δια πράξεων, ή δια παραλείψεων και ζητώντας κυβερνητικές ενέργειες και πρωτοβουλίες:
- Για τα φαινόμενα εκτροπής του ρόλου των ΜΜΕ και ορισμένων δημοσιογράφων από την αποστολή τους και το συντηρούμενο κλίμα νοσηρότητας του πολιτικού βίου που καθηλώνει την κοινωνία και τους πολίτες.
- Για τη μη ενεργοποίηση των θεσμών και των ελεγκτικών μηχανισμών, την τήρηση του Συντάγματος και την εφαρμογή των νόμων γύρω από τη λειτουργία των ΜΜΕ βάσει κανόνων δεοντολογίας, ρυθμίσεων διαφάνειας και ουσιαστικών εγγυήσεων αντικειμενικότητας και προστασίας των προσωπικών δεδομένων.
Το πλήρες κείμενο της επερώτησης έχει ως εξής:
Πέντε μήνες μετά τις εκλογές ο δημόσιος πολιτικός βίος παραμένει δέσμιος της σκανδαλολογίας και μιας βαθύτερης αξιακής κρίσης. Τα φαινόμενα κιτρινισμού φαίνεται ότι έχουν εμποτίσει κάθε πτυχή της κοινωνικής δραστηριότητας κι έχουν προσλάβει εγγενή χαρακτηριστικά αυτονόητων συμπεριφορών της καθημερινής ζωής. Η οιονεί αποδοχή αυτής της γενικευμένης διάβρωσης αλλοιώνει τα χαρακτηριστικά θεσμικών πολιτικών και κοινωνικών οργάνων και φορέων. Η συστηματική παραβίαση της ιδιωτικής ζωής, η προσβολή της προσωπικότητας από τηλεοπτικές εκπομπές, η χρήση παράνομων μέσων "τεκμηρίωσης" από τη δημοσιογραφία συνιστούν φαινόμενα ανησυχητικά που κυριαρχούν αρνητικά στο δημόσιο χώρο.
Όταν αρχίζει η προσβολή των προσωπικών δεδομένων, διακόπτεται βίαια ο πολιτικός διάλογος. Ανέκαθεν ο κιτρινισμός στο τύπο ήταν ένα ισχυρό εργαλείο εκμαυλισμού των πολιτικών ηθών και ηθικής εξόντωσης αντιπάλων. Τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα με την είσοδο της ιδιωτικής τηλεόρασης επανέκαμψε με εκπομπές πέραν πάσης δημοσιογραφικής δεοντολογίας, ακόμη και με την έκδοση εφημερίδων που αντλούν τα θέματά τους αποκλειστικά σχεδόν από την τηλεόραση. Η πρακτική αυτή καλλιεργήθηκε συστηματικά με αποτέλεσμα να εξελιχθεί σε αρνητικό πολιτισμικό φαινόμενο, καλώντας τον καθένα να συμμετέχει με τον τρόπο του σε αυτό και να λάβει τα “οφέλη” και το “συλλογικό αγαθό” της γνώσης που παράγονται εντός αυτού.
Ωστόσο δεν είναι αποδεκτό να νοείται ως πληροφόρηση η διακίνηση προϊόντων παράνομων πράξεων. Δεν μπορούν οι τηλεφωνικές υποκλοπές και οι κρυφές βιντεοσκοπήσεις να καθαγιάζονται στο όνομα της ενημέρωσης του κοινού. Καμιά επιθυμία ενημέρωσης δεν αίρει την απαγόρευση της προσβολής της αξίας του ανθρώπου.
Το ραδιοτηλεοπτικό τοπίο στη σημερινή του μορφή παρουσιάζει έντονες δυσλειτουργίες. Η πρόσφατη δημοσίευση φωτογραφιών με ερωτικές περιπτύξεις είναι η κορύφωση μιας απαράδεκτης «δημοσιογραφικής» πρακτικής, που χωρίς να χαρακτηρίζει το σύνολο της δημοσιογραφίας, ξεπέρασε εντούτοις κάθε μέτρο θέτοντας μείζονα ζητήματα ηθικής και νομικής τάξης. Η οιαδήποτε ερωτική προτίμηση δεν σημαίνει απολύτως τίποτα για το αν κάποιος κάνει καλά η όχι τη δουλειά του. Τα πολιτικά πρόσωπα κρίνονται από τις πολιτικές τους πράξεις.
Σε δικαιοκρατούμενες χώρες, είναι ανεπίτρεπτη η διαπόμπευση οποιουδήποτε ανθρώπου. Καθένας έχει δικαίωμα στην προστασία της προσωπικότητας, της τιμής και της αξιοπρέπειάς του. Καμιά σκοπιμότητα, κανένα «δημοσιογραφικό ενδιαφέρον» δεν μπορεί να δικαιολογήσει τον δημόσιο εξευτελισμό του, στα μάτια προπάντων των παιδιών του και των οικείων του.
Πέρα από τα μείζονα πολιτικά ζητήματα που διακυβεύονται στην υπόθεση αυτή, ο πρωταγωνιστής και οι άλλοι εμπλεκόμενοι εξακολουθούν να απολαμβάνουν το τεκμήριο αθωότητας για τις ποινικές ευθύνες τους. Οι πολιτικές ευθύνες της κυβέρνησης δεν είναι δυνατό να μετατεθούν με επιχειρήματα του είδους περί δήθεν δημοσιογραφικού απορρήτου.
Το άρθρο 9 του Συντάγματος κατοχυρώνει το απαραβίαστο της ιδιωτικής και της οικογενειακής ζωής, το 9Α την προστασία προσωπικών δεδομένων και το 19 το απόρρητο των επιστολών και της επικοινωνίας, τάσσοντας μάλιστα και απαγόρευση χρήσης των παράνομα αποκτημένων αποδεικτικών μέσων. Ο κοινός νομοθέτης, εξάλλου, έχει θεσπίσει ειδικό νομοθέτημα για την προστασία προσωπικών δεδομένων, που ποινικοποιεί πράξεις προσβολής τους. Ο Ποινικός Κώδικας τιμωρεί τις πράξεις παραβίασης απορρήτου των τηλεφωνημάτων και της προφορικής συνομιλίας, παρότι προβλέπει εξαιρετικές περιπτώσεις κατά τις οποίες η χρήση προϊόντων υποκλοπής δικαιολογείται.
Η επεξεργασία προσωπικών δεδομένων που πραγματοποιείται αποκλειστικώς για δημοσιογραφικούς σκοπούς πρέπει να συμβιβάζεται με τους κανόνες που διέπουν την ελευθερία της έκφρασης και της πληροφόρησης (βλ. άρθρ. 9 της Οδηγίας 95/46/ΕΚ και σκέψη 37 του προοιμίου της). Η Οδηγία αναφέρεται ρητά στο άρθρ. 10 της ΕΣΔΑ, που κατοχυρώνει την ελευθερία της δημοσιογραφικής πληροφόρησης, προκειμένου τα μέσα ενημέρωσης να επιτελέσουν το θεσμικό τους ρόλο σε μία δημοκρατική κοινωνία, σε τρόπο ώστε να συνυπάρχουν, στο βαθμό που είναι αναγκαίο, τα δικαιώματα από τη μια της ιδιωτικής ζωής και της πληροφοριακής αυτοδιάθεσης και από την άλλη της ελευθερίας της έκφρασης και εκείνου στην πληροφόρηση, δικαιώματα που προστατεύονται εξίσου από το Σύνταγμα.
Καμία ανοχή και καμιά συγκάλυψη δεν πρέπει να δώσει το πλαίσιο προκειμένου να ανθίσουν ξανά τέτοια φαινόμενα, τα οποία ουσιαστικά είναι αρνητικά για το επίπεδο της δημόσιας ζωής του τόπου και την ποιότητα της ενημέρωσης. Χρειάζεται να υπάρξουν ρυθμίσεις διαφάνειας και ουσιαστικές εγγυήσεις ότι με πολιτική βούληση θα αντιμετωπιστούν τα σοβαρά προβλήματα που έχουν σωρευτεί στον συγκεκριμένο αυτό χώρο. Πολύ περισσότερο γιατί στο ραδιοτηλεοπτικό τοπίο συγκεντρώνονται κυρίως και λειτουργούν τα εξωθεσμικά κέντρα εξουσίας που επηρεάζουν την πολιτική πραγματικότητα του τόπου. Κατανοούμε βεβαίως ότι η δυσλειτουργία των θεσμών σε όλα τα επίπεδα απηχεί μια κρίση δομική του πολιτικού συστήματος και αποτελεί στοιχείο αξιοποίησης από την εκάστοτε κυβέρνηση για τις δικές της επιδιώξεις. Είναι απολύτως αναγκαία η άμεση ενεργοποίηση των θεσμών και ιδίως των ελεγκτικών μηχανισμών, όπως η Δικαιοσύνη, η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού χαρακτήρα, το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης, αλλά και η ΕΣΗΕΑ. Θεσμοί, τους οποίους η κυβέρνηση υποτίμησε και απαξίωσε στο παρελθόν, όπως κατά την εξέλιξη της υπόθεσης υποκλοπών, αποφεύγοντας να δημιουργήσει μια "ζώνη άμυνας", με αποτέλεσμα σήμερα να πέφτει η ίδια στη δίνη της πολιτικής της.
Κατόπιν των ανωτέρω επερωτώνται οι αρμόδιοι Υπουργοί:
- Για τα φαινόμενα εκτροπής του ρόλου των ΜΜΕ και ορισμένων δημοσιογράφων από την αποστολή τους και το συντηρούμενο κλίμα νοσηρότητας του πολιτικού βίου που καθηλώνει την κοινωνία και τους πολίτες.
- Για τη μη ενεργοποίηση των θεσμών και των ελεγκτικών μηχανισμών, την τήρηση του Συντάγματος και την εφαρμογή των νόμων γύρω από τη λειτουργία των ΜΜΕ βάσει κανόνων δεοντολογίας, ρυθμίσεων διαφάνειας και ουσιαστικών εγγυήσεων αντικειμενικότητας και προστασίας των προσωπικών δεδομένων.
Οι επερωτώντες βουλευτές
Αμμανατίδου-Πασχαλίδου Ευαγγελία
Δρίτσας Θοδωρής
Κοροβέσης Περικλής
Κουράκης Τάσος
Λαφαζάνης Παναγιώτης
Λεβέντης Θανάσης
Μπανιάς Γιάννης
Παπαγιαννάκης Μιχάλης
Τσούκαλης Νίκος
Φιλίνη 'Αννα
Ψαριανός Γρηγόρης
Δραγασάκης Γιάννης
Κουβέλης Φώτης
Αλαβάνος Αλέκος
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS