«Η γλώσσα χρησιμοποιείται για να καταστείλει τη σκέψη», είχε πει στην ομιλία του ο Χάρολντ Πίντερ, παραλαμβάνοντας το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 2005. Η φράση αυτή του Βρετανού θεατρικού συγγραφέα και αγωνιστή της ειρήνης μου ήρθε πολλές φορές στο νου την περασμένη εβδομάδα στη διάρκεια της οποίας πρώτο θέμα στις ειδήσεις και στα «talk shows» των ΜΜΕ ήταν το Μακεδονικό σε συνάρτηση με την Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι.
Δυστυχώς, σε πολλές εκπομπές - αν όχι στις περισσότερες - κυριάρχησε η δραματοποίηση των εξελίξεων, η κινδυνολογία και η εθνικιστική ρητορεία. Ελάχιστα φωτίστηκαν θέματα - ογκόλιθοι που ήταν στην «ατζέντα» του ΝΑΤΟ, όπως η «αντιπυραυλική ασπίδα» του Μπους, η απαίτηση της κυβέρνησης των ΗΠΑ για μεγαλύτερη εμπλοκή των Ευρωπαίων συμμάχων στον πόλεμο του Αφγανιστάν και η εκβιαστική επιμονή του Αμερικανού Προέδρου σε νέα διεύρυνση της Ατλαντικής Συμμαχίας ως τα σύνορα της Ρωσίας.
Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά:
1. Με την πολιτική του «στον τοίχο» σε πολλές περιοχές του κόσμου αλλά και εντός των ΗΠΑ και την αμερικανική ηγεμονία να αμφισβητείται όλο και περισσότερο, η τελευταία περιοδεία του Τζορτζ Μπους ως Προέδρου των ΗΠΑ στην Ευρώπη δεν είχε τα αναμενόμενα αποτελέσματα για τον ίδιο. Σήμερα ακόμα πιο πολύ δεν ενδείκνυνται επιλογές που θέλουν τη χώρα μας «καλό παιδί» του ΝΑΤΟ και «στρατηγικό σύμμαχο» των ΗΠΑ στα Βαλκάνια. Στη βάση αυτή επικρίναμε τη διολίσθηση της κυβέρνησης της ΝΔ στην αμερικανική διαμεσολάβηση για το όνομα της ΠΓΔΜ. Αντίθετα, η διατήρηση του ζητήματος στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ μπορεί να οδηγήσει σε απαράδεκτες υποχωρήσεις της χώρας μας στο Κόσοβο ή σε μεγαλύτερη εμπλοκή της στον πόλεμο του Αφγανιστάν.
2. Εμείς είχαμε προειδοποιήσει την κυβέρνηση να μην βάζει «όλα τα αυγά στο καλάθι του ΝΑΤΟ» και είχαμε τονίσει την ανάγκη οι διπλωματικές προσπάθειες να συνοδεύονται από πρωτοβουλίες προσέγγισης και πολύμορφης – όχι μόνο οικονομικής - συνεργασίας ανάμεσα στις δύο γειτονικές χώρες. Κάτι που εκ μέρους μας δεν έμεινε στα λόγια, αλλά εκφράστηκε έμπρακτα με την επίσκεψη Αλαβάνου στα Σκόπια τον περασμένο Νοέμβρη, κόντρα στις κατηγορίες των Καρατζαφέρηδων και Ψωμιάδηδων για διάσπαση του «εθνικού μετώπου».
3. Μετά το Βουκουρέστι, θέλουμε το ζήτημα να επανέλθει στον ΟΗΕ, αν χρειαστεί και σε ψηλότερο επίπεδο από αυτό του κ. Νίμιτς. Ταυτόχρονα, πρέπει να αποτραπεί να γυρίσουν οι σχέσεις Ελλάδας-ΠΓΔΜ πολλά χρόνια πίσω, τότε που η κυβέρνηση Παπανδρέου είχε επιβάλει οικονομικό και εμπορικό εμπάργκο στη γείτονα, για το οποίο ατυχώς καμαρώνει και ο σημερινός Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, παρότι ο ίδιος ως Υπουργός Εξωτερικών είχε κάνει θετικά ανοίγματα στα Βαλκάνια και στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
4. Πρέπει να έχει συνείδηση ο ελληνικός λαός ότι η αναζήτηση λύσης στη διαφορά Ελλάδας-ΠΓΔΜ για το όνομα της γείτονος δεν μπορεί να γίνεται ερήμην των διδαγμάτων της πρόσφατης ιστορίας και των χαμένων ευκαιριών των πρώτων χρόνων της προηγούμενης δεκαετίας. Τότε που η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ πλειοδοτούσαν στο «δεν αναγνωρίζουμε κράτος με το όνομα Μακεδονία ή παράγωγά του», με αποτέλεσμα να μην αξιοποιηθεί το «πακέτο Πινέϊρο» του 1992. Αντιθέτως, ο ΣΥΝ είχε ταχθεί σαφώς υπέρ της πρότασης της πορτογαλικής προεδρίας της Ε.Ε. και πρότεινε λύση σύνθετης ονομασίας, από τότε.
5. Είναι λάθος εθνικιστικές ακρότητες ή προκλήσεις που σημειώνονται στην ΠΓΔΜ να αποδίδονται συνολικά στον γειτονικό λαό και να μην επισημαίνονται οι διαφοροποιήσεις και σε επίπεδο κορυφής στην κατεύθυνση μιας αμοιβαία αποδεκτής λύσης, που θα είναι σε όφελος και των δύο χωρών και του κοινού τους μέλλοντος στα Βαλκάνια και στην Ευρώπη.
6. Λόγοι αρχής αλλά και ορθή στάθμηση των κινδύνων, μετά και την μονομερή ανεξαρτητοποίηση του Κοσόβου, απαιτούν τη συμβολή και της χώρας μας στη σταθερότητα και συνοχή της ΠΓΔΜ. Σφάλλουν τραγικά κάποιοι, όπως ο πρώην ΥΠΕΞ Αντ. Σαμαράς, αν «ποντάρουν» στη διάλυση της γείτονος θεωρώντας ότι έτσι θα λυθεί «αυτομάτως» το Μακεδονικό.
7. Δεν πρέπει ούτε στιγμή να χάνεται ο βαλκανικός ορίζοντας. Επιβάλλεται εμμονή στην ανάπτυξη της διαβαλκανικής συνεργασίας, στη βάση της συνανάπτυξης και του αμοιβαίου οφέλους και όχι με λογικές «διείσδυσης». Εδώ και χρόνια έχουμε προτείνει ένα «Βαλκανικό Ελσίνκι» στο πλαίσιο μιάς νέας σύλληψης για την ευρωπαϊκή ασφάλεια και αυτή είναι η δική μας εναλλακτική πρόταση στη διεύρυνση του ΝΑΤΟ. Οσο περισσότερες γέφυρες ρίχνουμε τόσο λιγότερος έδαφος αφήνουμε στις πολιτικές του «διαίρει και βασίλευε» εξωβαλκανικών δυνάμεων. Αντιθέτως, «νερό στο μύλο» τέτοιων πολιτικών ρίχνουν όσοι καλλιεργούν εθνικιστικά μίση και αναπαράγουν μεγαλοϊδεατισμούς στα Βαλκάνια.
8. Είναι ανάγκη να αποτραπεί μια νέα «σκοπιανοποίηση» της εξωτερικής πολιτικής της χώρας μας. Με τόσους κινδύνους γύρω μας είναι λάθος η Ελλάδα να έχει όλα τα μέτωπα ανοιχτά σε μια περίοδο που το κύριο βάρος πρέπει να δοθεί στο Κυπριακό και στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Οι δυσβάσταχτες στρατιωτικές δαπάνες στο πλαίσιο του ελληνοτουρκικού «φαύλου κύκλου» εξοπλισμών είναι από τα μεγαλύτερα εμπόδια για την πρόοδο της χώρας μας, στερώντας πόρους από τομείς όπως η υγεία, η παιδεία, το περιβάλλον, η περιφερειακή ανάπτυξη, συμπεριλαμβανομένης και της ανάπτυξης των παραμεθόριων περιοχών.
*Ο Πάνος Τριγάζης είναι μέλος της ΚΠΕ του ΣΥΝ με ευθύνη στην εξωτερική πολιτική.
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS