.. Ο ΣΥΝ έκανε κάποιες κινήσεις τολμηρές τα τελευταία χρόνια. Μέτρησε πάρα πολύ το να φεύγει ένας πρόεδρος και να ανοίγει η θέση της προεδρίας, μια κατʼ εξοχήν ηγετική θέση, σε έναν πολύ νέο άνθρωπο για τα ελληνικά δεδομένα. Αυτό είχε μεγάλη απήχηση στην ελληνική κοινωνία κι είναι αλήθεια ότι εκφράστηκε με έναν πολύ έντονο τρόπο, και μάλιστα με έναν πολύ θετικό τρόπο από τα ΜΜΕ. Από εκεί και πέρα αυτή η δυναμική που είχε ο χώρος μας ενισχύθηκε πάρα πολύ, οπότε πιστεύω ότι πάρα πολλοί άρχισαν να σκέφτονται. Όλες οι εξουσίες, πολιτικές εξουσίες οικονομικές εξουσίες, κοινωνικές εξουσίες κι η εξουσία των ΜΜΕ. Κι εμείς συνεχίσαμε να σκεφτόμαστε, διότι βρεθήκαμε σε ένα φαινόμενο στο οποίο ήμασταν πρωταγωνιστές αλλά και για το οποίο δεν είχαμε ετοιμαστεί, τουλάχιστον όχι με τέτοια ταχύτητα.
Μʼ αυτήν την έννοια νομίζω ότι ορισμένα, όχι όλα, και το επαναλαμβάνω, ορισμένα ΜΜΕ έκαναν μια αναδιάταξη της πολιτικής τους κι εκεί που ήταν ανοιχτές οι πόρτες και ήταν ο καφές και το κουλουράκι το πρωινό, οι πόρτες τώρα είναι διπλασφαλισμένες και ασκείται μια επίθεση θα έλεγα υπερβολική. Αλλά είναι φυσικά αυτά τα πράγματα. Είναι φυσικά και πρέπει να το ξέρουμε κι εμείς και πρέπει να μεγαλώσουμε και να ωριμάσουμε και συναισθηματικά και να μην δίνουμε μεγαλύτερη σημασία από όση χρειάζεται να δώσουμε. ...
... Μου έκανε και εμένα μεγάλη εντύπωση το ότι τις ίδιες εβδομάδες είχαμε δημοσκοπήσεις στις οποίες υπήρχε μια απόσταση 5 και 6 μονάδων. Το ξέρουμε ότι υπάρχει κάτι ασταθές. Επίσης ξέρουμε ότι υπάρχει ένα ρεύμα που είναι των ημερών - δεν φοβάμαι να πω και μία μόδα - ή μια εκτόνωση του κόσμου, ορισμένων πολιτών που θέλουν κάτι καινούργιο.
Τα ξέρουμε όλα αυτά. Η αλήθεια, όμως, είναι ότι πίσω από αυτά υπάρχει μια σαφής δυναμική και ανοδική πορεία αυτού του χώρου, που στην πραγματικότητα γίνεται με πιο μικρά βήματα, είναι πιο σταθερή και αποκτά βάση. Ξέρουμε επίσης ότι έχουν ξαναπαρουσιαστεί τέτοια φαινόμενα. Και ήταν πιστεύω πάλι κάποιες προσπάθειες της κοινωνίας να βγει έξω από το πλαίσιο του δικομματισμού. Τα έχουμε υπʼ όψιν όλα αυτά. Γιʼ αυτό προσπαθούμε να είμαστε σοβαροί, μετρημένοι, να μην παίρνει το μυαλό μας αέρα - κάποιες στιγμές μπορεί και να παίρνει και μιλάω και για τον εαυτό μου, να λέμε «πω, πω, πόσα πράγματα γίνανε - και να σταθεροποιήσουμε και να ενισχύσουμε μια προσπάθεια η οποία ανταποκρίνεται σʼ αυτό που γίνεται στην κοινωνία. Όλοι γνωρίζουν ότι σήμερα στην Ελλάδα το μεγαλύτερο κόμμα είναι το κόμμα της κοινωνικής διαμαρτυρίας. Και αυτή τη στιγμή οι δυνάμεις αυτές στρέφονται προς τον ΣΥΡΙΖΑ, όπως παλιότερα είχαν στραφεί αλλού, και εμείς αυτήν την αρνητική στάση απέναντι στο σύστημα θέλουμε να την μετατρέψουμε σε μια θετική εναλλακτική πορεία. Θα τα καταφέρουμε; Προσπαθούμε.
- Μήπως αυτό το άνοιγμα στην κοινωνία ενέχει και τον κίνδυνο να χάσει ο ΣΥΝ τον χαρακτήρα του; Καμιά φορά, όταν μεγαλώνει πολύ μια προσπάθεια, αρχίζει και μας απασχολεί το μέγεθος και χάνονται χαρακτηριστικά ριζοσπαστικότητας, καινοτομίας, πρωτοτυπίας στον λόγο, ζωντάνιας. Μήπως, δηλαδή, αρχίσετε και γίνεστε ο τρίτος μεγάλος και εμφανίσετε μια εικόνα μικρομέγαλου που ενδιαφέρεται να τα χωνεύει όλα, ο καλός ο μύλος τα αλέθει όλα στην πολιτική; Μήπως γίνετε ένα νέο ΠΑΣΟΚ, κ. Αλαβάνο; Μήπως χαθεί ο ριζοσπαστισμός της προσπάθειας;
Ο πειρασμός υπάρχει και τον βιώνουμε. Υπάρχει ο πειρασμός. Βλέπουμε ότι υπάρχει αυτή τη στιγμή μια προσέγγιση στον ΣΥΡΙΖΑ από πολλούς χώρους, κυρίως σοσιαλιστικής προέλευσης, αλλά και από τη Ν.Δ....
Θα σας πω δύο συγκεκριμένα παραδείγματα που, αν θέλετε, ο πειρασμός υπήρχε. Πρώτο παράδειγμα: Γινόταν κεντρικό θέμα το θέμα των σχέσεων Ελλάδας-ΠΓΔΜ. Τι ζητούσε η μεγάλη πλειοψηφία; Μια σκληρή γραμμή, να μιλήσουμε για κόκκινες γραμμές. Εμείς μέσα στη Βουλή είπαμε ότι δεν μπορούμε να μιλήσουμε για κόκκινες γραμμές. Θέλουμε να λυθεί το πρόβλημα και ξέρουμε ότι είναι δύσκολο να λυθεί και μπορεί να πρέπει να κάνουμε υποχωρήσεις και συμβιβασμούς, επιδιώκουμε μια συνάντηση στη μέση της γέφυρας. Άρα δεν παίξαμε ένα θέμα που ήταν κεντρικό. Δεύτερο παράδειγμα: Το Σύμφωνο Ελεύθερης Συμβίωσης που φέρνει η Ν.Δ. για ζευγάρια που δεν έχουν κάνει γάμο και τα οποία έχουν αντίστοιχα δικαιώματα. Ο πειρασμός που μπαίνει είναι: Θα βάλουμε το θέμα των ομοφυλοφίλων εμείς - που το έχουμε βάλει - για δικαιώματα ισοδύναμα με τα ετερόφυλα ζευγάρια; Και είπαμε ναι, θα το βάλουμε. Δημιουργεί και κοινωνική αντίδραση. Ξέρουμε ότι σʼ αυτό το 17-18% υπάρχει και κόσμος που θα ενοχληθεί. Αλλά είπαμε ότι θα είμαστε έντιμοι και πρέπει να διατηρήσουμε αυτά τα χαρακτηριστικά. Αυτά τα χαρακτηριστικά μας έφεραν εδώ πέρα. Αν θέλουμε να έχουμε μια χρησιμότητα, πρέπει να τα διατηρήσουμε και να αναλάβουμε το κόστος.
- Δεν θα λειτουργήσετε με το κομπιουτεράκι, λοιπόν, με αριθμομηχανή, να προσθέτετε ψήφους και να σκέφτεστε ποια ενέργεια προσθέτει.
Όχι.
Η δική μου εμπειρία και γνώση δείχνει ότι, αν δώσεις στους νέους δυνατότητες και αρμοδιότητες και ένα πεδίο δράσης, που δεν σημαίνει ότι εκτοπίζονται οι άλλες γενιές, συνήθως τα καταφέρνουν. Και εγώ στα 30 μου χρόνια βρέθηκα να είμαι ευρωβουλευτής στο Στρασβούργο και τις Βρυξέλλες, χωρίς καν να υπάρχει μια «σχολή» ελλήνων ευρωβουλευτών, και πιστεύω ότι μπόρεσα στοιχειωδώς και ανταποκρίθηκα. Άρα, νομίζω ότι θα μπορέσουν. Είναι μια δοκιμασία - μερικές φορές έχω και κάποιες ενοχές, μήπως παγίδευσα κάποιους - αλλά πιστεύω ότι θα ανταποκριθούν. Το λέω αυτό γιατί νομίζω ότι η κοινωνία αξίζει να στηρίξει αυτό το εγχείρημα. Δεν σημαίνει αυτόματα ότι θα πάει καλά. Είναι ένα πολιτικό εγχείρημα, είναι ένα εγχείρημα που αφορά ανθρώπους και αξίζει να τους δούμε με θέρμη, κατανόηση...
- Τι διαφορές έχει ο Αλέξης Τσίπρας και γενικά αυτή η γενιά στελεχών από τη δική σας γενιά;
Πολύ μεγάλες διαφορές.
Ένας νέος δεν είναι κατʼ ανάγκη πιο ανοιχτός από έναν μεγαλύτερο. Θα σας έλεγα, όμως, ότι οι νέοι έχουν τη δυνατότητα να επικοινωνήσουν με ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας που είναι η νέα γενιά του κινητού τηλεφώνου, του διαδικτύου, της παγκοσμιοποίησης, των ανασφαλών εργασιακών σχέσεων, πράγματα που εμείς δεν τα έχουμε βιώσει. Αν θέλετε, η δική μας σφραγίδα, η δική μου συγκεκριμένα σφραγίδα είναι ότι πέρασα την πολιτική μου εφηβεία μέσα σε μια δικτατορία, τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης, μέσα σε μια Ευρώπη που ήταν χωρισμένη σε δύο στρατόπεδα. Επομένως, είναι και το περιεχόμενο και η γλώσσα, απαραίτητα σε ένα κόμμα προκειμένου να επικοινωνήσει και ειδικά με το πιο δυναμικό τμήμα της κοινωνίας, γιατί τελικά την κοινωνία μας θα την κρίνει και η ίδια η γενιά αυτή που έρχεται.
- Έχω την αίσθηση ότι η πολιτική παράγεται στα άδυτα διαφημιστικών εταιρειών και εταιρειών επικοινωνίας. Και θέλω να ρωτήσω, γιατί διάβαζα ένα ρεπορτάζ που έλεγε: «τι συμβουλεύουν οι επικοινωνιολόγοι τον Αλ. Τσίπρα για να μην χάσει την ορμή των πρώτων ημερών...
Κοιτάξτε, έχουμε μια εμπειρία που είναι στοιχείο της ταυτότητας του ΣΥΝ, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια. Ποια; Ότι κοντράραμε την πλειοψηφία της κοινής γνώμης με μια επιμονή και μια προσπάθεια να αναπτύξουμε τις θέσεις μας και να γίνουν κινήματα, και συμβάλαμε στο να μετατραπεί αυτή η πλειοψηφία
Θα σας αναφέρω δύο θέματα στα οποία κοντράραμε, αναλάβαμε εμείς πολιτικά το κύριο βάρος. Το ένα θέμα είναι η σχέση εκκλησίας-κράτους. Δεύτερο θέμα στο οποίο άλλαξε η πλειοψηφία ήταν το θέμα του δημόσιου Πανεπιστημίου. Πρωταγωνιστήσαμε σʼ αυτή τη μάχη και άλλαξε η πλειοψηφία.
Επομένως, νομίζω ότι ο μεγάλος ρόλος ενός πολιτικού κόμματος δεν είναι να ακολουθεί τις δημοσκοπήσεις αλλά να τις ανατρέπει εκεί που πιστεύει ότι πρέπει να ανατραπούν. Είναι χαρακτηριστικό του ΣΥΝ, θα το κάνουμε, θα το συνεχίσουμε πιστεύω χωρίς να ρίξουμε νερό στο κρασί μας.
Το δημοψήφισμά είναι και μια πρόκληση όπου προκαλούνται οι πολιτικές δυνάμεις να δώσουν μια μάχη και εμείς είμαστε έτοιμοι να δεχθούμε δημοψηφίσματα για θέματα που ξέρουμε ότι είμαστε στη μειοψηφία και που είναι πολύ δύσκολο να κερδηθούν. Εκτός αν έχει να κάνει με θέματα ατομικών δικαιωμάτων, που είναι απαραβίαστα και δεν τίθεται θέμα δημοψηφίσματος.
Όσον αφορά τώρα το ασφαλιστικό. Με ένα «ναι» ή ένα «όχι», έτσι θα απαντήσεις. Γιατί το ασφαλιστικό νομοσχέδιο έχει μια συγκεκριμένη κατεύθυνση. Και γιʼ αυτό λέει και το Σύνταγμα ότι μπορείς να θέσεις σε δημοψήφισμα ένα νομοσχέδιο με ένα «ναι» ή ένα «όχι». Ένα παράδειγμα από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Με ένα «ναι» ή ένα «όχι» μπήκε το Ευρωσύνταγμα σε δημοψήφισμα σε μια σειρά χώρες, στη Γαλλία, την Ολλανδία, οι άλλες δεν πρόλαβαν καν. Και το αποτέλεσμα ήταν ένα «όχι» γιατί είχε ένα πνεύμα, ένα περιεχόμενο, έναν κεντρικό στόχο που απέρριψαν. Και δεν ήταν ένα απλό νομοσχέδιο με 100-150 άρθρα όπως αυτό για το ασφαλιστικό. Ήταν ένα Σύνταγμα που αφορούσε όλα τα ζητήματα της πολιτικής: ασφαλιστική, αγροτική, εξωτερική, αμυντική, εκπαιδευτική πολιτική, κ.λ.π. για 27 χώρες. Το «όχι» της Γαλλίας είχε ως αποτέλεσμα όχι να ανατραπεί εντελώς η κατάσταση, αλλά η Ε.Ε. να κινηθεί σε πολύ διαφοροποιημένες κατευθύνσεις.
Μ΄ αυτή την έννοια, η παρέμβαση των πολιτών κι εδώ έχει σχέση με την πορεία που θα ακολουθήσει. Γιατί αν βάζαμε το ερώτημα, ασφαλιστικό, να πάρουμε μέτρα; Λέει όχι; Εγώ θα σας έλεγα τα μέτρα αυτά να τα πάρουμε για την εισφοροδιαφυγή πρώτα απ΄ όλα. Κι αυτό που μας ενοχλεί ότι πλήττονται τα δικαιώματα σήμερα των συνταξιούχων, των εργαζομένων κ.λπ. και δεν παίρνεις μέτρα για την εισφοροδιαφυγή, η οποία έχει φτάσει σε δυσθεώρητα ποσά, 5 δις ?.
- ... Αισθανθήκατε καλά που η ελληνική κυβέρνηση ... είπε ένα όχι εκεί....
Είναι σημαντικό από την πλευρά της κυβέρνησης ότι δόθηκε αυτό το όχι. Και ήταν πολύ προκλητική η όλη προετοιμασία και παρουσία των ΗΠΑ. Πολύ προκλητική σε πολλά μέτωπα, στην Ουκρανία, στο θέμα του Αφγανιστάν.
- Ήμασταν τυχεροί που είναι στο τέλος της θητείας του ο κ. Μπους; ....
Έχει παίξει κι αυτό το ρόλο του., Αλλά νομίζω ότι ήταν προκλητικός, οι αντιφάσεις της πολιτικής του τόσο έντονες ώστε είναι δύσκολο ακόμη κι ένας νέος Πρόεδρος των ΗΠΑ να ακολουθήσει την τακτική του «αποφασίζομε μονομερώς και διατάσσομε». Κι αν δείτε και οι τρεις υποψήφιοι πρόεδροι σήμερα μιλάνε για την ανάγκη συλλογικών επεξεργασιών μέσα στον ατλαντικό χώρο, όπου λειτουργούν οι ΗΠΑ.
Επομένως είναι σημαντικό το να μην δεχθούμε αυτή την υπαγόρευση από τις ΗΠΑ. Δημιουργείται μια αμερικάνικη ζώνη στο βορρά μας με προτεκτοράτα.
Από εκεί και πέρα, υπάρχει κι΄ένα ζήτημα. Βέτο, εντάξει. Σημαντικό. Επειδή έχω κάνει ευρωβουλευτής πολλά χρόνια, ξέρω ότι η εξωτερική πολιτική μιας χώρας δεν έχει ανεξάντλητο απόθεμα. Βάζουμε βέτο μια φορά για την FYROM. .. Όταν θα έρθουν ακόμα πιο ουσιαστικά ζητήματα, ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε., με ενδεχόμενο να συνεχίζεται η κατοχή της Κύπρου, με απειλές στα σύνορά μας.. άντε να πεις ξανά βέτο. Πρέπει να κάνουμε μια πολύ μεγάλη προσπάθεια να λυθεί αυτό το ζήτημα, να απαλλαγούμε απ΄ αυτό το φορτίο και να δούμε πιο δύσκολα αλλά και πιο ουσιαστικά ζητήματα και τότε να πανηγυρίσουμε.
Στην άλλη πλευρά, στην ΠΔΓΜΑ, ο κόσμος έχει ένα πρόβλημα ταυτότητας, έχει νιώσει ήττα. Αυτό εκφράζεται σε μίσος πολλές φορές για τη χώρα μας. Να αξιοποιήσουμε τις διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στις πολιτικές δυνάμεις. Ο Πρόεδρος είχε μια μεγαλύτερη ελαστικότητα από τον Πρωθυπουργό. Να δημιουργήσουμε ένα κλίμα εμπιστοσύνης ώστε να απεμπλακούμε. Γιατί η αλήθεια είναι ότι η κυβέρνηση της ΠΓΔΜ είχε μια εθνικιστική και μια αδιάλλακτη στάση η οποία σχετίζονταν και με την στάση των ΗΠΑ.
- Τι εικόνα έχετε για το σημερινό ΠΑΣΟΚ; ...
Κατ΄ αρχήν εμείς ήμαστε μια πολιτική δύναμη που έχει περάσει μεγάλη κρίση. Επομένως, κατανοούμε και βλέπουμε με συμπάθεια μια πολιτική δύναμη που έχει μεγάλο πρόβλημα, ένα πρόβλημα ταυτότητας. Καταλαβαίνω τις προσπάθειες που κάνει να ανασυγκροτηθεί. Είναι πολύ δύσκολες. Είναι θεμιτό, είναι δικαίωμά του, κανείς δεν παραπονείται γι αυτό. Δεν συμφωνώ όμως και φοβάμαι ότι δεν θα φέρουν αποτέλεσμα, γιατί δεν είναι στο πολιτικό επίπεδο αυτές οι προσπάθειες. Είδα το μέτωπο που έκανε απέναντί μας. «Καλώς τα παιδιά». Αυτό ήταν το θέμα. Ή ένα χαριτολόγημα που είπα στη Βουλή, απευθυνόμενος μάλιστα τον κ. Παυλόπουλο συγκεκριμένα, ο οποίος είχε δυο εντελώς αντιφατικές θέσεις πάνω...
- Για τους συνταγματολόγους...
.. Του λέω, μήπως πρέπει να κάνουμε σύσταση στους συνταγματολόγους να μην εκλέγονται;.. Ήταν ένα χαριτολόγημα...
- Θέλατε να πείτε ότι ερμηνεύουν το Σύνταγμα κατά το δοκούν, ανάλογα με την παράταξη στην οποία βρίσκονται...
.... Και στην πίεση να το ερμηνεύσουν κατά το δοκούν. Δεν γίνεται έτσι. Δεν είναι πειστικό να κινείται πάνω σε επιφανειακά ζητήματα σε μια αντιπαράθεση, σε μια άμιλλα με τον ΣΥΡΙΖΑ.
Θα περίμενε κανείς από το ΠΑΣΟΚ να κάνει ουσιαστικές αλλαγές στην πολιτική του. Να πει, κοιτάξτε να δείτε... είμαστε υπέρ του δημόσιου Πανεπιστήμιου, κάναμε μια πορεία, προβληματιστήκαμε, υπάρχουν απόψεις και θετικές απόψεις στην άλλη πλευρά, αλλά καταλήγουμε εκεί. Ή να πουν, σε σχέση με το θέμα του ασφαλιστικού, είμαστε κατά της μείωσης των συντάξεων ακόμα κι αν προέρχονται από το νόμο Ρέππα. Ή στον ΟΤΕ, στην Ο.Α. κ.λπ. είχαμε την άποψη για τις ιδιωτικοποιήσεις, έχουμε μια καινούργια άποψη.
Δεν γίνεται αυτή η κίνηση από το ΠΑΣΟΚ. Και γι αυτό νομίζω ότι θα είναι συνεχώς σ΄ ένα δίλημμα εκλογικού τύπου, θα πάω προς τα αριστερά που θα έχει διαρροή κι αν πάω προς τα αριστερά που θα έχω από τα μεσαία στρώματα διαρροή προς την άλλη πλευρά;...
Πιστεύω ότι ή θα κάνει πολιτικές τομές ή θα βιώσει μια χρόνια κρίση.
Με ενοχλεί η συνεχής επιθετικότητα απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ. Τι να κάνουμε; Θα υπάρξουμε μ΄ αυτήν.
- Πώς τους βλέπετε άσχετα από την στάση τους στον ΣΥΡΙΖΑ; Εκείνοι έχουν τοποθετηθεί απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ επανειλημμένα ....
Δεν θέλω να ανταποδώσω τα ίδια και συνήθως αποφεύγω να ρίξω λάδι στη φωτιά σε μια αντιπαράθεση η οποία δεν έχει νόημα για τον κόσμο.
- Αυτή η πληγή δεν θα κλείσει ποτέ;...
Για μας έχει κλείσει.
- Το να εμφανιστεί ξανά ενωμένη η Αριστερά στην Ελλάδα είναι ουτοπικό;...
Δεν βοηθάει η στάση του ΚΚΕ.. ..Σκεφτείτε αν προστίθενταν σήμερα οι ψήφοι στήριξης στο ΚΚΕ σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις .... θα μιλούσαμε για τη δεύτερη δύναμη σήμερα...
- Ίσως για την ισχυρότερη Αριστερά στην Ευρώπη..
΄Ισως για την ισχυρότερη Αριστερά στην Ευρώπη.... Ευελπιστώ ότι, παρά την αρνητική στάση του ΚΚΕ, πάρα πολύς κόσμος που το έχει ακολουθήσει, χτυπάει η καρδιά του μ΄ αυτό που γίνεται με τον ΣΥΡΙΖΑ, καταλαβαίνει ότι ξαναέρχεται ή μπορεί να ξανάρθει μια καλή εποχή για την Αριστερά, παρακολουθεί την εξέλιξή μας με αγωνία και χαίρεται, νομίζω, όταν έχουμε βήματα μπροστά, όπως χαιρόμαστε κι εμείς.
Η κυβέρνηση σήμερα είναι ο μαχητής του δικομματισμού, και ως κυβέρνηση και με τις πολιτικές που έχει. Έχει μπει σε μια διαδικασία πολιτικών που έρχονται σε σύγκρουση με μεγάλα τμήματα της κοινωνίας, μέσα από τις μεταρρυθμίσεις. Και όση ανακούφιση μπορεί να πάρει από κάποιες κινήσεις που έκανε στο εξωτερικό πεδίο, πιστεύω ότι δύσκολα ότι θα μπορέσει να κερδίσει ξανά το χαμένο έδαφος της εμπιστοσύνης που έχει χάσει.
- Έχει την τύχη όμως να έχει απέναντί της μια αντιπολίτευση διασπασμένη και μια αντιπολίτευση από την οποία δεν φαίνεται αυτή τη στιγμή να ξεπηδάει μια εναλλακτική κυβερνητικήλύση......
Αν δείτε τον χάρτη σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, υπάρχει κυβέρνηση που μπορεί να είναι μονοκομματική ή πολυκομματική, συνεργασίας. Η αντιπολίτευση είναι πολυκομματική πάντως. Δεν έχουμε δικομματικό σκηνικό πουθενά.
Θα έλεγα ότι έχουμε ένα καινούργιο στοιχείο. Φάνηκε πολύ από τη συζήτηση που έγινε για το ασφαλιστικό, για την πρόταση μομφής, για το δημοψήφισμα. Δηλαδή, μια μεγάλη ενόχληση της Ν.Δ. για την Αριστερά. Την Αριστερά την χάϊδευε η Ν.Δ. γιατί πίστευε ότι θα κόψει ψήφους από το ΠΑΣΟΚ. Και τώρα βλέπει την απειλή. Βλέπει να διαμορφώνεται, να είναι ακόμη σε εμβρυακή, σε βρεφική κατάσταση μία άλλη απειλή, μία άλλη εναλλακτική λύση, η οποία είναι επί της ουσίας, η οποία είναι πιο σκληρή, η οποία είναι πιο αυτοπειθαρχούμενη, η οποία αμφισβητεί βασικές πολιτικές της και νομίζω ότι αυτό είναι το καινούργιο στοιχείο. Απέναντι στη Ν.Δ. διαμορφώνεται πια μια εναλλακτική πρόταση της Αριστεράς. Και δεν λέω ότι θα γίνει ή θα γίνει γρήγορα, μπορεί να μην γίνει ποτέ μια άλλη πλειοψηφία, αλλά είναι μία δυνατότητα. Κι αυτό είναι το καινούργιο στοιχείο της πολιτικής ζωής. Διαμορφώνεται μια δυνατότητα έξω από το γνώριμο πεδίο του δικομματισμού, που έδινε και μια ασφάλεια στη Ν.Δ..
- Τι θεωρείτε πιο πιθανό μελλοντικά μετά από μια εκλογική αναμέτρηση; Να δούμε μια κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ-ΣΥΝ ή μια κυβέρνηση Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ;...
Ζούμε στην εποχή των εκπλήξεων και μπορούν να υπάρξουν και άλλα ενδεχόμενα, τα οποία δεν μπορούμε σήμερα να τα συλλάβουμε. Είμαστε σε μια μεγάλη κινητικότητα και έτσι δεν μπορούμε να προβλέψουμε. Το ενδεχόμενο Ν.Δ και ΠΑΣΟΚ εξαρτάται απ΄ αυτούς τους δύο και άρα δεν μπορώ να προβλέψω..
- Δεν είναι απίθανο... σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες ...
Ναι το είδαμε σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, το ακούσαμε από διάφορα στελέχη του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ. Ακούω και τις προσκλήσεις του κ. Καραμανλή, προς το ΠΑΣΟΚ ελάτε μαζί να κάνουμε καινούργιο εκλογικό νόμο..... Γεννιούνται πάρα πολλές ιδέες, γιατί έχουμε ένα ασταθές πολιτικό τοπίο.
Το δεύτερο ενδεχόμενο ΠΑΣΟΚ-ΣΥΡΙΖΑ δεν το βλέπω, με την έννοια ότι υπάρχει τέτοια απόσταση των θέσεών μας, που πιστεύω από τη δικιά μας πλευρά τουλάχιστον θα ήταν ένα είδος, ας το πούμε, εξαπάτησης των υποστηρικτών μας αν αφήναμε τις θέσεις μας για να πάρουμε καρέκλες σε μια κυβέρνηση.
To Γραφείο Τύπου